pkt_Dec15_Maytan.jpg

Trang

ĐƯỜNG THI

với 

 PHẠM KHẮC TRÍ & CÁC THI HỮU _______________

 

 

Ôi chao, một thoáng xuân thì! 

Bạch Cư Dị, NVT, Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà

 

Gần đây, một người bạn cũ, thuở học trò Hà Nội (1950-1954), đã 65 năm, không còn nhớ gì về nhau ngoài tên gọi, qua email đầu tiên, bạn viết tự giới thiệu : "Tôi nhớ mang máng Trí là người lặng lẽ, kín đáo, ít nói, lầm lì lắm, khó thân với ai, tôi thì bộc tuyệch bộc toạc chơi với mọi người nhưng cũng khó thân với ai, vì thế tất cả tôi nhớ về bạn chỉ là cái tên thôi, thành ra nhớ được cái tên Phạm Khắc Trí là quá xá rồi". Thật ra, "lặng lẽ, kín đáo, ít nói, lầm lì, khó thân với ai" tôi bấy giờ (và có lẽ còn mãi cho đến tôi bây giờ), chỉ là một cách riêng bất đắc dĩ lựa chọn để giữ thân, vì tự biết mình vụng về, vốn hay thương người nhưng lại không biết cách để khiến được người thương, thế thôi! Sáng nay, nắng lên rồi, trời ấm lại, đọc lại thơ bạn, lòng vui, xin được phép nối điêu về một bài thơ xưa bạn đã chuyển dịch và vừa mới gửi cho, để chia xẻ với nhau và với thân quen, đôi chút xúc động và ngậm ngùi về một thời tuổi dại đã qua, đã xa, và nay đã không còn nữa.  PKT 03/17/2019    

 

Hoa Phi Hoa

Bạch Cư Dị (772 - 846)

 

Hoa phi hoa

Vụ phi vụ

Dạ bán lai

Thiên minh khứ 

Lai như xuân mộng kỷ đa thời

Khứ tự  triêu vân vô mịch xứ

 

Hoa Phi Hoa

NTV - 03/14/2019 

 

Ngỡ hoa nhưng không phải hoa,

Tưởng sương cũng chẳng phải là sương đâu.

Nửa đêm em đến bên lâu,

Sáng ra em biến đi đâu mất rồi.

Đến, như sông nước luân hồi,

Đi, như mây cuốn về nơi non bồng.

Chỉ là sắc sắc không không!

 

Hoa Phi Hoa

PKT 03/17/2019

 

Là hoa không phải là hoa, 

Là sương không phải là sương.

Nửa đêm bỗng chợt hiện về,

Sáng ra đã bỏ mà đi.

Đến, giữa mộng lành đang giấc,

Đi, như mây sớm lang thang.

Ôi chao, một thoáng xuân thì!

   

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 HOA PHI HOA

               Bạch Cư Dị

(1)

Hoa chẳng phải

Sương cũng không

Nửa đêm lại

Đi rạng đông.

Đến gieo xuân mộng đương thì

Đi như mây sớm biệt ly phương nào?

(2)

Hoa chẳng phải, chẳng sương kỳ lạ,

Nửa đêm lại sớm đã lên đường.

Đến gieo xuân mộng yêu đương

Đi như mây sớm biết phương trời nào?

      Mailoc phỏng dịch

 

 

Hoa Không Là Hoa

 

Chẳng phải là hoa, chẳng phải sương

Nửa đêm chợt đến, sáng lên đường

Giữa khi mộng đẹp còn êm ái

Đi biệt cho lòng khỏi vấn vương.

 

Phương Hà phỏng dịch

 

_______________________________________________________________________________ 

 

Gối Cỏ Đầu Xuân Tản Mạn

Người rồi già lão, hoa rồi tàn úa, xuân đến rồi đi, ngày rồi lại ngày, vầng trăng xưa vẫn mọc nơi đầu núi, để lũ chim rừng dưới một lòng khe ở đâu đó, vẫn lầm tưởng lại một ngày mới khởi đầu, mà cất tiếng hót chào đón bình minh... Vui! Xin vâng, cũng chỉ là vui thôi! PKT 02/17/2019

 

Nhân nhàn quế hoa lạc

Dạ tĩnh xuân sơn không

Nguyệt xuất kinh sơn điểu

Thời minh tại giản trung

(Điểu Minh Giản - Vương Duy 701-761)

 

 

Người nhàn cùng hoa quế, tàn rụng / Đêm xuân, trong núi, vắng lặng im lìm/ Trăng lên kinh động chim rừng ngỡ tưởng trời sáng / Đã cất tiếng hót khuấy rộn cả một lòng khe 



Phụ Chú : Hoa quế thường được trồng làm cảnh chùa hay nơi ở ẩn trong núi của các bậc thiền giả

 

Nhàn lão cùng hoa rụng,

Đêm xuân núi một màu.            

Trăng lên chim ngỡ sáng,

Hót sảng động khe sâu.

(Chim Hót Lòng Khe - PKT - Mây Tần)

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

Gối Cỏ Đầu Xuân

Và Một Vầng Trăng Lạnh Trong Thơ Xưa - PKT

 

XUÂN NHẬT  ĐỘC CHƯỚC

Lý Bạch (701 - 762)

Đông phong phiến thục khí,

Thuỷ mộc vinh xuân huy

Bạch nhật chiếu lục thảo,

Lạc hoa tán thả phi.

Cô vân hoàn không sơn,

Chúng điểu các dĩ quy.

Bỉ vật giai hữu thác,

Ngô sinh độc vô y.

Đối thử thạch thượng nguyệt,

Trường tuý ca phương phi.



Cảm Dịch : Ngày Xuân Uống Rượu Một Mình - PKT - Mây Tần

Gió từ hướng đông đầy khí trời lành ấm thổi về / Trời Xuân như bừng lên sức sống mới rạng rỡ với muôn màu sắc / Đám cỏ non xanh nằm phơi mình dưới nắng sớm / Hoa rụng rơi còn như vui đùa bay bay trong không trung / Một đám mây lẻ loi lạc lõng trôi về rặng núi cuối trời xa / Bầy chim từng đàn ríu rít rủ nhau trên đường tìm về tổ cũ / Tất cả , vâng tất cả đều có chỗ để về / Chỉ riêng tôi, một đời không nhà, cho đến giờ này, tuổi này, vẫn không biết về đâu / Trước một vầng trăng ngời sáng trên đá lạnh / Có một người, dường như rượu đã quá say, lảm nhảm một mình, hát mãi bài Phương Phi , một bài ca xưa nói về một loại cỏ hoang có hương thơm, đến nay dường như đã mai một.

Ngày Xuân Uống Rượu Một Mình

PKT  - Mây Tần

Gió đông tràn khí ấm,

Trời Xuân rạng sắc hồng.

Cỏ non phơi nắng sớm,

Hoa rụng đùa trong không.

Mây lẻ lạc non xa,

Chim bầy tìm tổ cũ.

Muôn loài đều có gốc,

Ta cuối đời về đâu?

Sương xuống đá trăng lạnh,

Nghêu ngao vạn cổ sầu!

 

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com 

 

PKT_flower_Tetquenguoi.jpg

 

    Tết Đến

 Quê Người

  Mấy Vần Thơ Xưa 

_____________________________________________________________________________ 

 

Lại thêm một mùa Xuân tha hương, xin được chia xẻ với thân quen, ít nhiều tâm sự qua mấy vần thơ xưa. Cầu chúc an lành. PKT 02/10/2019

 

(1)*****

Lữ quán thùy tương vấn

Hàn đăng độc khả thân

Nhất niên tương tận dạ

Vạn lý vị quy nhân

Liêu lạc bi tiền sự

Chi ly tiếu thử thân

Sầu nhan dữ suy mấn 

Minh nhật hựu phùng xuân

(Trừ Tịch Dạ Túc Thạch Ðầu Dịch  - Ðới Thúc Luân 732-789 )

 

Ai quen nơi lữ quán

Khuya lạnh ánh đèn thân

Ðêm cuối năm gần hết

Vẫn muôn dặm tử phần

Xót thương đời lận đận

Cười trách mình lần khân

Tóc rối đùa râu bạc

Mai rồi lại gặp xuân

 

(2)*****

Lữ quán hàn đăng độc bất miên

Khách tâm hà sự chuyển thê nhiên

Cố hương kim dạ tư thiên lý

Sương phát minh triêu hựu nhất niên

(Trừ Dạ Tác  - Cao Thích 702-765)

 

Quán lạnh đèn khuya không ngủ được

Chạnh buồn cám cảnh kiếp tha hương

Cố hương giờ đã ngàn trùng cách 

Mai lại thêm năm nữa tóc sương

 

(3)*****

Di niên bất đắc ý

Tân tuế hựu như hà

Niệm tích đồng du giả 

Nhi kim hữu kỷ đa

Dĩ nhàn vi tự tại

Tương thọ bổ tha đà

Xuân sắc vô tân cố

U cư diệc kiến qua

(Tuế Dạ Vịnh Hoài  - Lưu Vũ Tích 772-842)

 

Suốt năm không toại  ý

Năm mới biết ra sao

Nhớ đám bạn ngày trước

Nay còn được mấy nào

Lấy nhàn mà sống vậy

Yên phận cảnh tào lao

Xuân mới rồi xuân cũ

Vướng chi còn xốn xao

 

(4)*****

Hương tâm tân tuế thiết

Thiên bạn độc san nhiên

Lão chí cư nhân hạ

Xuân quy tại khách tiên

Lĩnh viên đồng đán mộ

Giang liễu cộng phong yên

Dĩ tự Trường Sa truyện

Tòng kim hựu kỷ niên

(Tân Niên Tác  - Lưu Trường Khanh 709-780)

 

Năm Mới nhớ về nhà

Ven trời màng lệ nhòa

Già rồi còn xứ lạ

Xuân đến vẫn quê xa

Sớm tối núi cùng vượn

Gió sương liễu với hoa

Mỏi mòn nơi đất khách

Rồi nữa bao năm qua ? 

 

Tri Khac Pham

 

 

KHAI BÚT ĐẦU XUÂN 

Hôm nay, mồng 3 Tết Kỷ Hợi 2019, theo tục lệ ông bà còn giữ được, trân trọng chia sẻ với thân quen, đôi dòng khai bút đầu xuân, chép lại một bài thơ xưa, để cùng đọc với nhau cho vui, với hy vọng sẽ mang lại được ít nhiều an nhiên, vui hưởng phước lộc trời cho, trong những ngày tháng còn lại, ở nơi đất khách quê người này. PKT 02/07/2019

 

CƯ TRẦN LẠC ĐẠO

Trần Nhân Tông (1258-1308)

 

Cư trần lạc đạo thả tùy duyên

Cơ tắc xan hề khốn tắc miên

Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch

Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền

 

Cảm Dịch: Sống Đời Vui Đạo

PKT - Mây Tần

 

Sống trong cõi trần này, hãy tùy duyên mà vui với đạo

Đói thì hãy ăn, mệt thì hãy đi ngủ

Báu vật đã có ở trong nhà rồi, chớ bận tâm đi tìm kiếm ở nơi khác nữa

Đối diện với ngoại cảnh đổi thay, mà vẫn giữ được cái tâm lành không đổi, thì đâu cần cậy chi đến thiền

 

SỐNG ĐỜI VUI ĐẠO

PKT - Mây Tần

 

Sống đời vui đạo hãy tùy duyên,

Ăn ngủ thuận theo lẽ tự nhiên.

Phật ở trong tâm, đâu kiếm nữa,

An nhiên tự tại, hỏi chi thiền.

Lời Thêm :

Tôi đã chỉ hiểu giản dị chuyện buồn vui vẫn là do trời định. Nếu buồn, nếu bằng mọi cách đã không thể tránh được và nếu đã cố gắng tận sức mà vẫn không thể đổi buồn thành vui được, thì hãy sống theo tạo hoá an bài với một tấm lòng lành trời cho mà an nhiên chấp nhận, biết đâu. Vâng, biết đâu?

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

 VUI MÙI ĐẠO

( Cư Trần Lạc Đạo - Vua Trần Nhân Tông )

( 1258 - 1308 )

Vui mùi Đạo cũng có cơ duyên 

Đói mới ăn và ngủ tất nhiên

Phật ở Tâm, đâu cần phải kiếm

Thiện căn chứng đắc cậy chi thiền 

 

MAI XUÂN THANH

Ngày 06/02/2019

  

 

                     

         XUÂN HÀNH - Giả Đảo

               Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Đỗ Chiêu Đức 

                         DCD_XuanHanh.jpg

Xuân Hành

Giả Đảo (793 - 865)

 

Khứ khứ hành nhân viễn

Trần tùy mã bất cùng

Lữ tình tà nhật hậu

Xuân sắc tảo yên trung

Lưu thủy xuyên không quán

Nhàn hoa phát cố cung

Cựu hương thiên lý tứ

Trì thượng lục dương phong

 

Cảm Dịch : Bài Hành Mùa Xuân

PKT - Mây Tần

 

Ra đi vào gió cát / Vó ngựa bụi tung đường / Tình lữ vương chiều nắng / Sương mai thoáng sắc Xuân /

Suối xuyên qua quán trống / Hoa nở đầy tàn cung  / Quê cũ ngàn trùng cách / Liễu hồ xanh trập trùng

 

Một Khúc Xuân Hành

PKT - Mây Tần

 

Người đi thôi mải miết,

Ngựa nản bụi đường xa.

Chiều nắng tàn vương vấn,

Sương xuân sớm nhạt nhòa. 

Suối trôi soi quán vắng,

Hoa dại dấu cung xưa.

Chốn cũ giờ đâu nữa,

Liễu hồ thoảng gió đưa. 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

  

DCD_XuanHanh_2.jpg

XUÂN HÀNH

 

Người mải miết đường xa, xa tắp

Ngựa không dừng bụi cát tung bay.

Khách lòng héo hắt chiều phai

Dáng Xuân sương khói sớm mai mơ màng.

Dòng nước êm chảy ngang hàng quán

Hoa rộn ràng ai oán tàn cung.

Quê hương cách biệt ngàn trùng

Bờ ao liễu biếc gió rung tơ sầu!

            Mailoc phỏng dịch

 

Đỗ Chiêu Đức Tham gia với các phần sau đây :

 

1. Bản chữ Hán cổ của bài thơ :

 

   春行

去去行人遠,   Khứ khứ hành nhân viễn,

塵隨馬不窮。   Trần Tùy mã bất cùng.

旅情斜日後,   Lữ tình tà nhựt hậu,

春色早煙中。   Xuân sắc tảo yên trung.

流水穿空館,   Lưu thủy xuyên không quán,

閒花發故宮。   Nhàn hoa phát cố cung.

舊鄉千里思,   Cựu hương thiên lý tứ,

池上綠楊風。   Trì thượng lục dương phong.

          賈島                            Giả Đảo

 

      

 

2. DỊCH NGHĨA :

                                  Di Hành Mùa Xuân

    Người ra đi đi mãi tận cỏi xa xăm. Bụi đường cuốn theo vó ngựa mịt mù không dứt. Cái tình của người lữ thứ càng ray rức sau ánh nắng buổi chiều tà, và man mác trong sương khói mông lung của buổi sáng mùa xuân. Dòng nước chảy xuyên qua lữ quán vắng tanh, và những bông hoa nhàn nhã vẫn nở trong cố cung hoang vắng ( càng gợi thêm nỗi niềm cô tịch trong lòng ta ) Khi ta nhớ đến cố hương đang ở xa ngoài ngàn dặm, lúc nhìn những cành dương liễu xanh tươi đang phất phơ theo gió trên hồ nước.

 

           

 

3. DIỄN NÔM :

                       XUÂN HÀNH

 

                   Người đi đà xa lắc,

                   Bụi ngựa vẫn còn vương.

                   Ly tình theo nắng úa,

                   Xuân sắc sáng mờ sương.

                   Lữ quán nước xuyên chảy,

                   Cố cung hoa ngát hương.

                   Nhớ quê ngàn dặm cách,

                   Gió lay cành liễu dương.

 Lục bát :

                   Người đi xa mãi xa rồi,

                   Mịt mù gió ngựa xa xôi bụi đường.

                   Tình người lữ thứ chiều buông,

                   Não nề sương khói sáng xuân mơ màng.

                   Quán không dòng nước chảy ngang,

                   Cố cung hoa nở hoà tàn dửng dưng.

                   Quê xưa ngàn dặm nhớ nhung,

                   Gió lay cành liễu xanh um bên hồ !

 

                   Đỗ Chiêu Đức

                   02-01-19 

 

_______________________________________________________________________________ 

Ngày Cuối Xuân Tiễn Xuân Tiễn Bạn 

Giả Đảo, Thôi Lỗ

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Phương Hà, Mailoc,  Đỗ Chiêu Đức 

__________________________________________________________________________________________________________ 

 

Ngày 30 tháng 3, trong dòng thời gian của một năm nào đó, là ngày cuối của một mùa Xuân. Tiễn Xuân rồi Tiễn Bạn, lần lượt qua 2 bài thơ xưa. Xuân đi rồi Xuân sẽ trở lại, còn Người đi không chắc còn có ngày về. Chỉ biết, ngay lúc này, mãi còn đây, chút tình với nhau, trong tôi ! Đọc cho vui thôi. Merry Christmas and Happy New Year! PKT 12/18/2018

 

(1) Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Xuân

Giả Đảo (793 - 865)

 

Tam nguyệt chính đương tam thập nhật 

Xuân quang biệt ngã khổ ngâm thân

Cộng quân kim dạ bất tu thụy

Vị đáo hiểu chung do thị xuân

 

Ngày Cuối Tháng Ba - Tiễn Xuân

PKT - Mây Tần

 

Hôm nay ngày 30 tháng 3 là ngày cuối của một mùa Xuân rồi/ Trời Xuân lại sắp sửa bỏ cái gã thơ khổ ngâm này mà ra đi / Thôi thì anh ạ, đêm nay ta cùng thức trắng với nhau cho trọn tình với Xuân vậy/ Chưa nghe hồi chuông điểm sáng là vẫn còn Xuân ở với chúng ta mà. ( Ô Temps! Suspends ton vol, et vous, heures propices! Suspendez votre cours: Laissez-nous savourer les rapides délices. Des plus beaux de nos jours !  (Le Lac - Alphonse de Lamartine 1790-1869)  

 

Tháng ba, ngày cuối, nắng trong ngần,

Sao nỡ bỏ tôi, gã khổ ngâm.

Anh ạ, đêm nay, ta thức trắng,

Trời chưa vội sáng vẫn còn xuân!

 

(2) Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Khách

Thôi Lỗ (-853-)

 

Dã chước loạn vô tuần

Tống quân kiêm tống xuân

Minh niên xuân sắc chí

Mạc tác vị quy nhân

 

Ngày Cuối Tháng Ba - Tiễn Bạn

PKT - Mây Tần

 

Ở chốn thảo dã, rượu uống mời nhau, kể chi cạn chén mấy lần / Tiễn đưa nhau đi vào ngày cuối Xuân cũng là đưa tiễn cả một trời Xuân đi / Sang năm rồi Xuân sẽ trở lại / Chỉ xin đừng mang tiếng làm người không về. (Ôi chao! Xuân đi rồi xuân sẽ trở lại. Còn người, dòng đời bất định, ngày về cùng xuân còn mong được sao?)

 

Tình quê, rượu chuốc, kể chi tuần,

Đưa tiễn nhau đi ngày cuối xuân. 

Năm tới, xuân về, nhớ đúng hẹn,

Chớ đừng mang tiếng kẻ lần khân! 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

PHƯƠNG HÀ:  

1- Phỏng dịch bài Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Xuân

Giả Đảo (793 - 865)

 

  Ngày Cuối Tháng Ba Tiễn Xuân

 

Bạn ạ, mai này cuối tháng ba

Xuân đi bỏ mặc lại mình ta

Đêm nay thức trắng cho tình trọn

Xuân vẫn còn đây, chửa sáng mà !

                               Phương Hà 

 

 

2- Phỏng dịch bài Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Khách

Thôi Lỗ (-853-)

 

Ngày Cuối Tháng Ba - Tiễn Bạn

 

Chốn quê, nâng cốc cạn ly sầu

Tiễn biệt mùa xuân, tiễn biệt nhau

Năm tới khi xuân quay trở lại

Biết ta còn gặp được không nào ?

                              Phương Hà 

Mailoc: 

Ngày Cuối Tháng Ba- Tiễn Xuân

 

Tháng ba sắp hết tối ba mươi

Từ giã xuân đi, kẻ ngậm ngùi.

Này bạn, cùng ta đêm trắng nhé

Chuông mai chưa điểm vẫn xuân tươi.

                 Mailoc

 

Ngày Cuối Tháng Ba- Tiễn Khách

Rượu giữa đồng xoay vòng bất kể

Tiễn bạn vàng cùng thể tiễn xuân.

Sang năm hể lúc tiết xuân,

Đừng làm lảng tử vui chân quên về.

           Mailoc

Đỗ Chiêu Đức: 

 Kính mời tất cả cùng đọc 2 bài thơ Tiễn Xuân sau đây, một Ngũ Ngôn và một Thất Ngôn đều là Tuyệt cú. Nào, ta hãy đọc bài Ngũ Ngôn Tuyệt Cú của THÔI LỖ trước nhé !.....

 

1. TAM NGUYỆT HỐI NHẬT TỐNG KHÁCH:

 

                 三月晦日送客     TAM NGUYỆT HỐI NHẬT TỐNG KHÁCH

                  野酌乱亂巡,                Dã chước loạn vô tuần,

                  送君兼送春。                 Tống quân kiêm tống xuân.

                  明年春色至,                 Minh niên xuân sắc chí,

                  莫作未歸人。                 Mạc tác vị quy nhân.

                                       崔橹                      Thôi Lỗ

                  
   Chú Thích :

     1. Hối 晦 : là Đêm 30 âm lịch, trời tối đen như mực. " Tam nguyệt Hối nhật " là

 30 tháng 3, ngày cuối cùng của mùa Xuân.

    2. Dã Chước 野酌 : Dã là Đồng trống, phần đất ở ngoài khu phố, chợ. Chước :

 Ta đọc trại thành Chuốc, là Chuốc rượu. " Dã chước " là Rót rượu

 mời nhau ngoài đồng trống bên đường khi đưa tiễn ai.

   3. Loạn ở đây không có nghĩa là rối loạn, mà là Không theo Thứ Tự nào cả.

   4. Tuần 巡 : là Đi một vòng. Vd : Đi Tuần là đi kiểm soat một vòng. Rượu mời

 giáp vòng là Một Tuần Rượu. Vô Tuần là Không Tuần Tự gì hết.

     5. Mạc Tác 莫作 : Mạc là Đừng, Tác là Làm, Mạc Tác là Đừng làm.

 Mạc Tác còn có nghĩa : Đừng cho là...

 Dịch nghĩa :

                             Ngày 30 tháng 3 đưa khách.

         Chuốc rượu tiễn đưa nhau bên đường, nên cứ rót mời tràn lan, không ra tuần tự gì cả. Hôm nay, đưa tiễn anh đi mà cũng tiễn cả nàng xuân đi nữa !. Mà này, sang năm thì nàng xuân lại mang xuân sắc về nữa đấy nhé, mong rằng bạn đừng làm kẻ không về,( mà hãy về cùng với nàng xuân ! ).

Diễn nôm :

                            Rượu chuốc loạn không tuần tự

                            Tiễn anh, tiễn cả xuân đi.

                            Sang năm nàng xuân lại đến,

                            Nhớ đừng làm kẻ không về !

Lục Bát :

                          Chén đưa loạn chẳng thành tuần

                          Tiễn anh, tiễn cả nàng xuân một bề

                          Sang năm xuân sắc lại về,

                          Xuân về, anh biết có về hay chăng ?!

  

Kính thưa Quý Thầy Cô và Các Bạn,

         Trên đây là bài " Tam nguyệt hối nhật tống KHÁCH " của Thôi Lỗ. Sau đây, Xin mời Quý vị cùng thưởng thức bài " Tam nguyệt hối nhật tống XUÂN " của Giả Đảo, một thi nhân thuộc phái quái đản của đời Đường.

 

2. Tam nguyệt hối nhật tống XUÂN : 

 

                   三月晦日送春               Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Xuân

                   

                    三月正當三十日,       Tam nguyệt chính đương tam thập nhật,     

                 春光別我苦吟身。          Xuân quang biệt ngã khổ ngâm thân.     

                 共君今夜不須睡 ,        Cộng quân kim dạ bất tu thụy,

                 未到曉鐘猶是春。          Vị đáo hiểu chung do thị xuân.     

                                 賈島                                                             Giả Đảo

                                

Dịch Nghĩa :

                          Tiễn Xuân ngày 30 tháng 3.

Hôm nay là  ngày 30 tháng 3 , ngày cuối cùng của mùa xuân,

(Rồi ,) nắng xuân sẽ từ bỏ ta - cái thân khổ ngâm này mà đi (bạn ạ).

(Vậy) đêm nay , mời bạn hãy cùng tôi không ngủ (thức trắng đêm để tiễn xuân),

Nếu còn chưa nghe thấy tiếng chuông chùa công phu buổi sáng thì vẫn hãy còn l à m ùa xuân mà.

 

        Tiễn Xuân Ngày Cuối Xuân

Tháng ba , ngày cuối , nắng trong ngần ,

Chưa nỡ rời xa gã khổ ngâm .

Mời bác đêm nay cùng thức trắng ,

Cùng chuông chùa sáng tiễn đưa xuân .

                                                     PKT

 Lạm Bàn :

         Giả Đảo , nhà thơ thời Trung Đường, nổi tiếng  "Thôi / Xao" (rất thận trọng trong lựa chọn chữ nghĩa ) , còn có biệt danh là "khổ ngâm thi sĩ" vì câu (2) trong bài TNHNTX: "Phong quang biệt ngã khổ ngâm thân" (nắng xuân bỏ tôi , cái thân khổ ngâm này). Nhưng sao lại tự gọi mình là "khổ ngâm"? Có phải , vì như chính nhà thơ đã nói trong bài Tuyệt Cú :

 

                            "Lưỡng cú tam niên đắc,            两句三年得

                             Nhất ngâm song lệ lưu ,            一吟双淚流

                            Tri âm như bất thưởng ,             知音如不賞

                            Qui ngọa cố sơn thu"                  歸卧故山秋

Diễn nôm :

                            Ba năm mới được hai câu ,

                            Mỗi ngâm mỗi tủi lệ sầu chứa chan ,

                            Tri âm hờ hững chẳng màng ,

                            Thì thôi núi cũ thu vàng chờ nhau !

 

          Sao lại , khắp cõi trời đông tây kim cổ , ở chốn nhân gian này , còn có người vì thơ mà khổ đến như vậy sao ?  PKT.

 

         ĐC Đ  Xin được bổ sung về Điển Tích " THÔI XAO " như sau :

GIẢ ĐẢO ( 779-843 ) , một thi nhân thuộc xu hướng Quái Đản đời Trung Đường, nỗi tiếng " khổ ngâm " với : " Lưỡng cú tam niên đắc... " như đã nêu ở trên.

         Tương truyền lúc làm bài thơ Đề Lý Ngưng U Cư, khi viết đến 2 câu :

 

                        Điểu túc trì biên thọ                  鳥宿池邊樹

                       Tăng XAO nguyệt hạ môn         僧敲月下門

 

... ông đã lưỡng lự mãi là không biết nên dùng từ " XAO "敲 hay từ " THÔI " 推 cho câu thơ trên, vì...

" Tăng XAO nguyệt hạ môn " là : Nhà sư GÕ cửa dưới ánh trăng, còn...

" Tăng THÔI nguyệt hạ môn " là : Nhà sư ĐẨY cửa dưới ánh trăng,

 

            Sự thật thì " THÔI " hay " XAO " gì thì câu thơ trên vẫn hay, vẫn gợi hình và thi vị như thường, nhưng Giả Đảo lại cứ đắn đo mãi, không biết phải chọn chữ nào, ngồi trên lưng lừa mà cứ do dự mãi, không biết nên hạ chữ nào đây, nên tay phải làm động tác GÕ cửa, và tay trái cứ làm động tác ĐẨY cửa. Mãi lo ra, đến nỗi con lừa xuýt chút nữa thì đâm vào đầu ngựa của Lại Bộ Thượng Thơ Hàn Dũ. Bị quân hầu níu lại, Hàn Dũ hỏi rõ nguồn cơn, mới cả cười và khuyên ông nên chọn từ XAO cho câu thơ trên.

            Vì điển tích nầy mà thành ngữ TQ có câu Hà Tất THÔI XAO 何必推敲, nghĩa là : " Sao lại phải Thôi Xao như thế ! " Câu nầy có nghĩa là : " Sao lại phải ĐẺO GỌT lời văn như thế ". Thường để chỉ những người ĐẺO GỌT lời văn quá đáng, thì người TQ sử dụng Thành ngữ trên. Sau này dùng rộng ra thì THÔI XAO có nghĩa là : " Cân Nhắc thật cẩn thận một sự việc nào đó ".

 

Diễn nôm :

                        Tháng ba vừa vặn ba mươi đúng,

                        Giả biệt xuân hồng thân khổ ngâm.

                         Cùng bạn đêm nay ta thức trắng

                        Chuông chưa điểm sáng hãy còn XUÂN !

 Lục Bát :

                        Tháng ba vừa đúng ba mươi

                        Khổ ngâm giả biệt xuân tươi mõi mòn

                        Cùng anh thức suốt đêm tròn

                        Chuông Chùa chưa điểm vẫn còn là XUÂN ! 

       

                                                                                                  

             Đỗ Chiêu Đức

___________________________________________________________________________________________________________ 

 

 

Tri giả bất ngôn / Ngôn giả bất tri

 

PKT_DaoDucKinh.jpg

 

 

Theo sách vở lưu truyền, bộ Đạo Đức Kinh do Lão Tử (?) viết, khoảng thế kỷ thứ tư trước Công Nguyên, bên Tàu.  Bộ kinh này gồm có 81 chương, trên dưới 5000 chữ, nói về Đạo (mặt tĩnh), Đức (mặt động) của nguồn gốc tạo vật, và học thuyết Vô Vi khuyên bảo loài người nên sống thuận theo sự sinh hoá của thiên nhiên.  Bài thơ sau đây bàn về hai câu mở đầu chương 56 : "Tri giả bất ngôn / Ngôn giả bất tri ", theo ngữ nghĩa của từng chữ một: "Người biết không nói / Người nói không biết"  ̣  

 

Độc Lão Tử

Bạch Cư Dị (772-846)

 

Ngôn giả bất tri tri giả mặc

Thử ngữ ngô văn ư Lão quân

Nhược đạo Lão quân thị tri giả

Duyên hà tự trước ngũ thiên văn 

 

Dịch Xuôi : Người nói ra thành lời (ngôn giả) là người không hiểu biết gì về Đạo, còn người đã hiểu biết về Đạo (tri giả) thì lại lặng im vì không thể dùng lời để nói về Đạo được /  Câu này tôi đã nghe được từ Lão Tử / Nhưng như vậy nếu cho rằng Lão Tử là bậc tri giả, biết mà không nói ra đưc / Thì duyên cớ gì  Người đã phải ngồi viết ra năm ngàn chữ cho bộ Đạo Đức Kinh ?

 

Đọc Lão Tử

PKT 09/21/2018

 

Không biết mới nói, còn biết làm thinh,

Lão Tử đã nói, rành rẽ phân minh. 

Là người hiểu Đạo không nói ra được, 

Vậy ai là người viết Đạo Đức Kinh ?

 

Lời Thêm : Người xưa, trà dư tửu hậu, đùa vui với chữ nghĩa, đặt câu hỏi chơi hay còn có ngụ ý gì khác để lại cho hậu thế chúng ta. KT 09/21/2018

 

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com 

 

 

________________________________________________________________________________ 

 

THU GIANG TỐNG KHÁCH

 

 

Chúc mừng sinh nhật muộn người học trò đầu xứ Sa Đéc để cùng nhớ về thuở nào với các Cụ Đốc Thu, Cụ Đốc Lãnh , Cụ Đốc Lai , Cụ Đốc Ban, Cụ Đốc Mậu ...trong một không gian thanh bình, hiền hoà, ấm tình sư đệ, nửa cuối thập niên 1950,  nay đã không còn nữa. Mấy vần thơ dịch vụng chép lại gửi nhau để đọc cho vui thôi ̣ Thân quí.

PKT 09/14/2018

 

THU GIANG TỐNG KHÁCH

Bạch Cư Dị (772-846)

 

Thu hồng thứ đệ quá

Ai viên triêu tịch văn

Thị nhật cô chu khách

Thử điạ diệc ly quần

Mông mông nhuận y vũ

Mạc mạc mạo phàm vân

Bất tuý Tầm Dương tửu

Yên ba sầu sát nhân

 

Nhạn thu gọi bầy lần lượt bay ngang trời / Sớm chiều nghe tiếng vưọn kêu ảo não / Ngày một mình trên thuyền khách lià bến /Là thôi là đã mãi mãi bỏ xứ xa quê / Mưa giăng giăng ướt áo / Buồm lất phất bay mây / Rượu Tầm Dưong uống mãi mà không làm sao say cho được  / Để quên để nhớ (?) nỗi buồn khói sóng giết người này  . 

 

SÔNG THU TIỄN KHÁCH

PKT 09/14/2018

 

Nhạn vào thu gọi bạn

Nghe vượn sớm chiều than

Thuyền khách từ lìa bến

Trời trăng đã rã đàn

Mưa giăng giăng thấm áo 

Buồm lất phất đùa mây

Sương khói Tầm Dương cũ

Rượu nào say được đây

 

Phụ Chú  : Nói đến Tầm Dương lại không khỏi nhớ đến 2 câu mở đầu bài Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị : "Tầm Dương giang đầu dạ tống khách / Phong diệp địch hoa thu sắt sắt " (Đầu sông Tầm Dương một đêm đưa khách / Lá phong hoa lau xào xạc gió thu buồn )  ̣ 

 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

  

Điểu Minh Giản - Vương Duy

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà

 

________________________________________________________________________________ 

 

 

Vâng, người rồi sẽ già , hoa rồi sẽ tàn, đông qua rồi xuân lại, ngày đi rồi đêm về, vầng trăng xưa vẫn mọc nơi đầu núi, để lũ chim rừng dưới một lòng khe ở đâu đó vẫn lầm tưởng là, lại một ngày mới khởi đầu, mà nhộn nhịp hót ca ...Vâng , cho vui thôi, chỉ là cho vui thôi ̣  PKT 09/02/2018   

 

Điểu Minh Giản

Vương Duy (701-761)

 

Nhân nhàn quế hoa lạc

Dạ tĩnh xuân sơn không

Nguyệt xuất kinh sơn điểu

Thời minh tại giản trung

 

Tác giả là 1 trong tứ bất tử đời nhà  Đường (618-907): Thi Tiên Lý Bạch, Thi Quỉ Lý Hạ, Thi Thánh Đỗ Phủ, và Thi Phật Vương Duy  ̣ Điểu Minh Giản là một bài thơ nói về một đêm ở Khe Chim Kêu đâu đó bên Tàu  ̣Tuổi nhàn với hoa quế rụng / Đêm xuân vắng lặng, núi non im lìm / Trăng lên, chim rừng giật mình ngỡ tưởng trời đã sáng / Cất tiếng hót sảng dưới lòng khe sâu chào mừng một ngày mới /  ̣ 

  

Phụ Chú : Hoa quế thường được trồng làm cảnh chùa hay ở nơi ẩn cư của các bậc thiền giả

 

Chim Hót Lòng Khe

PKT 09/02/2018

 

Nhàn lão với hoa rụng, 

Đêm xuân núi một màu.            

