|
|
|
Trang ĐƯỜNG THI với PHẠM KHẮC TRÍ
& CÁC THI HỮU _______________
Ôi chao, một thoáng xuân
thì! Bạch
Cư Dị, NVT, Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương
Hà Gần đây, một người bạn cũ,
thuở học trò Hà Nội (1950-1954), đã 65 năm, không còn
nhớ gì về nhau ngoài tên gọi, qua email đầu tiên, bạn
viết tự giới thiệu : "Tôi nhớ mang máng Trí
là người lặng lẽ, kín đáo, ít nói, lầm lì
lắm, khó thân với ai, tôi thì bộc tuyệch bộc
toạc chơi với mọi người nhưng cũng khó thân với
ai, vì thế tất cả tôi nhớ về bạn chỉ là
cái tên thôi, thành ra nhớ được cái tên Phạm Khắc
Trí là quá xá rồi". Thật ra, "lặng lẽ, kín
đáo, ít nói, lầm lì, khó thân với ai" tôi bấy
giờ (và có lẽ còn mãi cho đến tôi bây giờ),
chỉ là một cách riêng bất đắc dĩ lựa chọn
để giữ thân, vì tự biết mình vụng về,
vốn hay thương người nhưng lại không biết cách để
khiến được người thương, thế thôi! Sáng
nay, nắng lên rồi, trời ấm lại, đọc lại thơ
bạn, lòng vui, xin được phép nối điêu về một
bài thơ xưa bạn đã chuyển dịch và vừa mới gửi
cho, để chia xẻ với nhau và với thân quen, đôi chút
xúc động và ngậm ngùi về một thời tuổi
dại đã qua, đã xa, và nay đã không còn nữa. PKT
03/17/2019
Hoa Phi Hoa Bạch
Cư Dị (772 - 846) Hoa phi hoa Vụ phi vụ
Dạ bán lai Thiên minh khứ Lai như xuân
mộng kỷ đa thời Khứ
tự triêu vân vô mịch xứ Hoa Phi Hoa NTV - 03/14/2019
Ngỡ hoa nhưng không phải hoa, Tưởng sương cũng chẳng phải là
sương đâu. Nửa đêm
em đến bên lâu, Sáng ra em
biến đi đâu mất rồi. Đến, như sông nước luân hồi, Đi, như mây cuốn về nơi non bồng.
Chỉ là sắc sắc không không!
Hoa
Phi Hoa PKT 03/17/2019 Là hoa không phải
là hoa, Là sương không phải
là sương. Nửa đêm bỗng
chợt hiện về, Sáng ra
đã bỏ mà đi. Đến,
giữa mộng lành đang giấc, Đi, như mây sớm lang thang. Ôi
chao, một thoáng xuân thì!
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com HOA PHI HOA Bạch Cư Dị
(1) Hoa
chẳng phải Sương cũng không
Nửa đêm lại Đi rạng đông. Đến gieo xuân mộng đương thì Đi như mây sớm biệt ly phương nào?
(2) Hoa
chẳng phải, chẳng sương kỳ lạ, Nửa đêm lại sớm đã lên đường.
Đến gieo xuân mộng yêu đương
Đi như mây sớm biết phương trời
nào? Mailoc phỏng dịch
Hoa Không Là Hoa Chẳng phải là hoa, chẳng
phải sương Nửa đêm chợt
đến, sáng lên đường Giữa
khi mộng đẹp còn êm ái Đi
biệt cho lòng khỏi vấn vương.
Phương Hà phỏng dịch _______________________________________________________________________________
Gối Cỏ Đầu
Xuân Tản Mạn Người rồi già lão, hoa
rồi tàn úa, xuân đến rồi đi, ngày rồi lại
ngày, vầng trăng xưa vẫn mọc nơi đầu núi, để
lũ chim rừng dưới một lòng khe ở đâu đó,
vẫn lầm tưởng lại một ngày mới khởi
đầu, mà cất tiếng hót chào đón bình minh... Vui!
Xin vâng, cũng chỉ là vui thôi! PKT 02/17/2019 Nhân nhàn quế hoa lạc
Dạ tĩnh xuân sơn không Nguyệt xuất kinh sơn điểu
Thời minh tại giản trung (Điểu Minh Giản - Vương Duy 701-761) Người nhàn cùng hoa quế,
tàn rụng / Đêm xuân, trong núi, vắng lặng im lìm/ Trăng
lên kinh động chim rừng ngỡ tưởng trời sáng
/ Đã cất tiếng hót khuấy rộn cả một lòng
khe Phụ Chú : Hoa quế thường được trồng
làm cảnh chùa hay nơi ở ẩn trong núi của các bậc
thiền giả Nhàn lão cùng hoa rụng, Đêm xuân núi một màu.
Trăng lên chim ngỡ sáng, Hót sảng động khe sâu. (Chim Hót Lòng Khe - PKT - Mây Tần) Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Gối Cỏ Đầu Xuân Và Một Vầng Trăng Lạnh Trong
Thơ Xưa - PKT XUÂN NHẬT ĐỘC CHƯỚC Lý Bạch (701 - 762) Đông phong phiến thục khí, Thuỷ
mộc vinh xuân huy Bạch nhật chiếu
lục thảo, Lạc hoa tán thả phi.
Cô vân hoàn không sơn,
Chúng điểu các dĩ quy. Bỉ vật giai hữu thác, Ngô sinh độc vô y. Đối
thử thạch thượng nguyệt, Trường
tuý ca phương phi.
Cảm Dịch : Ngày Xuân Uống Rượu
Một Mình - PKT - Mây Tần Gió
từ hướng đông đầy khí trời lành ấm thổi về
/ Trời Xuân như bừng lên sức sống mới rạng rỡ với
muôn màu sắc / Đám cỏ non xanh nằm phơi mình dưới nắng
sớm / Hoa rụng rơi còn như vui đùa bay bay trong không trung / Một
đám mây lẻ loi lạc lõng trôi về rặng núi cuối
trời xa / Bầy chim từng đàn ríu rít rủ nhau trên đường
tìm về tổ cũ / Tất cả , vâng tất cả đều có chỗ
để về / Chỉ riêng tôi, một đời không nhà, cho đến
giờ này, tuổi này, vẫn không biết về đâu / Trước
một vầng trăng ngời sáng trên đá lạnh / Có một
người, dường như rượu đã quá say, lảm nhảm một
mình, hát mãi bài Phương Phi , một bài ca xưa nói về một
loại cỏ hoang có hương thơm, đến nay dường như đã
mai một. Ngày Xuân Uống Rượu
Một Mình PKT - Mây Tần
Gió đông tràn khí ấm,
Trời Xuân rạng sắc hồng.