Trăng lên chim riú rít,

Hót sảng dưới khe sâu. 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

Mailoc phỏng dịch:

 

Tiếng Chim Trong Suối

(1)

Thư thái lắng lòng tiếng quế rơi

Đêm thanh trời biếc núi cao vời.

Trăng nhô chim núi dưng kinh hãi,

Chốc chốc khe sâu quác rợn người.

            Mailoc

 (2)

  Lòng nhàn hạ quế rơi nghe rõ,

Đêm lặng yên núi tỏ trời quang.

Trăng lên chim núi kinh hoàng

Lâu lâu trong suối quác vang đêm trường.

            Mailoc.phỏng dịch

 

Phương Hà phỏng dịch:

Chim Hót Dưới Khe

 

Nhàn nhã bên hoa quế rụng

Đầu xuân trời lặng non yên

Trăng lên, chim lầm tưởng sáng

Hót vang khe đón bình minh.

 

        Phương Hà phỏng dịch 

     

 

Để Tưởng nhớ 1 đồng nghiệp, 1 người Thầy PTG vừa ra đi:

GS Phùng Quang Lộc

 ,

TÌNH XUÂN

Phùng Quang Lộc, Phạm Khắc Trí, TBT, Mailoc, Kim Quang, Mai Xuân Thanh, Songquang, Phương Hà, Trầm Vân  ______________________________________________________________

 

Tình Xuân, có lẽ,  là mấy vần thơ cuối đời của PQL, trước khi mắc bệnh Alzheimer, từ năm 2010. Chúng tôi vừa mới nhận được tin anh đã mãn phần ở Blois bên Pháp, thọ 79 tuổi. Sinh thời, PQL đã là một nhà giáo theo cái nghĩa xưa "quân sư phụ", dù đời đã đổi. Khóc anh, tôi ngồi lần từng chữ, nối điêu. PKT 07/04/2018 

 

PQL_PKT_TinhXuan.jpg

 

 HỌC TRÒ VĨNH BIỆT THẦY:

TBT_Nguoidunggiuaammay.jpg

 

KQ_GiotlekhocThaytoi.jpg

 

 Họa với PQL:

 

           LUYẾN THƯƠNG

 

Luyến thương năm cũ, cay sè mắt,

Phấn trắng bục xưa lấm tấm đầu.

Ngày tháng êm đềm đời dệt mộng,

Trăng khuya bàng bạc, liễu ôm cầu.

Chắc chiu kỷ niệm lờ mờ trí,

Nhăn nhíu làn da lốm đốm màu.

Tri kỷ, nhạn già run rẩy cánh,

Đường về sương khói quạnh đêm sâu.

           Mailoc

        Cali 7-5-18 

 

Nối bước theo chân thầy Trí Khắc Phạm qua bài thơ " Tình Xuân " của PQL

Mai Xuân Thanh xin góp vui vào VTT và có Bài Họa như sau :

 

1) Trăm Năm Chung Thủy

 

Thời trẻ yêu đương qua ánh mắt

Cao niên kỷ niệm lại duyên đầu

Trăm năm chung thủy, người nuôi mộng

Bách tuế trọn lòng, dạ khẩn cầu

Ấp ủ mùi hương luôn tưởng nhớ

Tương tư bạn cũ tóc phai màu

Chiều xuân, thất thập tam hiu quạnh

Chợt nhớ vượt biên, đáy biển sâu...

 

Mai Xuân Thanh

 

2) Thói Quen Lúc Nhỏ

 

Thói quen lúc nhỏ còn non dại

Thất thập tam niên nợ vấn vương

Phảng phất người xưa như giấc mộng

Mơ hồ bạn cũ tựa phong sương

Thời gian minh chứng tình muôn thuở

Tuế nguyệt sáng soi bạn một phương

Mờ mịt con đường chưa tới bến

Con đò lặng lẽ nặng đau thương...

 

Mai Xuân Thanh

Ngày 05 tháng 06 năm 2018

 

Tình Xuân còn mãi

(Họa bài "tình Xuân" của PQL)

 và níu đuôi bạn già của tôi ML

               SQ

 

Còn mãi tình Xuân trong ánh mắt

Vào đời mang nặng mối duyên đầu

Vai mềm ,mái tóc đan tơ mỏng

Gót nhỏ dấu hài in vết sâu

Lối cũ còn chăng hoa thắm sắc ?

Vườn xưa há dễ lá phai màu

Nhớ nhau giờ chỉ tìm hương áo

Vẫn biết còn đây phút nguyện cầu

 

songquang

7/6/'2018

 

 

Như một nén nhang tưởng nhớ Thầy Phùng Quang Lộc, một người đồng nghiệp đàn anh chưa từng biết mặt, Phương Hà xin có hai bài họa sau đây:



1- Họa bài TÌNH XUÂN của Thầy Phùng Quang Lộc

 

Tiễn Biệt

 

Có gì như bụi vương trong mắt

Hạt lệ cay hay phấn trắng đầu ?

Tiễn kẻ đưa đò chưa biết mặt

Khóc người chèo lái đã qua cầu

Một đời tâm ngọc truyền tri thức

Trọn kiếp lòng son vẹn sắc màu

Đồng nghiệp đàn em xin bái biệt

Nén nhang thành kính nghĩa thâm sâu.

 

Phương Hà

( 07/07/2018 )

 

2- Họa bài của Thầy Phạm Khắc Trí NỐI ĐIÊU BÀI TÌNH XUÂN CỦA PQL

 

Vương Vấn Tình Người

 

Vẫn như lưu luyến thời thơ dại

Tình cảm êm đềm mãi vấn vương

Mới đó ngày xanh đời tựa mộng

Mà nay tuổi lão lệ như sương

Đường đi dẫu bước theo trăm lối

Chốn đến qui về ở một phương

Dẫu biết phận người như hạt cát

Sao giờ tử biệt nặng sầu thương ?

 

Phương Hà

(07/07/2018 )

 

TV_KQ_Cauthothuongtiecbanxua.jpg

 

  

Học trò kính lạy tiễn Thầy về Miền Vĩnh Cửu

 

TL_Hoasen.jpg

 

 

 

 

 

DẤU XƯA 

DN_DH22_GSTriKhonHung.jpg 

Họp mặt Cựu Học Sinh và Cựu Giáo Sư 2 trường Phan Thanh Giản và Đoàn Thị Điểm Cần Thơ năm nay vào đầu tháng 5 ở San Jose, Califotnia.  Đã có khoảng 500  người tham dự đến từ Việt Nam, Úc, Pháp, Đức, Canada, ... các tiểu bang Hoa kỳ, và hai bố con tôi từ Dallas, Texas  ̣Tuổi già đi lại khó khăn, nhà tôi lần này mắc kẹt cái hẹn với bác sĩ để chữa mấy cái răng hư nên lúc đầu chúng tôi không tính đi nhưng sau có đứa con gái trong nhà thấy vậy đã tự ý xin nghỉ việc mấy ngày để dẫn tôi đi, "bắt" tôi phải đi, nói là để cho  bố vui ̣  Vâng, ngày vui đã đến và đã qua rồi, nhưng mấy ngày này, quả thật vẫn còn trong tôi, nguyên vẹn cảm xúc mừng vui khi gặp lại được một số bạn cũ và học trò cũ ngày nào.  Mấy vần thơ vụng dại chút tình tôi, có sao viết ra vậy, gửi mọi người. Cầu chúc an lành cho tất cả chúng ta ̣  PKT 05/14/2018      

̣ 

Ôi Chao Dấu Xưa

PKT 05/12/2018

 

Ngày xưa, bạn xưa, trò xưa,

Nhớ nhau nói chi cũng thừa  ̣

Từ ngày dời xa trường cũ,

Đã bao mưa nắng đổi mùa  ̣

 

Cuối đời niềm vui hội ngộ,

Còn đây chút nghĩa tình xưa  ̣

Nhìn nhau mừng mừng tủi tủi,

Ôi chao ngọn cỏ gió đùa!

 

Trò xưa không không nhận ra được,

Bạn xưa còn lại nụ cười  ̣

Dấu xưa qua giọt lệ ứa,

Lung linh ảo ảnh đong đưa  ̣

 

Ngày xưa, ôi chao dấu xưa,

Thương nhau biết mấy cho vừa  ̣

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

 

 

THIÊN NHAI

Lý Thương Ẩn - Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh

 

THIÊN NHAI

Lý Thương Ẩn  (813 -  858) 

 

Xuân nhật tại thiên nhai

Thiên nhai nhật hựu tà

Oanh đề như hữu lệ

Vi thấp tối cao hoa

 

MỘT CHIỀU XUÂN BÊN TRỜI

(Bên trời góc bể bơ vơ  - Truyện Kiều - Nguyễn Du)

 

Ngày xuân ở bên trời / Lại một chiều xa nhà / Oanh hót như có nước mắt / Làm ướt đóa hoa trời  (?) 

 

Ngày xuân nơi xứ lạ, 

Lại một chiều xa nhà.

Oanh hót đổ sương muộn,

Hoa trời đẫm lệ sa. 

 

Phụ Chú  : Trời cao, đất thấp ̣  Trời là cao nhất ̣  Tối cao hoa, hoa cao nhất, chuyển ngữ thành hoa trời. Còn hoa trời là hoa gì thì tùy ý. Còn nói gì nữa, cuối đời lữ thứ, bên trời góc bể, một chiều xuân. PKT 04/20/2018 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

 Qua diễn nôm ( "Thiên  Nhai" - Lý Thương Ẩn ) của Thầy Trí Khắc Phạm, Mai X.Thanh xin phép góp vui như sau :

 

Đất khách xuân về lạ quá ta

Nhà xa lạc cảnh ánh dương tà

Hoàng Oanh thảng thốt bi thương hót

Một đóa yêu thương đẫm lệ hoa

 

Mai Xuân Thanh

Ngày 20 tháng 04 năm 2018 

LÝ THƯƠNG ẨN: CẦM SẮT
Bản dịch: Phạm Khắc Trí
Tranh thơ: Kim Oanh 
 
PKT_camsat.jpg

 

VĂN QUYÊN CẢM TÁC

 

Dcd_chimquyen.jpg

 

 

Nhàn lão , một bài thơ xưa ,với vài cảm xúc ghi vội  ̣ Có là giây phút hạnh phúc an ủi chăng , cho người nửa đời biệt xứ , khi tưởng nghe được tiếng quyên kêu buồn , đã nghĩ là mình vẫn còn có một nơi chốn để nhớ , để về  ? PKT 11/29/2017 ̣ 

   

VĂN QUYÊN CẢM TÁC

Phùng Hiếu Nhụ  (đời nhà Minh)

 

"Bất như quy khứ  / Bất như quy khứ"

 

Nhất thanh động ngã sầu 

Nhị thanh thương ngã lự

Tam thanh tư trục bạch vân phi

Tứ thanh mộng nhiễu kinh hoa thụ

Ngũ thanh lạc nguyệt chiếu sơ linh

Tưởng kiến đương niên lộng cơ trữ

Lục thanh khấp huyết tiễn hoa chí 

Khủng ô giai tiền lan truất tử

Thất bát cửu thanh bất nhẫn văn

Khởi tọa vô ngôn lệ như vũ 

Ức tích tại gia vị viễn du

Mỗi thính quyên thanh vô điểm sầu

Kim nhật thân tại Kim Lăng Thượng

Thủy tín quyên thanh năng bạch đầu

 

CẢM XÚC GHI VỘI TRONG LÚC NGHE TIẾNG CUỐC KÊU

(Từ bài Văn Quyên Cảm Tác của Phùng Hiếu Nhụ - PKT 11/29/2017)

 

"Chốn xưa nhớ về / Chốn xưa nhớ về / Chốn xưa nhớ về  ...  "

 

Một tiếng , chạnh lòng lữ thứ .

Hai tiếng , xót phận ngu ngơ .

Ba tiếng , mây trắng dật dờ .

Bốn tiếng , vườn xưa còn đó .

Năm tiếng , trăng lọt song thưa ,

Bóng ai miệt mài canh cửi .

Sáu tiếng , lệ hoa huyết đổ ,

Ố hoen trổ tím lan thềm .

Bảy, tám, chín tiếng ... hết biết ,

Lặng ngồi, nước mắt bơ vơ .

Nhớ trước, hồi còn ở nhà , 

Dửng dưng chim kêu chim gọi . 

Thân nay ,đất khách ,  mới hiểu ,

Bạc đầu tiếng cuốc vu vơ !

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

Kính Thầy,

 Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần sau đây :

 1. Nguyên Tác chữ Hán cổ của bài thơ :

DCD_cuoc.jpg 

 

    聞䳌                     VĂN QUYÊN

            明·方孝孺                       Minh : Phương Hiếu Nhụ

不如歸去,              Bất như quy khứ,

不如歸去 !               Bất như quy khứ !

一聲動我愁,           Nhất thanh động ngã sầu,

二聲傷我慮。           Nhị thanh thương ngã lự.

三聲思逐白雲飛,     Tam thanh tư trục bạch vân phi,

四聲夣繞荆花樹。     Tứ thanh mộng hiểu kinh hoa thụ.

五聲落月照踈櫺,     Ngũ thanh lạc nguyệt chiếu sơ linh,

想見當年弄機杼。     Tưởng kiến đương niên lộng cơ trữ.

六聲泣血濺花枝,     Lục thanh khấp huyết tiễn hoa chi,

恐汚堦前蘭茁紫。     Khủng ô giai tiền lan truất tử.

七八九聲不忍聞,     Thất bát cửu thanh bất nhẫn văn,

起坐無言淚如雨。     Tọa khởi vô ngôn lệ như vũ.

憶昔在家未逺遊,     Ức tích tại gia vị viễn du,

毎聽䳌聲無點愁。     Mỗi thính quyên thanh vô điểm sầu.

今日身在金陵上,     Kim nhật than tại Kim Lăng thượng,

始信䳌聲能白頭 !     Thủy tín quyên thanh năng bạch đầu !

 

2. CHÚ THÍCH :

   * Phương Hiếu Nhụ 方孝孺 ( 1357-1402 ), tự là Hi Trực, Hi Cổ. Người huyện Ninh Hải tỉnh Chiết Giang ( nay là TP Ninh Ba tỉnh Chiết Giang ). Ông là một nhà thơ, nhà tư tưởng, nhà văn học của đời Minh. Thục Hiến Vương Chu Xuân gọi ông là Chánh Học, nên người đời xưng ông là Chánh Học Tiên Sinh. Sau vì tham gia tổ chức Tiểu Phan, nên sau Tĩnh Nạn chi biến, không hợp tác với Minh Thành Tổ Chu Đệ, bị Đệ tru di thập tộc.

DCD_PhuongHieuNhu.jpg 

Họa ảnh và Tượng của Phương Hiếu Nhụ


   * Văn Quyên 聞䳌 : là nghe tiếng chim quyên kêu. Chim Quyên người Miền Nam gọi là Con Cuốc, miền Bắc gọi là Con Quấc.

   * Bất như 不如 : Không phải là " Không bằng ". Ở đây có nghĩa là Thôi thì ..., Thôi hãy ... 

   * Kinh Hoa Thụ 荆花樹 : Một loại cây có gai trổ hoa đẹp như Hoa Giấy của ta, thường được trồng trước sân nhà, nên tượng trưng cho Cái Nhà , cho gia đình.

   * Sơ Linh 踈櫺 : là Cái mái hiên che ngoài song cửa sổ.

   * Cơ Trữ 機杼 : là Cái Khung cưởi để dệt vải.

   * Khấp huyết tiễn hoa chi 泣血濺花枝 : Nước mắt khóc thành máu tưới lên các nhánh hoa.

   * Vô Điểm Sầu 無點愁 : là Không một chút ưu sầu nào cả.

   * Thủy tín 始信 : Mới tin rằng ...

 

3. NGHĨA BÀI THƠ :

                          DCD_nghecuockeu.jpg 

                          Nghe tiếng cuốc kêu

 

       Về đi thôi, hãy về đi thôi ! Cuốc kêu một tiếng đã khơi động mối sầu của ta, kêu hai tiếng lại đánh động niềm ưu tư của ta, kêu ba tiếng làm cho sự nhớ thương của ta bay theo làn mây trắng, kêu bốn tiếng thì mộng hồn của ta đã vờn quanh cây Tử kinh hoa trước sân nhà rồi, kêu năm tiếng thì bóng nguyệt đã mờ ngoài song cửa sổ, nhớ đến ai năm nào còn ngồi dệt cưởi bên song. Sáu tiếng cuốc kêu thì máu đã vãi khắp các cành hoa, e rằng đã làm hoen ố đi cành phong lan tím trước thềm. Bảy tám chín tiếng tiếp theo ta đã không đành lòng nghe nữa, ngồi bật dậy không nói năng chi mà lệ nhỏ như mưa. Nhớ lại những năm xưa còn ở nhà chưa lê gót lãng du, mỗi lần nghe cuốc kêu ta không chút âu sầu nào cả. Hôm nay thì thân ta đang ở tại Kim Lăng, ta mới tin rằng tiếng cuốc kêu dễ làm cho người ta trở thành đầu bạc !

 

       Đọc bài thơ trên làm cho ta nhớ đến Tam Nguyên Yên Đỗ với :

 

               Khoắc khoải sầu đưa giọng lửng lơ ... 

và ...

               Năm canh máu chảy đêm hè vắng ...

với ...

               Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ !

nên dễ ...

               Giục khách giang hồ dạ ngẩn ngơ !

 

      Tiếng cuốc kêu đêm qủa rất dễ đánh động lòng người ! Chưa đi mưa chưa thấy lạnh, chưa xa nhà chưa thấy nhớ quê, như cụ Tiên Điền đã từng trãi :

 

               Đoạn trường ai có qua cầu mới hay !

 

4. DIỄN NÔM :

    

 

     Nghe Cuốc Kêu

 

Về đi thôi, hãy về đi thôi !

Một tiếng cuốc kêu đã sầu rồi,

Hai tiếng thương tâm ba tiếng nhớ,

Lòng ta đã theo với mây trời.

Bốn tiếng đến sân hoa tử kính,

Trăng tà năm tiếng trước song rơi.

 

Dưới hiên bóng nguyệt xế rồi,

Nhớ người năm cũ bên trời đưa thoi.

Sáu tiếng  quyên mửa máu rồi,

Hoen cành lan tím chơi vơi trước thềm.

 

Bảy tám rồi chín tiếng liền,

Bật ngồi rơi lệ im lìm như mưa.

Quê nhà nhớ những ngày xưa,

Nghe quyên đêm vắng lòng chưa thấy buồn.

 

Nay Kim Lăng vạn dặm đường,

Mới hay quyên hót sầu thương bạc đầu !

 

                                           Đỗ Chiêu Đức

Tiếng Quyên Kêu

 

Quốc kêu một tiếng thấy khôn rầu

Vẳng tiếng thứ hai cảm động lâu

Ba tiếng thương tâm mây trắng nhớ

Thứ tư tử kính khóc cơ cầu

 

Thứ năm dệt cửi trăng mờ bóng

Sáu tiếng máu rơi lan tím sầu

Bảy, tám, chín nghe chi nữa... dậy

Thầm rơi giọt lệ thấm dường mưa !

 

Buổi xưa nhớ lại còn niên thiếu

Nghe cuốc kêu vang chẳng biết sầu

Nức nỡ Kim Lăng quyên lạc giọng

Bạc đầu thoáng chốc quốc kêu lâu

 

Mai Xuân Thanh

Ngày 30 tháng 11 năm 2017

 

 

Nghe Cuốc Kêu

 

Hãy về đi hởi hãy về đi

Một tiếng cuốc kêu đã lụy bi

Hai tiếng chạnh niềm thương xót phận

Ba kêu khắc khoải mây trắng di

Bốn tiếng vườn đêm sầu não nuột

 

Năm tiếng nhớ người trăng tủi buông

Sáu tiếng nguyệt tà hoa rỉ máu

Lan tím trước thềm hoen cánh loang

Bảy tám chín tiếng chẳng ngơi buồn

Không từ bất đông lệ mưa tuông

 

Hồi tưởng ngày xưa nhớ quê nhà

Tâm chưa giao đọng giọng cuốc đa

Nay Kim Lăng cách đường vạn dặm  

Chim kêu da diết tóc bạc pha!

 

Kim Oanh 

 

Bồi hồi nghe tiếng Quốc kêu

Cảm tác qua bài thơ dịch của Thầy PKT

 

Thơ viết :Quốc kêu gợi nhớ nhà

Bồi hồi nghĩ lại lúc xưa xa

Bên song văng vẳng lời cu rút

Cạnh cửa đong đưa lá thoảng qua

Bảy mấy xuân rồi nghe giọng hót

Ba mươi thu đã bỏ quê cha

Bâng khuâng xót dạ thương ngày củ

Khắc khoải tình quê ,ai hiểu ta ?

 

songquang

Thu tàn 2017

___________________________________________________________________ 

  

  

                                                         

TL_birdsinging.gif

 tbt & www. ptgdtdusa.com 

 CHÚC MỪNG SINH NHẬT 84 GS PHẠM KHẮC TRÍ: 

 
-NHIỀU SỨC KHỎE
      - NHIỀU NIỀM VUI
              - NHIỀU HẠNH PHÚC
                        & DỒI DÀO THI T
                                                  

 SINH NHẬT 84 - 10/10/2017

        

Thơ Cho Ngày 10/10/2017

PKT 10/07/2017

 

Song thập năm nay tuổi tám tư,

Ngày Trời tháng Phật biết đâu chừ.  

Nắng mưa đất mẹ còn xa xót,

Sương gió quê người đã ngất ngư.

Chao đảo thân tàn, đời khách lữ,

Chắt chiu phận mỏng, nếp thi thư.  

Sách xưa, cõi Đạo, lời châu ngọc,

Vui với nhân gian một chữ Từ.   

 

Lời Thêm: Chữ Từ này ,lấy trong Đạo Đức Kinh (Chương 67) của Lão Tử , xin được hiểu theo ý nghiã là lòng thương yêu tự nhiên cho mọi người, không điều kiện và vô vị lợi. Phần đời trước 42 năm ở bên nhà, sống sót qua 2 cuộc chiến oan nghiệt. Phần đời sau nơi quê người, mất gốc, cho đến bây giờ cũng đã 42 năm. Còn chăng một tấm lòng? PKT 10/07/2017   

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

NgvBe_BDCake.GIF
Kính Họa :  HOAN HỈ CHÚC CÂU TỪ

Mừng Thầy thỏa nguyện đạt tâm tư

Ngày tháng thoi đưa mộng ước chừ

Đất mẹ nâng niu công sư phụ

Quê người đức hạnh sánh kình ngư

Thảnh thơi tâm trạng đời cô lữ

Truyền lại môn sinh vạn áng thư

Cõi đạo nêu lời vàng thước ngọc

Nhân gian hoan hỉ nhận câu Từ !

 

Dương hồng Thủy

08/10/2017 

 

Khắc khảm ưu nhu, nhất bút nhất hoa khai, khởi thị văn chương vô mịch xứ /

Trí lự ma trường, vạn ý vạn hải triều, do tồn thiên đạo sổ lưu niên.

 Liêm, Portland

 

CHÚC MỪNG SINH NHỰT 84,  CỤ GIÁO TRÍ KHẮC PHẠM

 

Năm nay cụ giáo tám mươi tư,

Song thập ngày sinh nhớ bấy chừ.

Bỏ xứ hàng tre, nghề gỏ trẻ,

Vượt biên biển bạc cá kình ngư

Quê hương chú khách xây lầu đúc,

Hải ngoại bà con gởi xấp thư

Bằng hữu anh em mừng chúc thọ,

Cháu con quyến thuộc quý cha từ

 

Mai Xuân Thanh

Ngày 07 tháng 10 năm 2017

 

 

Chúc Thọ

Mừng bác năm nay đã tám tư,

Biết nhau, qua lại đã bao chừ !

Trải đời thăng giáng, nhiều xa xót;

Dấn bước chông chênh, lắm ngất ngư.

Chuyện nước như chơi, đời giặc cướp;

Nếp nhà vẫn giữ, đạo thi thư.

Tuổi tuy bát ngoại, tâm còn sáng;

Chúc bác, luôn luôn rạng nét từ.

                        Danh Hữu

Thấy bác tâm đắc với Lão Tử, tôi cũng rất vui, thế là bác lớn hơn tôi 2 tuổi. Như có lần tôi thưa với bác, quyển Đạo Đức Kinh tôi dịch nó hồi tôi mới qua Pháp. Vì Đạo Đức Kinh là một tập thơ nên tôi cũng dịch bằng thể thơ Song thất lục bát. Cũng là một cái duyên chữ nghĩa. Ngày xưa, thời Nhật chiếm đóng, trường đóng cửa, bố không muốn tôi lêu lổng nên cho đi học chữ Tầu, rồi theo luôn được 6 năm, nhờ vậy tôi biết tiếng Tầu, Quảng đông và Bắc kinh. Sau đó tôi trở lại học tiếng Tây vì trường Tầu hết lớp. Biết hai nền văn hóa cũng có cái lợi: Sâu lắng như phương Đông, thực dụng như phương Tây, đem cả hai hòa hợp, mình không đến rơi vào chỗ mơ mộng như người Tầu, quá thực tế như người Tây. Năm 1975, bác chạy đi, tôi lại chạy về, sống ở Sài Gòn được 11 năm, nhờ vậy tôi học được tiếng Việt. Cũng là tự học thôi, vì không tìm được thầy. Nhờ biết sẵn mặt chữ Hán, tôi học bằng cách dịch thơ Tầu, Đường Thi, dịch sao cho vừa sát nghĩa, sát ý. Tôi không thích loại dịch phỏng.

Chuyện đời luôn thay đổi, nay thế này mai thế khác, biết đâu chúng ta lại chẳng gặp lại nhau trên quê hương một ngày nào đó, tôi với bác cùng về thăm bên ấy.

Xin chúc bác mãi mãi giữ lòng yên tĩnh, tâm có yên sức khỏe mới vững.

Thân kính !

Danh Hữu

 

Hôm nay SQ nhận được bài thơ xướng của Thầy Trí thì mới biết là ngày "song thập" sẽ là sinh nhật của thầy được 84 tuổi. SQ xin kính chúc Thầy được sức khoẻ và an lành trong đời sng để vượt qua cái mốc hơn 100 năm. SQ cũng theo chân các Thầy DH và các bạn thơ xin mượn vận thơ của Thầy để làm món quà sinh nhật kính dâng lên Thầy trong ngày vui trọng đại nầy.

Kính chúc

songquang

 

Mừng sinh nhật Thầy PKT

         19/10/2017

 

Tuổi hạc mừng Thầy được tám tư

Nay không gặp mặt, biết sao chừ!

Tặng hoa nào có bông điên điển*

Gởi chúc "lời vàng" rất ngất ngư **

Bởi ý nghĩ nầy khôn din đạt

Vì tình sâu nặng khó bày thư

Theo Thầy em ráng theo hai chữ

Xử thế gìn tâm giữ "NÉT TỪ"

 

songquang

 *Hôm trước nhìn hình thấy Thầy cầm bịch "bông điên điển" mặt thầy vui cười biết thầy thích thú, đó là một liu thuốc bổ giúp thầy hồn nhiên tươi trẻ khi thấy lại tình quê.

**Lời nói hoa mỹ (lời vàng) để chúc tụng thì em rất "dốt" nên lòng khó diễn

 tả đến "ngất ngư con tàu đi" đó Thầy.

 

 Chúc mừng sinh nhật Tám Mươi Tư của Thầy, mong sẽ mãi mãi như :

 

              TÒNG BÁ TRƯỜNG THANH

             松    柏     長     青  !

 

Kính Họa Vận :

 

       Mừng Sinh Nhật 84

 

Chúc thầy sinh nhật tám mươi tư,

Lạc địa lạc thiên tựa bấy chừ.

Hạp ý tợ vô vi Lão Tử,

Thỏa lòng như đắc thủy trì ngư.

Toàn tâm quốc nội tòng sư phạm,

Bán thế tha hương chấp bút thư.

Hữu chí hữu tâm hoàn hữu đức,

Trăm năm trăm tuổi kết nhân từ !

 

                                   Đỗ Chiêu Đức

                                        Kính mừng.

 Mừng Thầy 84 tuổi

 

Mừng Thầy đến tuổi tám mươi tư

Kỷ niệm ngày sinh chả mấy chừ

Con cháu quây quần vui chúc thọ

Bạn bè hoan hỉ gởi mừng thư

Cả đời vun đấp cho bầy trẻ

Nay ở quê người thoát kiếp ngư

Song Thập kính Thầy luôn mạnh khỏe

Để nêu gương sáng với câu từ

                                     Quên Đi 

 

Chúc Mừng Thầy

( Mừng sinh nhật lần 84 của Thầy PKT )

 

Mừng Thầy đạt tuổi tám mươi tư

Hạnh phúc, an khang tự bấy chừ

Nhân cách cao vời như tuyết nhạn

Tâm hồn sâu lắng tựa tiềm ngư

Trước đà gắn bó cùng nghiên bút

Nay vẫn vui vầy với áng thư

Nghề giáo một đời trao kiến thức

Nghiệp thơ trọn kiếp nhả câu từ.

Phương Hà

( 10/10/2017 ) 

 

Rất vui. Thân gửi bài thơ.

Mừng Sinh Nhật Anh Phạm Khắc Trí

 

Mừng sinh nhật anh Trí

Nến hồng thắp sáng lên

Những nụ cười rạng rỡ

Cành lộc biếc nghiêng thềm

 

Chúc anh thêm một tuổi

Thêm phước thọ an khang

Thêm dồi dào sức khỏe

Lòng trổ đóa mai vàng

 

Thêm hạnh phúc gia đình

Bên cháu con thành đạt

Tháng ngày dài ấm áp

Lòng thắp sáng bình minh

 

Mừng sinh nhật vui chung

Bạn trò mến chúc mừng

Nâng ly đầy tình nghĩa

Men rượu nồng lâng lâng

 Trầm Vân 

  




 

 

TÔI MUỐN NHƯ

PKT 08/12/2017

 

       Ngày xưa, người buồn thường mượn rượu

       Tôi nay chỉ biết trốn vào thơ

       Tìm trong chữ nghĩa niềm an ủi

       Để nhớ để thương những dại khờ   

 

Tôi muốn như Thi Tiên, mỗi sớm mai thức giấc , nếu lòng  vướng muộn phiền , rút đao chém nước nước không đứt , mượn rượu giải sầu sầu không vơi , thì còn đó , một con thuyền nhỏ , sông nước , xoã tóc rong chơi  ̣

 

Tôi muốn như Thi Quỷ , vào Thu mênh mang , tơ đồng khoan nhặt , non quạnh mây ngàn lưu luyến , ngồi tựa gốc quế mơ màng , mặc cho sương xuống, ướt vầng trăng lạnh không hay  ̣

 

Tôi muốn như Thi Phật , đêm đêm nhàn lão , ngắm trăng dần lên , thấy được từng cánh hoa quế rụng , nghe được  từng tiếng chim hót sảng âm vang dưới lòng khe đâu đó ,mà an nhiên thầm hỏi ,giờ này núi xuân ngoài xa chắc đang còn yên giấc ngủ  ̣ 

 

Tôi muốn như Thi Thánh , tháng ngày trên bước đường luân lạc , rừng phong lá đỏ ,khí  núi nhạt nhòa ,nhưng vẫn còn có một nơi chốn để nhớ về , hai mùa cúc nở thuơng vườn cũ , mấy lượt thuyền neo xót nỗi ta  ̣

 

Vâng , với tôi , không chỉ hai mà đã là mấy chục mùa cúc nở rồi ! PKT 08/12/2017

 

Phụ Chú  : TÔI MUỐN NHƯ lấy nguồn cảm hứng lần lượt từ bài Tuyên Châu Tạ Diểu Lâu Biệt Hiệu Thư Thúc Vân  (Trên Lầu Tạ Diểu Ở Tuyên Châu Từ Biệt Hiệu Thư Thúc Vân) của Thi Tiên Lý Bạch , bài Lý Bằng Không Hầu Dẫn (Khúc Nhạc Dạo  Mở Đầu Đàn Không Hầu Của Lý Bằng ) của Thi Quỷ Lý Hạ , bài Điểu Minh Giản (Khe Chim Kêu) của Thi Phật Vương Duy , và bài Thu Hứng Kỳ Nhất của Thi Thánh Đỗ Phủ  ̣

 

Tiễn Bạn  ( Thoát Dịch Bài Tuyên Châu Tạ Diểu Lâu Biệt Hiệu Thư Thúc Vân của Lý Bạch 701 -  762) - PKT 08/07/2015

 

Hôm qua đi mất giữ không được ,

Hôm nay nhiễu loạn những lo âu   ̣

Muôn dặm gió thu theo cánh nhạn ,

Lầu thơ say tỉnh tiễn đưa nhau  ̣

Văn chương Kiến An tiêu sái  ,

Không gian Tiểu Tạ thanh tao  ̣

Hứng khởi tràn đầy ý phiêu hốt  ,

Dục lên Vân Hán ngắm trăng sao  ̣

Rút đao chém nước , nước không đứt ,

Uống rượu giải sầu  , sầu chẳng vơi  ̣

Thiết tha chi nữa vòng danh lợi  ,

Mai sớm , xoã tóc , thả thuyền , sông nước rong chơi  ̣

 

Chú Thích : (1) Văn chương Kiến An chỉ thơ văn sáng tác trước đời nhà Đường cho đến đời nhà Hán thiên về thiên nhiên như thơ của Tào Tháo, Tào Thực , Tạ Linh Vận (Đại Tạ) , Tạ Diểu (Tiểu Tạ) (2) Vân Hán là Thiên Hà

 

Tiếng Đàn Không Hầu (Thoát Dịch Bài Lý Bằng Không Hầu Dẫn của Lý Hạ  780 - 816) - PKT 08/07/2015

 

Thu mênh mang tơ đồng khoan nhặt  ̣

Non quạnh mây ngàn lưu luyến ngừng trôi   ̣

Lệ trúc vấn vương sầu tố nữ  ,

Không Hầu đàn ai khúc nhạc chơi vơi  ̣

Phượng hoàng hót vang , ngọc châu vỡ vụn ,

Phù dung ngậm sương , hương lan hé nụ   ̣

Mười hai cổng thành bỗng dưng rực sáng  , ̣

Hai mươi ba dây tơ xáo động cõi Tử Hoàng  ̣

Nữ Oa luyện đá vá trời  ,

Trời kinh , đá nát , mưa thu đổ hạt   ̣

Vào mộng , thần tiên nhã nhạc  ,

Cá già  , rồng ốm , quẫy sóng múa ca  ̣

Ngồi tựa gốc quế mơ màng không ngủ  ,

Sương khuya thấm áo, ướt vầng trăng lạnh , nào hay  ̣

 

Chú Thích : (1) Lý Bằng là một nhạc sư nổI tiếng về tài đàn Không Hầu , 1 loại đàn xưa 23 dây  ̣ (2) Cõi Tử Hoàng là Cõi Trời  ̣

 

Chim Hót Lòng Khe  (Thoát Dịch Bài Điểu Minh Giản của Vương Duy  699  - 759) 

PKT 08/07/2015

 

Nhàn lão ngắm hoa rụng  ,

Núi khuya xuân ngủ đâu  ̣

Trăng lên chim hót sảng  ,

Tiếng một vang khe sâu  ̣

 

Thu Cảm  (Thoát Dịch Bài Thu Hứng Kỳ Nhất Của Đỗ Phủ  717  - 770) - PKT 08/07/2015

 

Rừng phong thu úa chĩu sương sa  ̣

Khí núi âm u bóng nhạt nhòa  ̣

Sông lộng trời cao đầu sóng dữ  ,

Gió vờn mây xám cuối thôn xa  ̣

Hai mùa cúc nở thương vườn cũ  ,

Mấy lượt thuyền neo xót nỗi  ta  ̣

Lo lạnh nhà nhà may áo rét  ,

Chày ai vang động nắng chiều tà  ̣

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

 

 

Phạm Khắc Trí: Bố muốn dẫn con về

Cảm tác: Mailoc, Mai Thắng, Phương Hà, Mai Xuân Thanh, Trần Bang Thạch, Lý Tòng Tôn

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

 

BỐ MUỐN DẪN CON VỀ

(Riêng gửi người con út  - Mây Tần - Hiệu chính 07/31/2017 - PKT)

 

Bố muốn dẫn con về , về lại căn nhà xưa , trong con hẻm nhỏ , để con nhớ lại quãng ngày thơ dại , từ khóc chào đời , đến khi tập đứng tập đi , học ăn học nói , chơi đùa cùng với các anh các chị trong nhà và các bạn ở trong chòm xóm thân thương , với ông Phán , bà Tư, chú Năm , cô Tám ... cho đến ngày  bố con mình bỏ xứ ra đi  ̣ 

Bố muốn dẫn con về , thăm lại ngôi trường vỡ lòng học chữ của con , mà ông bà Giám Đốc còn là 2 người bạn già kính mến của bố , và cô giáo lớp mẫu giáo dạy con cũng còn là người học trò lớp luyện thi Tú Tài Toán của bố , để nhớ lại một khoảnh khắc kỳ diệu của một đời người , gửi con vào lớp rồi , trên đường về nhà , sao nước mắt bố bỗng dưng  ̣

Bố muốn dẫn con về , theo bố lại thăm một ngôi trường cổ đã khoảng 100 năm tuổi , nơi bố đã tự nguyện trải đời mình làm viên gạch lót đường để cho lớp trẻ bước lên ,cho một ngày mai tốt đẹp hơn thế hệ cha anh ,để con hiểu được phần nào thời gian sau này ở nơi xứ người , bất chợt thấy bố đôi lúc thẫn thờ ... tưởng nhớ ngày xưa , ôi những ngày xưa yêu dấu đến tội tình của bố   ̣

Bố muốn dẫn con về  ,thăm lại bến xe hơi đầu tỉnh , nơi 2 bố con mình ,một chiều cuối năm lóng ngóng đón Nội cho đến chuyến xe cuối cùng  ,mãi đến mấy ngày sau mới hay Nội đã ngã bệnh bất ngờ không đi được và đã mất vào mấy năm sau để bố con mình , từ năm đó , đã không còn dịp nào nữa ,chúc tuổi mừng Nội , mỗi dịp Tết đầu năm  ̣ 

Bố muốn dẫn con về , qua thăm bên Ngoại , một thành phố nhỏ hiền hòa bên dòng sông thơ mộng , quanh năm vang tiếng âù ơ , nơi bố tưởng là đã tìm được chốn ẩn thân cho qua thời loạn , để cho con nhớ lại quãng ngày vui sống với Ngoạị , với Cậu , với Dì , và để mong cho con nhớ được mãi đừng quên , một phần đời mình đã được nuôi sống bằng nước sông Cửu Long , cơm gạo Tháp Mười , và vú sữa Sa Giang ̣ 

 

Phụ Chú  : Giữa thập niên 1980 , trong 1 lần dọn nhà , trong lúc thu xếp sách vở ,  tình cờ đọc được một bài viết của người con út thời trung học , viết về ngày dời xứ , lúc cháu mới vừa được 6 tuổi , đoạn cuối : "I did not look back  . I never wept . I never mourned  . I knew we were going to America ,but it never occurred to me that we were also leaving Vietnam . At the time of my departure , I did not know what I had to lose in order to gain . I did not realize that the people , language and culture that I had known so well and had taken for granted would in time become foreign to me . I was too young to understand . Not only did my parents  make their own personal sacrifices , but they were also forced to deny me a large part of my heritage for the sake of a better future . I may be able to visit my native country someday ,but I can never truly return to the place where I tasted my first experience of life and joy . The Vietnam that I once knew now exists only in fragile childhood recollections !  Trong xúc động thương con , thương mình , bài "Bố Muốn Dẫn Con Về "   đã  được viết liền một mạch sau đó  ̣  Hôm nay,  nhàn lão , nhớ con , nhớ cháu , nhớ thân quen , ngồi chép và sửa lại cho chỉnh gửi đi để  đọc cho vui thôi   ̣ Nhưng khi xong , lại cười mình , tuổi già đi lại đã cảm thấy bắt đầu khó khăn rồi , đâu còn được như xưa nữa  ̣  "Bố Muốn Dẫn Con Về " thật ra nên đổi là "Bố Muốn Được Con Dẫn Về " mới phải  ̣Cũng đã bao nhiêu nước chảy qua cầu rồi  ̣ "Sông xưa rày đã nên đồng  / Chỗ làm nhà cửa chỗ trồng ngô khoai  / Vẳng nghe tiếng ếch bên tai / Giật mình còn tưởng tiếng ai gọi đò  " ̣(Thơ Tú Xương)  ̣ Người xưa cảnh cũ chắc đâu còn nữa  mà vẫn muốn đòi con dẫn về  ? PKT 07/31/2017

 

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

CẢM TÁC:

 

 Bố Muốn Dẫn Con Về.


     Bố muốn dẫn con về mình thăm lại

     Căn nhà xưa, thơ dại con chào đời.

     Nơi đây con chập chững học nói cười,

     Bên anh chị, bà con ....rồi bỏ xứ .

    

     Bố muốn dẫn con về thăm trường cũ

     Tổ chim non mẫu giáo trẻ lao xao.

     Cô giáo con, học trò Bố năm nào 

     Con vào lớp, đường về Bố đã khóc.

 

     Bố muốn dẫn con thăm ngôi trường ốc,

     Tuổi trăm năm mà Bố, gạch lát đường 

     Để mầm non , lớp lớp mãi quật cường.

     Khi cảm khái, mắt Bố thường vời vợi !

 

     Bố muốn dẫn con thăm bến xe cũ,

     Nơi cha con ngóng Nội chuyến cuối cùng.

     Mấy năm sau, rồi Nội cũng mệnh chung

     Tết chúc Nội chỉ còn trong tê tái!

 

     Bố muốn dẫn con về thăm bên Ngoại ,

     Phố êm đềm bên sông cái mơ màng.

     Tình Cậu Dì thân ái thật mênh mang,

     Trái vú sữa Sa Giang tình ngọt lịm !

                 Mailoc cảm tác

                  8-01-17

        ( Thân tặng anh PKT)

 

BỐ MUỐN DẪN CON VỀ !

 

Bố dẫn con về lại chốn xưa

Một thời nhung nhớ nói khôn vừa

Người thân cuộc sống đời dân dã

Bến nước triều dâng dưới cội dừa

 

Bố dẫn con thăm lại mái trường

Thời gian bố gửi mộng yêu thương

Những vui lý tưởng đưa đò chuyến

Chạnh cảm thương đời biệt cố hương

 

Bố dẫn con về ghé bến xe

Nhà ga đầu tỉnh suốt đông hè

Đón đưa những mảnh tình thân thuộc

Mặc bóng thu tàn đổ lá me.

 

Bố dẫn con thăm một góc làng  

Ngày xưa Ngoại sống nếp bình an

Vùng quê trái ngọt thời tao loạn

Nuôi dưỡng bao tình cảm chứa chan.



Bố nghĩ khi này "bố dẫn con..."

Mai sau phúc phận bố đang còn

Đường xa sức lả "con dìu bố..."

Khát vọng tình quê giấc mộng tròn.

 

Mai Thắng - 170801 

 

 Bố Muốn Dẫn Con Về

 

Bố muốn đưa con về phố xưa

Cho con nhớ lại khoảng trời thơ

Chào đời cất tiếng oa oa khóc

Tập đứng, tập đi, tập giỡn đùa



Hàng xóm thân quen thuở thiếu thời

Tiếng chào, lời nói đọng trên môi

Cho con khái niệm tình dân tộc

Quê Mẹ, con yêu đến trọn đời.



Bố muốn đưa con trở lại trường

Vỡ lòng, con học chữ yêu thương

Tuy Thầy Cô cũ không còn nữa

Kỷ niệm năm nào mãi vấn vương.



Đưa con đến lớp buồi đầu đời

Bố bỗng bâng khuâng nhớ một thời

Bố được nội con đưa đến lớp

Rưng rưng kỷ niệm chẳng nên lời...

 

Bố muốn đưa con thăm trường xưa

Là nơi bố dạy đã bao mùa

Nguyện làm viên gạch xây đường bước

Cho học trò ngoan đến bến bờ.

 

Sẽ hiểu vì sao bố thẫn thờ

Phút giây chạnh nhớ quãng đời xưa

Hiến dâng tuổi trẻ cho mơ ước

Nghiệp giáo thân thương tự bấy giờ.

 

Bố muốn đưa con đến bến xe

Cuối năm nhộn nhịp chuyến đi, về

Bố con mình ngóng mong chờ nội

Tưởng phút tương phùng vui thỏa thuê...

 

Những người chuyến cuối xuống xe rồi

Chẳng thấy nội đâu, ta về thôi !

Nội bệnh thình lình, sau đã mất

Hết mừng tuổi nội, mỗi năm trôi...

 

Bố dẫn con về quê ngoại xưa

Một thành phố nhỏ cạnh sông thơ

Ầu ơ tiếng võng ngày con bé

Thân tộc họ hàng vui sớm trưa.

 

Cho con khắc dạ mãi không quên

Dòng nước Cửu Long luôn dịu êm

Vú sữa Sa Giang, sen Đồng Tháp

Quãng đời thơ ấu thật êm đềm....

 

 

Bố muốn cùng con một chuyến về

Đứa con sáu tuổi lúc xa quê.

 

                       Phương Hà

   (Viết theo ý bài Bố Muốn Dẫn Con Về của Thầy PKT )

 

Bài Cảm Tác qua " Bố Muốn Dẫn Con Về " TKP :

Con Sẽ Dẫn Bố Về...

 

Con sẽ dẫn bố về...thăm xứ sở

Đáp đền một tấm lòng nhớ quê hương

Bố nay luống tuổi hay quên lãng thường 

Một chuyến đò ngang ghé qua chốn cũ

 

Mái nhà xưa nơi chôn nhau cắt rốn

Vùng đất mẹ cất tiếng lớn chào đời

Bố con mình sẽ đi dạo khắp nơi

Thăm trường cũ mầm non con thuở nhỏ


Bố đã từng một thời "gõ đầu trẻ"

Như thầy cô xưa mẫu giáo năm nào

Kỷ niệm hành trang mà bố ước ao

Bâng khuâng nhớ làm sao canh cánh

 

Con dẫn bố đi quê nhà thăm lại

Bà con mình bên nhà ngoại họ hàng

Ra bến xe, tấp nập khách lang thang

Mình bon chen cũng lần mò thoải mái

 

Rời Sa Đéc đi Cần Thơ thăm nội

Nhìn ghe tàu con nước lớn nổi trôi

Chân bố mõi cầm tay con bồi hồi

Con, bố đi thăm bạn bè cố cựu

 

Nơi đây "chốn quê hương đẹp hơn cả"

Đầy ắp yêu thương ấm áp tình người

Gái Cữu Long, trai lục tỉnh mĩm cười

Sông nước quê hương lòng con in đậm !

 

Bài vở lòng ngày xưa con đã thấm

Bố ơi ! Con nhớ lại quãng ngày xanh

Cuộc chiến tàn nghe tha thiết học hành

Người vượt biên quyết tâm xây mái ấm...

 

Ngày trở lại ít ai mang áo gấm

Chỉ tìm về nơi chốn cũ họ hàng

Không huênh hoang, hoài niệm giấc mơ màng

Đầy hương sắc tình quê hương yêu dấu...

 

Mai Xuân Thanh

(Cảm Tác qua Văn thầy Trí Khắc Phạm)

Ngày 01 tháng 08 năm 2017

 

CÓ MỘT CHỖ ĐỂ VỀ

Đường sá của người

Đâu phải của ta

Sao ta cứ miệt mài đi, về năm tháng

Dù đông lạnh căm

Dù hè cháy nắng

Ta ngựa già nối những dặm xa

 

Gió ở đây cũng là gió của người ta

Đâu phải gió đồng bằng

Đâu phải mưa châu thổ

Nước mặn Đại Tây Dương

Đâu bằng nước ngọt phù sa quạch đỏ

Ta nghe chừng thiếu một hơi quen

 

Nên mỗi ngày qua

thêm một nỗi buồn riêng
thêm một chút ngậm ngùi cố thổ
ở ở, đi đi ta làm khách trọ
sớm nắng chiều mưa bóng nhỏ bên đường

Để mỗi đêm dài điếm cỏ cầu sương
ta mơ làm người Lý Bạch
đê đầu tư cố hương
thấy hồn mình lượn lờ nơi viễn phố

 

Thấy mẹ lưng còng
trên sân rêu phủ
mắt lệ nhòa từ buổi con đi
ngày ngóng đêm trông từng cánh chim về
nghe sao nặng tháng ngày đứt ruột

 

Thấy cha một mình
trên dòng kinh nước đục
đêm ba mươi một chiếc xuồng câu
tiếng độc huyền cầm chảy suốt đêm thâu
(cha muốn gởi gì trong hơi đồng sũng nước?)

 

Thấy mái chùa cong

thấy ngôi trường buổi trước
ta nhìn ta một thuở rong chơi
ta nhìn em tóc bím, môi cười
trao ánh mắt cho ta
mà con tim giữ lại

 

Và cứ giữ nghe em
những ngày xưa ấy

Giữ giùm ta một góc trời quê
để hồn ta còn có chỗ trở về
khi đất lạ ta mồ xanh cỏ.


Trần Bang Thạch

 

BỐ MUỐN CON DẪN BỐ VỀ

Con ơi con dẫn Bố về

Thăm căn nhà cũ bốn bề quạnh hiu

Nơi xưa cứ mỗi buổi chiều

Bố ra đầu ngỏ thả diều vui chơi

 

Gặp cô hàng xóm đón mời

Hai bên e thẹn nhắc lời thề xưa

Bên hiên một buổi chiều mưa

Tay trong tay mãi vẩn chưa muốn về

 

Trường xưa rêu phủ tứ bề

Con ơi con dẫn Bố về ghé thăm

Nhớ đêm lúc độ trăng rằm

Lung linh bóng nguyệt gọi thầm dấu yêu

 

Đường về quê Ngoại buồn hiu

Bến xe lục tỉnh buổi chiều mưa bay

Ngày nào Nội, Ngoại cầm tay

Thăm con, thăm cháu mà nay xa rồi ?

 

Quê ngoại buồn lắm con ơi

Cậu, Dì con đã qua đời buồn ghê

Con còn muốn Bố dẫn về

Đường dài con dẫn Bố về nhé con.

 

Lý Tòng Tôn (Lancaster-8/17)

  

  

____________________________________________________________________________ 

 

  

 

TẠ TỪ

Phạm Khắc Trí, Mailoc 

__________________________________________________________________________ 

 


Một bài thơ cũ vừa được chỉnh sửa lại. Đôi lời tạ từ cuối đời mong được thân quen chia xẻ.

PKT 07/18/2017

 

TẠ TỪ 

Mây Tần  - PKT 11/11/2014

          

Cầu thệ thủy im ngồi trơ cổ độ ,

Quán thu phong lặng đứng rũ tà huy  ̣

Có buồn hỏi hoa nắng vàng đầu sóng  ,

Lạc lõng trôi rồi biết mất đi đâu   ̣

 

Cõi cát bụi như nửa hư nửa thực  ,

Kiếp nhân sinh đã những lắm bể dâu  ̣

Ba chìm bảy nổi chút thân luân lạc  ,

Môi đỏ tóc xanh nay đã bạc đầu  ̣

 

Đất khách quê người cuối đời thương khó  ,

Tuổi già lụm cụm quên trước quên sau  ̣

Thôi nhỉ đủ chưa buồn vui thế sự ,

Mòn mỏi tháng ngày còn vẫn nhớ nhau  ̣

 

Phụ Chú : Trong Cung Oán Ngâm Khúc của Cụ Nguyễn Gia Thiều có câu :

"Cầu thệ thủy ngồi trơ cổ độ  / Quán thu phong đứng rũ tà huy"

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

MAILOC 

Xin góp vần, trải lòng cùng anh. Chúc anh chị sức khoẻ an vui.

Thân kính

Mailoc

       Bóng Xế

Cầu thệ thuỷ còn trơ mấy độ,

Quán thu phong lá đổ hoàng huy.

Lặng nhìn theo cánh chim di,

Tuổi xanh heo hút xuân thì còn đâu!

 

Kiếp nhân sinh một màu hư thực,

Cuộc hồng trần ray rức biển dâu.

Một đời mưa nắng dãi dầu,

Trầm luân mõi mệt lo âu bạc đầu.

 

Kiếp tha hương âu sầu khốn khó,

Tuổi hạc về vò võ trước sau.

Tri âm gió cuốn xôn xao,

Người đi kẻ ở nghẹn ngào như nhau .

                Mailoc

______________________________________________________________________________________________________ 

  

 

Ý THU

Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh, Quên Đi, Phương Hà, Song Quang 

__________________________________________________________________________________________ 

 

 Một bài thơ cũ, từ năm 1951, ở thành phố tuổi thơ tôi,viết được mấy câu rồi phải bỏ dở nửa chừng  ̣ Mấy chục năm sau, từ năm 2000, quê người đất khách, đã cố gắng hoàn tất nhiều lần, ngay cả đến lần này, nhưng đều không được vừa ý  ̣Nỗi xúc động thuở đầu đời đã không hồi phục lại được  ̣Đành chịu  ̣ Xin thân quen đọc cho vui với tôi thôi. ̣PKT 07/07/2017 ̣  

 

Ý THU

Mây Tần - PKT

        

Mỗi độ chuyển mùa dạ xốn xang  ,

Sầu dâng lãng đãng đỉnh non vàng  ̣

Trời trong mây trắng trôi ngơ ngác ,

Rừng biếc lá xanh rụng ngỡ ngàng  ̣

Thương nắng ráng hồng chiều lạc lõng  ,    

Tội thân cò trắng tối lang thang  ̣

Cố nhân biền biệt từ thu ấy ,

Biết gửi về đâu nghĩa cũ càng  ̣ 

 

Phụ Chú 

 

"Tiếc thay chút nghĩa cũ càng / Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng "

(Truyện Kiều  -  Nguyễn Du)

  

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

 

Thu Năm Ấy

 

Bạn bè mấy đứa cũng xênh xang

Áo mới đem khoe, lúa chín vàng

Hàng xóm cô nàng không muốn liếc

Thôn lân thục nữ cũng đâu ngàng

Các anh tiểu học, đường tam cấp

Mấy chị chung trường, ruộng nấc thang

Khói lửa chiến tranh bùng khắp nẻo

Mùa thu năm ấy chạy bò càng

 

Mai Xuân Thanh

Ngày 06/07/17

 

 

Cung Xưa

 

Thanh âm xê cống líu xừ xang (*)

Cung điệu vào thu tiễn hạ vàng

Tích tịch phượng còn ngơ ứ ngẩn

Tình tang cúc chẳng ngó ư ngàng

Đi tìm hương cũ hoài mong nhạn

Muốn hỏi trời xanh khó bắc thang

Ray rức đàn tôi đành lỗi nhịp

Mộng xưa lưu luyến chỉ thêm càng...

                                Quên Đi

(*) Xê # Sol ; Cóng # La ; Líu # Đố ; Xừ # Rề ; Xang # Fa.


 Theo gót anh Quên Đi, PH xin góp họa cùng  Thầy và VTT

 Cô đơn trên sông trăng

Ray rứt câu hò liu...xự...xang...

Trên dòng sông nhum ánh trăng vàng

Mái chèo lặng lẽ không khua động

Gã lái buồn thiu chẳng ngó ngàng

Nỗi nhớ người xưa còn chất ngất

Niềm đau tình phụ vẫn thênh thang

Đêm đêm làm bạn cùng mây nước

Chìm đắm cô đơn, ngẫm lại càng...

 Phương Hà

 

Kính Thầy PKT và các bạn vtt

Theo gót các bạn trong vtt .SQ xin được mượn vận và đồng âm qua bài thơ "Ý Thu" của Thầy PKT để có bài thơ "Tranh Thu" gởi đến Thầy và các bạn như một lời thăm hỏi và cầu chúc vui cuối tuần

 TRANH THU

Mượn vận và đồng âm bài thơ "Ý Thu" của Thầy PKT)

 

Nàng Thu áo mão cũng xuênh xang *

Mặc gió heo may điểm lá vàng

Mây trắng,trắng bồng sờ đỉnh núi

Trời xanh,xanh ngắt níu non ngàn **

Đường mòn uốn lượn như thân rắn

Đồi cỏ chập chùng tựa bậc thang

Ôi ! ngắm thiên nhiên lòng cảm khái 

Bức tranh cảnh củ đẹp thêm càng....(đẹp)

 songquang

 *Xuênh xang không biết có viết đúng không ?Nếu sai xin Thầy và quý bạn chỉ giáo,vì SQ thường nghe câu"áo mão xuênh xang

** Xin mượn đồng âm "ngỡ ngàng" 

  

           THU TỨ - LÝ BẠCH

Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh, Mailoc, Phương Hà

THU TỨ

Lý Bạch  (701-762)

Trời đã vào thu rồi đấy em / Dáng xưa gió gác lạc trăng thềm

(Mây Tần 2016 - PKT 06/30/2017)

 

Thu phong thanh

Thu nguyệt minh

Lạc diệp tụ hoàn tán

Hàn nha thê phục kinh

Tương tư tương kiến tri hà nhật

Thử thì thử dạ nan vi tình

 

NỖI LÒNG TRONG MỘT ĐÊM THU

PKT  - Mây Tần 2012

 

Thu gió mát ,

Thu trăng thanh ̣

Lá rơi đùa xào xạc ,

Quạ lạnh ngủ giật mình ̣

Nhớ nhau không biết còn ngày gặp ,

Đêm dài trăn trở xiết bao tình ̣

 Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

 

Trắng Đêm Thao thức

 

Gió thu khẽ

Trăng thu rằm

Lá lìa cành rơi nhẹ

Quạ kêu buồn tối tăm

Bao giờ mới gặp đầy thương nhớ

Trằn trọc đêm khuya lại khóc thầm

 

Mai Xuân Thanh

Ngày 30 tháng 06 năm 20

 

Ý Thu

Gió thu lạnh,

Trăng thu xanh.

Vàng rơi, tan họp mãi,

Quạ hãi rét, nương cành.

Nhớ nhau gặp lại bao giờ nhỉ ?

Đây lúc đêm nay lụy mối tình .

           Mailoc phỏng dịch

 

Phương Hà xin góp bài phỏng dịch cùng Thầy PKT và VTT

Đêm thu

 

Trời thu

gió mát, trăng thanh

Lá rơi

khiến quạ giật mình

ngẩn ngơ

Gặp nhau

biết có bao giờ ?

Đêm dài thao thức

vẩn vơ nỗi tình.

 

         Phương Hà 

___________________________________________________________________________ 

KHÓI VẮT VAI

PKT 12/08/2016

 

Trở về thăm phố cũ ,

La cà vỉa hè xưa .

Chân mỏi vào quán nước ,

Ðầy thềm nắng đong đưa . .

 

Ðiếu thuốc lào chưa hút ,

Mà đã khói vắt vai .

Cốc chè vối uống cạn ,   

Nào đâu bóng hình ai .

 

Xa nhau từ thu ấy ,

Ngày tháng những đợi chờ .

Sáu chục năm cách biệt ,

Một đời tôi bơ vơ .

.

 

Phụ Chú :

 

1 - Một số người ngoài Bắc vẫn còn thấy hút thuốc lào nhất là về mùa đông lạnh . Ca Dao có câu : "Nhớ ai như nhớ thuốc lào  / Ðã chôn điếu xuống lại đào điếu lên " . "Khói Vắt Vai ",lơ mơ say khói thuốc , là nhãn hiệu của một loại thuốc lào hiện được bày bán trong tủ kính các quán nước ngồi lề đường phố cũ ở Hà Nội ,

 

2 -  Chè vối hay trà vối  là một thức uống dân giả ở ngoài Bắc nấu bằng lá vối . Cái ly còn gọi là cái cốc . Thơ Quang Dũng : "Thoáng hiên em về trong đáy cốc  / Nói cười  như thể một đêm mơ ".

 

3 - Thơ tình của một nhà giáo và người chồng mẫu mực đấy . Kỷ niệm cuối đời tìm về chốn cũ . Hai ông già lang thang một sáng ở phố xưa . Ông già chú 87 tuổi (con dòng sau) , hoạ sĩ , ở lại Hà Nội , sống sót sau cuộc chiến 30 năm , huân chương kháng chiến hạng nhì . Ông già cháu 83 tuổi , vốn nhà giáo , vào Nam mùa  thu 1954 và rồi thân phận nổi trôi ở xứ người từ 1975 . Ðọc cho vui thôi . PKT 12/08/2016 . 

 

 Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

MỪNG THẦY TRỞ LẠI

 

(kính họa Khói Vắt Vai của Gs PKT)

 

 

Chào Thầy về chốn cũ

Học trò từ ngày xưa

Kính mời vào quán nước

Rạng ngời mắt đong đưa.

 

Chung quanh người ta hút

Khói thuốc lào oằn vai

Cốc chè sen uống cạn

Chợt nhớ bóng hình ai.

 

Xa nhau từ độ ấy

Vui vẻ thỏa đợi chờ

Thầy trò ta cách biệt

Gặp rồi hết bơ vơ.

 

Chào Thầy lòng hơn hở

Khoanh tay đứng cúi đầu

Kính mong Thầy đắc thọ

An nhàn sống dài lâu...

 

Dương hồng Thủy

(10/12/2016)

CẢM XÚC NHÂN MÙA TẠ ƠN

Xướng hoạ:Phạm Khắc Trí, Phương Hà 

_______________________________________________________________ 

 

KHÔNG ÐỀ 

PKT - Cảm xúc ghi vội trong ngày Lễ Tạ Ơn 11/24/2016

 

Ngày Trời tháng Phật đà dần lụn ,

Sớm tối ngẩn ngơ chẳng đợi chờ .

Hát tếu làm vui đời khổ nạn ,

Nói xàm cho bõ kiếp ngu ngơ .

Dại khôn cam phận niềm lơ láo ,

Say tỉnh xót thân nỗi vật vờ .

Ai có thương nhau đâu nỡ trách ,

Ngàn năm mây trắng vẫn bơ vơ .

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

CÔ ĐƠN

 

Biệt mù cánh nhạn, mờ tăm cá

Còn có hay chăng để ngóng chờ ?

Gọi gió, gió đi không trở lại

Hỏi mây, mây cứ mãi làm ngơ

Cuộc đời, hạnh phúc đâu là thật ?

Nỗi nhớ, niềm vui cũng chỉ vờ ?

Một bóng cô đơn trong cõi thế

Con người: hòn đảo nhỏ chơ vơ.

 

                         Phương Hà

  

 

 Lý Thương Ẩn: DẠ VŨ KÝ BẮC

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Quên Đi, Đỗ Chiêu Đức, Kim Phượng, Kim Oanh   

 

DẠ VŨ KÝ BẮC
Lý Thương Ẩn (812 - 858)

Quân vấn quy kỳ vị hữu kỳ,
Ba sơn dạ vũ trướng thu trì.
Hà đương cộng tiễn tây song chúc,
Khước thoại Ba sơn dạ vũ thì.
 
Dịch Xuôi : Gửi Tiếng Mưa Đêm Về Phương Bắc
PKT 06/21/2016

Bạn hỏi ngày nào về , tôi chưa định được    
Ở vùng núi Ba ,lúc này vào thu, đêm mưa dai dẳng ,ao nước ngập tràn  
Không biết bao giờ chúng ta cùng chong một ngọn nến bên song cửa tây
Để kể lại với nhau nghe về tiếng mưa rơi trong những đêm thu ,như đêm nay , ở vùng  núi Ba này

Chú Thích : Ba Sơn , vùng núi Ba xưa thuộc Tứ Xuyên , phố núi Trùng Khánh (Bắc Kính) bây giờ ,nổi tiếng mưa nhiều trong đêm, nhất là vào mùa thu . Có Thính Vũ Đường, giữa rừng trúc, cho khách thập phương thiền giả , về đêm , ngồi uống trà, chỉ để, nghe tiếng mưa rơi . PKT 06/21/2016 


MƯA NÚI ĐÊM THU ĐẤT KHÁCH
PKT 06/21/2016

Bạn hỏi hẹn về chưa định được ,
Đêm thu, mưa núi tràn ao đầy.
Bao giờ chong nến riêng tây nhỉ ,
Để nói về mưa đêm ở đây.

Lời Thêm  : Mưa núi ,đêm thu, đất khách ! Chao ôi , chữ với nghĩa của người xưa. Các cụ nói gì với nhau, riêng tây , về mưa đêm ở đây , nếu còn được găp nhau lại, vào những ngày tháng cuối đời này? PKT 06/21/2016 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

Mưa Đêm Gởi Phương Bắc

 

          Ngày về biết trả lời sao

    Ba Sơn mưa tối nước ao thu đầy

        Hẹn anh dưới nến song tây

Cùng nhau kể chuyện đêm nầy núi Ba.

                                     Quên Đi

 

 

Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần sau :


               DẠ VŨ KÝ BẮC 夜雨寄北 của LÝ THƯƠNG ẨN 李商隱 :
 
                              夜雨寄北                                         DẠ VŨ KÝ BẮC                     
             
                       君問歸期未有期                           Quân vấn quy kỳ vị hữu kỳ
                       巴山夜雨漲秋池                           Ba sơn dạ vũ trướng thu trì.
                       何當共剪西窗燭                           Hà đương cộng tiễn tây song chúc ,
                       卻說巴山夜雨時                           Khước thuyết Ba sơn dạ vũ thì.

                    李商隱(公元813-858),字義山,號玉谿生,懷州河內
(今河南省泌陽縣)人。開成二年進士。當時牛、李黨爭劇烈,
他被捲入漩渦,在政治上受到排擠,一生困頓失意。李商隱和杜牧齊名,是晚唐重要詩人之一。他的詩多寫時代亂離的感慨,個人失意的心情。其中有不少借古詠今的詠史詩和纏綿悱惻的愛情詩。由於時代混亂、遭遇坎坷,詩中往往流露出濃厚的消極感傷情緒。他在詩歌藝術上善於廣泛地從多方面學習前人,又能形成自己的獨特風格,特點在於構思縝密、
想像豐富、語言優美、韻調和諧。

                            Lý Thương Ẩn ( 813-858 )
            Lý Thương Ẩn tự là Nghĩa Sơn, hiệu là Ngọc Khê Sinh. Người xứ Hoài Châu Hà Nội ( thuộc Bí Dương Huyện tỉnh Hà Nam hiện nay ). Đậu Tiến Sĩ năm Khai Thành thứ hai. Lúc bấy giờ hai Đảng Ngưu và Lý đang tranh chấp kịch liệt. Lý bị cuốn vào vòng xoáy tranh chấp đó, cho nên gặp phải sự bài xích từ chính trường, cả đời khốn đốn, bất đắc chí.
           Cùng với Đỗ Mục hợp thành một cặp LÝ- ĐỖ xuất sắc ở buổi Tàn Đường. Thơ của Lý Thương Ẩn thường tả những nỗi cảm khái trong thời ly loạn, tâm tình của những con người thất ý. Trong đó có không ít bài mượn cổ để vịnh kim và những bài diễn tả ái tình trắc trở, yêu đắm triền miên... 
           Do cuộc đời gặp nhiều trắc trở, cho nên thơ của ông luôn luôn nặng về những tình cảm lãng mạn, buồn thương, tiêu cực. Về nghệ thuật thi ca, ông đã chịu khó học hỏi một cách rộng rãi những thành tựu của người đi trước, và lại hình thành được một phong cách độc đáo cho riêng mình. Đặc điểm của ông là ý thơ chặc chẽ, tưởng tượng phong phú, lời thơ hoa mỹ với âm điệu du dương hòa hài dễ đi vào lòng người đọc.

 

                             夜雨寄北                                         DẠ VŨ KÝ BẮC                     
             
                       君問歸期未有期                           Quân vấn quy kỳ vị hữu kỳ
                       巴山夜雨漲秋池                           Ba sơn dạ vũ trướng thu trì.
                      何當共剪西窗燭                            Hà đương cộng tiễn tây song chúc ,
                       卻說巴山夜雨時                           Khước thuyết Ba sơn dạ vũ thì.