Cỏ non phơi nắng sớm, Hoa rụng đùa trong không. Mây lẻ lạc non xa, Chim
bầy tìm tổ cũ. Muôn
loài đều có gốc, Ta cuối
đời về đâu? Sương xuống
đá trăng lạnh, Nghêu ngao vạn
cổ sầu! Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com
Tết Đến Quê Người Mấy Vần Thơ Xưa _____________________________________________________________________________ Lại thêm một mùa Xuân
tha hương, xin được chia xẻ với thân quen, ít nhiều
tâm sự qua mấy vần thơ xưa. Cầu chúc an lành. PKT
02/10/2019
(Trừ Tịch Dạ Túc Thạch Ðầu
Dịch - Ðới Thúc Luân 732-789 )
Lữ quán hàn đăng độc bất miên
Khách tâm hà sự chuyển thê
nhiên
Cố hương kim dạ tư thiên lý
Sương phát minh triêu hựu nhất
niên
(Trừ
Dạ Tác - Cao Thích 702-765)
Quán lạnh đèn khuya không ngủ được
Chạnh buồn cám cảnh kiếp
tha hương
Cố hương giờ đã ngàn trùng cách
Mai lại thêm năm nữa tóc
sương
(Tuế Dạ Vịnh Hoài - Lưu
Vũ Tích 772-842)
Giang liễu cộng phong yên
(Tân Niên Tác - Lưu Trường
Khanh 709-780)
KHAI BÚT ĐẦU XUÂN Hôm nay, mồng 3 Tết Kỷ Hợi 2019, theo
tục lệ ông bà còn giữ được, trân trọng chia
sẻ với thân quen, đôi dòng khai bút đầu xuân, chép
lại một bài thơ xưa, để cùng đọc với nhau cho
vui, với hy vọng sẽ mang lại được ít nhiều an nhiên,
vui hưởng phước lộc trời cho, trong những ngày tháng
còn lại, ở nơi đất khách quê người này. PKT
02/07/2019
Trần Nhân Tông (1258-1308)
Cư trần lạc
đạo thả tùy duyên
Cơ
tắc xan hề khốn tắc miên
Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch
Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền
Cảm Dịch:
Sống Đời Vui Đạo
Sống trong cõi trần này, hãy tùy duyên
mà vui với đạo Đói
thì hãy ăn, mệt thì hãy đi ngủ Báu vật đã có ở trong nhà rồi,
chớ bận tâm đi tìm kiếm ở nơi khác nữa Đối diện với ngoại cảnh đổi
thay, mà vẫn giữ được cái tâm lành không đổi,
thì đâu cần cậy chi đến thiền
Sống đời
vui đạo hãy tùy duyên,
Ăn
ngủ thuận theo lẽ tự nhiên.
Phật ở trong tâm, đâu kiếm nữa,
An nhiên tự tại, hỏi chi thiền.
Lời
Thêm : Tôi đã chỉ
hiểu giản dị chuyện buồn vui vẫn là do trời định.
Nếu buồn, nếu bằng mọi cách đã không thể
tránh được và nếu đã cố gắng tận
sức mà vẫn không thể đổi buồn thành vui
được, thì hãy sống theo tạo hoá an bài với một
tấm lòng lành trời cho mà an nhiên chấp nhận, biết
đâu. Vâng, biết đâu?
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com
( Cư Trần Lạc
Đạo - Vua Trần Nhân Tông )
Vui mùi Đạo
cũng có cơ duyên
Đói
mới ăn và ngủ tất nhiên
Phật ở Tâm, đâu cần phải kiếm
Thiện căn chứng đắc cậy chi thiền
XUÂN HÀNH - Giả Đảo Bản dịch:
Phạm Khắc Trí, Mailoc, Đỗ Chiêu Đức
Xuân Hành Giả Đảo (793 - 865) Khứ khứ hành nhân
viễn Trần tùy mã bất
cùng Lữ tình tà nhật
hậu Xuân sắc tảo yên
trung Lưu thủy xuyên không quán
Nhàn hoa phát cố cung Cựu hương thiên lý tứ Trì thượng lục dương phong Cảm Dịch :
Bài Hành Mùa Xuân PKT - Mây Tần
Ra đi
vào gió cát / Vó ngựa bụi tung đường / Tình lữ
vương chiều nắng / Sương mai thoáng sắc Xuân /
Suối xuyên qua quán trống / Hoa nở
đầy tàn cung / Quê cũ ngàn trùng cách / Liễu hồ
xanh trập trùng Một Khúc Xuân Hành PKT - Mây Tần
Người đi thôi mải miết,
Ngựa nản bụi đường xa.
Chiều nắng tàn vương vấn,
Sương xuân sớm nhạt nhòa.
Suối trôi soi quán vắng, Hoa dại dấu cung xưa. Chốn cũ giờ đâu nữa, Liễu hồ thoảng gió đưa. Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com XUÂN HÀNH
Người
mải miết đường xa, xa tắp Ngựa
không dừng bụi cát tung bay. Khách
lòng héo hắt chiều phai Dáng
Xuân sương khói sớm mai mơ màng. Dòng nước êm chảy ngang hàng quán Hoa rộn ràng ai oán tàn cung. Quê hương cách biệt ngàn trùng
Bờ ao liễu biếc gió rung tơ sầu!
Mailoc phỏng dịch Đỗ Chiêu Đức Tham gia với các phần sau đây
:
1. Bản chữ Hán cổ của bài thơ
:
春行 去去行人遠,
Khứ khứ hành nhân viễn, 塵隨馬不窮。
Trần Tùy mã bất cùng. 旅情斜日後,
Lữ tình tà nhựt hậu, 春色早煙中。
Xuân sắc tảo yên trung. 流水穿空館,
Lưu thủy xuyên không quán, 閒花發故宮。
Nhàn hoa phát cố cung. 舊鄉千里思,
Cựu hương thiên lý tứ, 池上綠楊風。
Trì thượng lục dương phong.
賈島
Giả Đảo
2. DỊCH NGHĨA :
Di Hành Mùa Xuân Người
ra đi đi mãi tận cỏi xa xăm. Bụi đường cuốn theo vó ngựa
mịt mù không dứt. Cái tình của người lữ thứ càng
ray rức sau ánh nắng buổi chiều tà, và man mác trong sương khói
mông lung của buổi sáng mùa xuân. Dòng nước chảy xuyên
qua lữ quán vắng tanh, và những bông hoa nhàn nhã vẫn nở trong
cố cung hoang vắng ( càng gợi thêm nỗi niềm cô tịch trong lòng
ta ) Khi ta nhớ đến cố hương đang ở xa ngoài ngàn dặm, lúc
nhìn những cành dương liễu xanh tươi đang phất phơ theo gió
trên hồ nước. 3. DIỄN NÔM : XUÂN
HÀNH Người đi đà
xa lắc,
Bụi ngựa vẫn còn vương. Ly tình theo nắng úa,
Xuân
sắc sáng mờ sương.
Lữ quán nước xuyên chảy,
Cố
cung hoa ngát hương.
Nhớ quê ngàn dặm cách, Gió lay cành
liễu dương. Lục bát :
Người
đi xa mãi xa rồi,
Mịt mù gió ngựa xa xôi bụi đường.
Tình
người lữ thứ chiều buông,
Não nề sương khói sáng
xuân mơ màng.
Quán không dòng nước chảy ngang, Cố cung
hoa nở hoà tàn dửng dưng.
Quê xưa ngàn dặm nhớ nhung,
Gió
lay cành liễu xanh um bên hồ !