GHI CHÚ :
   1. QUY KỲ : là Cái KỲ Hạn về quê, tức là Ngày về. 
   2. TRƯỚNG : là Tràn. TRƯỚNG THU TRÌ : là Nước ngập tràn ao thu.
   3. HÀ ĐƯƠNG : là Khi Nào, Lúc Nào.
   4. CỘNG : là Cùng nhau. TIỄN : là Cắt, Hớt. CHÚC : là Ngọn Nến, Đèn Cầy.
       CỘNG TIỄN TÂY SONG CHÚC : là Cùng nhau hớt tim của ngọn nến bên cửa sổ phía tây.
   5. KHƯỚC THUYẾT : là Lại Nói Về...

 

NGHĨA BÀI THƠ :
                                     ĐÊM MƯA GỞI VỀ ĐẤT BẮC
         Bạn hỏi tôi ngày nào về quê, nhưng tôi còn chưa biết ngày nào mới về quê được. Đêm nay mưa ở đất Ba Sơn làm tràn ngập cả nước ao thu. Biết đến bao giờ lại được cùng bạn ngồi chong nến tâm sự để cùng nhau cắt đi cái bấc của ngọn nến bên song cửa phía tây. Và cùng nhau nói đến chuyện mưa đêm rả rít của xứ Ba Sơn nầy !

 

DIỄN NÔM :
                           Bạn hỏi ngày về chưa có ngày,
                           Ba Sơn mưa ngập nước ao đầy.
                           Ngày nao lại được cùng chong nến,
                           Nói chuyện Ba Sơn mưa tối nay !?

 

                Về bài thơ DẠ VŨ KÝ BẮC nêu trên, xin được trình bày....

                Thêm một kiểu hiểu nữa về bài " Dạ Vũ Ký Bắc " là " Dạ Vũ Ký NỘI " ( NỘI là Nội nhân, Nội Tướng, là Bà Xã, là Người Yêu ). Chữ QUÂN 君 là Ngôi thứ 2 trong Danh xưng Đại từ, nên có thể chỉ Nam hoặc Nữ. Theo tình ý trong bài thì thích hợp với tình yêu Vợ Chồng trai gái hơn là tình bè bạn  ( có vẻ Bê-Đê quá ! ). Này nhé !...


            .....Em hỏi ngày nào anh về , anh cũng chưa biết là ngày nào anh mới về được.( Vì bận công vụ chẳng hạn... ). Đêm nay mưa ở Ba Sơn làm tràn ngập cả nước ao thu, ( như tình anh nhớ em cũng tràn ngập như thế ! ). Ôi, biết bao giờ mới được cùng em cùng ngồi tỉ tê tâm sự và cùng khêu ngọn nến sắp tàn lụn bên song cửa phía tây, để anh lại sẽ kể cho em nghe về những đêm mưa rả rít ở Ba Sơn nàỳ !....


Diễn nôm : 
                                  Em hỏi hôm nao trở lại nhà ?
                                  Ba Sơn ao nước ngập mưa sa
                                  Bao giờ lại được cùng khêu nến
                                   Nói chuyện Ba Sơn mưa thướt tha !
 

                    Quý vị thấy thế nào? Có thể lắm chứ ! Vì Lý Thương Ẩn chuyên về tình cảm yếu đuối, lãng mạn mà.... " Tương kiến thời nan, biệt diệc nan " và.... " Lạp cự thành hôi lệ thủy can " mà !....

                                                                                                  
                                                                                               Đỗ Chiêu Đức

 Dạ Vũ Ký Bắc

 

Rằng bạn ngày về chưa định trước

Đêm thu mưa núi nước tràn ao

Cửa tây chung nến bao giờ thắp

Hầu kể cho nhau mưa thế nào

 

Kim Phượng

 

Đêm Mưa Núi Ba 

 

Khi nao định được ngày về?

Ao thu mưa tối não nề núi Ba

Bao giờ thắp nến cùng ta?

Hiên tây kể lại mưa sa đêm này.

Kim Oanh 

_____________________________________________________________________________ 

  

GIANG PHONG NGƯ HỎA

QUA BÀI PHONG KIỀU DẠ BẠC CỦA TRƯƠNG KẾ

 

PHONG KIỀU DẠ BẠC
Trương Kế ( - 756 - )

Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên
Giang phong ngư hỏa đối sầu miên
Cô Tô thành ngoại Hàn San tự
Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền

THUYỀN NEO QUA ĐÊM Ở CẦU PHONG 
PKT  05/28/2016

Trăng rụng , quạ kêu , sương đầy trời
Bến phong hiu hắt trong ánh lửa chài trước một giấc ngủ buồn
Từ chùa Hàn San ở ngoài thành Cô Tô
Tiếng chuông thỉnh nửa đêm âm vang đến thuyền khách

GIANG PHONG NGƯ HỎA 
PKT 05/28/2016

Bài 1 : (Thể Thất Ngôn Tứ Tuyệt)

Trăng rụng , quạ kêu , trời ngập sương.
Bờ phong rũ bóng lửa chài buồn.
Nửa đêm thao thức trên thuyền khách,
Vẳng tiếng chuông đời những vấn vương. 

Bài 2 : (Thể Lục Bát)

Quạ kêu, trăng rụng , sương mờ ,
Cầu Phong gối mộng đôi bờ sông xưa.
Lửa chài , thuyền khách , đong đưa ,
Nửa đêm vẳng tiếng chuông chùa mù khơi.

Phụ Chú : Xin được hiểu , cầu Phong (Phong Kiều) , thành Cô Tô , chùa Hàn San là ở đâu đó ,không ảnh hưởng đến cảm xúc  Giang Phong Ngư Hỏa của người chuyển dịch , qua bài Phong Kiều Dạ Bạc ở đây.  PKT 05/28/2016

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

Đỗ Chiêu Đức xin tham gia bằng bài diễn nôm 8 chữ như sau :

 

                        PHONG KIỀU DẠ BẠC

 

          Trăng tà lạnh, tiếng quạ kêu sương xuống
          Giấc sầu miên, sông vắng, đối lửa chài
          Chùa Hàn San ngoại thành Cô Tô ấy
          Nửa đêm buồn, chuông vẳng đến thuyền ai !


                                                                   Đỗ Chiêu Đức

____________________________________________________________________________________ 

 

 

TỬ DẠ TỨ THỜI CA

 Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà          

TỬ DẠ TỨ THỜI CA
Lý Bạch (701 - 762)

XUÂN CA
Tần địa La Phu nữ
Thái tang lục thủy biên
Tố thủ thanh điều thượng
Hồng trang bạch nhật tiên
Tàm cơ thiếp dục khứ
Ngũ mã mạc lưu liên

HẠ CA
Kính hồ tam bách lý                           
Hạm đảm phát hà hoa
Ngũ nguyệt Tây Thi thái
Nhân khan ải Nhược Da
Hồi châu bất đãi nguyệt
Quy khứ Việt vương gia

THU CA
Trường An nhất phiến nguyệt
Vạn hộ đảo y thanh
Thu phong xuy bất tận
Tổng thị Ngọc quan tình
Hà nhật bình Hồ lỗ
Lương nhân bãi viễn chinh

ĐÔNG CA
Minh triêu dịch sứ phát
Nhất dạ nhứ chinh bào
Tố thủ trừu châm lãnh
Na kham bả tiễn đao
Tài phùng ký viễn đạo
Kỷ nhật đáo Lâm Thao

  

DịCH XUÔI  : BÀI CA BỐN MÙA CỦA NÀNG TỬ DẠ

PKT 05/12/2016

XUÂN CA : Người con gái tên gọi La Phu ở đất Tần / Một sáng xuân đi hái dâu bên dòng nước trong xanh biếc / Bàn tay trắng đẹp vin nhánh dâu non / Màu áo hồng khoe sắc e ấp trong nắng / Vì tằm đói nên phải vội về / Xin người quân tử thông cảm cho ,chớ lưu luyến níu kéo mà chi kẻo tội nghiệp thiếp

HẠ CA :   Hồ Kính ba trăm dặm , nước mênh mông / Đang mùa hoa sen nở rộ  / Mường tượng cảnh tháng 5 , Tây Thi cô gái nước Việt chèo thuyền đi hái sen  / Khách nhàn du đứng xem dọc theo khe Nhược Da, một lạch nước nhỏ chảy vào hồ  / Đang vui, không chờ trăng lên,  thuyền hoa sao đã sớm quay về  / Nơi  vua Việt ở , bỏ lại cho ai với một trời trăng nước bâng khuâng

THU CA : Trường An vằng vặc một vầng trăng sáng / Nhà nhà vang dội tiếng chầy giặt áo lạnh cho mùa đông sắp tới/ Gió thu thổi về lồng lộng không cùng / Như đưa tiễn tình ai ra mãi ngoài biên ải xa / Biết có ngày nào dẹp yên được giặc dữ  / Cho chàng thôi chuyện chiến chinh để trở về nhà với thiếp.  

ĐÔNG CA  : Hay tin sáng mai có sứ dịch đi ra ngoài trận địa / Nên đã mất suốt một đêm ngồi khâu lại chiếc áo ấm / Bàn tay đã tê cóng  vì kim chỉ / Cơ hồ đôi lúc không cầm nổi cái kéo lên để cắt nữa , thương nhớ không cùng / Cũng may là đã làm xong để kịp gửi đi / Nhưng rồi lại lo không biết ngày nào mới đến nơi để chàng có áo mặc cho khỏi bị lạnh trong mùa đông này ở nơi chiến địa.

TỬ DẠ TỨ THỜI CA
PKT  05/12/2016

XUÂN CA
La Phu gái đất Tần ,
Đứng hái dâu bên sông.
Nhánh non níu tay trắng ,
Lung linh tà áo hồng.
Tằm đói phải về vội,
Xin quân tử đừng trông.

HẠ CA
Kính Hồ nước mênh mông ,
Đương mùa sen nở rộ.
Giữa hạ, gái nước Việt ,
Hái hoa ở lạch Da.
Trăng lên, buồn thuyền vắng,
Người có về đến nhà ?

THU CA
Trường An một vầng trăng ,
Tiếng chầy giặt rộn ràng.
Gió thu thổi da diết ,
Xót người ngoài ải quan .
Bao giờ yên giặc dữ ,
Cho thiếp thôi nhớ chàng.

ĐÔNG CA
Mai phu trạm ra ải ,
Thức suốt một đêm đông .
Tay cóng, kim chỉ lạnh ,
Kéo cắt, khôn cầm lòng.
Áo may xong kịp chuyến ,
Biết chàng nhận được không?

Chú Thích :

(1) Ngũ mã = xe 5 ngựa kéo dành cho quan thái thú (?)
(2) Nhược Da, còn gọi là Da Khê, một khe lạch nhỏ chảy vào Kính Hồ , xưa thuộc đất Việt, thời Xuân Thu, Việt Vương Câu Tiễn, Phạm Lãi, Tây Thi
(3) Trường An , tên một kinh đô xưa , nay còn phế tích ở Thiểm Tây                
(4) Ngọc Quan , hay Ngọc Môn Quan , tên một cửa  ải cách Trường An khoảng 3600 dặm.phía tây bắc
(5) Lâm Thao , chỉ vùng chiến địa , nay thuộc Cam Túc

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

   -- Bản dịch của Mailoc --

 

       XUÂN CA

   Gái La Phu đất Tần xinh trẻ 

   Đang hái dâu lặng lẽ hồ xanh

   Nõn nà tay ngọc vin cành

   Áo hồng nắng chiếu trời thanh rõ rành.

   Tằm thiếp đói về nhanh kẻo muộn

   Xin quan trên chớ luống mơ mòng .

                               ML

          HẠ CA

   Hồ gương xanh dài ba trăm dặm

   Sen cánh hồng rực thắm trong đầm 

   Tây Thi hoa hái tháng Năm

   Nhược Da dân thấy xâm xâm thuyền vào ,

   Trăng chưa lên quay mau trở lại  ,

   Cung nước Việt trăng trải người về .

                               ML

        THU CA

   Đêm Trường An trăng khuya một mảnh

   Tiếng chày đêm lanh lảnh tư bề .

   Gió thu hiu hắt lê thê,

   Nhớ nhung man mác sầu về Ngọc Quan .

          Bao giờ Hồ giặc dẹp tan

   Chiến chinh thôi hết để chàng bên em .

                          ML

      ĐÔNG CA

   Mai sứ giả về miền binh khói 

   Dệt chinh y mòn mỏi đêm dài .

   Tay ngà buốt giá kim may

   Kéo dao lạnh ngắt khổ thay khó cầm.

   Chiến bào xong ân cần đã gởi ,

   Mất vài ngày sẽ tới Lâm Thao .

                      Mailoc 

    

   

 

Phương Hà xin góp bài phỏng dịch cùng Thầy và anh Mai Lộc

 

 

KHÚC CA MÙA XUÂN

 

La Phu, cô gái đất Tần

Hái dâu một sáng bên dòng sông xanh

Bàn tay trắng nuột vin cành

Áo hồng e ấp trong làn nắng xuân

Lo tằm đói, vội dờì chân

Chàng đừng níu kéo lần khân ích gì.

 

 

KHÚC CA MÙA HẠ

 

Hồ Kinh trảỉ rộng mênh mông

Đang mùa sen nở hương nồng sắc phô

Thuyền con thong thả giữa hồ

Gian nhân yểu điệu tay ngà hái sen

Bên khe, khách ngẩn ngơ nhìn

Thuyền về chẳng đợi trăng lên cuối hồ.

 

 

KHÚC CA MÙA THU

 

Trường An vằng vặc trăng soi

Tiếng chày giặt áo đầy vơi rộn ràng

Gió thu vi vút theo sang

Tiễn người chinh chiến dặm ngàn ải xa

Mong ngày non nước thái hoà

Chàng về với thiếp lệ nhoà yêu thương.

 

 

KHÚC CA MÙA ĐÔNG

 

Sứ ra biên ải sáng mai

Thiếp khâu áo suốt đêm nay gởi chàng

Bàn tay tê cóng, đau ran

Vì chàng, thiếp vẫn chu toàn trước sau

Gởi rồi yên dạ đâu nào

Còn lo chẳng đến kịp vào mùa đông.

 

         Phương Hà phỏng dịch

 

 

 TỬ KHÂM - KINH THI        

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Phương Hà 

Mời đọc cho vui cùng với tâm tình của một cô gái hơn hai ngàn năm trước , vào lúc đang xuân, má đỏ môi hồng. "Túng ngã bất vãng/ Tử ninh bất lai ". Như em dù lỗi hẹn không đến / Sao chàng lại không đến thăm em! Ôi chao , một thời , đâu tuổi thơ tôi? PKT 05/04/2016

Tử Khâm
Kinh Thi - Trước Công Nguyên

Thanh thanh tử khâm
Du du ngã tâm
Túng ngã bất vãng
Tử ninh bất tự âm

Thanh thanh tử bội
Du du ngã tư
Túng ngã bất vãng
Tử ninh bất lai

Khiêu hề thát hề
Tại thành khuyết hề
Nhất nhật bất kiến
Như tam nguyệt hề.

Dịch Xuôi : Xanh Xanh Cổ Áo Chàng
PKT 05/04/2016

Xanh xanh màu cổ áo chàng / Khiến lòng em những vương vấn xốn xang / Cho dù như em đã lỗi hẹn không đến được/ Sao chàng không có một lời hỏi thăm em

Xanh xanh màu đai ngọc chàng / Khiến trí em những mơ màng tưởng nhớ / Cho dù như em đã lỗi hẹn không đến được / Sao chàng không đi đến gặp em

Tung tăng chân sáo/ Trên cổng thành vắng / Chàng đã sai hẹn / Như ba tháng "dồn lại" trong một ngày ngóng chờ nhau

Phụ Chú : Mượn chữ trong Truyện Kiều Của Cụ Nguyễn Du : Ba thu "dồn lại" một ngày dài ghê.  

Tử Khâm
PKT 05/04/2016

Xanh màu xanh cổ áo ,
Cho lòng ai xốn xang .
Như em dù lỗi hẹn ,
Sao không thấy hỏi han.

Xanh màu xanh đai ngọc ,
Cho trí ai mơ màng.
Như em dù lỗi hẹn ,
Sao chàng không đến thăm .

Tung tăng bước chân sáo ,
Tha thẩn trên thành hoang .
Một ngày mòn mỏi đợi ,
Là...thiên thu võ vàng.

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

Phương Hà xin được góp bài phỏng dịch cùng Thầy:



HỎI CHÀNG



Cổ áo chàng xanh xanh

Khiến tim em đập nhanh

Cho dù em lỗi hẹn

Chàng im lặng sao đành ?



Đai ngọc chàng xanh xanh

Khiến hồn em tan tành

Cho dù em lỗi hẹn

Chàng không đến sao đành ?

 

Em tung tăng chân sáo

Rồi đợi mãi trên thành

Một ngày không gặp mặt

Dài hơn cả ba trăng.

 

Phương Hà phỏng dịch

 

 LÝ BẠCH: XUÂN NHẬT ĐỘC CHƯỚC

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh _____________________

Đất khách lần khân đà trọn kiếp / Thì thôi chữ nghĩa chút niềm vui / Đêm đêm lần giở trang thơ cổ / Trăng nước Tầm Dương những ngậm ngùi (Mây Tần 2012)  . PKT 04/22/2016


TL_LyBach.jpg

Xuân Nhật Độc Chước

Lý Bạch (701 - 762)


Ngã hữu tử hà tưởng

Miến hoài thương châu gian

Tự đối nhất hồ tửu

Đạm nhiên vạn sự nhàn

Hoành cầm ỷ cao tùng

Bả tửu vọng viễn sơn

Trường không khứ điểu một

Lạc nhật cô vân hoàn

Đản bi quang cảnh vãn

Túc tích thành thu nhan


Ngày Xuân Uống Rượu Một Mình

PKT 04/17/2016


Mơ màng theo vầng ráng đỏ ở cuối chân trời / Lan man lại nhớ về căn nhà cũ ở bến sông xưa /  Vào lúc này , thân sơ chung quanh không một ai ngoài một hồ rượu trước mặt / Đạm nhiên vạn sự nhàn , có thể thờ ơ với mọi chuyện để cho tâm trí nhàn nhã, thảnh thơi được sao  / Gác chiếc đàn dựa vào cội thông cao  / Cùng chén rượu mời vơi đầy với núi non trùng điệp ngoài xa  / Một cánh chim bay lạc lõng trong trời rộng  / Một đám mây từng không lơ lửng trôi về  / Một cảnh quang ảm đạm của một buổi chiều tàn  / Với những vệt nắng cuối ngày còn  vương vấn loang lổ đây đó, trông như một bức tranh thu chấm phá, ôi chao là đẹp và buồn .      


Xuân Nhật Độc Chước

PKT 04/17/2016


Thả hồn theo ráng đỏ ,

Miên man lại nhớ nhà.

Lại một mình một rượu ,

Cõi riêng , ta với ta .


Gác đàn dựa thông cao,

Núi xa cùng say nào.

Trời chiều cánh chim mỏi ,

Theo mây về nơi nao.


Chạnh buồn thương ngày vội ,

Đâu thời xuân trăng sao. 


Phụ Chú : Thi Tiên Lý Bạch còn có một bài khác sau đây cũng cùng tựa đề Xuân Nhật Độc Chước. Có thể cả 2 bài cùng một tác giả là XNĐC Kỳ 1 và Kỳ 2 chăng?


Xuân Nhật Độc Chước (Kỳ ?)

Lý Bạch (701 - 762)


Đông phong phiến thục khí /Thủy mộc vinh xuân huy / Bạch nhật chiếu lục thảo /

Lạc hoa tán thả phi/Cô vân hoàn không sơn/ Chúng điểu các dĩ quy/ Bỉ vật giai hữu thác/ Ngô sinh độc vô y/ Đối thử thạch thượng nguyệt/Trường túy ca phương phi


Ngày Xuân Uống Rượu Một Mình (Kỳ ?)

PKT (04/17/2016)


Gió đông thổi khí lành /Cảnh vật rạng sắc xuân/ Cỏ non nắng trổ biếc / Hoa rụng rơi tần ngần / Mây lẻ lạc non xa / Chim đàn tìm ổ cũ / Muôn loài đều có tổ / Ta bây giờ về đâu / Dưới trăng nghêu ngao mãi / Bài ca vạn cổ sầu .

 

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

UỐNG RƯỢU NGÀY XUÂN



Chân trời ráng đỏ thấy mơ màng,

Bến cũ bờ sông nhớ thảo trang.

Chén rượu cô đơn ta uống cạn,

Một mình cõi tạm sống an nhàn.

Cây đàn tựa gốc thông xanh ngát,

Núi biếc non cao bóng xế tàn.

Lạc lõng đôi chim bay mõi cánh,

Buồn thương xuân sắc lại vương mang.

 

Mai Xuân Thanh

Xin góp bài vào Vườn Thơ thẩn

Qua bài phỏng dịch của thầy Phạm Khắc Trí "Xuân Nhật Độc Chước" - Thơ Lý Bạch

Ngày 22 tháng 04 năm 2016

  

 

XUÂN HÀNH - GIẢ ĐẢO

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Quên Đi, Mai Xuân, Kim Oanh, Mai Xuân Thanh, Kim Phượng 

Nói đến Hành , trong thơ xưa , thường là một loại thơ ,tự sự ,trữ tình , tự do, gần như nghĩ sao viết vậy , phóng túng , ít chịu gò bó theo một  thể luật nhất định. Như, Đoản Ca Hành của Tào Tháo "Đối tửu đương ca/ nhân sinh kỷ hà / thí như triêu lộ / khứ nhật khổ đa ..." (Trước rượu nghêu ngao / đời người bao lâu / như giọt sương mai / ngày qua khổ nhiều...).Như ,Trường Can Hành cúa Lý Bạch :"Thiếp phát sơ phú ngạch / Chiết hoa môn tiền kịch / Lang kỵ trúc mã lai / Nhiễu sàng lộng thanh mai ..." (Tuổi thiếp tóc vừa xòa trước trán / đang chơi bẻ hoa đóng tuồng trước nhà / Chàng cỡi ngựa tre ngang qua / Nghịch ném mơ xanh vào đầy giường thiếp). Như, Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị: "Tầm Dương giang đầu dạ tống khách / phong diệp địch hoa thu sắt sắt/ chủ nhân há mã khách tại thuyền/ cử tửu dục ẩm vô quản huyền..." (mà Cụ Phan Huy Vịnh đã chuyển dịch là "Bến Tầm Dương canh khuya đưa khách /quạnh hơi thu lau lách đìu hiu/ người xuống ngựa khách dừng chèo/ chén quỳnh mong cạn sớm chiều trúc ty ). Bài Xuân Hành của Giả Đảo đã là một trường hợp hiếm thấy, là một bài hành hay ,thanh thoát mà sâu lắng, mà lại được viết trong khuôn khổ một bài thơ Đường ngũ ngôn bát cú, cách luật nghiêm chỉnh!  Tác giả thật không hổ danh được người đời truyền tụng là một nhà thơ "nhị cú tam niên đắc" (phải mất 3 năm mới làm được 2 câu thơ vừa ý). Ngày xuân đôi lời dông dài cho vui, xin được chia xẻ điều thú vị này với mọi người yêu chuộng thơ xưa. PKT 04/05/2016   

 

              Xuân Hành 

Giả Đảo (793 - 865)

 

Khứ khứ hành nhân viễn 

Trần tuỳ mã bất cùng 

Lữ tình tà nhật hậu

Xuân sắc tảo yên trung 

Lưu thuỷ xuyên không quán

Nhàn hoa phát cố cung 

Cựu hương thiên lý tứ

Trì thượng lục dương phong

 

Dịch Xuôi : Xuân Hành

PKT  04/05/2016

 

Người đi là đi mãi / bụi đường mòn vó ngựa / tình lữ chiều nắng tắt / thoáng xuân trong sương mai / suối chảy qua quán trống vắng / hoa trôi từ cung xưa nào  /  nhớ về quê cũ giờ xa xôi quá /  liễu xanh rủ bên hồ gió động lao xao. 

 

Xuân Hành

PKT 04/05/2016

 

Một đi là mãi mãi ,

Bụi nản ngựa đường xa.

Chiều nắng tàn vương vấn ,

Sáng sương xuân nhạt nhòa.

Suối buồn qua quán trống ,

Hoa lạc nhớ cung xưa.

Quê cũ ngàn trùng cách ,

Liễu hồ gió nhẹ đưa.

 

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

XUÂN  HÀNH

 Người đi đi bên trời lủi thủi 

Vó câu dồn cuốn bụi trần gian .

Chiều về lòng khách miên man,

Sớm mai xuân sắc sương lan khói lồng .

Ngang quán vắng một dòng suối nhỏ

Cố cung buồn hoa nở nhàn an.

Lòng quê da diết dặm ngàn,

Bên hồ liễu biếc mơ màng phất phơ .

             Mailoc phỏng dịch

 

 春行              Xuân Hành

 去去行人遠, Khứ khứ hành nhân viễn,

塵隨馬不窮。 Trần tuỳ mã bất cùng.

旅情斜日後, Lữ tình tà nhật hậu,

春色早煙中。 Xuân sắc tảo yên trung

流水穿空館, Lưu thuỷ xuyên không quán,

閑花發故宮。 Nhàn hoa phát cố cung.

舊鄉千里思, Cựu hương thiên lý tứ,

池上綠楊風。 Trì thượng lục dương phong.

           賈島                        Giả Đảo


                    Xuân Hành

        Người sao lại mãi đi xa

  Bụi đường theo vó ngựa qua mịt mùng

   Khách buồn chiều xuống mông lung

Màu xuân lạc giữa một vùng sương mai

        Nước bên quán vắng xuôi dài

  Hoa sầu cung cũ sắc phai hương tàn

          Nhớ quê xa lắc dậm đàng

 Bên hồ dương liễu ngỡ ngàng gió xuân.

                                  Quên Đi

 

XUÂN ƠI ! VẪN CỨ ĐI...

ĐI ĐI XUÂN ƠI !

Người đi xa xa mãi,

Dặm hồng ngựa mõi mòn.

Bóng chiều nghiêng ngã xế,

Sương mờ sáng xuân non.

Suối buồn bên quán vắng,

Cổ cung hoa héo hon.

Nẻo về đâu quê cũ,

Liễu soi hồ gió hôn !

Mai Xuân

 

Xuân Hành 

 

Người đi đi miệt mài xa

Dặm đường vó ngựa  vụt qua bụi mù

Sầu lòng chiều nhạt âm u

Thoáng xuân bao phủ một vùng sương mai

Suối buồn quán vắng  lắc lay

Cung xưa hiu hắt đọa đày đời hoa

Nghìn trùng nhung nhớ quê nhà

Xuân đi liễu rũ gió sa lệ hồ   

 

Kim Oanh 

 

ĐI ĐI MÃI XUÂN ƠI !



Người đi xa mãi chân trời,

Bụi mờ tung vó ngựa ơi dặm trường.

Nắng chiều lòng khách vấn vương,

Sương mờ thoang thoảng xuân hương lạ thường.

Suối reo quán vắng bên đường,

Hoa rơi cung cũ cảm thương tiêu điều !

Cố hương chạnh nhớ mến yêu

Gió đưa liễu rũ quạnh hiu bờ hồ !

Mai Xuân Thanh

Ngày 08 tháng 04 năm 2016

 

Xuân Hành

 

Sao người cứ mãi xa đi

Ngựa mòn chân sải bụi thì mù bay

Bâng khuâng dạ khách cuối ngày

Sắc xuân phủ khói u hoài mùa sang

Nước vòng quán vắng xuôi ngàn

Hương phai cung cũ hoa tàn úa hoa

Nhớ thương nghìn dặm quê nhà

Bờ ao xanh liễu la đà gió đưa

Kim Phượng

  

_______________________________________________________ 

MỘT KHÚC XUÂN CA TỪ 4 BÀI THƠ XƯA

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc 

 

 

Thuở trước người buồn thường "mượn" rượu / Tôi nay chỉ biết "trốn"  vào thơ / Vui với trăng sao thời thơ ấu / Và những mộng mơ tuổi dại khờ... Đất khách giờ đây đã bạc đầu / Tình thơ không biết gửi về đâu / Đêm đêm ngước hỏi vầng trăng  lạnh / Chia xẻ cùng ai vạn cổ sầu  ?  (  Mây Tần  2012  - PKT) - PKT 03/28/2016

 

MỘT KHÚC XUÂN CA TỪ 4 BÀI THƠ XƯA

PKT 03/17/2016

 

BÀI 1 :TẦM XUÂN THI

Chu Hy - Đời Tống

 

Xuyên nguyên hồng lục nhất thời tân 

Mộ vũ triêu tình cánh khả nhân 

Thư sách mai đầu hà nhật liễu 

Bất tri phao khước khứ tầm xuân

 

Dịch Xuôi : Thơ Tầm Xuân

 

Suối đào cỏ biếc chỉ đẹp một thời / Mưa chiều tạnh sáng là cho người thôi/ Vùi đầu vào sách ngày nào mới hiểu / Không biết buông bỏ hết để đi tìm xuân cho đời vui sao. 

 

Đoản Khúc 1 : Cỏ biếc suối đào đẹp có lúc / Chiều mưa sáng tạnh vị lòng người  / Làm con mọt sách ngày nào ngộ / Có biết xuân vui chỉ một thời ?  

 

BÀI 2 : NGỘ ĐẠO THI

Mỗ Ni - Đời Tống

 

Tận nhật tầm xuân bất kiến xuân

Mang hài đạp phá lãnh đầu vân

Quy lai ngẫu bả mai hoa khứu 

Xuân tại chi đầu dĩ thập phần 

 

Dịch Xuôi :  Thơ Ngộ Đạo

 

Suốt ngày kiếm xuân không thấy / Giầy gai tìm khắp đỉnh non mây / Quay trở lại nhà bỗng ngửi thấy mùi hoa thơm  / Thì ra Xuân đang cười với ai trên cành mai nở rộ ở ngoài đầu ngõ 

 

Đoản Khúc 2 : Kiếm mãi cả ngày không thấy bóng  / Giầy gai dẫm nát đỉnh non mây / Quay về đầu ngõ hương ngào ngạt / Xuân đến nào hay mai nở  đầy .

 

BÀI 3 : LỘNG HOA HƯƠNG MÃN Y

Chu Thục Chân - Đời Tống 

 

Diễm hồng ảnh lý hiệt phương phi

Triêm nhạ xuân phong lưỡng tụ quy

Giáp lộ lộ đào hồn dục tiếu

Bất câm phong điệp nhiễu nhân  phi

 

Dịch Xuôi : Đùa Hoa Nên Hương Vương Đầy Áo

 

Trong vườn hồng tươi nở rực rỡ ngát hương / Mùi hoa thơm lẫn theo gió xuân lùa  qua 2 tay áo mỏng / Sương đào lóng lánh như đang cười vui ở 2 bên đường đi / Thật không làm sao ngăn cản nổi lũ ong đàn bướm cứ bay lượn theo quanh người 

 

Đoản Khúc 3 : Hương xuân e ấp ánh hồng tươi / Tay áo gió lùa chừng lả lơi / Lối nạm sương đào vui nắng sớm  / Khôn ngăn ong bướm lượn theo người.

 

BÀI 4 : XUÂN NHẬT

Chu Hy - Đời Tống

 

Thắng nhật tầm phương tứ thủy tân 

Vô biên quang cảnh nhất thời tân

Đẳng nhàn thức đắc đông phong diện 

Vạn tử thiên hồng tổng thị xuân

 

Dịch Xuôi : Ngày Xuân

 

Ngày đẹp đi dạo chơi ngắm cảnh đến một bến sông xưa  / Quang cảnh đất trời trông như vừa khoác một chiếc áo mới /  Lòng xuân phơi phới mừng đón chúa xuân / Muôn tía ngàn hồng một trời xuân rực rỡ  

 

Đoản Khúc 4 : Ngày đẹp bên sông nhẹ gót chân / Đất trời áo mới dáng thanh tân / Gió đông thơ thới niềm an lạc / Vạn tía ngàn hồng một sắc xuân!

 

LỜI THÊM : Trong bài đề tựa cuốn Đường Thi của Trần Trọng Kim bàn về cái hay của thơ đời Sơ Đường, Thịnh Đường , Vãn Đường , Cụ Trần có viết , đại ý : "Thơ mà hay là cốt ở tình và văn, tình sinh ra ở văn , văn sinh ra ở tình , tình và văn dồi dào cả hai là thơ Thịnh Đường, tình không đủ mà văn có thừa là thơ Vãn Đường".  Tôi đọc đâu đó , Cụ Ngô Tất Tố cũng có cùng một nhận xét tương tự. Một sáng Xuân nắng , kẻ hậu bối này cũng xin được mạn phép nói lên đôi lời. Một là, về tình và văn trong thơ xưa nói chung , có sự khác nhau nào chăng giữa thơ Đường và thơ Tống ? Và ,hai là, chúng ta ngày nay, sau bao nhiêu năm tháng vui buồn , có còn được như người xưa, lòng xuân phơi phới mỗi độ xuân về?  PKT 03/17/2016

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

 MAILOC:

(1)

       Tìm Xuân 

 

Sông đồng rực rỡ một thời tươi  

Sáng tạnh chiều mưa thỏa ý người .

Sách vở vùi đầu không thể ngộ

Xuân kìa ! ném quách thảnh thơi chơi.

                   ML

(2)

       Ngộ Đạo

 

Tim mãi bóng xuân suốt cả ngày ,

Mây ngàn dẫm nát với giày gai.

Quay về khẻ ngắt nhành mai, ngửi ,

Đã thấy trên cành Xuân vãng lai .

                   ML

(3)

     Hương Hoa Vương Đầy Áo

 

Ôm ấp hương mai rực rỡ hồng 

Mùi hoa trong áo  gió xuân lồng .

Ven đường sương đẫm đào cười cợt 

Không cưỡng quanh mình lũ bướm ong .

              ML

(4)

          Xuân Nhật

 

Bến nước dạo chơi buổi đẹp trời

Cảnh luôn nhuận sắc đẹp lòng người .

Gió xuân vén mặt cho đời ngắm 

Muôn tía ngàn hồng Xuân khắp nơi .

              ML

_______________________________________________________________________________________ 

.

Tản Mạn Đầu Xuân Bính Thân 2016

PKT 02/26/2016

 

Sáng nay , bệnh già êm , nắng xuân vui ấm ngoài trời , bên tách cà phê starbucks, lan man lại nhớ đến người đẹp trong một bài thơ của Bạch Cư Dị và mấy câu thơ trong bài Le Lac của Lamartine thời Trung Học :" Ô temps ! Suspends ton vol / Et vous , heures propices / Suspendez votre cours / Laissez-nous savourer les rapides délices/ Des plus beaux de nos jours ". Tôi ngồi chuyển dịch lại bài Thương Xuân Khúc đế mọi người thân quý vui cùng tôi với chữ nghĩa của người xưa.  PKT 02/26/2016

 

Thương Xuân Khúc

Bạch Cư Dị (772 - 846)

 

Thâm thiển thiềm hoa thiên vạn chi

Bích sa song ngoại chuyển hoàng ly

Tàn trang hòa lệ há liên tọa

Tận nhật thương xuân xuân bất tri

 

Dịch Xuôi : Một Khúc Thương Xuân

PKT 02/26/2016

 

Muôn ngàn cánh hoa khoe sắc bên thềm

Tiếng oanh chuyền cành ríu rít ngoài song lụa biếc

Buông rèm ngồi khóc thầm một mình cho nhan sắc đã phai tàn

Cả ngày than thở với xuân mà xuân có biết cho đâu 

 

Thương Xuân Khúc

PKT 02/26/2016

 

Óng ánh bên thềm muôn sắc hoa ,

Ngoài song lụa biếc rộn oanh ca.

Buông rèm giấu lệ nhòe son nhạt ,

Khóc một thời xuân xa đã xa. 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 Kính Thầy,

 

Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần sau đây :

 1. Nguyên bản chữ Hán của bài thơ :

 

       傷春詞                    THƯƠNG XUÂN TỪ

  深淺簷花千萬枝,   Thâm thiển thiềm hoa thiên vạn chi,

  碧紗窗外囀黃鸝。   Bích sa song ngoại chuyển hoàng li.
  殘妝含淚下簾坐,   Tàn trang hàm lệ há liêm tọa,

  盡日傷春春不知。   Tận nhật thương xuân xuân bất tri !

                白居易                                         Bạch Cư Dị.

DCD_ThuongXuanTu_1.jpg

 2. Chú Thích :

           Bài thơ nầy có tựa là Thương Xuân TỪ, vì là thơ thuộc dòng Nhạc Phủ dùng phổ nhạc để hát. Thể TỪ 詞  nầy phát triển đến đời Tống thì hoàn chỉnh. TỪ có thể gieo cả vần Bằng lẫn vần Trắc, và có câu dài ngắn khác nhau cho dễ phổ nhạc. Nhắc đến thi ca cổ là phải nhắc đến ĐƯỜNG THI và TỐNG TỪ.

      * THÂM THIỂN ở đây có nghĩa là ĐẬM NHẠT. THIỀM là Mái Hiên nhà. Nên THÂM THIỂN THIỀM HOA có nghĩa : Hoa nở Đậm Nhạt ở dưới mái hiên nhà. Tại sao lại Đậm Nhạt ? Vì là cuối mùa xuân, một số hoa nở muộn chen lẫn vào các hoa nở trước đã sắp tàn, tạo nên cảnh ngổn ngang đậm nhạt của buổi tàn xuân, cảnh vật càng bát nháo hơn với 3 từ cuối " Thiên Vạn Chi " là Muôn vạn cành hổn độn vào nhau, cái nở cái tàn !

     * Chữ CHUYỂN 囀  bộ KHẨU bên trái, có nghĩa là tiếng chim Hoàng Li ( Hoàng Oanh ) hót " Liú Lo " . CHUYỂN là Uyển chuyển 婉 囀 theo Thành ngữ  " Oanh Đề Điểu Chuyển 莺啼鸟啭 " là Oanh Ca Chim Hót !

     * TÀN TRANG  殘妝 : Sự Trang điểm đã tàn tạ. Ý chỉ đã cuối ngày. Đầu ngày là Tân Trang 新妝, là Mới vừa trang điểm xong, cuối ngày thì sự trang điêm cũng tàn phai, hơn nữa lại ...

     * HÀM LỆ 含淚 : là " Ngậm nước mắt ", có nghĩa là : Nước mắt doanh tròng, nước mắt đầy cả tròng mắt chưa kịp rơi xuống.

     * TẬN NHẬT 盡日 : là Hết ngày, có nghĩa là Suốt Ngày.

 

3. Nghĩa Bài Thơ :

 

                  Thương Cảm Cho Mùa Xuân Sắp Tàn

          Vẻ đậm nhạt của trăm ngàn cành hoa ngổn ngang chen chút nhau dưới mái hiên nhà, ngoài rèm the xanh biếc của song cửa sổ là tiếng chim oanh còn hót líu lo. Nét trang đểm đã tàn phai, nàng ngồi xuống phía dưới rèm mà mắt lệ doanh tròng. Suốt cả ngày hôm nay nàng thương cảm cho mùa xuân sắp tàn, mà mùa xuân có biết cho nỗi lòng của nàng đâu !

 

          Nếu không phải là một nàng cung nữ trong cung vua, thi đây ắt hẵn phải là một mệnh phụ phu nhân, mới ở không rảnh rổi mà buồn thương tiếc nuối than khóc cho mùa xuân đã sớm đi qua, cũng như thương cảm cho tuổi xuân của mình cũng đã sớm đi qua vậy !

 

DCD_ThuongXuanTu_2.jpg

4. Diễn Nôm :

                   THƯƠNG XUÂN TỪ

 

                   Ngàn hoa hỗn tạp dưới hiên nhà,

                   Rèm biếc líu lo oanh vẫn ca.

                   Ngấn lệ dưới hiên nàng thương cảm,

                   Thương xuân xuân có biết chăng là ?!

   Lục bát :

                   Trước thềm đậm nhạt ngàn hoa,

                   Bên song oanh hót là đà rèm châu,

                   Dưới hiên lòng những âu sầu,

                   Suốt ngày thương cảm xuân nào có hay !

 

                                                                Đỗ Chiêu Đức

CẢM HOÀI NGÀY XUÂN SẮP QUA

 (Mượn ý Thương Xuân Khúc của Bạch Cư Dị )

 

Ngoài hiên tàn, nở giữa ngàn hoa

Ríu rít chim Oanh hót rộn nhà

Thương cảm,bên rèm nhòa ngấn lệ

Vì Xuân, Xuân có biết lòng ta ???

 

SONG  QUANG

 

THƯƠNG CẢM NGÀY XUÂN QUA

 

Ngàn hoa đậm nhạt trước hiên thềm

Rèm lụa song ngoài rộn tiếng chim

Nhan sắc tàn phai, rưng mắt lệ

Than thở cùng xuân, xuân lặng yên !

 

Phương Hà phỏng dịch

 

Đau Đớn Xuân

 

Thềm hoa đậm nhạt muôn nghìn nhánh

The biếc song ngoài oanh líu lo

Sắc lụn sau rèm ngồi ứa lệ

Đau xót vì xuân xuân biết cho.

                        Quên Đi

 

 

Xót Xuân Tàn

Ngổn ngang hoa muộn đua chen

Song thưa chim hót bên rèm líu lo

Thương cảm ngấn lệ buồn so

Xót xuân xuân có biết cho lòng này?

 

Kim Oanh

 

 

Một Khúc Thương Xuân

 

Hiên trước ngàn hoa đua sắc thắm

Ngoài song lụa biếc tiếng oanh đưa

Rèm buông thầm khóc dung nhan úa

Than thở cùng xuân xuân xót chưa.

 

Kim Phượng 

________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

 Đầu Xuân Khai Bút - Một Khúc Xuân Ca

pkt_giainhan.jpg

 

Một thân hữu mới gửi cho coi một bức hình thật đẹp. Từ bức hình này lại nhớ đến 4 câu đầu trong bài Thanh Bình Điệu của Lý Bạch ca tụng sắc đẹp của Dương Quý Phi đời vua Đường Minh Hoàng. Đầu xuân đôi dòng phóng bút. Cầu chúc an vui.

PKT 02/12/2016

 

 

Thanh Bình Điệu

Lý Bạch (701 - 762)

 

Vân tưởng y thường hoa tưởng dung 

Xuân phong phất hạm lộ hoa nùng 

Nhược phi Quần Ngọc sơn đầu kiến 

Hội hướng Dao Đài nguyệt hạ phùng

 

Dịch Xuôi : Thanh Bình Điệu

PKT 02/12/2016

 

Xiêm áo như mây, mặt như hoa

Gió xuân hiên ngoài lất phất ngát sương hoa

Người đẹp ,nếu như không thấy ở đầu núi Quần Ngọc

Thì ắt là đã gặp đâu đó dưới trăng ở Dao Đài 

 

Phụ Chú :  Quần Ngọc và Dao Đài chỉ nơi Tiên ở. 

 

Một Khúc Xuân Ca

PKT 02/12/2016

 

Xiêm áo như mây vờn bướm hoa

Dáng xuân e ấp nét kiêu sa

Giai nhân chi lụy vầng trăng bạc

Nước nhược non bồng mãi thiết tha

 

Kính Thầy,

       " Bức hình thật đẹp " của Thầy làm cho " thầy đồ dõm" là em xúc động tâm tình, nên " một con cóc " đã nhảy ra để Cảm đề ... cho sát với đề tài hơn ...

 

  

   

       NGỌC BỘ KHINH DINH                     玉步輕盈

 

   Hà xứ vi phong phất tử thường ?         何處微風拂紫裳?

   Giai nhân giai tiết chỉ như sương.        佳人佳節址如霜。

   Du xuân phương thảo hoa khai xứ,      遊春芳草花開處,

   Liên bộ quy lai điệp luyến hương !       蓮步歸來蝶戀香!

 

                                   Đỗ Chiêu Đức                 杜紹德

 

GHI CHÚ :

     PHẤT : là Phe phẩy.

     TỬ THƯỜNG : là Tà áo tím.

     GIAI TIẾT : là Lễ hội đẹp, ý là Lễ hội lớn, như Tết,Thanh

                      Minh, Trung Thu ...

     CHỈ : là Ngón chân, ý chỉ gót chân, bước chân.

    

NGHĨA BÀI THƠ :

                         NHẸ NHÀNG GÓT NGỌC

         Gió ở nơi đâu mà phe phẩy tà áo tím của nàng ? Người đẹp đi dự lễ hội đẹp nên bước chân nhẹ nhàng như sương khói. Nàng đã du xuân đạp thanh trên bãi cỏ non, nơi có trăm hoa đua nở, nên khi quay trở về gót sen của nàng còn phảng phất mùi hương của hoa, vì thế mà lũ bướm còn quyến luyến bay theo gót ngọc không nở rời xa !

 

DIỄN NÔM :

                 GÓT NGỌC NGÁT HƯƠNG

 

                Gió tự nơi nào phất áo tơ ?

                Giai nhân ngoạn cảnh bước như thơ.

                Du xuân cỏ biếc trăm hoa nở,

                Gót ngọc ngát hương bướm lượn lờ !

Lục bát :

                Gió đâu lay động áo nàng ?

                Giai nhân giai tiết nhẹ nhàng gót son.

                Du xuân hoa đẹp cỏ non,

                Ngát hương gót ngọc, bướm còn vờn quanh !

 

                                                           Đỗ Chiêu Đức

 

 

 

 THU TRIÊU LÃM KÍNH (Tiết Tắc)

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Phương Hà, Mailoc, Quên Đi, Mai Xuân Thanh, Nguyễn Đắc Thắng 

 

MXT_Xuantrieulamkinh.jpg

 

Những ngày cuối năm ta, sắp Tết ,thêm một năm nữa... Chuyển dịch lại một bài thơ xưa. Sau một đêm mưa , sáng dậy thấy mình trong gương , who would be that person if not me?   PKT 01/22/2016 

 

Thu Triêu Lãm Kính

Tiết Tắc (649 - 713)

 

Khách tâm kinh lạc mộc

Dạ tọa thính thu phong

Triêu nhật khan dung mấn

Sinh nhai tại kính trung

 

Dịch Xuôi : Sáng Thu Soi Gương

PKT 01/22/2016

 

Xa nhà ngại phải nhìn  lá  rụng / đêm ngồi nghe gió thu thổi về / sáng lấy gương soi mặt /  thấy hiện rõ nỗi đời vất vả của một kẻ tha hương.

 

Sáng Thu Soi Gương

PKT 01/22/2016

 

Thu xa ngại lá rụng

Đêm gió lộng canh dài

Sáng lấy gương soi mặt

Ngẩn ngơ nhìn tưởng ai

 

Looking At My Face In The Mirror

PKT  01/22/2016

 

Away from home , I feel uncomfortably to see the falling leaves 

sitting all night to hear the sound of autumn wind 

until sunrise, looking at my face in the mirror 

i wonder who that person is but not me 

 

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

SOI GƯƠNG SÁNG MÙA THU

 

Viễn xứ lặng buồn ngắm lá rơi

Đêm thu hun hút gió bên trời

Sáng ra nhặt mảnh gương soi mặt

Thấy nét bôn ba của một đời

 

            Phương Hà phỏng dịch

 

 

Lá rơi, khách bàng hoàng ,

Đêm thu, gió  vang vang .

Sáng sớm dung nhan ngắm ,

Trong gương thấy võ vàng

.

(2)                                                 Mailoc

Tiếng lá rơi làm  khách rụng rời .

Đêm thu nghe gió rít ngàn khơi .

Sớm mai đầu bạc dung nhan ngắm ,

Ngao ngán trong gương một cuộc đời .

 (3)                                                  Mailoc

Tiếng lá rơi làm khách kinh động ,

Đêm thu nghe gió lộng trên ngàn .

Sớm mai lặng ngắm dung nhan ,

Cuộc đời vất vả rõ ràng trong gương !

                                                     Mailoc 

Quên Đi tiếp theo Thầy gởi bài dịch:

 

 

秋朝覽鏡             Triêu Thu Lãm Kính

 

客心驚落木,  Khách tâm kinh lạc mộc,

夜坐聽秋風。  Dạ toạ thính thu phong.

朝日看容鬢,  Triêu nhật khan dung mấn,

生涯在鏡中     Sinh nhai tại kính trung.

         薛 稷.                     Tiết Tắc

 

Dịch Nghĩa: Sáng sớm mùa thu soi gương

 

Trong lòng khách thấy lo sợ  khi nhìn cây rụng lá 

Ban đêm ngồi nghe gió thu thổi 
Sáng sớm ra nhìn xem đầu tóc dáng vóc

Mới thấy cuộc sống hiện rõ trong gương.

 

Dịch Thơ: 

 

Sáng sớm mùa thu soi gương

 

Khách lo ngại khi nhìn cây rụng lá

Ngồi lắng nghe gió lộng cả đêm thu

Sáng tỉnh ra soi ngắm lại hình thù

Trong gương rõ dấu hằn đời trôi nổi.

                                   Quên Đi

Mai Xuân Thanh xin góp vui vào Vườn Thơ Thẩn như sau :

 

SOI GƯƠNG TỰ BIẾT

 

1)

Đăm chiêu đau đáu lá vàng rơi,

Đêm xuống trời thu gió thổi rồi.

Mờ sáng ra xem ôi bóng dáng !

Soi gương hiện rõ mảnh đời trôi...

 

Mai Xuân Thanh

 

2)

Lá rụng, giật mình khách ngẩn ngơ,

Đêm thu trở giấc gió vu vơ.

Dung nhan hằn nét xem ra khổ,

Tiều tụy soi gương thấy dật dờ !

 

Mai Xuân Thanh

Ngày 23 tháng 01 năm 2016

 

 

SÁNG THU SOI GƯƠNG

Cảm ngại nhìn cây trút lá rơi
Đêm dài lắng tiếng gió thu khơi
Ban mai đối kính soi hình vóc
Hiện rõ trong gương bóng cuộc đời!

Nguyễn Đắc Thắng

 

  

 

_____________________________________________________________________________ 

 

 

LÁ THƠ CUỐI NĂM

PKT 12/30/2015

TL_2016_vansunhuy.gif

 

 

Ý ở ngoài lời, Lên Núi Thăm Thầy , viết từ cảm hứng đọc được bài Tầm Ung Tôn Sư Ẩn Cư của Ly' Bạch trong Đường Thi của Cụ Trần Trọng Kim, bài Một Vũ Trụ Song Song của em Nguyễn Trung Quân CHS PTG 1968-74 ,và Đôi Dòng Góp Ý của Thầy Cô Phạm Trinh Cát CGS PTG 1972-74 trong website www.ptg6875.info. Thôi thì cũng vui.  Không gian 3 chiều ,thêm chiều Einstein ,và còn thêm chiều nào nữa. Thời gian 1 chiều đi tới, không biết có còn chiều đi ngược lại hay không . Hay thật ra  không có chiều , chỉ là 1 là tất cả và tất cả là 1 .Trò lên thăm thầy ở trên núi , trong cảnh giới thần tiên ngoài giới hạn thế tục ,không rõ nghe thầy nói gì ,chỉ biết chiều tối ra về ,sương núi đổ lạnh ,vẫn thấy mình thong dong nhẹ bước dưới trời sao. Có phải trong tâm tưởng , chúng ta không bị ràng buộc bởi các chiều của thời gian , không gian, và tình của chúng ta đối với đời ,với người , và với nhau là thật?  PKT 12/30/2015 

Tầm Ung Tôn Sư Ẩn Cư

Ly' Bạch  (701 - 762)

Quần tiễu bích ma thiên,

Tiêu dao bất kế niên.

Bát vân tầm cổ đạo,

Ỷ thụ thính lưu tuyền.

Hoa noãn thanh ngưu ngoạ,

Tùng cao bạch hạc miên.

Ngữ lai giang sắc mộ,

Độc tự há hàn yên.

Dịch Xuôi : Tìm Nơi Ở Ẩn Của Ung Tôn Sư

PKT  12/30/2015

(Đường lên núi )

Rặng núi lô nhô xanh biếc chạm trời

Người ở ẩn tiêu dao chẳng cần biết đến năm tháng trôi qua

Lần rẽ mây nổi để tìm lại con đường cũ

Đứng dựa vào cây nghe tiếng nước chảy mà tìm được đến nhà bên khe suối

(Đến nơi)

Con trâu xanh nằm bên rặng hoa nở trong nắng ấm

Con hạc trắng ngủ trên cành thông cao

Mải chuyện trời sập tối trên sông lúc nào không hay

Một mình xuống núi trên đường về đi vào vùng sương khói lạnh .

Phụ Chú :

Thanh ngưu = trâu xanh. Lão Tử viết xong Đạo Đức Kinh ,cưỡi con trâu xanh đi mất biệt . Có thuyết cắt nghĩa "thanh ngưu " là một loài sâu màu xanh có 2 sừng nằm trong nhị hoa .Ở đây , xin được hiểu , thanh ngưu bạch hac, (trâu xanh hạc trắng)  là phương tiện di chuyển của các bậc thần tiên xưa .

Lên Núi Thăm Thầy

PKT 12/30/2015

Núi xanh cao ngút ngọn

Ngày tháng chốn cheo leo

Lối cũ vén mây nổi

Chốn xưa nghe suối reo

Trâu xanh sưởi nắng ấm

Hạc trắng ngủ thông cao  

Mải chuyện quên chiều xuống

Người về dưới ánh sao


Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

LÊN NÚI THĂM THẦY

Núi nhấp nhô xanh rì cao ngất ,

Mãi giang hồ quên mất tháng năm .

Vén mây lối cũ tìm thăm ,

Dựa cây lắng tiếng thì thầm suối ca .

Trâu xanh nằm bên hoa tắm nắng ,

Trên cành thông hạc trắng ngủ say .

Chuyện trò sông nhạt chiều phai ,

Một mình xuống núi khói bay lưng đèo .

                         Mailoc

                     Cali 12-30-15

 

TÌM ĐẾN NƠI THẦY Ở ẨN

 

Xanh biếc lô nhô núi chạm trời

Tiêu dao năm tháng kể chi đời

Rẽ mây đến được đường lưu dấu

Theo suối tìm thăm chốn ẩn người

Trong nhuỵ, sâu xanh nằm ấm áp

Trên tùng, hạc trắng ngủ chơi vơi

Bên sông, chiều xuống ai nào biết

Xuống núi một mình, sương tuyết rơi....

 

Phương Hà phỏng dịch

  

______________________________________________________________________________ 

 

TỰ QUÂN CHI XUẤT HĨ  

TRƯƠNG CỬU  LINH  (673 - 740)

 

Tự Quân Chi Xuất hĩ

Trương Cửu Linh (673 - 740) 

 

Tự quân chi xuất hĩ, 

Thiên san chỉ đẳng nhàn. 

Thác dữ tương tư mộng, 

Nhất tiêu sổ hồi hoàn.

 

Tự quân chi xuất hĩ

Bất phục lý tàn ky.

Tư quân như nguyệt mãn

Dạ dạ giảm quang huy

 

Dịch Xuôi : Từ Ngày Chàng Ra Đi 

PKT 11/29/2015

 

Từ ngày chàng ra đi

Núi non đều trông vẫn vậy ,vẫn như xưa 

Chỉ có thiếp nhớ chàng

Có không một đêm nào thấy được nhau trong mộng cho thỏa

    

Từ ngày chàng ra đi 

Cái khung dệt hư không buồn sửa nữa

Nhớ chàng như vầng trăng tròn đầy 

Đêm rồi đêm ánh sáng tàn úa đợi chờ  

 

Tự Quân Chi Xuất Hĩ

PKT 11/29/2015

 

Từ dạo chàng xa vắng

Núi non buồn ngẩn ngơ

Tương tư đêm gửi mộng

Mòn mỏi nỗi mong chờ

 

Từ dạo chàng xa vắng

Cửi canh chẳng ngó ngàng

Trăng tròn đầy nỗi nhớ

Đêm lại đêm  võ vàng

 

TỰ QUÂN CHI XUẤT HĨ  

 CAO BÁ QUÁT  (1808 - 1855)

 

Tự Quân Chi Xuất Hĩ

Cao Bá Quát (1808 - 1855)

 

Tự quân chi xuất hĩ  

Dạ dạ thủ không sàng  

Hải nguyệt chiếu cô mộng  

Giang phong sinh mộ lương 

Tiểu kính kí viễn khiếp 

Hàn y lưu cố phòng  

Trì thử các tự úy  

Bất khiển lưỡng tương vương  

 

Dịch Xuôi : Từ Ngày Chàng Ra Đi

PKT 11/29/2015

 

Từ ngày chàng ra đi 

Đêm đêm nằm với chiếc giường trống

Giấc mộng cô đơn trong ánh trăng biển khơi 

Vùng trời cô tịch trong gió sông chiều lạnh  

Chiếc gương nhỏ thiếp gửi cho chàng mang theo để ở trong tráp

Tấm áo lạnh của chàng thiếp vẫn cất giữ ở nơi phòng cũ 

Lúc xa cách thấy các vật ấy cũng là an ủi phần nào 

Để khiến cho chúng ta mãi mãi đừng có quên nhau 

 

Tự Quân Chi Xuất Hĩ

PKT  11/29/2015

 

Từ dạo chàng xa vắng , 

Đêm nằm tủi chiếu hoa.

Trăng khơi soi mộng lẻ ,

Gió bến lộng chiều tà.

"gương thiếp bóng hình cũ"

Áo chàng chăn gối xưa.

Vật nào an ủi được ,

Thương nhớ nói sao vừa.

 

LỜI THÊM  :  Ôi cái tình vợ chồng khi xa cách. Dường như ngôn ngữ nên có giới hạn ở đây. Lời thêm nữa là thừa. PKT  11/29/2015

 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

______________________________________________________________________________________ 

VẠN TUẾ LÂU                     

Tuổi già nắng mưa không hẹn, tôi ngồi nhuận sắc lại một bản dịch viết vào mùa xuân Tân Mào 2011 , mấy năm về trước , bài Vạn Tuế Lâu của Vương Xương Linh , đời Thịnh Đường. Bên tách cà phê không bạn buổi sáng ở nơi đất khách , chỉ là muốn được chia sẻ với người thân quí vài cảm nghĩ , dù vốn học giới hạn,  nên đã không có đủ chữ nghĩa để diễn tả, nên đành nhờ cậy vào thân tình thông cảm vậy. Lầu Vạn Tuế  còn đó , núi cao xưa còn đó ,thời gian như con nước từ thuở nào vẫn một dòng xuôi không ngừng và cũng không trôi ngược lại.  Muôn năm mà chi , đổi thay dâu bể , trên, dưới, đầu, cuối, mây khói mịt mờ ,một tấm lòng quê chơn chất, tự hỏi ,đến nay còn không và , bây giờ , biết gửi về đâu? PKT 11/10/2015     

 

 

Vạn Tuế Lâu

Vương Xương Linh (698 - 756)

 

Giang thượng nguy nguy Vạn Tuế Lâu

Bất tri kinh lịch kỷ thiên thu

Niên niên hỷ kiến sơn trường tại

Nhật nhật bi khan thủy độc lưu

Viên dứu hà tằng ly mộ lĩnh

Lộ tư không tự phiếm hàn châu

Thùy kham đăng vọng vân yên lý

Hướng vãn mang mang phát lữ sầu 

 

Dịch Xuôi : Lầu Vạn Tuế

PKT 11/10/2015

 

Lầu Vạn Tuế bên sông trông cao lừng lững

Không biết đã trải qua mưa nắng bao ngàn thu rồi

Năm rồi năm ,mừng thấy núi non từ đời nào vẫn còn đó

Nhưng ngày rồi ngày ,lại buồn khi nhìn dòng nước lặng lẽ chảy xuôi

Bầy vượn khỉ như chưa từng bỏ đi nhởn nhơ dưới nắng chiều trên núi 

Đàn cò vạc lượn lờ bơi loanh quanh trên bãi nước ven sông vắng lạnh

Ai người lên lầu cao ngắm nhìn trong mây khói mênh mang

Cảnh trời đất về chiều mà khôn khỏi chạnh niềm cố quốc tha hương

 

Vạn Tuế Lâu

PKT 11/10/2015

 

Bên sông lừng lững mấy tầng cao ,

Lầu vạn năm xưa từ thuở nào .

Trên núi đá trơ vui tuế nguyệt ,

Dưới dòng nước chảy thẹn trăng sao.

Đầu non lũ vượn ngồi ngơ ngáo ,

Cuối bãi bầy cò lượn xớn xao.

Mây khói mịt mờ thiên cổ lụy,

Trời chiều đất khách những nao nao.  

 

Chú Thích :

 

1 - Lầu Vạn Tuế , xây cất từ đời nhà Tấn , thời Lục Triều (281 - 617) (?), trên núi Vạn Tuế , bên dòng Trường Giang , phía tây nam thị trấn Trấn Giang , tỉnh Giang Tô.

 

2 - Trong bản chuyển dịch , hai câu 3 và 4 còn được viết từ cảm hứng "Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt / Nước còn cau mặt với tang thương" trong bài Hà Thành Hoài Cổ của Bà Huyện Thanh Quan. Và 3 chữ  "Thiên cổ lụy" ,trong câu 7, là chữ mượn ở câu "Nhất phiến tài tình thiên cổ lụy" của Cụ Phạm Quí Thích trong Đề Tựa Đoạn Trường Tân Thanh .

 

Lời Thêm : 

 

Còn, vâng còn hai chữ "nao nao" ở câu cuối , như thể là âm vọng đâu đó đọng lại trong hồi ức,  từ một bài hát xưa ,xa rồi , tiếng còn tiếng mất, qua bao mưa gió thời gian, của một nhạc sĩ nào đó đến nay không còn nhớ được tên , nhắc nhớ về quê nhà , một thời ly loạn, thuở tóc còn xanh ... "Áo anh rách vai / quần tôi có 2 miếng vá/ miệng còn cười /giá buốt chân không giày/ thương nhau / tay nắm lấy bàn tay ...Đêm nay , rừng hoang , sương xuống / ngồi kề bên nhau / nhìn trăng lên/ lòng thấy nao nao ..." . PKT 11/10/2015

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

MAILOC:

Vạn Tuế Lâu 

 

Sừng sửng bên sông Vạn Tuế Lầu ,

Dãi dầu nào biết mấy nghìn thu .

Năm qua mừng thấy non xanh vẫn ,

Ngày lại buồn trông nước một mầu .

Khỉ vượn không rời chiều núi thẫm ,

Vạc cò lượn cánh bãi hoang sâu .

Lên cao vời vợi trời mây khói ,

Lòng khách hoàng hôn bỗng phát sầu .

         Mailoc phỏng dịch 

 

ĐỖ CHIÊU ĐỨC: 

                                        Ngất nghểu trên sông Vạn Tuế Lầu
                                        Mấy ngàn năm cũ vẫn cao cao
                                        Mừng trông núi biếc còn trơ mãi
                                        Buồn ngắm sông côi vẫn chảy mau
                                        Lũ vượn luyến lưu chiều núi thẳm
                                        Đàn cò bay lượn bãi sông sâu
                                        Nào ai lên gác trông mây khói
                                       Chiều xuống mênh mông lữ khách sầu !

___________________________________________ _____________________________________________________________________

Tích Nhân An Tại Tai

 

Thi Tiên Lý Bạch , một đời say tỉnh , một đêm rượu say, nằm ôm trăng đáy sông ngủ , thoát tục , hồn bay về trời , theo chuyện kể , đã để lại cho đời một câu hỏi , hỏi người tỉnh , mà cho mãi đến bây giờ, vẫn chưa có câu trả lời nào . Hay là đã có câu trả lời , mà người say có thể,  đã không nghe được (hay là đã không muốn nghe)? PKT 10/31/2015

 

 

Đối Tửu

Lý Bạch (701 - 762)

 

Khuyến quân mạc cự bôi

Xuân phong tiếu nhân lai

Đào lý như cựu thức

Khuynh hoa hướng ngã khai

Lưu oanh đề bích thụ

Minh nguyệt khuy kim lôi

Tạc lai chu nhan tử

Kim nhật bạch phát thôi

Cức sinh Thạch Hổ điện

Lộc tẩu Cô Tô đài

Tự cổ đế vương trạch

Thành khuyết bố hoàng ai

Quân nhược bất ẩm tửu

Tích nhân an tại tai

 

Dịch Xuôi : Đối Tửu

PKT 10/31/2015

 

Rượu mời khuyên anh đừng từ chối

Gió xuân đang hớn hở tươi cười đón người lại đấy

Đào mận như tình quen biết trước

Hoa nở đầy cành nghiêng vẫy chào  ta

Con oanh chuyền hót ríu rít trong bụi cây xanh biếc

Chén rượu vàng óng ánh dưới trăng sáng lung linh

Ngày qua môi đỏ má hồng mới đó 

Mà nay râu tóc đã bắt đầu bạc trắng cả rồi 

Cỏ gai dại đã mọc đầy trong điện Thạch Hổ 

Đài Cô Tô bây giờ chỉ còn là nơi cho hươu nai chạy qua

Vùng đất ở xưa của các vua chúa

Thành quách đều đã bị phủ lấp dưới một lớp bụi vàng

Như vậy , nhược bằng anh không uống rượu

Thì xin tự hỏi mình bây giờ người xưa đang ở đâu  

 

Tích Nhân An Tại Tai

PKT 10/31/2015

 

Cạn chén chớ từ chối

Gió xuân về để say

Mận đào quen biết cũ

Nở hoa vẫy chào ai

Oanh chuyền cành biếc hót

Rượu đọng trăng vàng lay

Mới đó má còn đỏ

Mà nay tóc bạc đầy

Gai lan Thạch Hổ điện

Hươu chạy Cô Tô đài

Vùng đất nơi cung khuyết

Bụi vàng lấp đã lâu

Hỏi người không uống rượu

Người xưa giờ ở đâu?

 

Phụ Chú :

 

1 - Trong câu "Tích nhân an tại tai" ,tích nhân là người xưa , an tại là ở đâu ,còn chữ tai ở đây được hiểu là dùng thay cho dấu hỏi (?) . Cả câu có nghĩa là "ngưòi xưa giờ ở đâu?". 

 

2 - Thạch Hổ điện là cung điện của vua Thạch Hổ  , nhà Hậu Triệu , khoảng năm 310.

 

3 - Cô Tô đài là cung điện của vua Ngô Phù sai , nhà Ngô , thời Xuân Thu, khoảng 722 - 481 (Trước Công Nguyên) ,xây cất ở trên núi Cô Tô cho người đẹp Tây Thi , gái nước Việt ở .

 

Lời Thêm : 

 

Dường như câu hỏi "tích nhân an tại" ,người xưa giờ ở đâu , không có ai trả lời. Nghe đâu , trong không gian , lẫn trong một cơn gió thoảng bay về , lời còn lời mất, bài Đoản Ca Hành của Tào Tháo ,đời Tam Quốc bên Tàu , non 2000 năm trước. Đối tửu đương ca / Nhân sinh kỷ hà / Thí như triêu lộ / Khứ nhật khổ đa / Khái đương dĩ khảng / Ưu tư nan vong / Hà dĩ giải ưu / Duy hữu Đỗ Khang ...Trước rượu nghêu ngao / Đời người bao lâu / Như giọt sương mai / Ngày qua khổ nhiều / Nghĩ tới mà chi / Buồn lo sao được / Cách nào giải sầu / Chỉ rượu mà thôi ... Ừ nhỉ, chỉ rượu mà thôi , được sao? PKT 10/31/2015    

 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

CÁC BẢN DỊCH TỪ CÁC THI HỮU:

CỐ NHÂN GIỜ NƠI ĐÂU ??

(Phỏng dịch theo nghĩa của Thầy PKT)

 qua bài thơ "Đối Tửu" của Lý Bạch

 

          Mời người chén rượu chớ từ

   Gió Xuân hớn hở như mời cùng say

         Tình quen Đào Mận xưa nay

Cành hoa nghiêng nụ vẫy tay đón chào

      Oanh chuyền cành biếc xôn xao

Rượu in đáy chén trăng vàng lung linh

          Ngày xưa má đỏ môi hồng

    Mà nay râu tóc nhác trông bạc rồi

          Thạch Hổ cỏ mọc đầy thôi

     Cô Tô giờ chỉ hươu nai giỡn đùa

       Nơi nầy ngày trước Cung Vua

 Thời gian khỏa lấp bụi vùi phủ giăng

 Hỏi người không uống được chăng ??

   Thì xin tự nhủ : Cố nhân đâu chừ ?