Đỗ Chiêu
Đức 02-01-19 _______________________________________________________________________________
Ngày Cuối Xuân
Tiễn Xuân Tiễn Bạn Giả Đảo, Thôi Lỗ Bản
dịch: Phạm Khắc Trí, Phương Hà, Mailoc, Đỗ Chiêu Đức __________________________________________________________________________________________________________
Ngày 30 tháng 3, trong dòng thời gian của một năm nào đó,
là ngày cuối của một mùa Xuân. Tiễn Xuân rồi
Tiễn Bạn, lần lượt qua 2 bài thơ xưa. Xuân đi rồi
Xuân sẽ trở lại, còn Người đi không chắc còn
có ngày về. Chỉ biết, ngay lúc này, mãi còn đây,
chút tình với nhau, trong tôi ! Đọc cho vui thôi. Merry Christmas and Happy
New Year! PKT 12/18/2018 (1) Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Xuân
Giả Đảo (793 - 865) Tam nguyệt chính
đương tam thập nhật Xuân
quang biệt ngã khổ ngâm thân Cộng quân kim dạ bất tu thụy Vị đáo hiểu chung do thị xuân Ngày Cuối Tháng
Ba - Tiễn Xuân PKT - Mây Tần
Hôm
nay ngày 30 tháng 3 là ngày cuối của một mùa Xuân rồi/
Trời Xuân lại sắp sửa bỏ cái gã thơ khổ ngâm
này mà ra đi / Thôi thì anh ạ, đêm nay ta cùng thức trắng
với nhau cho trọn tình với Xuân vậy/ Chưa nghe hồi chuông
điểm sáng là vẫn còn Xuân ở với chúng ta
mà. ( Ô Temps! Suspends ton vol, et vous, heures propices! Suspendez votre cours: Laissez-nous savourer les rapides
délices. Des plus beaux de nos jours ! (Le Lac - Alphonse de Lamartine 1790-1869) Tháng ba,
ngày cuối, nắng trong ngần, Sao
nỡ bỏ tôi, gã khổ ngâm. Anh ạ, đêm nay, ta thức trắng, Trời chưa vội sáng vẫn còn xuân! (2) Tam Nguyệt
Hối Nhật Tống Khách Thôi
Lỗ (-853-) Dã chước loạn vô tuần Tống quân kiêm tống xuân Minh niên xuân sắc chí Mạc tác vị quy nhân
Ngày Cuối Tháng Ba - Tiễn Bạn
PKT - Mây Tần Ở chốn thảo
dã, rượu uống mời nhau, kể chi cạn chén mấy
lần / Tiễn đưa nhau đi vào ngày cuối Xuân cũng
là đưa tiễn cả một trời Xuân đi / Sang năm rồi
Xuân sẽ trở lại / Chỉ xin đừng mang tiếng làm người
không về. (Ôi chao! Xuân đi rồi xuân sẽ trở lại.
Còn người, dòng đời bất định, ngày về
cùng xuân còn mong được sao?)
Tình quê, rượu chuốc, kể
chi tuần, Đưa tiễn nhau đi
ngày cuối xuân. Năm tới,
xuân về, nhớ đúng hẹn, Chớ
đừng mang tiếng kẻ lần khân! Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com PHƯƠNG HÀ: 1- Phỏng dịch bài Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Xuân Giả Đảo (793 - 865) Ngày Cuối Tháng
Ba Tiễn Xuân Bạn ạ, mai này cuối tháng ba Xuân đi bỏ mặc lại mình ta Đêm nay thức trắng cho tình trọn Xuân vẫn còn đây, chửa sáng mà !
Phương Hà
2- Phỏng
dịch bài Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Khách
Thôi Lỗ (-853-) Ngày Cuối Tháng
Ba - Tiễn Bạn Chốn quê, nâng cốc cạn ly sầu Tiễn biệt mùa xuân, tiễn biệt nhau
Năm tới khi xuân quay trở lại Biết ta còn gặp được không nào ?
Phương Hà Mailoc:
Ngày Cuối Tháng Ba- Tiễn Xuân
Tháng
ba sắp hết tối ba mươi Từ giã
xuân đi, kẻ ngậm ngùi. Này
bạn, cùng ta đêm trắng nhé Chuông
mai chưa điểm vẫn xuân tươi.
Mailoc
Ngày Cuối Tháng Ba- Tiễn Khách
Rượu giữa đồng xoay
vòng bất kể Tiễn bạn vàng
cùng thể tiễn xuân. Sang năm hể
lúc tiết xuân, Đừng làm lảng
tử vui chân quên về.
Mailoc Đỗ
Chiêu Đức: Kính
mời tất cả cùng đọc 2 bài thơ Tiễn Xuân sau đây, một
Ngũ Ngôn và một Thất Ngôn đều là Tuyệt cú. Nào,
ta hãy đọc bài Ngũ Ngôn Tuyệt Cú của THÔI LỖ trước
nhé !..... 1. TAM NGUYỆT HỐI NHẬT TỐNG KHÁCH:
三月晦日送客 TAM NGUYỆT HỐI NHẬT
TỐNG KHÁCH
野酌乱亂巡,
Dã chước loạn vô tuần,
送君兼送春。
Tống quân kiêm tống xuân.
明年春色至,
Minh niên xuân sắc chí, 莫作未歸人。
Mạc tác vị quy nhân.
崔橹 Thôi
Lỗ
Chú Thích :
1. Hối 晦 : là Đêm 30 âm lịch, trời tối đen như
mực. " Tam nguyệt Hối nhật " là 30 tháng 3, ngày cuối cùng của mùa Xuân. 2. Dã Chước 野酌 : Dã
là Đồng trống, phần đất ở ngoài khu phố, chợ. Chước
: Ta đọc trại thành Chuốc,
là Chuốc rượu. " Dã chước " là Rót rượu
mời nhau ngoài đồng trống bên đường
khi đưa tiễn ai. 3. Loạn ở
đây không có nghĩa là rối loạn, mà là Không theo Thứ
Tự nào cả. 4. Tuần 巡 :
là Đi một vòng. Vd : Đi Tuần là đi kiểm soat một vòng.
Rượu mời giáp vòng là
Một Tuần Rượu. Vô Tuần là Không Tuần Tự gì hết.
5. Mạc Tác 莫作 :
Mạc là Đừng, Tác là Làm, Mạc Tác là Đừng làm.
Mạc Tác còn có nghĩa : Đừng
cho là... Dịch nghĩa :
Ngày 30 tháng 3 đưa khách.
Chuốc rượu tiễn đưa nhau bên đường, nên cứ rót
mời tràn lan, không ra tuần tự gì cả. Hôm nay, đưa tiễn
anh đi mà cũng tiễn cả nàng xuân đi nữa !. Mà này, sang
năm thì nàng xuân lại mang xuân sắc về nữa đấy nhé,
mong rằng bạn đừng làm kẻ không về,( mà hãy về cùng
với nàng xuân ! ). Diễn nôm :
Rượu chuốc loạn không tuần tự
Tiễn anh, tiễn cả xuân đi.
Sang năm nàng xuân lại đến,
Nhớ đừng làm kẻ không về ! Lục
Bát :
Chén đưa loạn chẳng thành tuần
Tiễn anh, tiễn cả nàng xuân một bề
Sang năm xuân sắc lại về,
Xuân về, anh biết có về hay chăng ?! Kính thưa Quý
Thầy Cô và Các Bạn,
Trên đây là bài " Tam nguyệt hối nhật tống KHÁCH
" của Thôi Lỗ. Sau đây, Xin mời Quý vị cùng thưởng
thức bài " Tam nguyệt hối nhật tống XUÂN " của Giả Đảo,
một thi nhân thuộc phái quái đản của đời Đường.