                       SONG  QUANG

***

Bản Hán Tự                    Dịch Thơ

 

對酒其二                   Trước Rượu kỳ 2

 

勸君莫拒杯,          Chung rượu người đừng chê 
春風笑人來。          Gió xuân đón bạn về 
桃李如舊識,          Mận đào như chợt nhớ 
傾花向我開。          Hướng về tôi hoa nở
流鶯啼碧樹,          Chim vui hót cành xanh 
明月窺金罍。          Chén vàng giữa trăng thanh
昨來朱顏子,          Hôm trước còn hồng thắm
今日白發催。          Mà nay đã hoa râm
棘生石虎殿,          Điện Thạch đầy gai dại

鹿走姑蘇臺。          Hươu dạo Cô Tô đài
自古帝王宅,          Nơi một thời vua ở
城闕閉黃埃。          Giờ chỉ bụi vàng trơ
君若不飲酒,          Uống đi đừng nghĩ nữa

昔人安在哉。          Còn đâu bóng người xưa.

           李白                                Quên Đi

***

       ĐỐI  TỬU

 

          Chén rượu nầy xin anh chớ khước ,

         Gió xuân chào khách bước tới đây .

              Mận đào thân thiết xưa nay ,

        Hoa đơm cành lá lay lay nhìn mình .

 

           Oanh líu lo rung rinh cành biếc ,

  Trong chén vàng một chiếc thuyền trăng .

             Ngày nao má đỏ dung nhan ,

       Giờ đây tóc bạc võ vàng thời gian .

 

        Điện Thạch Hổ gai giăng đầy đất ,

           Đài Cô Tô rầm rập bước nai .

             Vua đâu cung điện u hoài ,

Ngậm ngùi dưới lớp bụi dày thành hoang .

 

        Ví anh không uống ngỡ ngàng ,

    Cổ nhân người hỡi ẩn tàn nơi nao ?

                              Mailoc phỏng dịch 

                              Cali 10-31-15

CẢNH CŨ CÒN ĐÂY, NGƯỜi XƯA ĐÂU TÁ ?

Rượu mời ai nỡ chối từ,

Khuyên anh nhấp chén tình như mĩm cười.

Gió xuân đào mận xanh tươi,

Chùm hoa nghiêng nhánh lả lơi ân cần.

Trên cành oanh hót thanh tân,

Rượu thơm óng ánh trăng gần cũng ngon.

Xưa em má đỏ môi son,

Giờ sao tóc bạc mõi mòn anh đây.

Kìa xem Thạch Hổ điện này,

Cỏ gai bao phủ mới hay đổi đời.

Cô Tô thành cũ hởi ơi !

Hưu nai ngơ ngác dạo chơi lạ thường.

Đất này tranh bá đồ vương,

Mà sao thành quách tang thương bụi mờ.

Anh ơi, rượu đợi em chờ,

Người xưa đâu tá, bây giờ hồn ma !

 

Mai Xuân Thanh

 

Đối Tửu

 

Rượu mời sao nở chối nhường

Mừng người ngọn gió xuân dường lả lơi

Mận đào thể đã quen hơi

Trên cành hoa nở thay lời đón ta

Nhành cây ríu rít chim ca

Óng vàng chén rượu trăng ngà lung linh

Hôm nao môi má hữu tình

Thời gian điểm trắng tóc mình rồi đây

Cỏ gai Thạch Hổ mọc đầy

Đài Cô tô đã nai bầy nhởn nhơ

Đất vùng chúa ngự tôn thờ

Xót xa thành quách bụi mờ lấp cao

Nhược bằng không cạn rượu đào

Người xưa đâu hỡi đớn đau hỏi lòng

 

Kim Phượng

  

 

GỬI NGƯỜI ĐÔI CHÚT THỪA LƯƠNG XƯA

Mạnh Hạo Nhiên, Lý Bạch, Phạm Khắc Trí, Mailoc, Kim Oanh            

 chỗ tôi , vùng Plano Texas , mấy ngày này, nhiệt độ ban ngày trung bình trên dưới 100 độ F. Tôi chuyển dịch lại bài này để chia sẻ vói mọi người thân quí ,đôi chút thừa lương xưa, có lẽ bây giờ đã không còn có nữa. PKT 08/12/2015  

HẠ NHẬT NAM ĐÌNH HOÀI TÂN ĐẠI
Mạnh Hạo Nhiên (689 - 740)

Sơn quang hốt tây lạc
Trì nguyệt tiệm đông thướng
Tán phát thừa tịch lương
Khai hiên ngoạ nhàn sưởng
Hà phong tống hương khí 
Trúc lộ trích thanh hưởng 
Dục thủ minh cầm đàn 
Hận vô tri âm thưởng 
Cảm thử hoài cố nhân 
Trung tiêu lao mộng tưởng

Dịch Xuôi : Ngày Hè Ở Nam Đình Nhớ Tân Đại
PKT  08/12/2015

Nắng chiều vương trên núi tây
Trăng nhô dần ngoài ao đông
Xõa tóc hứng khí trời trong lành
Mở cửa ra ngoài hiên nằm thảnh thơi
Hương sen gió lùa thơm mát
Mơ hồ nghe sương trúc rơi
Cao hứng muốn đàn vài khúc 
Lại tiếc không người tri âm
Chạnh lòng nhớ đến cố nhân
Chỉ tội nửa khuya hồn mộng

Ngày Hè Nhớ Bạn
PKT 08/12/2015

Nắng chiều vương trên núi ,
Trăng mọc treo ngoài ao.
Tóc xõa thả trời mát,
Hiên nằm chân gác cao.
Hương sen trong gió thoảng ,
Trúc lả động sương đào ,
Hứng dục đàn vài khúc ,
Tri âm đâu biết nào.
Chạnh lòng nhớ bạn cũ ,
Tội mộng khuya thôi sao?

Phụ Chú : Mạnh Hạo Nhiên, cùng thời với Lý Bạch , Vương Duy , và Đỗ Phủ, được ca tụng là một tài thơ phẩm cách thanh tao. Thi Tiên Lý Bạch có làm một bài thơ Tặng Mạnh Hạo Nhiên để bày tỏ lòng mến mộ .

Tặng Mạnh Hạo Nhiên 
Lý Bạch (701 - 762)

 

Ngô ái Mạnh phu tử, 
Phong lưu thiên hạ văn. 
Hồng nhan khí hiên miện, 
Bạch thủ ngoạ tùng vân. 
Tuý nguyệt tần trung thánh, 
Mê hoa bất sự quân. 
Cao sơn an khả ngưỡng, 
Đồ thử ấp thanh phân.

Tạm Dịch : Tặng Thày Mạnh
PKT 08/12/2015

Ta quí mến thày Mạnh
Nổi tiếng thiên hạ phong lưu
Lúc trẻ, coi nhẹ xe mũ quan trường
Về già , bạn cùng mây trôi, thông reo
Cùng trăng sáng một cuộc say túy lúy
Vui với cỏ hoa quên mọi việc đời
Lừng lững như cao sơn khả kính, ai nấy đều ngưỡng mộ
Danh tiếng trong sạch bấy nhiêu đó,  khiến lòng này thật bái phục

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

Chiều Hè Nhớ Bạn

(1)

Phút chốc mặt trời ngã hướng Tây ,

Nơi Đông trăng mọc tự ao đầy .

Thong dong tóc xoả trời đêm mát ,

Nhàn nhã hiên ngoài thưởng gió mây .

Thoang thoảng hương sen cơn gió tới ,

Êm êm cành trúc tiếng sương rây .

Nâng đàn muốn họa cùng mây gió ,

Ai thưởng ? bạn lòng chẳng có đây !

Cảm hoài người cũ phương trời vắng ,

Giữa đêm mộng tưởng lúc vui vầy .

                Mailoc phỏng dịch

(2)

Mặt trời bỗng ngã tây ,

Trăng lên tự ao đầy .

Xoả tóc hóng gió mát ,

Hiên nằm thưởng trời mây .

Gió đưa hương sen thoảng ,

Khóm trúc tiếng sương rây  .

Nâng đàn muốn dạo khúc ,

Tri âm chẳng nơi nầy .

Cảm hoài bạn cũ vắng ,

Giữa đêm mộng tưởng xây 

            Mailoc

        Cali  8-13- 15

Hoài Nhớ Cố Nhân

 

Hoàng hôn bỗng ngã về Tây

Nơi  Đông trăng mọc soi đầy ao xưa

Xõa tóc hóng mát song thưa

Thong dong mây gió đong đưa hiên ngoài

Hương sen thơm tựa bờ vai

Trúc ru thỏ thẻ bên tai khúc tình

Tiếng đàn hòa nhịp không thinh

Tri âm chia sẻ cùng mình hay chăng?

Cố nhân hoài thương xa vắng

Xum vầy dệt mộng trầm lắng đêm thâu

 

Kim Oanh

 

 

Mấy Vần Thơ Xưa , Ông Giáo Già, Và Nỗi Quê Nơi Đất Khách

PKT 06/08/2015

 

Sông dài buồn ứ đọng ,

Muôn dặm nhớ về nhà .

Chiều lộng gió ngàn thổi ,

Lá rơi vàng núi xa .

 

Chim bay trắng sóng lặng ,

Hoa rộ đỏ non xa .

Xuân lại qua rồi đó ,

Năm nao trở lại nhà .

 

Sông ơi ra biển cả ,

Có chảy ngang quê ta .

Xin gửi theo dòng lệ ,

Cho vưòn xưa nở hoa .

 

Đầu giường ánh nguyệt chiếu ,

Ngỡ đất trời buông sương .

Vời vợi vầng trăng bạc ,

Nao nao tình cố hương .

 

Chú Thích : Mấy Vần Thơ Xưa , Ông Giáo Già, Và Nỗi Quê Nơi Đất Khách được cảm tác trong xúc động từ các bài tứ tuyệt xưa của các Thi Nhân Đời Đường : Tư Quy của Vương Bột , Tuyệt Cú của Đỗ Phủ , Kiến Vị Thuỷ Tư Tần Xuyên của Sầm Than , và Tĩnh Dạ Tư của Lý Bạch

 

Tư Quy

Vương Bột  (648  -  675)

 

Trường Giang bi dĩ trệ

Vạn lý niệm tương quy

Huống phục cao phong vãn

Sơn sơn hoàng diệp phi

 

Tạm Dịch : Trường Giang buồn ứ đọng  /  Muôn dặm nhớ về nhà  /  Lại thêm gió ngàn thổi lồng lộng  / Lá vàng bay khắp núi non 

 

Tuyệt Cú

Đỗ Phủ  (717  -  770)

 

Giang bích điểu du bạch

Sơn thanh hoa dục nhiên

Kim xuân khán hựu quá 

Hà nhật thị quy niên 

 

 

Tạm Dịch : Chim trắng bay qua sông biếc trông càng thêm trắng  /  Hoa đỏ nở rộ núi xanh trông càng thêm đỏ  / 

Xuân này lại đang qua rồi đó  / Ngày nào năm nao trở về nhà 

                   

Kiến Vị Thuỷ Tư Tần Xuyên

Sầm Than  9715  -  770)

 

Vị Thuỷ đông lưu khứ

Hà thời đáo Ung châu

Bằng thiềm lưỡng hàng lệ 

Ký hướng cố viên lưu

 

Tạm Dịch : Sông Vị chảy ra biển đông  / Khi nào tới Ung Châu  / Xin trôi theo đôi dòng lệ  / Gửi về vườn xưa dùm nhau 

 

Tĩnh Dạ Tư

Lý Bạch  ( 701  -  762)

 

Sàng tiền khán nguyệt quang

Nghi thị địa thượng sương

Cử đầu vọng minh nguyệt

Đê đầu tư cố hương

 

Tạm Dịch : Trước giường ngắm ánh trăng /   Ngỡ là đất bốc sương  / Ngẩng đầu  nhìn  trăng sáng  / Cúi đầu nhớ quê xưa 

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

Nói đến nỗi quê nơi đất khách , không thể không nhắc đến bài Hoàng Hạc Lâu của Thôi Hiệu, một danh tác đời Đường . Bài này, tôi không còn nhớ là đã chuyển dịch bao nhiêu lần rồi kể từ lúc nghỉ hưu từ năm 2000 , mười mấy năm trước . Sáng nay , chép lại bài thơ , những mong chia xẻ được phần nào với mọi người thân quí ,cái đẹp của chữ nghĩa để thấy đời vẫn còn vui . Thế thôi . PKT 06/09/2015

 

 

HOÀNG HẠC LÂU

Thôi Hiệu  (  ?  -  756)

 

Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ 

Thử địa không dư hoàng hạc lâu 

Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản

Bạch vân thiên tải không duN du

Tình xuyên lịch lịch Hán Dương thụ

Phương thảo thê thê Anh Vũ châu

Nhật mộ hương quan hà xứ thị

Yên ba giang thượng sử nhân sầu

 

Tạm Dịch : Lầu Hạc Vàng

PKT 06/09/2015

 

Người xưa đã cỡi hạc vàng bay đi mất  / Nơi này chỉ còn trơ lại một ngôi lầu trống / Hạc vàng một lần bay đi là không trở lại / Mây trắng vẫn còn bồng bềnh thiên cổ nổi trôi / Dưới bến Hán Dương , bờ cây lung linh soi nước trong trời quang mây tạnh / Ngoài xa , trên cồn Anh Vũ, cỏ hương một thảm rậm rạp ngút ngàn / Trời chiếu sắp tối , quê nhà nơi đâu / Khói sóng vật vờ trên sông khôn ngăn được nỗi ngậm ngùi . PKT 06/09/2015.

 

HOÀNG HẠC LÂU

PKT 06/09/2015

 

Xưa hạc chở tiên đi mất rồi ,

Lầu thơ còn đó gió rong chơi .

Hạc vàng một thuở đâu quay lại ,

Mây trắng ngàn năm vẫn nổi trôi .

Nắng bến Hán Dương vàng đáy nước ,

Cỏ cồn Anh Vũ tím chân trời .

Chiều sa, quê cũ nơi nào nhỉ ,

Khói sóng trên sông não dạ người .

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

   Giáo Già  Nhớ Quê .

                                      Tư Quy ( Vương Bột )

Man mác Trường Giang nước lạnh lùng ,

Ngày về quê cũ nỗi hoài mong .

Phương chi gió lộng hoàng hôn xuống ,

Tan tác vàng bay núi chập chùng .

                                    Tuyệt Cú  ( Đỗ Phủ )

Sông xanh chim trắng rợp khung trời ,

Hoa nở non xanh rợp khắp nơi .

Có biết chúa Xuân rồi mất hút ?

Ngày về xa lắc nhớ tơi bời !

                                        Kiến Vị Thuỷ Tư Tần Xuyên ( Sầm Tham  )

Dòng sông Vị xuôi đông chảy mãi  ,

Nước bao giờ tới bãi Châu Ung ?

Cho ta gởi lệ nhớ nhung ,

Về nơi quê cũ vô cùng luyến thương ! 

                                          Tĩnh Dạ Tư. ( Lý Bạch )

Trong vắt như gương nguyệt trước giường ,

Lờ mờ mặt đất ngỡ hơi sương .

Ngước trông thăm thẳm trăng vằng vặc ,

Buồn rượi gục đầu chạnh cố hương .

                                    Mailoc phỏng dịch  

                                        Cali 6-8 15

_______________________________________________________________________________________________________________________ 

Ngày Trở Về ,Ông Giáo Già , Và Nỗi Cô Đơn

PKT 06/03/2015

 

Từ nhỏ, xa nhà, nay trở lại .

Giọng quê không đổi, mặt già thôi .

Trẻ con chào đón, tưởng ngườI lạ,

Cười hỏi cụ ở đâu đến chơi .

 

Bỏ làng, bỏ nước từ độ ấy ,

Dâu bể đổi thay đã mấy mùa .

Còn đó hồ xưa thời tuổi dại ,

Gió xuân vẫn gợn sóng năm xưa .

 

Chú Thích : Ngày Trở Về, Ông Giáo Già, Và Nỗi Cô Đơn được cảm tác từ bài Hồi Hương Ngẫu Thư của Hạ Tri Chương, đời Đường

 

Hồi Hương Ngẫu Thư 

Hạ Tri Chương  (659  -  744)

 

Thiếu tiểu ly gia lão đại hồi

Hương âm vô cải mấn mao tồi

Nhi đồng tương kiến bất tương thức

Tiếu vấn khách tùng hà xứ lai

 

Ly biệt gia hương tuế nguyệt đa

Cận lai nhân sự bán tiêu ma 

Duy hữu môn tiền kính hồ thuỷ

Xuân phong bất cải cựu thời ba

 

Dịch Xuôi : Hồi Hương Ngẫu Thư

PKT 06/03/2015

 

Xa nhà từ lúc còn nhỏ cho đến già lão, nay mới trở về

Giọng quê không đổi, chỉ có râu tóc bạc thôi

Con trẻ gặp mặt nhưng không nhận ra được

Cười hỏi ông khách từ đâu lại 

 

Bỏ nhà bỏ nước mà đi đã bao năm tháng 

Cho đến nay, cảnh và người cũng đã thay đổi nhiều rồi

Duy chỉ có mặt nước hồ gương trước ngõ

Gió xuân nay vẫn không thay đổi được những làn sóng gợn xưa  

    

 

Phụ Chú : Hồi Hương Ngẫu Thư, ở đây, được hiểu là mấy vần thơ viết ra từ cảm xúc trong ngày trở về xứ .

 

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

PHƯƠNG HÀ 

TRỞ LẠI TRƯỜNG XƯA

 

Ta muốn thời gian quay lại

Chỉ trong mùa hè này thôi

Một sáng trở về trường cũ

Dạo quanh lớp học, sân chơi

 

Này đây cột cờ năm ấy

Rưng rưng cánh phượng đầu mùa

Những đôi mắt tròn non dại

Học trò yêu quý ngày xưa

 

Người cũ chẳng còn ai cả

Bao nhiêu năm tháng đã qua

Đất trời mênh mông vô tận

Tìm đâu ? - Mắt đã hoen nhòa !...

  

                  Phương Hà

 

 

TRẢ LỜI NGƯỜI

        (hay là : Khúc Ca Bốn Mùa Của Người Ở Núi) 

PKT 05/15/2015

       

       1 - Cội tùng nằm khểnh ngủ

            Gối đá giữa trời mây

            Trong núi không còn lạnh

            Năm nào lại nữa đây

 

2 - Xuân đến gió lành ấm

     Cỏ cây bừng tái sinh

     Lung linh trong nắng nhẹ

     Hoa rụng bay trao tình

 

3 - Hạ về ngắm ráng đỏ

     Trăng mọc đỉnh non xa

     Xoã tóc thả chiều mát

     Thảnh thơi hiên trước nhà

 

4 - Gió vàng đâu thổi lại

     Bầy nhạn không buồn bay

     Sáng sớm sân cây vắng

     Thu thầm thì với ai

 

5 - Tuyết rơi lạnh trắng xoá

     Không một dấu chân người

     Lão nón áo tơi lá

     Ngồi câu cá giữa trời        

    

Chú Thích : Người ở núi , dịch từ chữ sơn nhân trong thơ xưa , chỉ người vào núi ẩn dật, xa lánh chuyện đời .Trả Lời Người (hay Khúc Ca Bốn Mùa Của Người Ở Núi) viết từ cảm hứng của các bài thơ hán việt sau đây :

 

       1 - Đáp Nhân

            Thái Thượng Ẩn Giả  (Vãn Đường ?)

 

            Ngẫu lai tùng thụ hạ

            Cao chẩm thạch đầu miên

            Sơn trung vô lịch nhật

            Hàn tận bất tri niên

 

           Dịch Xuôi : Trả Lời Người

           PKT 05/15/2015

 

           Ngẫu nhiên đến dưới cội tùng

           Gối đầu trên đầu đá cao nằm ngủ

           Trong núi không có lịch ngày tháng

           Đã hết lạnh rồi mà không biết bây giờ là năm nào đây

           

2 - Xuân Nhật Độc Chước

     Lý Bạch  (701 - 762) 

 

     Xuân phong phiến thục khí

     Thảo mộc vinh xuân huy

     Bạch nhật chiếu lục thảo

     Lạc hoa tán thả phi

 

     Dịch Xuôi : Ngày Xuân Uống Rượu Một Mình

     PKT 05/15/2015

 

     Gió xuân thổi khí lành

     Cỏ cây trông tươi mát dưới trời xuân

     Nắng ngày chiếu trên đảm cỏ xanh

     Hoa rụng rơi rơi bay trong không

 

3 - Hạ Nhật Nam Đình Hoài Tân Đại

     Mạnh Hạo Nhiên  ( 689 - 740)

 

     Sơn quang hốt tây lạc

     Trì nguyệt tiệm đông hướng

     Tán phát thừa tịch lương

     Khai hiên ngoạ nhàn xưởng

 

     Dịch Xuôi : Ngày Hè Ở Nam Đình Nhớ Tân Đại

     PKT 05/15/2015

 

     Nắng chiều rực sáng trên triền núi ở hướng tây

     Trăng nhô dần lên cao  ngoài bờ ao ở hướng đông

     Xoã tóc hứng khí trời trong lành

     Mở cửa bước ra ngoài hiên nằm thảnh thơi

 

4 - Thu Phong Dẫn

      Lưu Vũ Tích  (772 - 842)

 

     Hà xứ thu phong chí

     Tiêu tiêu tống nhạn quần

     Triêu lai nhập đình thụ

     Cô khách tối tiên văn

 

     Dịch Xuôi : Gió Mùa Thu Nổi

     PKT 05/15/2015

 

     Gió thu từ đâu lại

     Hiu hắt đưa tiễn bày nhạn bay đi

     Sáng lại rì rào vào hàng cây trong sân

     Tiếng thu này chỉ dành cho người khách cô đơn nghe được trước tiên hay sao

 

5 - Giang Tuyết 

     Liễu Tông Nguyên  ( 773 - 819)

 

         Thiên sơn điểu phi tuyệt

         Vạn kính nhân tung diệt

         Cô chu soa lạp ông

         Độc điếu hàn giang tuyết

 

         Dịch Xuôi : Tuyết Sông

         PKT 05/15/2015

 

         Ngàn núi mờ mịt không một bóng chim bay

         Vạn lối trắng xoá không còn một dấu chân người

         Lão ông áo tơi nón lá

         Một mình ngồi câu cá trên sông lạnh giữa trời tuyết đổ 

   

 

   Tri Khac Pham
   Phamid1934@gmail.com

ÔNG GIÁO GIÀ

 VÀ

 NGÔI TRƯỜNG CŨ

PKT 04/30/2015  - Riêng gửi các em học trò cũ 1955-1962

 

Một trưa nắng hạ , trời im gió , tôi về thăm lại ngôi trường xưa. Bước vào lớp ,giờ dạy toán đầu tiên ,60 năm về trước ,  tôi thật sự ngỡ ngàng . Lớp trống vắng , nhưng quang cảnh vẫn y như ngày nào . Bảng đen , bục giảng, bàn giáo sư , và từng dãy bàn ghế gỗ mộc sơn đen. Tưởng như trước mắt, các em học trò yêu quí đã ngồi ngay ngắn ,náo nức chờ đón bài giảng đầu tiên của thày . Sáu chục năm qua rồi thật sao . Tôi chìm vào trong hồi tưởng.

Thuở mới vào đời , nổi trôi đến một tỉnh nhỏ, tôi đã tin là đã tìm được chốn giữ thân cho qua thời khói lửa . Ngày ngày an phận,  dạy học , tình nguyện làm ông giáo làng ,đưa trẻ qua sông , bỏ mộng khoa bảng, không luyến tiếc cử nhân, tiến sĩ , kỹ sư hay bác sĩ . Thật sự, khoảng thờI gian đầu , tôi đã tìm thấy ở nơi đây một không gian còn giữ được ít nhiều "quân sư phụ" , ngày tháng miệt mài lo dạy học , hết dạy cho lớp các anh các chi. rồi lai lo đến lớp các em của mấy đứa học trò, cứ ngỡ là nếu không có mình thì tội nghiệp , chắc chúng nó khó  tìm được một ông thày dạy toán nào " hay"  như vậy . Lại thêm , được sự quí mến của phụ huynh học sinh , ban giám hiệu, và các bạn đồng nghiệp, ông giáo tôi làm sao nghĩ đến chuyện thay đổi ,bỏ đi nơi khác được . Ôi chao tuổi trẻ hồn nhiên ,giản dị, ngây thơ thật dễ thương đến tội nghiệp của tôi !

"Bố ạ , thôi ta về , bố bước lên bục giảng cho con chụp tấm hình làm kỷ niệm " . Tiếng nói của ngườI con trưởng kéo tôi về với thực tại . Ông giáo già , ngôi trường cũ , và khoảng cách 60 năm . 

 

   Một trưa nắng hạ, trời im gió ,

   Tôi về thăm lại ngôi trường xưa .

   Thời gian như đọng từng viên gạch,

   Trên lối đi mòn dấu nắng mưa .

 

   Chân bước ngỡ ngàng vào lớp học ,

   Ô hay, bụi phấn vẫn còn bay .

   Bảng đen, bục giảng, y như cũ ,

   Sáu chục năm rồi, đâu có hay .

 

   Dãy ghế, dãy bàn đầy vết mực ,

   Gái trai cùng lớp học chung nhau .

   Ngày xanh lưu bút còn đây đó ,

   Đám học trò xưa nay ở đâu ? 

 

 

Ông Giáo Già Và Ngôi Trường Cũ

(Theo tản văn của Thầy Phạm khắc Trí 30/04/2015)

 

Trời im gió buổi trưa cuối Hạ

Tôi trở về thăm lại trường xưa

Bàn ngồi học, bảng đen, bục giảng

Thiếu các em chợt thấy dư thừa ! 

 

Tôi ngồi trên ghế đai nhìn xuống

Những trò yêu dấu của tôi đâu

Sáu chục năm bây giờ thất lạc

Tôi bâng khuâng hồi tưởng nghẹn ngào... 

 

Thời khói lửa tôi vào sư phạm

Chuyển về một tỉnh nhỏ miền Nam

An phận - ông giáo làng giữ trẻ

Thấy ấm lòng một chút không gian.

Ngày hai buổi miệt mài dạy học

Phép toán nhân chia - lẽ sống vui

Ban giám hiệu, phụ huynh tin tưởng

Nên giáo làng an phận tuyệt vời. 

 

Tôi bước xuống dãy bàn cuối lớp

Tìm dấu chân son thuở thiếu thời

Nghe đau điếng từng cơn thắt ruột

Trời không mưa mà ướt áo tôi. 

 

Bố ơi con ghi hình kỷ niệm

Trời hoàng hôn ta hãy quay về

Ông giáo già tuổi xưa nay hiếm

Đắng lòng như nếm ngụm cà phê...

 

Dương Hồng Thủy

7/5/2015

***

Kính Thầy và các bạn Vườn Thơ Thẩn.

Qua lời tâm tư của Thầy Trí bộc bạch, Song Quang rất xúc động và bồi hồi nhớ lại kỷ niệm một thời xa xưa. Song Quang cũng có đi dạy một thời gian rồi mộng giang hồ của thời trai trẻ bộc phát nên đã đi vào cuộc chiến. Nhưng cũng thấu hiểu được nỗi lòng của Ông Giáo già khi trở về thăm ngôi trường cũ.

Xin ghi lại đây để Thầy và các bạn chia sẻ

 

Ông Giáo Già Thăm Ngôi Trường Cũ

Ông giáo ngày xưa nay đã già!
Ngôi trường năm c
ũ viếng thăm qua

Bảng đen, bục giảng còn in dấu
Phấn trắng, học trò lại cách xa
Nhìn lại, ngỡ ngàng đau xót dạ
Quay lui ,hồi tưởng trí chưa nhòa
Nhớ thời,kiến thức trao đàn trẻ
Tồn đọng vẫn còn mãi bóng ta 

Song Quang

____________________________________________________________________________________________________ 

 

NHẤT PHIẾN BĂNG TÂM

 

Phù Dung Lâu Tống Tân Tiệm

Vương Xương Linh  (698  -  756)

 

Hàn vũ liên giang dạ nhập Ngô

Bình minh tống khách Sở sơn cô

Lạc Dương thân hữu như tương vấn

Nhất phiến băng tâm tại ngọc hồ

 

Dịch Xuôi : Tiễn Tân Tiệm Trên Lầu Phù Dung

PKT  (04/05/2015)

 

Đêm đến đất Ngô vào lúc mưa lạnh sông lũ

Sáng ngày núi Sở chơ vơ lại chứng kiến cảnh tiễn khách đi

Bạn xưa ỏ Lạc Dương nếu có ai thăm hỏi

Xin thưa vẫn nguyên vẹn một tấm lòng trong sáng như băng tuyết trong bình ngọc 

 

Nhất Phiến Băng Tâm (Bài 1)

PKT 04/05/2015

 

Đêm Ngô sông lũ mưa chào đón ,

Sáng Sở núi buồn nắng tiễn đưa .

Phố cũ bạn xưa ai hỏi đến ,

Lòng tôi băng tuyết vẫn như xưa .

 

Nhất Phiến Băng Tâm (Bài 2)

PKT 04/05/2015

 

Đêm Ngô mưa lạnh đón ,

Sáng Sở núi buồn đưa .

Bạn cũ còn thăm hỏi ,

Lòng quê vẫn tuyết xưa .

 

Lời Thêm : Một đời gốc bật , đêm Ngô sáng Sở , nghĩ mình nhờ phúc đức cha ông , vẫn còn giữ được tấm lòng quê  chơn chất để lại cho con cháu ,nghĩ cũng đã là may mắn lắm rồi . Cầu chúc an lành cho mọi người thân quí và, cho các con các cháu yêu dấu. PKT 04/05/2014 (Kỷ niệm ngày giỗ Ông Nội lần thứ 40)

 

Tri Khac Pham


Em xin góp vui cùng Thầy:
 芙蓉樓送辛漸
             王昌齡

寒雨連江夜入吳
平明送客楚山孤
洛陽親友如相問
一片冰心在玉壺


Dịch Thơ:
  Phù Dung Lầu Tiễn TânTiệm


Sông Ngô đêm đến giăng mưa lạnh

Núi Sở sáng buồn tiễn bạn Tân

Như đến Lạc Dương ai có hỏi

Rằng đây quạnh quẽ chỉ đơn thân.                            
                                          Quên Đi

 

     Lầu Phù Dung Tiễn Tân Tiệm

 

Đêm tới Ngô mưa sông giá lạnh ,

Núi Sở buồn tiễn khách , bình minh .

Lạc Dương bạn hỏi về mình ,

Lòng ta băng tuyết gương trinh ngọc hồ .

                                                  Mailoc

 

Phù Dung Lầu Tiễn Tân Tiệm

 

Đến Ngô sông lũ đêm mưa lạnh

Rời Sở núi buồn sáng tiễn chân

Bạc cũ Lạc Dương ai mấy hỏi

Lòng đây băng tuyết vẹn tâm than

                                             Kim Phượng

 


                    LẦU PHÙ DUNG TIỄN TÂN TIỆM

                    Mưa lạnh tràn sông đêm tới Ngô
                    Sớm đưa khách đến núi đơn côi
                    Đô thành bạn hữu có hỏi tới
                    Tuyết sạch lòng trong vẫn giữ thôi

                                                    C.D.M.

 

Đỗ Chiêu Đức cũng góp phần


         ĐƯA TÂN TIỆM Ở LẦU PHÙ DUNG


        Đến Ngô lúc đêm mưa sông lạnh,
        Núi Sở buồn tiễn bạn sớm mai,
        Lạc Dương thân hữu đoái hoài,
        Tấm lòng băng tuyết rượu cay một bình !


                                                   Đỗ Chiêu Đức

NHẤT PHIẾN BĂNG TÂM


Đêm Ngô chào đón cảnh mưa dầm

Sáng Sở tiễn đưa lệ khóc thầm

Bè bạn Lạc Dương ai có hỏi
Lòng ta giữ vẹn phiến băng tâm.

 

                              Nguyễn Đắc Thắng 

 

 

 

 SƠN PHÒNG MẠN HỨNG (Trần Nhân Tôn)

Phạm Khắc Trí, Phương Hà, Trầm Vân _____________________________

 

SƠN PHÒNG MẠN HỨNG

Trần Nhân Tông  (1258  -  1308)

 

Thuỳ phược cánh tương cầu giải thoát

Bất phàm hà tất mịch thần tiên

Viên nhàn mã quyện nhân ưng lão

Y cựu vân trang nhất tháp thiền

 

Thị phi niệm trục triêu hoa lạc

Danh lợi tâm tuỳ dạ vũ hàn

Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch 

Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn  

 

Dịch Xuôi : Mạn Hứng Ở Sơn Phòng

PKT 03/12/2015

 

Có ai trói buộc mình đâu mà  phải tìm cách giải thoát

Đã không còn là phàm tục thì hà tất đi tìm thần tiên làm chi nữa

Bày vượn nhàn nhởn nhơ trước mắt, con ngựa đã mỏi, người nay đã già

Chiếc chõng toạ thiền ở chốn am mây này vẫn như cũ , vẫn như ngày nào

 

Chuyện thị phi đã buông theo hoa rụng ban sáng

Lòng hám danh lợi đã nguội lạnh cùng cơn mưa lạnh trong đêm 

Hoa đã rụng hết , mưa đã tạnh hẳn ,một vùng núi vắng lặng

Một tiếng chim hót, một mùa xuân đến rồi đi 

 

SƠN PHÒNG MẠN HỨNG

PKT 03/12/2015

 

Ai có trói đâu mà cầu giải thoát

Người đã khác phàm hà tất tìm tiên

Vượn nhàn, ngựa mỏi , thân lão

Chốn cũ ,am mây , một chiếc giường thiền

 

Sáng ngắm hoa rơi ,thị phi rũ bỏ

Đêm trải mưa lạnh , danh lợi buông thôi 

Hoa tàn, mưa tạnh ,núi vắng

Một tiếng chim hót tiễn xuân lưng trời

 

Tri Khac Pham

Phamid1934@gmail.com

 

Bài phỏng dịch:

 

CẢM HỨNG TẠI SƠN PHÒNG

 

Ai buộc mình đâu, mong thoát ra 

Là tiên, hà tất kiếm đâu xa 

Vượn im, ngựa mỏi, người già lão

Giường cũ, am mây, vẫn thế mà !

 

Chuyện đời buông bỏ với hoa rơi

Danh lợi theo mưa cuốn sạch rồi

Hoa rụng, mưa tàn, non vắng lặng

Tiễn xuân, chim hót ở lưng trời.