2. Tam
nguyệt hối nhật tống XUÂN :
三月晦日送春
Tam Nguyệt Hối Nhật Tống Xuân
三月正當三十日, Tam
nguyệt chính đương tam thập nhật, 春光別我苦吟身。
Xuân quang biệt ngã khổ ngâm thân.
共君今夜不須睡 ,
Cộng quân kim dạ bất tu thụy, 未到曉鐘猶是春。
Vị đáo hiểu chung do thị xuân.
賈島
Giả Đảo
Dịch
Nghĩa :
Tiễn Xuân
ngày 30 tháng 3. Hôm nay là ngày
30 tháng 3 , ngày cuối cùng của mùa xuân, (Rồi ,) nắng xuân sẽ từ bỏ ta - cái thân khổ
ngâm này mà đi (bạn ạ). (Vậy)
đêm nay , mời bạn hãy cùng tôi không ngủ (thức trắng đêm
để tiễn xuân), Nếu còn chưa
nghe thấy tiếng chuông chùa công phu buổi sáng thì vẫn hãy
còn l à m ùa xuân mà.
Tiễn Xuân Ngày
Cuối Xuân Tháng ba , ngày cuối
, nắng trong ngần , Chưa nỡ rời xa
gã khổ ngâm . Mời bác đêm
nay cùng thức trắng , Cùng chuông
chùa sáng tiễn đưa xuân .
PKT Lạm Bàn : Giả Đảo , nhà thơ
thời Trung Đường, nổi tiếng "Thôi / Xao" (rất thận trọng
trong lựa chọn chữ nghĩa ) , còn có biệt danh là "khổ ngâm
thi sĩ" vì câu (2) trong bài TNHNTX: "Phong quang biệt ngã khổ ngâm
thân" (nắng xuân bỏ tôi , cái thân khổ ngâm này). Nhưng
sao lại tự gọi mình là "khổ ngâm"? Có phải , vì
như chính nhà thơ đã nói trong bài Tuyệt Cú :
"Lưỡng cú
tam niên đắc, 两句三年得
Nhất ngâm song lệ lưu , 一吟双淚流
Tri âm như bất thưởng , 知音如不賞
Qui ngọa cố sơn thu" 歸卧故山秋
Diễn nôm :
Ba năm mới được hai câu ,
Mỗi ngâm mỗi tủi lệ sầu chứa chan , Tri
âm hờ hững chẳng màng ,
Thì thôi núi
cũ thu vàng chờ nhau ! Sao lại , khắp cõi
trời đông tây kim cổ , ở chốn nhân gian này , còn có người
vì thơ mà khổ đến như vậy sao ? PKT.
ĐC Đ Xin được bổ sung về Điển Tích " THÔI XAO
" như sau : GIẢ ĐẢO ( 779-843 ) , một
thi nhân thuộc xu hướng Quái Đản đời Trung Đường, nỗi
tiếng " khổ ngâm " với : " Lưỡng cú tam niên đắc...
" như đã nêu ở trên.
Tương truyền lúc làm bài thơ Đề Lý Ngưng U Cư, khi viết
đến 2 câu :
Điểu túc trì biên thọ 鳥宿池邊樹
Tăng XAO nguyệt hạ môn 僧敲月下門
... ông
đã lưỡng lự mãi là không biết nên dùng từ "
XAO "敲 hay từ " THÔI " 推 cho câu thơ trên, vì...
" Tăng XAO nguyệt hạ môn " là : Nhà
sư GÕ cửa dưới ánh trăng, còn... " Tăng THÔI nguyệt hạ môn " là : Nhà sư ĐẨY
cửa dưới ánh trăng,
Sự
thật thì " THÔI " hay " XAO " gì thì câu thơ trên vẫn
hay, vẫn gợi hình và thi vị như thường, nhưng Giả Đảo
lại cứ đắn đo mãi, không biết phải chọn chữ nào, ngồi
trên lưng lừa mà cứ do dự mãi, không biết nên hạ chữ
nào đây, nên tay phải làm động tác GÕ cửa, và tay
trái cứ làm động tác ĐẨY cửa. Mãi lo ra, đến nỗi
con lừa xuýt chút nữa thì đâm vào đầu ngựa của Lại
Bộ Thượng Thơ Hàn Dũ. Bị quân hầu níu lại, Hàn Dũ
hỏi rõ nguồn cơn, mới cả cười và khuyên ông nên chọn
từ XAO cho câu thơ trên.
Vì điển tích nầy mà thành ngữ TQ có câu Hà Tất
THÔI XAO 何必推敲, nghĩa là : " Sao lại phải Thôi Xao
như thế ! " Câu nầy có nghĩa là : " Sao lại phải ĐẺO
GỌT lời văn như thế ". Thường để chỉ những người
ĐẺO GỌT lời văn quá đáng, thì người TQ sử dụng
Thành ngữ trên. Sau này dùng rộng ra thì THÔI XAO có nghĩa
là : " Cân Nhắc thật cẩn thận một sự việc nào đó
". Diễn nôm :
Tháng ba vừa vặn ba mươi đúng,
Giả biệt xuân hồng thân khổ ngâm.
Cùng bạn đêm nay ta thức trắng
Chuông chưa điểm sáng hãy còn XUÂN !
Lục Bát : Tháng
ba vừa đúng ba mươi
Khổ ngâm giả biệt xuân
tươi mõi mòn
Cùng anh thức suốt đêm tròn
Chuông Chùa chưa điểm vẫn còn là
XUÂN !
Đỗ Chiêu Đức ___________________________________________________________________________________________________________
Tri giả bất ngôn
/ Ngôn giả bất tri
Theo sách
vở lưu truyền, bộ Đạo Đức Kinh do Lão Tử
(?) viết, khoảng thế kỷ thứ tư trước Công Nguyên,
bên Tàu. Bộ kinh này gồm có 81 chương, trên dưới
5000 chữ, nói về Đạo (mặt tĩnh), Đức (mặt
động) của nguồn gốc tạo vật, và học thuyết
Vô Vi khuyên bảo loài người nên sống thuận theo sự
sinh hoá của thiên nhiên. Bài thơ sau đây bàn về hai
câu mở đầu chương 56 : "Tri giả bất ngôn / Ngôn giả bất tri ", theo ngữ nghĩa của từng
chữ một: "Người
biết không nói / Người nói không biết" ̣
Độc
Lão Tử Bạch Cư Dị
(772-846) Ngôn giả bất tri tri giả mặc Thử ngữ ngô văn ư Lão quân Nhược đạo Lão quân thị tri giả Duyên hà tự trước ngũ thiên văn
Dịch
Xuôi : Người nói ra thành lời (ngôn giả) là người
không hiểu biết gì về Đạo, còn người đã
hiểu biết về Đạo (tri giả) thì lại lặng im vì
không thể dùng lời để nói về Đạo được
/ Câu này tôi đã nghe được từ Lão Tử /
Nhưng như vậy nếu cho rằng Lão Tử là bậc tri
giả, biết mà không nói ra được / Thì
duyên cớ gì Người đã phải ngồi viết
ra năm ngàn chữ cho bộ Đạo Đức Kinh ? Đọc Lão
Tử PKT 09/21/2018 Không biết
mới nói, còn biết làm thinh, Lão
Tử đã nói, rành rẽ phân minh. Là người hiểu Đạo không nói ra được,
Vậy ai là người viết Đạo
Đức Kinh ? Lời Thêm : Người xưa, trà dư tửu
hậu, đùa vui với chữ nghĩa, đặt câu hỏi chơi
hay còn có ngụ ý gì khác để lại cho hậu thế
chúng ta. KT 09/21/2018 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com ________________________________________________________________________________
THU GIANG
TỐNG KHÁCH Chúc mừng
sinh nhật muộn người học trò đầu xứ Sa Đéc
để cùng nhớ về thuở nào với các Cụ Đốc
Thu, Cụ Đốc Lãnh , Cụ Đốc Lai , Cụ Đốc Ban, Cụ
Đốc Mậu ...trong một không gian thanh bình, hiền hoà,
ấm tình sư đệ, nửa cuối thập niên 1950,
nay đã không còn nữa. Mấy vần thơ dịch vụng chép
lại gửi nhau để đọc cho vui thôi ̣ Thân quí. PKT 09/14/2018
THU
GIANG TỐNG KHÁCH Bạch Cư Dị
(772-846) Thu hồng thứ đệ quá Ai viên triêu tịch văn Thị
nhật cô chu khách Thử điạ
diệc ly quần Mông mông nhuận
y vũ Mạc mạc mạo phàm vân
Bất tuý Tầm Dương tửu
Yên ba sầu sát nhân Nhạn thu gọi bầy
lần lượt bay ngang trời / Sớm chiều nghe tiếng vưọn
kêu ảo não / Ngày một mình trên thuyền khách lià bến
/Là thôi là đã mãi mãi bỏ xứ xa quê / Mưa giăng
giăng ướt áo / Buồm lất phất bay mây / Rượu
Tầm Dưong uống mãi mà không làm sao say cho được
/ Để quên để nhớ (?) nỗi buồn khói sóng
giết người này .
SÔNG THU TIỄN KHÁCH PKT 09/14/2018 Nhạn vào thu gọi bạn Nghe vượn sớm chiều than Thuyền khách từ lìa bến Trời trăng đã rã đàn Mưa giăng giăng thấm áo Buồm lất phất đùa mây Sương khói Tầm Dương cũ Rượu nào say được đây Phụ Chú :
Nói đến Tầm Dương lại không khỏi nhớ đến
2 câu mở đầu bài Tỳ Bà Hành của Bạch Cư Dị
: "Tầm Dương giang đầu dạ tống khách / Phong diệp
địch hoa thu sắt sắt " (Đầu sông Tầm Dương
một đêm đưa khách / Lá phong hoa lau xào xạc gió thu buồn
) ̣ Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com
Điểu
Minh Giản - Vương DuyBản
dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà ________________________________________________________________________________
Vâng, người
rồi sẽ già , hoa rồi sẽ tàn, đông qua rồi xuân
lại, ngày đi rồi đêm về, vầng trăng xưa vẫn
mọc nơi đầu núi, để lũ chim rừng dưới
một lòng khe ở đâu đó vẫn lầm tưởng
là, lại một ngày mới khởi đầu, mà nhộn
nhịp hót ca ...Vâng , cho vui thôi, chỉ là cho vui thôi ̣ PKT 09/02/2018 Điểu Minh Giản
Vương Duy (701-761) Nhân nhàn quế hoa
lạc Dạ tĩnh xuân sơn không
Nguyệt xuất kinh sơn điểu
Thời minh tại giản trung Tác giả là
1 trong tứ bất tử đời nhà Đường (618-907):
Thi Tiên Lý Bạch, Thi Quỉ Lý Hạ, Thi Thánh Đỗ Phủ, và
Thi Phật Vương Duy ̣ Điểu Minh Giản là một bài
thơ nói về một đêm ở Khe Chim Kêu đâu đó
bên Tàu ̣Tuổi nhàn với hoa quế rụng / Đêm
xuân vắng lặng, núi non im lìm / Trăng lên, chim rừng giật
mình ngỡ tưởng trời đã sáng / Cất tiếng
hót sảng dưới lòng khe sâu chào mừng một ngày mới
/ ̣ Phụ Chú : Hoa quế thường được
trồng làm cảnh chùa hay ở nơi ẩn cư của các bậc
thiền giả Chim Hót Lòng Khe PKT
09/02/2018 Nhàn lão với hoa rụng, Đêm xuân núi một màu.
Trăng lên chim riú rít, Hót sảng dưới khe sâu. Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Mailoc
phỏng dịch: Tiếng Chim Trong Suối (1) Thư thái lắng lòng
tiếng quế rơi Đêm thanh trời
biếc núi cao vời. Trăng nhô
chim núi dưng kinh hãi, Chốc
chốc khe sâu quác rợn người. Mailoc (2)
Lòng nhàn hạ quế rơi nghe rõ,
Đêm lặng yên núi tỏ trời quang.
Trăng lên chim núi kinh hoàng
Lâu lâu trong suối quác vang đêm
trường.
Mailoc.phỏng dịch Phương
Hà phỏng dịch: Chim Hót Dưới
Khe Nhàn nhã bên hoa quế rụng Đầu
xuân trời lặng non yên Trăng lên,
chim lầm tưởng sáng Hót vang khe
đón bình minh. Phương Hà phỏng dịch
Để
Tưởng nhớ 1 đồng nghiệp, 1 người
Thầy PTG vừa ra đi: GS Phùng Quang Lộc , TÌNH XUÂN
Phùng Quang Lộc, Phạm Khắc Trí, TBT, Mailoc, Kim Quang, Mai Xuân Thanh, Songquang, Phương Hà, Trầm Vân ______________________________________________________________
Tình
Xuân, có lẽ, là mấy vần thơ cuối đời
của PQL, trước khi mắc bệnh Alzheimer, từ năm 2010. Chúng
tôi vừa mới nhận được tin anh đã mãn phần
ở Blois bên Pháp, thọ 79 tuổi. Sinh thời, PQL đã là một
nhà giáo theo cái nghĩa xưa "quân sư phụ", dù đời
đã đổi. Khóc anh, tôi ngồi lần từng chữ,
nối điêu. PKT 07/04/2018
HỌC TRÒ VĨNH
BIỆT THẦY:
Họa với PQL:
LUYẾN THƯƠNG
Luyến thương năm cũ, cay sè mắt,
Phấn trắng bục xưa lấm
tấm đầu. Ngày
tháng êm đềm đời dệt mộng, Trăng khuya bàng bạc, liễu ôm cầu.
Chắc chiu kỷ niệm lờ
mờ trí, Nhăn
nhíu làn da lốm đốm màu. Tri kỷ, nhạn già run rẩy cánh,
Đường về sương
khói quạnh đêm sâu.