 

          Phương Hà phỏng dịch

 

CẢM HỨNG TẠI SƠN PHÒNG

Có ai trói buộc mình đâu

Không là trần tục nào cầu gặp tiên

Thân già ngựa mỏi vượn im

Am mây chốn cũ giường thiền thênh thang

Chuyện đời theo cánh hoa tàn

Lợi danh mưa cuốn chẳng ham muốn gì

Hoa tàn núi vắng bốn bề

Tiếng chim đưa tiễn xuân đi nhẹ nhàng

 Trầm Vân



XUÂN HIU

 

Thay lời cám ơn , tôi ngồi dịch lại bài Xuân Hiểu của Mạnh Hạo Nhiên , cố gắng chuyển dịch được phần nào trạng thái tâm hồn an nhiên tự tại của tác giả một buổi sáng xuân ,mà thực không biết có làm được không . Trong thân tình , đọc cho vui thôi . Quí mến,

 

Xuân Hiểu

Mạnh Hạo Nhiên

 

Xuân miên bất giác hiểu

Xứ xứ văn đề điểu

Dạ lại phong vũ thanh

Hoa lạc tri đa thiểu

 

Sáng Xuân

PKT 03/01/2015

 

Giấc xuân nồng quên sáng,

Chim hót dậy nơi nơi .

Mưa gió đêm qua lộng,

Hoa nhiều ít rụng thôi .

 

                   

web_DCD_XuanHieu.jpg

 Xuân hiểu

                                  Mạnh Hạo Nhiên

       Xuân miên bất giác hiểu,
       Xứ xứ văn đề điểu,
       Dạ lai phong vũ thanh,
       Hoa lạc tri đa thiểu?

 

DIỄN NÔM :


                SÁNG XUÂN
         Đêm Xuân ngủ quên sáng,
         Chim hót khắp nơi nơi !
         Đêm qua dường mưa gió,
         Bao nả cánh hoa rơi ?! 
                                    Đỗ Chiêu Đức

 

 

 

              

 

CHÀO MỪNG ĐH XVIII - Phoenix, Arizona 2014

 

Ngày 10/10/2014 là ngày họp mặt của đồng môn 2 trường Phan Thanh Giản và Đoàn Thị Điểm Cần Thơ, năm nay ở Phoenix , Arizona. Hơn 300 người đã ghi danh tham dự , từ Úc , từ Pháp , từ Canada , và từ các tiểu bang Hoa Kỳ. Một Chút Tình được gửi đi như lời chào mừng của một nhà giáo dạy Toán ở Phan Thanh Giản từ 1968 đến 1975. Cầu chúc mấy ngày họp mặt trong nhà sẽ được thật vui , thật tình nghĩa. PKT 10/06/2014


Một Chút Tình
PKT 10/06/2014

Năm nay Đoàn-Phan họp mặt ,
Tôi qua Phoenix tìm vui.
Mong ngược thời gian gặp lại ,
Ngày Xưa ,năm tháng,  ngậm ngùi.

Bạn quí ai còn ai mất ,
Trò yêu lạc lõng khắp nơi .
Dòng đời ba chìm bảy nổi ,
Nhớ nhau nói không nên lời.

Trường cũ nửa vòng trái đất ,
Nhạt nhòa hình bóng đong đưa.
Một thuở bảng xanh phấn trắng ,
Ôi chao thương mấy cho vừa.

Đồng môn tình nghĩa còn đó ,
Dù bao thay đổi bể dâu.
Chúc cho đá mềm chân cứng ,
Gìn vàng giữ ngọc cho nhau.

PKT 

 

Ngày Phan Đoàn 

 

Phan Đoàn ngày họp mặt ,

Phoenix chắc là vui .

Ngược thời gian tìm lại ,

Kỷ niệm ôn ngậm ngùi .

 

Dĩ vãng đà bay mất ,

Người bèo dạt muôn nơi .

Theo vận nước trôi nổi ,

Gặp nhau phút nghẹn lời .

 

Âm thầm nhìn trời đất ,

Trường cũ tháng ngày đưa ,

Ôi ! một thời áo trắng ,

Đẹp nói sao cho vừa !

 

Bạn cũ tình xưa đó ,

Son sắc mặc bể dâu 

Như tường đồng vách cứng ,

Một lòng siết tay nhau .

                 Mailoc

 

Chúc Thầyhttps://ssl.gstatic.com/ui/v1/icons/mail/images/cleardot.gif

Chúc thầy khỏe người chân cứng

Xuôi về Phoenix miền xa

Nhặt lại vùng trời kỷ niệm

Cất vào ký ức ngàn hoa.

 

Tóc thầy thêm nhiều sợi bạc

Mắt cô hằn rõ nếp nhăn

Phải chăng tóc phai màu phấn?

Da khô trí tuệ nhọc nhằn?

 

Mỗi lần em ngang trường cũ

Nhớ thầy biết mấy cho vừa

Chúc thầy trăm năm vẫn vậy

Để em tìm lại dáng xưa.

 

Ngày mười tháng mười sắp đến

Cho em trìu mến kính dâng

Nghĩa ân trăm năm vẫn vậy

Dù xa - nhưng tình ở gần.

 

Dương hồng Thủy (10/09/2014)

__________________________________________________________________ 

  

 

 BẢ TỬU VẤN NGUYỆT-Lý Bạch

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà, Quên Đi

______________________________________________________________________________________________

Bả Tửu Vấn Nguyệt
Lý Bạch (701 - 762)

Thanh thiên hữu nguyệt lai kỷ thì
Ngã kim đình bôi nhất vấn chi
Nhân phan minh nguyệt bất khả đắc
Nguyệt hành khước dữ nhân tương tùy

Hạo như phi kính lâm đan khuyết
Lục vân diệt tận thanh huy phát
Đản kiến tiêu tòng hải thượng lai
Ninh tri hiểu hướng vân gian một

Bạch thố đảo dược thu phục xuân
Thường Nga cô thê dữ thùy lân
Kim nhân bất kiến cổ thì nguyệt
Kim nguyệt tằng kinh chiếu cổ nhân

Cổ nhân kim nhân nhược lưu thủy
Cộng khan minh nguyệt giai như thử
Duy nguyện đương ca đối tửu thì
Nguyệt quang trường chiếu kim tôn lý

Dịch Xuôi : Nâng Chén Hỏi Trăng
PKT 08/12/2014

Trời xanh có trăng đến nay là đã bao lâu nhỉ
Ta nay ngừng chén muốn hỏi trăng một câu thôi
Người đâu có thể với tới được trăng
Mà trăng thì cứ lẽo đẽo theo người hoài

Trắng sáng như tấm gương bay treo trên cổng trời 
Xua tan lớp mây lam xám để lộ ánh sáng trong xanh vằng vặc 
Chỉ thấy về đêm trăng từ trên biển tới
Nào hay đến sáng trăng lại biến mất vào mây

Con thỏ trắng miệt mài ngày đêm giã thuốc hết thu đến xuân
Để cho Hằng Nga một mình lẻ loi không biết lấy ai làm bạn
Người nay không thấy được trăng ngày trước
Còn trăng nay lại đã từng soi chiếu người xưa

Người xưa người nay giống như dòng nước chảy
Xưa nay trước sau mọi người cùng ngắm một vầng trăng sáng như vậy    
Nên chi ta chỉ mong ước trong lúc vui ca với rượu
Là được uống rượu dưới trăng để được ngắm ánh trăng thiên cổ trong chén vàng còn mãi lung linh


Nâng Chén Hỏi Trăng
PKT 08/12/2014

Trời xanh trăng sáng bao lâu rồi,
Nâng chén hỏi trăng một câu thôi.
Thăm thẳm trên cao không với được ,
Mà sao lẽo đẽo quấn bên người.

Như gương bay chiếu vùng cung khuyết ,
Xé lớp mây lam sáng rực trời.
Đêm đến nổi lên từ biển cả ,
Sáng ra biến mất giữa mây trôi.

Xuân thu thỏ trắng mải nghiền thuốc,
Bỏ mặc hằng nga lạnh bốn mùa.
Người nay không thấy vầng trăng cũ ,
Trăng nay từng chiếu soi người xưa.

Người trước, người sau , như nước chảy ,
Còn chăng vẫn thế một vầng trăng.
Cùng ta ngất ngưởng bên hồ rượu ,
Say ngắm trăng tan đọng chén vàng .

Phiếm Luận : Trong cõi thơ rượu hay cõi tiên, dường như xưa, nay, sau, trước, tỉnh , say... đều được cảm nhận lẫn lộn là một. PKT 08/12/2014

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

  Nâng Chén Hỏi Trăng

 

Trời xanh trong trăng kia bao tuổi ,

Ngưng chén nầy xin hỏi một câu .

Nàng trăng ta rớ được đâu ,

Mà sao lẽo đẽo bên chân ta hoài ?

 

Trăng như gương bay trên cung thẩm ,

Xua khói mây , lẩn thẩn nguyệt ngà .

Biển đêm ngoi sóng bước ra ,

Trong mây về sáng trăng tà biệt tăm .

 

Xuân rồi thu , thỏ chăm giã thuốc ,

Để cô đơn lạnh buốt , Hằng sầu .

Người nay trăng cũ tìm đâu ?

Trăng nầy từng chiếu cổ nhân một thời .

 

Người xưa nay , dòng đời man mác ,

Cùng thưởng trăng có khác chi nao .

Cuồn ca mơ có bồ đào ,

Rượu vàng lấp lánh trăng vào đầy ly .

                                      Mailoc phỏng dịch
                                          Cali 8-12-14

 

 

 

NÂNG CHÉN HỎI TRĂNG

 

Bao năm trăng đến với trời xanh

Xin hãy cho ta hỏi ngọn ngành

Người chẳng thể lên cung quảng được

Bên người, trăng lại mãi loanh quanh ?!

 

Trăng xua mây xám ở trên trời

Để lộ một vùng xanh sáng tươi

Đêm tối, trăng lên từ biển cả

Sáng ra lại khuất áng mây rồi.

 

Thỏ ngọc ngày đêm giã thuốc tiên

Để Hắng Nga mãi đắm ưu phiền

Trăng ngày xưa cũ nay còn thấy

Cùng một vầng trăng soi vạn niên.

 

Dòng đời trôi mãi như dòng nước

Soi bóng ngàn năm một ánh trăng

Cuộc rượu đêm thơ xin mãi được

Uống trăng tan loãng đáy ly vàng.

                Phương Hà phỏng dịch

                     ( Tháng 8/2014 )

Nâng Rượu Hỏi Trăng

           Trời xanh trăng đến bao giờ nhỉ

          Chén rượu ngưng hỏi chỉ một lời

            Trăng người ngăn cách xa vời

       Người đi trăng lại chẳng rời vì sao

        Sáng tựa gương treo cao cổng đỏ

            Mây biếc tan lộ rõ sắc trong

          Trăng lên từ biển mênh mông

    Âm thầm sáng sớm ẩn lồng vào mây

        Thuốc suốt năm thỏ còn giã đấy

       Bên chị Hằng chẳng thấy một ai

       Trăng xưa chẳng gặp người nay

Trăng nay từng chiếu đêm dài người xưa

       Như nước trôi bao đời người nữa

      Cũng trăng kia soi giữa đêm thâu

             Vui say cuộc rượu chỉ cầu

Chén vàng trăng đọng men sầu hoá vui

                                                  Quên Đi

 

  

 

 NGHĨ CỔ          

Lý Bạch

Dịch/ Phỏng dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà, Quên Đi 

_____________________________________________________________________________________ 

Nghĩ Cổ
Lý Bạch (701 - 762)

Sinh giả vi quá khách
Tử giả vi quy nhân
Thiên địa nhất nghịch lữ
Đồng bi vạn cổ trần

Nguyệt thố không đảo dược
Phù tang dĩ thành tân
Bạch cốt tịch vô ngôn
Thanh tùng khởi tri xuân

Tiền hậu cánh thán tức
Phù vinh hà túc trân

Dịch Xuôi : Lần Theo Dấu Chân Xưa 
PKT 08/03/2014

Sống ta làm khách qua đường
Chết ta là người trở về nhà
Trời đất là một quán trọ ,
Cát bụi ngàn đời xưa cùng ta chung một nỗi buồn

Con thỏ trăng trên cao vẫn miệt mài giã thuốc
Cây dâu non xưa nay đã hóa thành củi khô
Xương trắng ngàn năm im lìm không một lời
Thông xanh bốn mùa đâu cần biết đến xuân

Trước sau than thở mà chi nữa 
Cõi đời vinh hoa phù phiếm này có gì đáng quí để than tiếc đâu

Chú Thích về Nghĩ Cổ

1- Theo Từ Điển Đào Duy Anh : học theo đạo đời xưa , bắt chước theo cổ nhân
2- Theo Tự Điển Hán - Việt Thiều Chửu : làm phỏng theo lối cổ 
  
Sống Gửi Thác Về
PKT 08/03/2014

Sống, lang thang đây đó ,
Thác, là trở về nhà.
Đất trời, một quán trọ ,
Mênh mang một cõi ta.

Thỏ trăng vẫn giã thuốc ,
Dâu non hóa cây già.
Xương trắng ngàn năm ngủ ,
Thông xanh bốn mùa ca.

Trước sau là thế cả ,
Tiếc chi đời phù hoa.

https://ssl.gstatic.com/ui/v1/icons/mail/images/cleardot.gif

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

Ngẫm Ý Xưa .

 

Sống như khách bộ hành rong ruổi ,

Chết là lúc lủi thủi quay về .

Đất Trời quán trọ bến mê ,

Muôn đời cát bụi não nề trần gian .:

Thỏ trong trăng miên man nghiền thuốc ,

Dâu đã thành củi đốt đã khô .

Im lìm xương trắng nắm mồ ,

Thông xanh nào biết bao giờ chúa xuân .

 

   Trước sau mọi sự thở than ,

Công danh phú qúi phù vân bên trời .

                       Mailoc phỏng dịch

THEO DẤU NGƯỜI XƯA

 

Sinh thời làm khách viễn du xa

Nhắm mắt xuôi tay trở lại nhà

Trời đất chẳng qua là quán trọ

Ngàn xưa cát bụi vẫn cùng ta...

Thỏ trăng mài miệt đâm chày thuốc

Dâu nõn lần khân hóa củi già

Xương trắng ngàn năm không tiếng nói

Thông xanh bốn tiết thiếu mùa hoa

Thở than chi nữa, đời như thế

Phù phiếm vinh hoa cũng chỉ là....

          Phương Hà phỏng dịch

Quên Đi xin đóng góp thêm với bản nguyên tác:

  擬古其五          Nghĩ cổ kỳ 5

生者為過客, Sinh giả vi quá khách, 
死者為歸人。 Tử giả vi quy nhân. 
天地一逆旅, Thiên địa nhất nghịch lữ
同悲萬古塵。 Đồng bi vạn cổ trần
月兔空搗藥, Nguyệt thố không đảo dược
扶桑已成薪。 Phù tang dĩ thành tân
白骨寂無言, Bạch cốt tịch vô ngôn
青松豈知春。 Thanh tùng khởi tri xuân
前後更嘆息, Tiền hậu cánh thán ức
浮榮安足珍。 Phù vinh hà túc trân


Thêm Ý :

- 扶桑 Phù Tang = Cây Thần . Thời xưa tương truyền ở ngoài Đông Hải có thần mộc  (cây thần) tên gọi là phù tang ()
Phù tang dĩ thành tân : cây thần trở thành củi.
Đây là bài thơ cổ phong viết theo lối Biền Ngẫu. Vì thế Nguyệt Thố (thỏ trăng) đối vối Phù Tang( cây thần)

Dịch Thơ : Nghĩ Theo Xưa

Sống trên đời tựa khách
Chết là lúc ta về
Đất trời như quán trọ
Muôn thuở vẫn bến mê
Thỏ trăng giã thuốc quí
Cây thần thành củi mục
Xương trắng hết nói gì
Thông xanh chẳng thiết xuân
Sau trước mãi bâng khuâng 
Quí chi danh lợi ảo.
                      Quên Đi

___________________________________________________________________ 

 

 

 TÚC KIẾN ĐỨC GIANG - Mạnh Hạo Nhiên

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Phương Hà, Mailoc, Trầm Vân, Quên Đi, Đỗ Chiêu Đức,Tim Kim  

 

Túc Kiến Đức Giang
Mạnh Hạo Nhiên (689 - 740)

Di chu bạc yên chử
Nhật mộ khách sầu tân
Dã khoáng thiên đê thụ
Giang thanh nguyệt cận nhân

Dịch Xuôi : Ngủ Qua Đêm Bên Bờ Sông Kiến Đức
PKT 07/22/2014

Dời thuyền đến neo ở bến sông mịt mờ sương khói 
Chiều xuống khơi dậy nỗi buồn xa nhà
Đồng vắng mênh mông, trời như sà xuống thấp đến ngọn cây 
Dòng sông trong xanh , ánh trăng lấp lánh quẩn quanh bên người

Chú Thích : Sông Kiến Đức ở tỉnh Chiết Giang bên Tàu

Ngủ Đò Một Đêm Trăng
Bài 1
 - PKT 07/22/2014

Dời thuyền tìm bến đỗ ,
Sương khói chiều xa nhà.
Đồng vắng ôm trời ngủ ,
Riêng trăng thức với ta .

Ngủ Đò Một Đêm Trăng
Bài 2
 - PKT 07/22/2014

Thuyền ngủ bên sông vắng ,
Chiều buông mờ khói sương.
Đồng hoang trời xuống thấp ,
Trăng nước cũng tha phương.

Mooring on Jiande River (Meng Hao-Ran, 689-740 AD, China) 
Ying Sun © 2008

My boat approaches a misty islet for mooring. 
At sunset the nostalgic thought begins growing. 
On open fields the sky on treetops seems pressing. 
Reflected from clear water, the moon is ever so touching.

Lời Thêm : Mạnh Hạo Nhiên là 1 thi nhân tên tuổi đời Thịnh Đường , bạn già của Thi Tiên Lý Bạch , Thi Phật Vương Duy , Thi Thánh Đỗ Phủ... Một số các bài thơ 5 chữ được nhiều người yêu thích như Xuân Hiểu , Lưu Biệt Vương Duy, Tảo Hàn Hữu Hoài , Hạ Nhật Nam Đình Hoài Tân Đại ...Cảnh đời dâu bể , tôi ngồi chuyển dịch lại bài Túc Kiến Đức Giang như một hoài niệm , về một đêm trăng ngủ thuyền, ở vùng quê sông nước bên nhà, thuở thiếu thời. PKT 07/22/2014      

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

NGỦ ĐÒ TRÊN SÔNG TRĂNG

 

Thuyền neo đậu ở bến sông

Mịt mờ sương khói mênh mông khoảng trời

Chiều buông chầm chậm xa khơi

Lòng buồn man mác trông vời cố hương

Bao la đồng vắng sầu vương

Bầu trời sà thấp ngang đường ngọn cây

Trong xanh dòng nước dâng đầy

Tơ trăng lấp lánh vàng xoay quanh người.

                        Phương Hà phỏng dịch

 Đêm Trên Sông Kiến Đức

(1)     

Thuyền neo bến khói mờ ,

Chiều , khách sầu vu vơ .

Cây đồng, trời xuống thấp ,

Bên trăng nước  lững lờ .

(2)

Dời bến thuyền neo giữa khói mờ ,

Chiều tà khách thấy lòng bơ vơ .

 Hàng cây , đồng trống , trời dường thấp .

Sông biếc , bên người ánh nguyệt mơ . 

(3)

Dời thuyền đậu bến sông khói tỏa ,

Khách dưng sầu chiều đã mênh mang .

Hàng cây , trời thấp , đồng quang ,

Sông xanh trăng sáng mơ màng bên ai .

                       Mailoc

                      Cali 7-23-14

Đêm Trên Sông Kiến Đức

 

Thuyền neo bến lạnh khói sương

Chiều buông khơi dậy nỗi buồn xa quê

Mênh mông đồng vắng bốn bề

Trời như xuống thấp lè tè ngọn cây

Sông xanh trăng sáng chan đầy

Cô đơn treo ánh trăng vây quanh người

 Trầm Vân

 

Quên Đi xin hưởng ứng

 

  宿建德江      Túc Kiến Đức giang

移舟泊煙渚, Di chu bạc yên chử 
日暮客愁新。 Nhật mộ khách sầu tân 
野曠天低樹, Dã khoáng thiên đê thụ 
江清月近人。 Giang thanh nguyệt cận nhân

 

Thơ Dịch:

  Ở Lại Sông Kiến Đức
Nơi bến sương thuyền đỗ

Chiều rơi khách não nề
Đồng hoang trời tiếp đất
Sóng nước khách trăng kề

                        Quên Đi

Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần sau :


    1. Nguyên tác chữ Hán của bài thơ :


 宿建德江             TÚC KIẾN ĐỨC GIANG


移舟泊煙渚,       Di chu bạc yên chữ,
日暮客愁新。       Nhựt mộ khách sầu tân.
野曠天低樹,       Dã khoáng thiên đê thọ,
江清月近人。       Giang thanh nguyệt cận nhân.
              孟浩然                                    Mạnh Hạo Nhiên.


    2. CHÚ THÍCH :
    (1). KIẾN ĐỨC GIANG : KIẾN ĐỨC là tên của một huyện ở tỉnh Chiết Giang. KIẾN ĐỨC GIANG là tên của con sông chảy qua huyện Kiến Đức.
    (2). TÚC 宿 : là Ở . TÁ TÚC là Ở trọ qua đêm. Cũng chữ nầy nếu đọc là TÚ, thì có nghĩa là Sao trên trời, như TINH TÚ.
    (3). BẠC : là Ghé bến, Đậu vào bến.

    (4). YÊN CHỮ : là Những dãy đất nổi lên ở giữa sông với mịt mù sương khói.
    (5). DÃ KHOÁNG : DÃ là Đồng trống, KHOÁNG là Rộng lớn. DÃ KHOÁNG là Đồng không mông quạnh.


   3. NGHĨA BÀI THƠ :


                    NGỦ QUA ĐÊM TRÊN SÔNG KIẾN ĐỨC


          Dời thuyền ghé vào dãy cù lao nổi lên ở giữa sông Kiến Đức với mịt mù sương khói, lúc về chiều khách bỗng thấy nổi lên một niềm sầu mới mẻ. Xa xa ngoài cánh đồng rộng mênh mông, trời như chùn xuống thấp cả hơn cây, nước sông trong vắt, nên thấy ánh trăng lồng lộng như gần gũi thân thiết với con người hơn.


          Ta thấy thiên nhiên đất trời cây cỏ sông nước trăng sao và cả con người nữa như hòa vào làm một một cách hài hòa thân thiết.

 

   4. DIỄN NÔM :


                    TRỌ SÔNG KIẾN ĐỨC


                  Ghé thuyền bên đảo vắng,
                  Chiều xuống khách sầu vương.
                  Đồng rộng trời như thấp,
                  Nước trong trăng tựa gương.


       Lục bát :
                  Buộc thuyền trong khói sóng mờ,
                  Trời chiều lòng khách ơ hờ quạnh hiu.
                  Cây cao trời thấp xuống nhiều,
                  Trăng soi mặt nước xiêu xiêu cạnh người.


                                                                        Đỗ Chiêu Đức.

 

ĐÍNH KÈM :
           01 Attachment bản viết tay bài thơ TÚC KIẾN ĐỨC GIANG hồi 40 năm trước.

  

DCD_Jul26_TucKienDucGiang.jpg

宿建德江             TÚC KIẾN ĐỨC GIANG

Thuyền trên sông sống sương mờ

Hoàn hôn tình cảnh rối tơ nảo lòng

Cánh đồng trời nước mênh mông

Trăng trong hồ kiển Đức giang bến đò

                             Tim kim

______________________________________________________________________________________ 

XUÂN HIỂU

Mạnh Hạo Nhiên

Bản dịch / phỏng dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Chân Diện Muc, Đỗ Chiêu Đức, Quên Đi, Phương Hà, Kim Phượng

 

Xuân Hiểu
Mạnh Hạo Nhiên (689 - 740)

Xuân miên bất giác hiểu
Xứ xứ văn đề điểu
Dạ lai phong vũ thanh
Hoa lạc tri đa thiểu

Dịch Xuôi : Sáng Xuân
PKT 07/20/2014

Xuân nồng ngủ quên trời sáng
Vang tiếng chim hót  khắp nơi
Trong đêm nghe tiếng gió mưa
Không biết hoa đã rụng nhiều hay ít

Sáng Xuân
PKT 07/20/2014

Giấc ngủ xuân quên sáng,
Tiếng chim rộn khắp nơi.
Đêm mưa chừng gió lộng ,
Hoa lại rụng nhiều thôi.

Spring Morning (Meng Hao-Ran, 689-740 AD, China)   
By Ying Sun © 2008

I wake up with the sun up high. 
Birds chirp everywhere in the sky. 
Last night a rainstorm passed by. 
Flowers must have fallen down - I sigh.

Lời Thêm : Vâng , đêm mưa gió, hoa rụng nhiều ít,  là lẽ tự nhiên thôi , mong hiểu như vậy , để lòng được nhẹ nhàng đón nhận niềm vui đầu ngày, sau một giấc ngủ ngon , thức dậy trong tiếng chim hót ngoài trời nắng. PKT 07/20/2104  

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

       Sáng Xuân .

Đêm xuân giấc ngủ say ,

Ngoài kia chim hót hay .

Đêm qua mưa ầm ỉ ,

Hoa rơi ít nhiều đây ?

        M.L

Đêm xuân giấc ngủ mộng vùi say ,

Chim chóc nơi nơi lảnh lót thay .

Mưa gió đêm qua huyên náo nhỉ !

Hoa rơi nhiều ít có ai hay ?

        M.L

SÁNG XUÂN

Ngủ say chẳng thấy trời hồng
Chim ca rộn rã tưng bừng khắp nơi
Đêm qua mưa gió tơi bời
Lắng nghe hoa rụng khiến người thương hoa

                                C.D.M.

Đỗ Chiêu Đức cũng góp vui :
                    
                  Đêm xuân không biết sáng,
                  Rộn rã tiếng chim ca.
                  Khắp trời đêm mưa gió,
                  Đã rụng bấy nhiêu hoa ?!

                                                         Đỗ Chiêu Đức.

 

Sớm Xuân


Giấc xuân quên trời sáng
Chốn chốn chim hót vang
Tiếng gió mưa đêm lạnh
Hoa bao đoá lìa cành

                    Quên Đi

 

 

 SÁNG XUÂN

 

Say sưa trong giấc xuân nồng

Quên trời đã sáng tưng bừng tiếng chim

Đêm qua mưa gió bên thm

Hỏi thầm hoa rụng  ngoài hiên ít nhiều ?

                     Phương Hà

 

Một Sáng Mùa Xuân

Sáng xuân nồng say giấc
Cùng khắp chim líu lo
Trời đêm mưa gió lạnh
Ít nhiều hoa lìa cành

Kim Phượng 

__________________________________________________________________________ 

 

 

 THƠ TRẦN NHÂN TÔN:

Nguyệt, Sơn Phòng Mạn Hứng, Thiên Trường Vãn Vọng

___________________________________________________________________________________________________ 

1NGUYỆT

Trần Nhân Tôn (1258 - 1308)

Bán song đăng ảnh mãn sàng thư
Lộ trích thu đình dạ khí hư
Thụy khởi châm thanh vô mịch xứ
Mộc tê hoa thượng nguyệt lai sơ

Dịch Xuôi : TRĂNG
PKT 07/11/2014

Bóng đèn chiếu sáng, bên song cửa nửa mở , sách đầy giường
Sương thu rơi ngoài sân vắng , khí trời đêm thoáng mát
Ngủ dậy , tiếng chày văng vẳng , không biết từ thôn xóm nào
Vầng trăng vừa lên trên cành hoa mộc tê 

TRĂNG
PKT 07/11/2014

Nửa song, đèn sáng , sách đầy giường ,
Hiên đọng sương thu, đêm nhẹ buông.
Thức giấc , tiếng chày đâu đó động ,
Trăng lên , chùm quế , nguyệt lồng gương.

Chú Thích :

(1) Châm thanh = tiếng chày giặt quần áo. Ngày xưa , giặt quần áo , nhúng nước rồi lấy chày đập cho sạch. 
(2) Mộc tê hoa = hoa mộc tê , còn gọi là hoa quế , thường thấy ở các đình chùa và ở nơi ẩn dật của các thiền giả.

Lời Thêm : Vua Trần Nhân Tôn chẳng những  còn là một vị anh quân , đời Trần, lãnh đạo toàn dân, 2 lần đại thắng Nguyên Mông, mà còn là sư tổ dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử nước ta, để lại cho đời 4 câu kệ : "Cư trần lạc đạo thả tùy duyên/ cơ tắc xan hề khốn tắc miên/gia trung hữu bảo hưu tầm mịch/ Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền ". Dịch xuôi : Sống đời vui đạo hãy tùy duyên/ ăn ngủ hòa theo lẽ tự nhiên/ Phật ở trong tâm, đừng kiếm nữa/ an nhiên tự tại hỏi chi thiền .Thiển nghĩ , nói một cách giản dị , nếu tu là để tìm cách sao cho được sống vui, thì tin là chỉ cần cố gắng sống theo 4 câu kệ này là đủ. Cầu chúc sống vui. PKT 07/11/2014 

2.Sơn Phòng Mạn Hứng

Trần Nhân Tôn (1258 - 1308)

Thị phi niệm trục triêu hoa lạc
Danh lợi tâm tùy dạ vũ hàn 
Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch
Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn

Dịch Xuôi : Mạn Hứng Ở Sơn Phòng
PKT 07/17/2014

Sáng hoa rơi cùng nỗi thị phi đã muốn rũ bỏ hết
Đêm mưa lạnh với lòng danh lợi không còn tha thiết nữa
Nay hoa đã rụng hết , mưa cũng đã tạnh , một mình trong núi vắng 
Một tiếng chim kêu , lại đã cuối xuân rồi

Chú Thích : Thị phi = phải trái , đúng sai.

Mạn Hứng
PKT 07/17/2014

Sáng ngắm hoa rơi , trái phải chi nữa ,
Đêm trải mưa lạnh , danh lợi bỏ thôi.
Hoa đã rụng hết , mưa tạnh , núi vắng ,
Một tiếng chim kêu, lại cuối xuân rồi.

Lời Thêm : Ôi chao mê lắm chữ nghĩa của tiền nhân. Thị phi hoa lạc. Danh lợi vũ hàn. Hoa tận vũ tình, sơn tịch tịch. Nhất thanh đề điểu , "hựu" xuân tàn. Một tiếng chim kêu , "lại" cuối xuân rồi. Nếu người đọc không cảm nhận được nét an nhiên  độc đáo này trong nguyên tác thì đó chính  là lỗi của người chuyển dịch . PKT 07/17/2014
 
Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

MAILOC:

 

Sơn Phòng Mạn Hứng

 

Thị phi theo cánh hoa sớm rụng ,

Lợi danh đà tàn lụn mưa đêm .

Hoa rơi mưa tạnh núi êm ,

Chim kêu một tiếng buồn tênh xuân tàn .

 

                         Mailoc phỏng dịch

                           Cali 7-17-14

 

QUÊN ĐI:

山房漫興其二       Sơn phòng mạn hứng kỳ 2

 

是非念逐朝花落, Thị phi niệm trục triêu hoa lạc, 
名利心隨夜雨寒。 Danh lợi tâm tuỳ dạ vũ hàn
花盡雨晴山寂寂, Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch, 
一聲啼鳥又春殘。 Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn.

 

Dịch Thơ:Cảm Xúc Nơi Căn Phòng Trong Núi Kỳ 2

 

Phải trái như hoa rơi buổi sớm

Lợi danh nguội lạnh tựa mưa đêm

Mưa dừng hoa rụng non hiu quạnh

Thảng thốt xuân tàn một tiếng chim.

                                     Quên Đi

Đỗ Chiêu Đức :

Trước khi Trần Nhân Tông khai sáng thiền phái Trúc Lâm, đã có ba thiền phái du nhập và bén rễ tại Việt Nam là: Tỳ Ni Đa Lưu Chi thiền phái, Vô Ngôn Thông thiền phái và Thảo Đường thiền phái. Các thiền phái này đều do các vị Thiền sư Ấn độ và Tăng nhân Trung Hoa khai sáng, nhưng đến khi Trúc Lâm Thiền Phái ra đời thì chính Phật hoàng Trần Nhân Tông đã khéo chắt lọc những tinh hoa tư tưởng của ba thiền phái trước, đồng thời kết hợp với văn hóa truyền thống, tâm linh tín ngưỡng của người Việt mà hình thành nên Thiền phái Trúc Lâm, mang đậm bản sắc văn hóa Phật giáo của người Việt. Nét đặc sắc của văn học thời Trần là đặc điểm thơ với thiền kết hợp, các Thiền sư, Tăng nhân và Cư sĩ thường làm thơ theo thể thơ Đường luật, nhằm biểu đạt thiền tâm ý cảnh của mình, đã làm cho thiền và thơ trở thành mối lương duyên bất hủ. Cho nên, sự kết hợp của thơ với thiền đã trở thành phong cách thanh cao nho nhã của hàng thi nhân biểu đạt sự cảm thụ thẩm mỹ văn học, hòa điệu với đời sống tinh thần phong phú, và họ thường sử dụng các thể loại như: vô thường vô ngã thiền thơ; trực cảm tâm linh thiền thơ; thủy nguyệt điền viên thiền thơ, lâm tuyền dã thú, sơn thôn lạc chiếu thiền thơ v.v..., nhằm thể hiện sự cảm khái rộng mở của tâm hồn trước những phong cảnh tuyệt vời từ thiên nhiên.
           Sau đây là 2 bài thơ thiền tiêu biểu của Phật Hoàng Trần Nhân Tông :

 

Bài 1:

 

           SƠN PHÒNG MẠN HỨNG  I


      "Thùy phược cánh tương cầu giải thoát,
      Bất phàm, hà tất mịch thần tiên  ?
      Viên nhàn, mã quyện, nhân ưng lão,
      Y cựu vân trang nhất tháp thiền."

 

                山房漫興 其一

 

               誰縛更將求解脫,
               不凡何必覓神仙。
               猿閒馬倦人應老,
               依舊雲莊一榻禪。

 

Bài 2:

 

       SƠN PHÒNG MẠN HỨNG  2


     "Thị phi niệm trục triêu hoa lạc
      Danh lợi tâm tùy dạ vũ hàn
      Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch
      Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn."
                                 
                                                Trần Nhân Tôn.


               山房漫興 其二          
 
              是非念逐朝花落, 
              名利心隨夜雨寒。 
              花盡雨晴山寂寂, 
              一聲啼鳥又春殘。
                                             陳仁宗
 
NGHĨA BÀI 1 :
       Ai trói buộc mà phải muốn cầu cho giải thoát. Cốt cách vốn đã bất phàm rồi thì hà tất còn phải tìm kiếm thần tiên ? Vượn đã nhàn nhã, ngựa đã mõi mệt, người cũng đã già nua rồi !  Thôi thì, cứ như cũ, về với cái sạp ngồi thiền ở chốn am mây cho xong !