Mailoc
Cali 7-5-18 Nối
bước theo chân thầy Trí Khắc Phạm qua bài thơ " Tình Xuân
" của PQL Mai Xuân Thanh xin góp vui vào
VTT và có Bài Họa như sau :
1) Trăm Năm Chung Thủy
Thời
trẻ yêu đương qua ánh mắt Cao
niên kỷ niệm lại duyên đầu Trăm
năm chung thủy, người nuôi mộng Bách
tuế trọn lòng, dạ khẩn cầu Ấp
ủ mùi hương luôn tưởng nhớ Tương tư bạn cũ tóc phai màu Chiều xuân, thất thập tam hiu quạnh Chợt nhớ vượt biên, đáy biển sâu... Mai
Xuân Thanh 2) Thói Quen Lúc Nhỏ
Thói
quen lúc nhỏ còn non dại Thất
thập tam niên nợ vấn vương Phảng
phất người xưa như giấc mộng Mơ
hồ bạn cũ tựa phong sương Thời
gian minh chứng tình muôn thuở Tuế
nguyệt sáng soi bạn một phương Mờ
mịt con đường chưa tới bến Con
đò lặng lẽ nặng đau thương... Mai Xuân Thanh
Ngày 05 tháng 06 năm 2018 Tình
Xuân còn mãi (Họa bài
"tình Xuân" của PQL) và
níu đuôi bạn già của tôi ML SQ Còn mãi tình
Xuân trong ánh mắt Vào đời
mang nặng mối duyên đầu Vai mềm
,mái tóc đan tơ mỏng Gót
nhỏ dấu hài in vết sâu Lối
cũ còn chăng hoa thắm sắc ? Vườn
xưa há dễ lá phai màu Nhớ
nhau giờ chỉ tìm hương áo Vẫn
biết còn đây phút nguyện cầu songquang
7/6/'2018
Như
một nén nhang tưởng nhớ Thầy Phùng Quang Lộc, một người
đồng nghiệp đàn anh chưa từng biết mặt, Phương Hà xin
có hai bài họa sau đây:
1- Họa bài TÌNH XUÂN của
Thầy Phùng Quang Lộc Tiễn Biệt Có gì
như bụi vương trong mắt Hạt lệ
cay hay phấn trắng đầu ? Tiễn kẻ
đưa đò chưa biết mặt Khóc
người chèo lái đã qua cầu Một
đời tâm ngọc truyền tri thức Trọn
kiếp lòng son vẹn sắc màu Đồng
nghiệp đàn em xin bái biệt Nén
nhang thành kính nghĩa thâm sâu.
Phương Hà
( 07/07/2018 )
2- Họa bài của Thầy Phạm Khắc Trí
NỐI ĐIÊU BÀI TÌNH XUÂN CỦA PQL Vương
Vấn Tình Người
Vẫn như lưu luyến thời thơ dại
Tình cảm êm đềm mãi vấn vương
Mới đó ngày xanh đời tựa mộng
Mà nay tuổi lão lệ như sương
Đường đi dẫu bước theo trăm lối
Chốn đến qui về ở một phương
Dẫu biết phận người như hạt cát
Sao giờ tử biệt nặng sầu thương ?
Phương
Hà (07/07/2018 ) Học trò kính lạy tiễn Thầy về Miền Vĩnh Cửu
DẤU XƯA Họp mặt Cựu Học Sinh và
Cựu Giáo Sư 2 trường Phan Thanh Giản và Đoàn Thị Điểm
Cần Thơ năm nay vào đầu tháng 5 ở San Jose, Califotnia.
Đã có khoảng 500 người tham dự đến từ
Việt Nam, Úc, Pháp, Đức, Canada, ... các tiểu bang Hoa kỳ,
và hai bố con tôi từ Dallas, Texas ̣Tuổi già đi lại
khó khăn, nhà tôi lần này mắc kẹt cái hẹn với
bác sĩ để chữa mấy cái răng hư nên lúc đầu
chúng tôi không tính đi nhưng sau có đứa con gái trong nhà
thấy vậy đã tự ý xin nghỉ việc mấy ngày
để dẫn tôi đi, "bắt" tôi phải đi, nói
là để cho bố vui ̣ Vâng, ngày vui đã đến
và đã qua rồi, nhưng mấy ngày này, quả thật vẫn
còn trong tôi, nguyên vẹn cảm xúc mừng vui khi gặp lại được
một số bạn cũ và học trò cũ ngày nào. Mấy
vần thơ vụng dại chút tình tôi, có sao viết ra vậy,
gửi mọi người. Cầu chúc an lành cho tất cả chúng
ta ̣ PKT 05/14/2018 ̣
Ôi Chao Dấu Xưa PKT 05/12/2018 Ngày xưa, bạn xưa, trò xưa, Nhớ nhau nói chi cũng thừa ̣ Từ ngày dời xa trường cũ,
Đã bao mưa nắng đổi mùa ̣
Cuối
đời niềm vui hội ngộ, Còn đây chút nghĩa tình xưa ̣ Nhìn nhau mừng mừng tủi tủi, Ôi chao ngọn cỏ gió đùa! Trò xưa không không
nhận ra được, Bạn xưa
còn lại nụ cười ̣ Dấu
xưa qua giọt lệ ứa, Lung linh
ảo ảnh đong đưa ̣
Ngày xưa, ôi chao dấu xưa,
Thương nhau biết mấy cho vừa ̣
Tri Khac
Pham Phamid1934@gmail.com
THIÊN
NHAI Lý Thương Ẩn
- Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh THIÊN NHAI Lý Thương Ẩn (813 - 858) Xuân nhật
tại thiên nhai Thiên nhai nhật hựu
tà Oanh đề như hữu lệ
Vi thấp tối cao hoa MỘT CHIỀU
XUÂN BÊN TRỜI (Bên trời
góc bể bơ vơ - Truyện Kiều - Nguyễn Du)
Ngày
xuân ở bên trời / Lại một chiều xa nhà / Oanh hót
như có nước mắt / Làm ướt đóa hoa trời
(?) Ngày xuân nơi xứ lạ, Lại
một chiều xa nhà. Oanh hót
đổ sương muộn, Hoa trời
đẫm lệ sa.
Phụ Chú : Trời cao, đất
thấp ̣ Trời là cao nhất ̣ Tối cao hoa, hoa
cao nhất, chuyển ngữ thành hoa trời. Còn hoa trời là
hoa gì thì tùy ý. Còn nói gì nữa, cuối đời
lữ thứ, bên trời góc bể, một chiều xuân.
PKT 04/20/2018 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Qua
diễn nôm ( "Thiên Nhai" - Lý Thương Ẩn ) của Thầy Trí
Khắc Phạm, Mai X.Thanh xin phép góp vui như sau : Đất khách xuân
về lạ quá ta Nhà xa lạc cảnh
ánh dương tà Hoàng Oanh thảng
thốt bi thương hót Một đóa
yêu thương đẫm lệ hoa
Mai Xuân Thanh Ngày
20 tháng 04 năm 2018
LÝ THƯƠNG ẨN: CẦM SẮT Bản dịch: Phạm
Khắc Trí Tranh
thơ: Kim Oanh
VĂN QUYÊN CẢM TÁC Nhàn lão , một
bài thơ xưa ,với vài cảm xúc ghi vội ̣ Có là
giây phút hạnh phúc an ủi chăng , cho người nửa đời
biệt xứ , khi tưởng nghe được tiếng quyên kêu
buồn , đã nghĩ là mình vẫn còn có một nơi
chốn để nhớ , để về ? PKT 11/29/2017 ̣
VĂN QUYÊN CẢM TÁC Phùng Hiếu Nhụ (đời nhà Minh) "Bất như
quy khứ / Bất như quy khứ" Nhất thanh động ngã
sầu Nhị thanh thương ngã
lự Tam thanh tư trục bạch vân
phi Tứ thanh mộng nhiễu kinh
hoa thụ Ngũ thanh lạc nguyệt chiếu
sơ linh Tưởng kiến đương
niên lộng cơ trữ Lục thanh
khấp huyết tiễn hoa chí Khủng ô giai tiền lan truất tử Thất bát cửu thanh bất nhẫn văn
Khởi tọa vô ngôn lệ như vũ
Ức tích tại gia vị viễn du
Mỗi thính quyên thanh vô điểm
sầu Kim nhật thân tại Kim
Lăng Thượng Thủy tín quyên
thanh năng bạch đầu
CẢM XÚC GHI VỘI TRONG LÚC NGHE TIẾNG
CUỐC KÊU (Từ bài
Văn Quyên Cảm Tác của Phùng Hiếu Nhụ - PKT 11/29/2017) "Chốn
xưa nhớ về / Chốn xưa nhớ về / Chốn xưa
nhớ về ... "
Một tiếng , chạnh lòng lữ
thứ . Hai tiếng , xót
phận ngu ngơ . Ba tiếng
, mây trắng dật dờ . Bốn tiếng , vườn xưa còn đó .
Năm tiếng , trăng lọt song thưa
, Bóng ai miệt mài canh
cửi . Sáu tiếng
, lệ hoa huyết đổ , Ố hoen trổ tím lan thềm . Bảy, tám, chín tiếng ... hết biết
, Lặng ngồi, nước
mắt bơ vơ . Nhớ
trước, hồi còn ở nhà , Dửng dưng chim kêu chim gọi . Thân nay ,đất khách , mới hiểu
, Bạc đầu tiếng
cuốc vu vơ !
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Kính
Thầy, Đỗ
Chiêu Đức tham gia với các phần sau đây : 1. Nguyên
Tác chữ Hán cổ của bài thơ : 聞䳌
VĂN QUYÊN 明·方孝孺
Minh : Phương Hiếu Nhụ 不如歸去,
Bất như quy khứ, 不如歸去
! Bất như quy khứ !
一聲動我愁,
Nhất thanh động ngã sầu, 二聲傷我慮。
Nhị thanh thương ngã lự. 三聲思逐白雲飛,
Tam thanh tư trục bạch vân phi, 四聲夣繞荆花樹。
Tứ thanh mộng hiểu kinh hoa thụ. 五聲落月照踈櫺,
Ngũ thanh lạc nguyệt chiếu sơ linh, 想見當年弄機杼。
Tưởng kiến đương niên lộng cơ trữ. 六聲泣血濺花枝, Lục
thanh khấp huyết tiễn hoa chi, 恐汚堦前蘭茁紫。
Khủng ô giai tiền lan truất tử. 七八九聲不忍聞,
Thất bát cửu thanh bất nhẫn văn, 起坐無言淚如雨。
Tọa khởi vô ngôn lệ như vũ. 憶昔在家未逺遊,
Ức tích tại gia vị viễn du, 毎聽䳌聲無點愁。
Mỗi thính quyên thanh vô điểm sầu. 今日身在金陵上, Kim nhật than tại
Kim Lăng thượng, 始信䳌聲能白頭
! Thủy tín quyên thanh năng bạch đầu ! 2. CHÚ THÍCH
: * Phương Hiếu Nhụ 方孝孺
( 1357-1402 ), tự là Hi Trực, Hi Cổ. Người huyện Ninh Hải tỉnh Chiết
Giang ( nay là TP Ninh Ba tỉnh Chiết Giang ). Ông là một nhà thơ, nhà
tư tưởng, nhà văn học của đời Minh. Thục Hiến Vương
Chu Xuân gọi ông là Chánh Học, nên người đời xưng ông
là Chánh Học Tiên Sinh. Sau vì tham gia tổ chức Tiểu Phan, nên sau
Tĩnh Nạn chi biến, không hợp tác với Minh Thành Tổ Chu Đệ,
bị Đệ tru di thập tộc. Họa ảnh và Tượng của Phương Hiếu Nhụ *
Văn Quyên 聞䳌 : là nghe tiếng chim quyên kêu. Chim Quyên người
Miền Nam gọi là Con Cuốc, miền Bắc gọi là Con Quấc. * Bất như 不如 : Không phải là
" Không bằng ". Ở đây có nghĩa là Thôi thì ..., Thôi
hãy ... * Kinh Hoa Thụ 荆花樹
: Một loại cây có gai trổ hoa đẹp như Hoa Giấy của ta, thường
được trồng trước sân nhà, nên tượng trưng cho Cái
Nhà , cho gia đình. * Sơ
Linh 踈櫺 : là Cái mái hiên che ngoài song cửa sổ. * Cơ Trữ 機杼 : là Cái Khung cưởi
để dệt vải. * Khấp huyết
tiễn hoa chi 泣血濺花枝 : Nước mắt khóc thành máu
tưới lên các nhánh hoa.
* Vô Điểm Sầu 無點愁 : là Không một chút ưu sầu
nào cả. * Thủy tín 始信
: Mới tin rằng ... 3. NGHĨA BÀI THƠ :
Nghe tiếng cuốc kêu
Về đi thôi, hãy
về đi thôi ! Cuốc kêu một tiếng đã khơi động mối
sầu của ta, kêu hai tiếng lại đánh động niềm ưu tư của
ta, kêu ba tiếng làm cho sự nhớ thương của ta bay theo làn mây
trắng, kêu bốn tiếng thì mộng hồn của ta đã vờn quanh cây
Tử kinh hoa trước sân nhà rồi, kêu năm tiếng thì bóng nguyệt
đã mờ ngoài song cửa sổ, nhớ đến ai năm nào còn ngồi
dệt cưởi bên song. Sáu tiếng cuốc kêu thì máu đã
vãi khắp các cành hoa, e rằng đã làm hoen ố đi cành phong
lan tím trước thềm. Bảy tám chín tiếng tiếp theo ta đã
không đành lòng nghe nữa, ngồi bật dậy không nói năng chi
mà lệ nhỏ như mưa. Nhớ lại những năm xưa còn ở
nhà chưa lê gót lãng du, mỗi lần nghe cuốc kêu ta không chút âu
sầu nào cả. Hôm nay thì thân ta đang ở tại Kim Lăng,
ta mới tin rằng tiếng cuốc kêu dễ làm cho người ta trở thành đầu
bạc ! Đọc bài thơ trên làm cho ta
nhớ đến Tam Nguyên Yên Đỗ với : Khoắc
khoải sầu đưa giọng lửng lơ ... và ...
Năm canh máu chảy đêm hè vắng ... với ... Sáu
khắc hồn tan bóng nguyệt mờ ! nên
dễ ... Giục
khách giang hồ dạ ngẩn ngơ !
Tiếng cuốc kêu đêm
qủa rất dễ đánh động lòng người ! Chưa đi mưa chưa
thấy lạnh, chưa xa nhà chưa thấy nhớ quê, như cụ Tiên Điền
đã từng trãi : Đoạn
trường ai có qua cầu mới hay !
4. DIỄN NÔM : Nghe Cuốc Kêu Về đi thôi,
hãy về đi thôi ! Một tiếng
cuốc kêu đã sầu rồi, Hai tiếng
thương tâm ba tiếng nhớ, Lòng
ta đã theo với mây trời. Bốn
tiếng đến sân hoa tử kính, Trăng
tà năm tiếng trước song rơi.