 

DIỄN NÔM :
              Ai bắt ai xui cầu giải thoát,
              Cần chi tìm kiếm mãi thần tiên.
              Vượn nhàn ngựa mõi người già mất,
              Về với am mây với sạp thiền !

 

NGHĨA BÀI 2 :
         Ý niệm thị phi đã bị đẩy lui như hoa rụng buổi ban mai, và Cái lòng danh lợi cũng nguội lạnh như cơn mưa đêm qua. Giờ thì...
         Hoa đã rụng hết rồi, mưa cũng đã tạnh rồi, ( Hàm Ý : Thị phi cũng đã hết rồi, Danh lợi cũng đã qua đi rồi ! ) núi rừng cũng trở nên đìu hiu vắng vẻ, một tiếng chim hót, mùa xuân lại tàn tạ đi qua rồi !

 

DIỄN NÔM :
                Thị phi đã hết như hoa rụng, 
                Danh lợi lạnh lùng tựa tuyết tan.
                Mưa tạnh hoa rơi rừng núi vắng,
                Chim kêu một tiếng báo xuân tàn !
                 
                                                          Đỗ Chiêu Đức.

  

  

 3.THIÊN TRƯỜNG VÃN VỌNG

Trần Nhân Tôn

Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Chân Diện Mục, Mailoc 

 

Thiên Trường Vãn Vọng
Trần Nhân Tôn (1258 - 1308)

Thôn hậu thôn tiền đạm tự yên
Bán vô bán hữu tịch dương biên
Mục đồng địch lý quy ngưu tận
Bạch lộ song song phi hạ điền

Dịch Xuôi : Xa Trông Cảnh Quê Lúc Chiều Xuống Ở Thiên Trường
PKT 07/13/2014

Ngoài xa, thôn sau, thôn trước , nhìn thấy lờ mờ qua màn sương chiều
Ẩn hiện, thấp thoáng, như có, như không, dưới ánh nắng cuối ngày 
Tiếng sáo mục đồng đã đưa trâu về chuồng hết
Một đàn cò trắng, từng đôi , bay liệng đậu xuống ruộng

Thiên Trường Vãn Vọng
PKT 07/13/2014

Thôn xa, sau trước, qua màn sương ,
Như có, như không, chiều nắng vương.
Trẻ dẫn trâu về trong tiếng sáo ,
Từng đôi cò liệng, trắng đồng không.

Chú Thích :

(1) Thiên Trường , thuộc tỉnh Nam Định , Bắc Việt,  là quê nhà của vua Trần Nhân Tôn.

(2) Tôi đã chuyển dịch chữ "hữu"la` "có"  và chữ "vô" là "không" trong câu "bán vô bán hữu tịch dương biên" theo ý nghĩa chữ "hữu" và chữ "không" trong bài kệ "Hữu Không" của Thiền sư Từ Đạo Hạnh (1072 - 1116) , đời nhà Lý : "Tác hữu trần sa hữu / Vi không nhất thiết không / Hữu không như thủy nguyệt/ Vật trước hữu không không". Dịch Xuôi : bảo là có thì hạt cát là có / bảo là không thì tất cả là không / có không như bóng trăng trong nước/ chớ nhất quyết là có hay là khộng.

Lời Thêm :Vua Trần Nhân Tông, 1 nhà vua có 1 không 2 của nước ta. Là 1 vị anh quân 2 lần thắng Nguyên Mông . Là 1 bậc chân tu sáng lập dòng Thiền Trúc Lâm Yên Tử. Và , còn là một nhà thơ yêu đời yêu người. Bài Thiên Trường Vãn Vọng , có lẽ, được nhà vua sáng tác khoảng thời gian về nghỉ ở quê ,trong một buổi chiều , từ hành cung Thiên Trường , nhìn ra ngoài xa , ngắm cảnh đồng quê thanh bình của đất nước. Còn lúc bấy giờ , nhà vua đang nghĩ gì thì thật tình , ngoài lòng tôn kính, ngưỡng mộ và biết ơn , kẻ hậu bối này không dám lạm bàn. PKT 07/13/2014 

   CHIỀU VỀ

Thôn xóm bềnh bồng dưới khói mây
Hoàng hôn chệnh choạng ánh tà say
Một đàn cò trắng sà nương lúa
Tiếng sáo trâu về tha thiết bay

                                C.D.M.

Buổi chiều ở Thiên Trường

--Bản dịch của MaiLộc--

 

Thôn trước sau khói mờ vương vấn ,

Bóng chiều tà nửa ẩn nửa không .

Trâu về tiếng sáo mục đồng ,

Xuống đồng cò trắng song song là là .

                                   Mailoc

________________________________________________ 

 

 

 TẢI NGUYỆT MINH QUI & NGƯ NHÀN 

Tải Nguyệt Minh Qui
Thiền Sư Đức Thành (Đời Đường)

Thiên xích ty luân trực hạ thủy
Nhất ba tài động vạn ba tùy
Dạ tĩnh thủy hàn ngư bất thực
Không thuyền mãn tải nguyệt minh qui

Dịch Xuôi : Chở Trăng Sáng Về
PKT 07/07/2014

Dây câu Phật ngàn thước buông thẳng xuống nước
Một con sóng vừa khởi động kéo theo liền vạn con sóng nổi kế tiếp
Đêm thanh, nước lạnh, cá không đến cắn câu
Thuyền trống không, chở đầy ánh trăng, quay về

Tải Nguyệt Minh Qui
PKT 07/07/2014

Ngàn thước dây câu buông thẳng xuống ,
Sóng lan thành vạn sóng lăn tăn.
Đêm thanh , nước lạnh , không tăm cá ,
Thuyền trống , đường về ,  đầy ánh trăng.

Lời Thêm : Thiên xích ty luân trực hạ thủy. Dây câu Phật ngàn thước buông thẳng xuống nước. Thiền Sư muốn nói đến chi đây. Tu mà còn đi tìm. Trùng trùng duyên khởi. Tìm gì. Tìm đâu. Sóng động hay tâm động. Thuyền không hay Tâm không? Chịu. Chỉ biết , còn trong đầu, 2 câu thơ. Dạ tĩnh thủy hàn ngư bất thực/ Không thuyền mãn tải nguyệt minh qui. Đêm thanh , nước lạnh , không tăm cá/ Thuyền trống, đường về, đầy ánh trăng. PKT 07/07/2014

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

THUYỀN TRĂNG

 

Ngàn thước dây câu  được thả buông

Tạo muôn vòng sóng tỏa lan dồn

Trời yên, sông lạnh, mù tăm cá

Thuyền trống quay về, ngập ánh trăng

                 Phương Hà phỏng dịch

 

 Thuyền Trăng

Dây câu ngàn thước Phật buông

Sóng lăn nối tiếp từng luồng sóng lăn

Đêm thanh bóng cá mù tăm

Quay về thuyền trống ánh trăng ngập đầy

 Trầm Vân

Bài thơ nầy vốn có tựa là " THUYỀN TỬ HÒA THƯỢNG KỆ " 船子和尚偈, vì Đức Thành Thiền Sư, người gốc Tứ Xuyên,  là một cao tăng ở cuối đời Đường, thọ pháp với Dược Sơn Duy Nghiêm Thiền Sư. Ngày thường ẩn cư ở Tú Châu Hoa Đình, làm nghề đưa đò ở bến đò Ngô Giang, nên người đời mới gọi là THUYỀN TỬ HÒA THƯỢNG ( là Hòa thượng Chèo thuyền ).



                             千尺絲綸直下垂,
                             一波才動萬波隨;
                             夜靜水寒魚不食,
                             滿船空載月明歸。



                  Thiên xích ty luân trực hạ thùy,
                  Nhất ba tài động vạn ba tùy .
                  Dạ tĩnh thủy hàn ngư bất thực,
                  Mãn thuyền không tải nguyệt minh qui !



NGHĨA BÀI THƠ :
                           BÀI KỆ của HÒA THƯỢNG CHÈO ĐÒ
             Sợi tơ nhợ câu cá ngàn thước buông thẳng xuống dưới nước, nước bèn nổi lên một dợn sóng, và dợn sóng nầy lan tỏa thành muôn vạn dợn sóng khác tỏa rộng ra. Đêm yên ắng, nước lạnh căm, nên không có cá cắn câu, đành chở đầy một thuyền trăng trống không mà về !



CHÚ THÍCH :
               TY LUÂN : Dây tơ, dây nhợ, là sợi chỉ. Chữ TY là Tơ. LUÂN là Chỉ dùng để may bìa vải lại cho đừng xút xổ , mà bây giờ ta gọi là chỉ " Vắt Xổ " đó, nên LUÂN THƯỜNG là cái GIỀNG MỐI mà ta phải giữ cho cuộc sống có nề nếp. TY LUÂN không có liên quan gì đến " PHẬT " cả ! Phật đâu có câu cá, đâu có sát sanh, mặc dù chỉ là trong Ý niệm, đừng có bảo là " Phật thả câu, buông câu" tội chết !


              3 chữ cuối của câu 1 là TRỰC HẠ THÙY, nghĩa là BUÔNG THẲNG XUỐNG, THÙY 垂 chớ không phải THỦY 水. Hơn nữa, THÙY mới ăn vận với TÙY ở cuối câu 2 chớ.

               

 Ý BÀI KỆ :       
        2 Câu đầu lấy ĐỘNG để tả TĨNH, động tác buông câu là động tác thật nhẹ nhàng, dây câu chạm mặt nước cũng là động tác thật nhẹ nhàng, gợn sóng phát sinh lại càng nhẹ nhàng hơn, tuy nhẹ nhàng nhưng lại lan tỏa ra thành muôn vạn dợn sóng khác, Nhất ba động, vạn ba tùy. Một Ý niệm nảy sinh, gây mầm cho muôn vạn Ý niệm khác nảy sinh, đây chính là Ý THIỀN của 2 câu thơ đầu.
        2 câu thơ cuối đều qui về một chữ KHÔNG. Đêm vắng lặng, nước lạnh lẽo, cá chẳng cắn câu, tất cả là nhân tố của cái kết quả : " Chở đầy một thuyền toàn là ánh trăng mà về ! ". Thuyền đầy ánh trăng là " Sắc tức thị Không ". Ánh trăng huyền ảo mông lung đẹp đẽ nhưng lại " Không có gì cả ! ",  là " Không tức thị Sắc " đó !

 

DIỄN NÔM :


              BÀI KỆ CỦA HÒA THƯỢNG CHÈO THUYỀN


                    Ngàn thước dây câu vừa thả xuống,
                    Muôn ngàn dợn sóng gợn li ti.
                    Đêm thanh nước lạnh không ăn cá,
                    Chở một thuyền trăng chẳng có chi !


LẠI DIỄN :
                   Ngàn thước nhợ câu thả xuống sông,
                   Một dợn muôn ngàn sóng lăn tăn,
                   Đêm yên nước lạnh im hơi cá,
                   Chở một thuyền về chỉ ánh trăng !


                                                              Đỗ Chiêu Đức.

Tri Pham Ngư Nhàn Thiền Sư Không Lộ (1016 - 1094) Vạn lý thanh giang vạn lý thiên Nhất thôn tang giá nhất thôn yên Ngư ông thụy trước vô nhân hoán Quá ngọ tỉnh lai tuyết

To Tri Khac PhamMe

Jul 6 at 10:29 AM


Ngư Nhàn
Thiền Sư Không Lộ (1016 - 1094)

Vạn lý thanh giang vạn lý thiên
Nhất thôn tang giá nhất thôn yên
Ngư ông thụy trước vô nhân hoán
Quá ngọ tỉnh lai tuyết mãn thuyền

Dịch Xuôi : Cảnh Sống Nhàn Của Một Lão Chài
PKT 07/06/2014

Vạn dặm sông trong vạn dặm trời
Một thôn dâu đay một thôn khói
Lão chài ngủ đẫy không ai gọi
Quá trưa tỉnh dậy tuyết đầy thuyền

Ngư Nhàn
PKT 07/06/2014

Vạn dặm sông trong vạn dặm trời ,
Xóm quê khói bếp tỏa bình yên.
Lão chài ngon giấc, không ai gọi ,
Thức dậy, chiều sa, tuyết đổ thuyền.

Lời Thêm : Thiền Sư Không Lộ , đời nhà Lý , thuộc dòng thiền Vô Ngôn Thông(?), để lại cho hậu thế trong Thiền Uyển Tập Anh , 2 bài kệ  Ngôn Hoài và Ngư Nhàn.  Hai tựa đề này  là do cụ Lê Quí Đôn (1726 - 1784) sau này đặt ra,  vì các bài kệ , lời nhắn nhủ của các thiền sư, thường không có tựa đề. Dù không đủ tâm thiền và tâm thơ, tôi vẫn cặm cụi ngồi chuyển dịch bài Ngư Nhàn này như là một hoài niệm riêng tư về một cảnh sống an nhàn xưa, có lẽ đến nay hầu như đã không còn nữa. Và, cũng muốn là để chia sẻ với mọi người trong nhà , cái thú hiểu biết lơ mơ của tôi về ý lời trong các bài kệ của tiền nhân. Thêm một lần nữa , cầu chúc an lành cho đất nước chúng ta . PKT 07/06/2014
 
Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần sau đây :


   1. NGUYÊN TÁC CHỮ HÁN CỔ CỦA BÀI THƠ :
                             漁 閒

                 萬 里 清 江 萬 里 天,
                 一 村 桑 稼 一 村 煙.
                 漁 翁 睡 著 無 人 喚,
                 過 午 醒 來 雪 滿 船 !
 
                        NGƯ NHÀN

           Vạn lý thanh giang vạn lý thiên
           Nhất thôn tang giá, nhất thôn yên
           Ngư ông thụy trước, vô nhân hoán
           Quá ngọ tinh lai, tuyết mãn thuyền.

 

    2. NGHĨA BÀI THƠ :


                                  SỰ NHÀN NHÃ CỦA NGƯ ÔNG.
            Dòng sông trong xanh muôn dặm, nên cũng in hình trời xanh muôn dặm dưới đáy sông, Cả xóm trồng dâu tằm ăn, nên cả xóm cũng xanh om như mờ khói. Lão ngư ông ngủ quên trong cảnh trí nên thơ vắng lặng nầy mà không có ai gọi dậy cả , nên khi tỉnh giấc thì trời đã giữa trưa và tuyết cũng đã rơi phủ kín cả thuyền rồi !
   

 3. DIỄN NÔM :


              Muôn dặm sông xanh muôn dặm trời,
              Ngàn dâu xanh tựa khói sương rơi.
              Ngư ông say giấc không ai gọi,
              Tỉnh dậy xuồng câu tuyết ngập rồi !


                                                             Đỗ Chiêu Đức    


  NGƯ LÃO THANH NHÀN

 

Bát ngát dòng xanh, bát ngát trời

Xóm dâu xanh phủ khói mù khơi

Ngư ông say giấc...

Khi choàng tỉnh :

Thuyển nhỏ đã đầy sương tuyết rơi !

 

              Phương Hà phỏng dịch

 

 

NGƯ NHÀN

Sông biếc dặm ngàn , ngút ngút không ,

Một thôn dâu biếc , một mây lồng .

Ngư ông ngủ gật nào ai đoái ,

Tuyết ngập quá trưa , tỉnh giấc nồng .

  (2)

Sông xanh ngàn dặm , trời vô biên ,

Dâu biếc một thôn , một khói viền .

Thiêm thiếp ngư ông không tiếng gọi ,

Quá trưa tỉnh giấc , tuyết đầy thuyền .
             M.L

Sông xanh in bát ngát trời

Dâu xanh xóm nhỏ xanh ngời khói sương

Ngư ông say giấc miên trường

Tỉnh ra thuyền đã trắng buồn tuyết rơi

 Trầm Vân

____________________________________________________________________ 

 

 

 

 THÙ TRƯƠNG THIẾU PHỦ

Ông quan trẻ, mới bước vào hoạn lộ , hỏi ông quan già về lẽ cùng thông.Trả lời : xin cạn chén rượu mời để cùng lắng nghe tiếng ca chài ngoài khơi vọng về một bến nước hẻo lánh, mù sa.  PKT 06/22/2014


THÙ TRƯƠNG THIẾU PHỦ

Vương Duy (699 - 759)

Vãn niên duy hiếu tĩnh 

Vạn sự bất quan tâm

Tự cố vô trường sách

Không tri phản cựu lâm

Tùng phong xuy giải đới

Sơn nguyệt chiếu đàn cầm

Quân vấn cùng thông lý

Ngư ca nhập phố thâm

Dịch Xuôi : Đáp Trương Thiếu Phủ 

PKT 06/22/2014

Về già chỉ muốn yên tĩnh

Mọi chuyện không còn nghĩ đến nữa

Tự nghĩ không có sách lược gì giúp được đời

Nên mong được quay về sống nhàn nơi rừng xưa 

Hưởng thú gió thông thổi cởi bay phất phơ dải áo buộc 

Thảnh thơi ngồi gẩy đàn dưới ánh trăng núi    

Người hỏi về lẽ cùng thông ư

Xin mời nghe tiếng ca chài ngoài khơi vọng về một bến nước hẻo lánh, mù sa

Đáp Trương Thiếu Phủ

PKT 06/22/2014

Tuổi già mong được tĩnh,

Gác mọi chuyện bên đời.

Việc nước lo không được ,

Rừng quê về ẩn thôi.

Gió thông đùa dải áo ,

Trăng núi đàn lưng trời.

Người hỏi cùng thông lý ,

Tiếng ca chài biển khơi .

A Reply To Deputy Magistrate Zhang

Peter Harris - Three Hundred Tang Poems

In the evening of life I care only for peace and quiet

I can't bothered with all the affairs of the world

As I look at myself , I have no grand strategies

I'm simply concerned to go back to my old forest home

Where the wind in the pines loosens the belt of my gown

And the mountain moon shines down on the zither I play

You ask what the principle is for achieving the way

A fisherman's song going into the deep river bank

 

Tri Khac Pham

 

ĐÁP LỜI BẠN TRƯƠNG THIẾU PHỦ

 

Về già chỉ muốn được an thân

Xa mọi bon chen ở cõi trần

Sách lược giúp đời không tích lũy

Rừng xưa quay gót sống thanh bần

Phất phơ dải áo bay theo gió

Réo rắt cung đàn vọng dưới trăng

Đôi lẽ cùng thông người muốn hỏi

Xin nghe văng vẳng khúc chài ngân.

              Phương Hà phỏng dịch

 

 

TRẦM VÂN

Đáp Lời Bạn Trương Thiếu Phủ

 

Tuổi già mong được tĩnh yên

Chuyện đời buông , bước qua miền thảnh thơi

Bàn tay không giúp được đời

Rừng sâu qui ẩn tìm nơi an lành

Gió bay dải áo mong manh

Dưới trăng dạo khúc đàn thanh thản hồn

Ai người hỏi lẽ dại khôn ?

Mời nghe tiếng hát sóng nguồn chài ngân

 Trầm Vân

 

 CẢM NGỘ

Thư này , bài Cảm Ngộ của Trương Cửu Linh đời Đường, mới được đọc lại sáng nay trong Mây Tần và đã ngồi sửa lại bản chuyển dịch cũ, xin được nhận như một lời thăm hỏi của tôi gửi đến mọi người thân quí. Cầu chúc an lành.PKT 06/21/2014

CẢM NGỘ

Trương Cửu Linh (673 - 740)

U nhân qui độc ngọa

Trệ lự tẩy cô thanh

Trì thử tạ cao điểu

Nhân chi truyền viễn tình

Nhật tịch hoài không ý

Nhân thùy cảm chí tình

Phi trầm lý tự cách

Hà sở úy ngô thành

Dịch Xuôi : CẢM XÚC TRƯỚC CẢNH NGỘ

PKT 06/21/2014

Từ ngày qui ẩn quay về nằm một mình ở nhà

Mọi lo nghĩ thế tục đều đã được rũ bỏ sạch không

Xin thiết tha nhờ cánh chim đang bay trên cao kia

Mang tin này báo cho mọi người thân xa gần được biết

Ngày đêm lòng trong không gợn chút bụi trần

Cũng không nghĩ đến  ai là người cảm nhận được ý tình này

Cao ,thấp tự bản chất là đã phân biệt 

Hà tất phải nói ra để tự an ủi nhỉ .

CẢM NGỘ

PKT 06/21/2014

Một mình nơi ẩn dật ,

Đã bỏ chuyện ta bà.

Xin cánh hồng bay bổng ,

Tin cho người ở xa. 

Đêm ngày lòng thoát tục,

Ai có thấu tình ta.

Cao, thấp tự phân biệt ,

Còn chi mà thiết tha ?

Đôi Lời Bàn Phiếm: Thương cho người qui ẩn này. Còn nghĩ đến cao, thấp là còn nặng nợ trần lắm, chưa dứt bỏ được đâu ! PKT 06/21/2014

MOVED BY WHAT I HAVE MET WITH

Peter Harris - Three Hundred Tang Poems

I return to rest on my own inseclused woods

Alone I wash my pent-up woories away

I tell this to the bird that flies on high

So it will convey my feelings from far away

Day and night my thoughts are clear and pure

But who is moved by a spirit so refined ?

High flyers will be set apart from those sunk low

Where will my good faith be appreciated

Tri Khac Pham

 

CẢM NGỘ

 

Ở ẩn mình ta một mái nhà

Bao điều lo nghĩ cũng cho qua

Những mong nhờ nhạn trong mây trắng

Chịu khó mang tin đến bạn xa

Chẳng gợn bụi trần, tâm tĩnh lặng

Không màng thế tục, ý khoan hòa

Bản thân cao thấp đà phân biệt

Còn có gì đâu phải thiết tha !

              Phương Hà phỏng dịch

Cảm Ngộ

Từ khi qui ẩn về nhà

Mối lo thế tục lòng đà thả trôi

Thiết tha nhờ cánh chim trời

Mang tin báo đến cùng người gần xa

Lòng không gợn chút bụi tà

Nào ai thấu hiểu lòng ta nhẹ nhàng ?

Bụi trần áo giũ thênh thang

Thấp cao phân biệt rõ ràng đó thôi

Còn chi để nói ra lời

Còn chi tha thiết giữa đời hư vô

      Trầm Vân

 

 

 CHƯƠNG ĐÀI DẠ TỨ - Vi Trang

Dịch/Phỏng dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Trầm Vân, Phương Hà 

 

Chương Đài Dạ Tứ
Vi Trang (836 - 910)

Thanh sắt oán dao dạ
Nhiễu huyền phong vũ ai
Cô đăng văn Sở giốc
Tàn nguyệt há Chương Đài
Phương thảo dĩ vân mộ
Cố nhân thù vị lai
Hương thư bất khả ký
Thu nhạn hựu nam hồi

Dịch Xuôi : Nỗi Nhớ Chương Đài Trong Đêm
PKT 06/15/2014

Đêm thâu tiếng đàn nỉ non
Tơ chùng gió mưa buồn thảm
Chiếc đèn cô đơn nghe ốc Sở rúc
Ánh trăng tan lạc nẻo Chương Đài
Cỏ hương giờ đã về chiều tàn úa   
Người xưa vẫn chưa thấy trở lại
Thư nhà không gửi được
Nhạn bay về nam báo hiệu lại một mùa thu mới đã về

Chú Thích :

(1) Chương Đài , tên một cung điện ở Tràng An , kinh đô các triều đại Hán  Đường xưa, nay thuộc tỉnh Thiểm Tây . Chuyện kể , tác giả có người ái thiếp ,tài sắc vẹn toàn, bị nhà vua chiếm đoạt ,giữ lại ở trong cung hầu hạ, không cho về . Ngoài ra , còn được chúng ta biết đến qua câu thơ của Nguyễn Du trong Truyện Kiều : "Ai về hỏi liễu Chương Đài / Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay?".

(2) Phương thảo là một loại cỏ thơm , cỏ hương . Trong Sở Từ- Khuất Nguyên có câu : "Phương thảo sinh hề thê thê / Vương tôn qui hề bất qui " (Cỏ hương đã mọc xanh rờn / Vương tôn vẫn chưa thấy trở về). Trong bài Tống Biệt của Vương Duy có câu :" Phương thảo minh niên lục / Vương tôn qui bất qui" (Sang năm mùa cỏ hương xanh biếc / Không biết cố nhân có nhớ trở về ). Vương tôn ở đây được hiểu là người thân quí.

(3) Sắt là một loại đàn xưa.

(4) Sở giốc = Chiếc tù và làm bằng con ốc nước Sở.
 
Nỗi Nhớ Chương Đài
PKT  06/15/2014

Đêm lạnh buồn se sắt,
Tơ chùng nỗi nhớ ai.
Đèn khuya nghe ốc Sớ ,
Trăng muộn lạc Chương Đài.
Hương cỏ đà tàn úa ,
Người xưa vẫn biệt mù.
Thư nhà không gửi được ,
Trời đã lại vào thu .

Lời Thêm : Vâng, nỗi nhớ Chương Đài trong đêm, nỗi đợi chờ khắc khoải năm tháng mỏi mòn, và ...trời đã lại vào thu. HAPPY FATHER 'S DAY TO ALL MY LOVED ONES ! PKT 06/15/2014

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

ĐÊM  CHƯƠNG  ĐÀI .

( 1 )

Đàn ai oán đêm trường réo rt ,

Gió mưa ngoài héo ht dây cung  .

Đèn đơn , còi S não nùng ,

Trăng tàn rơi rụng mung lung Chương Đài .

C thơm đã dn phai hương sc ,

Bn cũ đâu ! vng ngt người v .

Thư nhà mun gi khó b ,

Xuôi nam thu nhn lê thê cui tri .

                                       Mailoc phng dch

( 2 )

Đàn ai oán đêm trường ,
Mưa gió điu su thương .

Đèn m vng còi S ,

Chương Đài ánh trăng vương .

C thơm đã tàn úa ,

Bn cũ mt ngàn phương .

Thư nhà thêm khó gi ,

V nam nhn kêu sương . 

                                 Mailoc

                             Cali 6-15-14

 

Nỗi Nhớ Chương Đài

 Tiếng đàn réo rắt bi thương

Tơ chùng nỗi nhớ buồn vương vấn buồn

Đèn nghiêng ốc Sở rúc hờn

Chương Đài trăng lạc lối mòn xa xưa

Cỏ hương tàn úa giăng mùa

Người xưa xa cách đi chưa trở về

Thư không gửi được về quê

Vào thu cánh nhạn nghiêng tê tái lòng

       Trầm Vân

NỖI NHỚ TRONG ĐÊM

 

Tiếng đàn ai oán đêm thâu

Tơ chùng phím lạc cung sầu gió mưa

Bên đèn, còi Sở buồn đưa

Vấng trăng rơi rụng nẻo xưa Chương Đài

Cỏ hương giờ đã tàn phai

Người xưa biền biệt đi hoài tháng năm

Thư nhà lạc nẻo xa xăm

Thu theo cánh nhạn xuôi Nam lại về.

                 Phương Hà phỏng dịch

___________________________________________________________________________ 

dcd_jun11_manwithflute.jpg

TẢO THU SƠN CƯ

Thơ: Ôn Đình Quân

Dịch / Phỏng dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Đỗ Chiêu Đức, Phương Hà

______________________________________________________________________________________________________________________ 

Diệp can văn lộc hành. Lá khô nghe nai đi. Những mong cùng nhau, mặc dù đã bao nhiêu nước chảy qua cầu , đã bao nhiêu đổi thay dâu biển , ta vẫn còn nghe được tiếng chân nai chạy trong khu rừng xưa ngập lá thu khô, cho vui . Vâng , cho vui thôi. PKT 06/10/2014


Tảo Thu Sơn Cư
Ôn Đình Quân (812 - 870)

Sơn cận giác hàn tảo
Thảo đường sương khí tình
Thụ điêu song hữu nhật
Trì mãn thủy vô thanh
Quả lạc kiến viên quá
Diệp can văn lộc hành
Tố cầm cơ lự tĩnh
Không bạn dạ tuyền thanh

Dịch Xuôi : Thu Sớm Ở Núi
PKT 06/10/2014

Ở gần núi nên biết được lạnh sớm
Nhà cỏ đầy khí sương lành, thông thoáng dưới trời quang 
Cây già trơ lá ,nắng hong , lấp lánh ngoài song cửa 
Mặt ao đầy nước, êm ả , long lanh
Quả cây rụng thấy bóng vượn qua
Lá vàng khô nghe chân nai đi 
Ôm tố cầm mà lòng nghe nhẹ nhõm
Đêm đêm bạn cùng với tiếng nước suối chảy, mà vui

Thu Sớm Ở Núi
PKT 06/10/2014
         
Cận núi, lạnh về sớm 
Nhà gianh đầy khí lành 
Cây già nắng lấp lánh 
Ao lặng nước long lanh
Quả rụng khô chờ vượn
Lá rơi vàng đón nai 
Ôm đàn lòng nhẹ nhõm 
Tiếng suối đêm, riêng ai .

Chú Thích : Chuyện kể , cuối đời nhà Tấn , Đào Tiềm (365 - 427) , tác giả bài Qui Khứ Lai Từ (Ta Về Đi Thôi) , ra làm quan được mấy ngày , bỏ về làm ruộng , vì không chịu nổi cảnh luồn cúi chốn quan trường. Khi rượu say , tiên sinh thường lấy tay vỗ vào tố cầm , một cây đàn không dây ,mà ca hát nghêu ngao. (Trích dẫn : Đường Thi Trích Dịch - Đỗ Bằng Đoàn & Bùi Khánh Đản ).PKT 06/09/2014    

Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com

 

 

 

THU  SM  TRONG  NÚI 

(1)

Trong rng núi đã nghe lnh sm ,

Túp lu tranh , thu chm ,m sương .

Ngoài song lá úa nng vương ,

Ao đy tĩnh lng , khói dường như mây .

Hoa trái rng chuyn cây vượn hú ,

Lá xc xào mt lũ hươu nai  .

Gy đàn thanh thoát lòng ai ,

Bn cùng sui nước đêm nay mt mình .

                                         Mailoc

(2)

Rng núi lnh heo may ,

Lu tranh sương khói bay .

Lá úa ngoài song nng ,

Ao lng nước dâng đy .

Vượn v , hoa trái rng ,

Xào xc bước hươu nai .

Gy đàn lòng yên tĩnh ,

Sui nước bn đêm nay 

                                     Mailoc

 

 

Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần sau đây :


  1. Sơ Lược về tiểu sử tác giả :

                 ÔN ĐÌNH QUÂN ( 812-870 ) Thi nhân đời Tàn Đường, tên là KỲ, tự là Phi Khanh, người đất KỲ, Thái Nguyên thuộc tỉnh Sơn Tây ngày nay, là cháu nội của Ôn Ngạn Bác. Ôn Đình Quân thông minh dĩnh ngộ, rất có thiên tài, nên rất Ỷ thị vào tài năng của mình, lại sống phóng túng buông thả, thường châm chích giới quyền quí, đắc tội cả đến Tể Tướng Lệnh Hồ Đào. Vì thế mà đi thi mãi vẫn không đỗ Tiến Sĩ, suốt đời bất đắc chí. Chỉ giữ các chức quan nhỏ như Huyện ÚY, Thành ÚY  ( 859-866 ) mà thôi. Ôn rất giỏi thơ, được người đời xếp ngang hàng với LÝ THƯƠNG ẨN, lại rất giỏi từ và tinh thông âm luật. Nổi tiếng với " HOA GIAN TẬP ",là tập từ có ảnh hưởng rất lớn tới đời sau.


  2. Bản chữ Hán cổ của bài thơ :

 
         
       
 
           

         早秋山居              TẢO THU SƠN CƯ


  山近覺寒早,          Sơn cận giác hàn tảo,
       草堂霜氣晴。        Thảo đường sương khí tình.
  樹凋窗有日,        Thọ điêu song hữu nhật,
       池滿水無聲。        Trì mãn thủy vô thinh.
  果落見猿過,        Quả lạc kiến viên quá,
       葉幹聞鹿行。        Diệp can văn lộc hành.
  素琴機慮靜,        Tố cầm cơ lự tịnh,
       空伴夜泉清。        Không bạn dạ tuyền thanh.
                    溫庭筠                                 Ôn Đình Quân.

 

  3. NGHĨA BÀI THƠ :
           Ở gần núi cho nên có cảm giác là cái lạnh của mùa thu tới sớm, trong gian nhà cỏ sương thu báo cho biết là trời sẽ nắng ráo, cây đã bắt đầu tàn úa, trong cảnh mặt trời lắp ló ngoài song cửa, ao thu đầy nước yên ắng không một tiếng động. Nên ngoài kia trái thu chín rụng thấp thoáng thấy bóng vượn đi qua. Lá khô rơi đầy nên nghe tiếng bước chân nai xào xạc. Trong cảnh yên tĩnh với rừng núi thâm u nầy, đêm đêm tiếng tố cầm hòa lẫn với tiếng suối reo tạo thành một âm thanh trong trẻo bàng bạc hơi thu !

            Đọc bài thơ nầy, làm ta nhớ đến...
                            Con nai vàng ngơ ngác,
                             Đạp lên lá vàng khô !
                                                    của LƯU TRỌNG LƯ thời Tiền Chiến.


  4. DIỄN NÔM :
                 Gần núi hơi thu lạnh,
                 Nhà cỏ sương phủ mờ.
                 Cây úa song vương nắng,
                 Ao thu nước lửng lờ.
                 Vượn nhặt trái thu rụng,
                 Nai đạp lá vàng khô.
                 Tố cầm hòa tiếng suối,
                 Đêm thanh vắng nên thơ !

  Lục Bát :
                 Núi gần nghe lạnh sớm thu,
                 Một gian nhà cỏ mịt mù hơi sương.
                 Cây vàng nắng úa vương vương,
                 Ao thu lạnh lẽo nước trương lửng lờ.
                 Bóng vượn lượm trái ngẩn ngơ,
                 Nai vàng xào xạc đạp bờ lá khô.
                 Tố cầm lẫn tiếng suối mơ,
                 Trong đêm thanh vắng mịt mờ tiếng thu !

   
                                                                     Đỗ Chiêu Đức.

 

THU SỚM

 

Núi rừng báo sớm tiết thu sang

Nhà cỏ, hơi sương đón nắng vàng

Cây úa, trời trong vương ánh nhạt

Ao đầy, nước lặng chẳng âm vang

Nhẹ nhàng vượn đến gom chùm rụng

Xào xạc nai đi đạp lá tàn

Thánh thót suối reo hòa tiếng nhạc

Hơi thu bàng bạc khắp không gian.

                        Phương Hà

___________________________________________________________________ 

 

Enter supporting content here