Dưới hiên bóng nguyệt xế rồi,
Nhớ người năm cũ bên trời đưa
thoi. Sáu tiếng quyên mửa máu
rồi, Hoen cành lan tím chơi vơi
trước thềm. Bảy tám rồi chín tiếng liền, Bật ngồi rơi lệ im lìm như mưa. Quê nhà nhớ những ngày xưa, Nghe quyên đêm vắng lòng chưa thấy buồn.
Nay Kim
Lăng vạn dặm đường, Mới
hay quyên hót sầu thương bạc đầu !
Đỗ Chiêu Đức Tiếng Quyên
Kêu Quốc kêu một tiếng thấy khôn rầu Vẳng tiếng thứ hai cảm động lâu Ba tiếng thương tâm mây trắng nhớ Thứ tư tử kính khóc cơ cầu Thứ năm
dệt cửi trăng mờ bóng Sáu
tiếng máu rơi lan tím sầu Bảy,
tám, chín nghe chi nữa... dậy Thầm
rơi giọt lệ thấm dường mưa !
Buổi xưa nhớ lại còn niên thiếu
Nghe cuốc kêu vang chẳng biết sầu
Nức nỡ Kim Lăng quyên lạc giọng
Bạc đầu thoáng chốc quốc kêu lâu
Mai
Xuân Thanh Ngày 30 tháng
11 năm 2017 Nghe
Cuốc Kêu Hãy về đi hởi hãy về đi Một tiếng cuốc kêu đã lụy bi Hai tiếng chạnh niềm thương xót phận
Ba kêu khắc khoải mây trắng di Bốn tiếng vườn đêm sầu não
nuột Năm tiếng nhớ người trăng tủi buông
Sáu tiếng nguyệt tà hoa rỉ
máu Lan tím trước thềm hoen cánh
loang Bảy tám chín tiếng chẳng
ngơi buồn Không từ bất đông
lệ mưa tuông Hồi tưởng ngày xưa nhớ quê nhà
Tâm chưa giao đọng giọng cuốc đa
Nay Kim Lăng cách đường vạn dặm
Chim kêu da diết tóc bạc pha! Kim Oanh Bồi hồi nghe tiếng Quốc kêu
Cảm tác qua bài thơ dịch của Thầy
PKT Thơ viết :Quốc kêu gợi nhớ nhà Bồi hồi nghĩ lại lúc xưa xa Bên song văng vẳng lời cu rút Cạnh cửa đong đưa lá thoảng qua Bảy mấy xuân rồi nghe giọng hót Ba mươi thu đã bỏ quê cha Bâng khuâng xót dạ thương ngày củ Khắc khoải tình quê ,ai hiểu ta ? songquang Thu tàn 2017 ___________________________________________________________________
tbt & www. ptgdtdusa.com CHÚC MỪNG SINH NHẬT 84 GS PHẠM KHẮC TRÍ: -NHIỀU
SỨC KHỎE - NHIỀU NIỀM VUI
- NHIỀU HẠNH PHÚC & DỒI DÀO THI TỨ
SINH NHẬT 84 - 10/10/2017
Thơ
Cho Ngày 10/10/2017 PKT 10/07/2017
Song
thập năm nay tuổi tám tư, Ngày Trời tháng Phật biết đâu chừ.
Nắng mưa đất mẹ
còn xa xót, Sương
gió quê người đã ngất ngư. Chao đảo thân tàn, đời khách lữ,
Chắt chiu phận mỏng, nếp
thi thư. Sách
xưa, cõi Đạo, lời châu ngọc, Vui với nhân gian một chữ Từ.
Lời Thêm: Chữ Từ này ,lấy
trong Đạo Đức Kinh (Chương 67) của Lão Tử , xin được
hiểu theo ý nghiã là lòng thương yêu tự nhiên cho mọi
người, không điều kiện và vô vị lợi. Phần
đời trước 42 năm ở bên nhà, sống sót qua 2 cuộc
chiến oan nghiệt. Phần đời sau nơi quê người,
mất gốc, cho đến bây giờ cũng đã 42 năm. Còn
chăng một tấm lòng? PKT 10/07/2017 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Kính Họa : HOAN
HỈ CHÚC CÂU TỪ Mừng Thầy thỏa nguyện đạt tâm tư Ngày tháng thoi đưa mộng ước chừ Đất mẹ nâng niu công sư phụ Quê người đức hạnh sánh kình ngư
Thảnh thơi tâm trạng đời cô lữ
Truyền lại môn sinh vạn áng thư
Cõi đạo nêu lời vàng thước
ngọc Nhân gian hoan hỉ nhận câu
Từ ! Dương hồng Thủy
08/10/2017 Khắc khảm ưu nhu, nhất bút nhất hoa khai, khởi
thị văn chương vô mịch xứ / Trí lự ma trường, vạn ý vạn
hải triều, do tồn thiên đạo sổ lưu niên.
Liêm,
Portland CHÚC MỪNG SINH NHỰT 84, CỤ GIÁO
TRÍ KHẮC PHẠM
Năm nay cụ giáo tám mươi tư,
Song thập ngày sinh nhớ bấy chừ.
Bỏ xứ hàng tre, nghề gỏ trẻ,
Vượt biên biển bạc cá kình ngư
Quê hương chú khách xây lầu đúc,
Hải ngoại bà con gởi xấp thư
Bằng hữu anh em mừng chúc thọ,
Cháu con quyến thuộc quý cha từ
Mai
Xuân Thanh Ngày 07 tháng 10
năm 2017 Chúc
Thọ Mừng bác năm nay đã
tám tư, Biết nhau, qua lại đã
bao chừ ! Trải đời thăng giáng,
nhiều xa xót; Dấn bước chông
chênh, lắm ngất ngư. Chuyện nước
như chơi, đời giặc cướp; Nếp
nhà vẫn giữ, đạo thi thư. Tuổi
tuy bát ngoại, tâm còn sáng; Chúc
bác, luôn luôn rạng nét từ.
Danh Hữu Thấy bác tâm đắc với Lão Tử, tôi cũng rất vui,
thế là bác lớn hơn tôi 2 tuổi. Như có lần tôi thưa
với bác, quyển Đạo Đức Kinh tôi dịch nó hồi tôi mới
qua Pháp. Vì Đạo Đức Kinh là một tập thơ nên tôi cũng
dịch bằng thể thơ Song thất lục bát. Cũng là một cái duyên
chữ nghĩa. Ngày xưa, thời Nhật chiếm đóng, trường đóng
cửa, bố không muốn tôi lêu lổng nên cho đi học chữ Tầu,
rồi theo luôn được 6 năm, nhờ vậy tôi biết tiếng Tầu,
Quảng đông và Bắc kinh. Sau đó tôi trở lại học tiếng
Tây vì trường Tầu hết lớp. Biết hai nền văn hóa cũng
có cái lợi: Sâu lắng như phương Đông, thực dụng như
phương Tây, đem cả hai hòa hợp, mình không đến rơi vào
chỗ mơ mộng như người Tầu, quá thực tế như người
Tây. Năm 1975, bác chạy đi, tôi lại chạy về, sống ở Sài
Gòn được 11 năm, nhờ vậy tôi học được tiếng Việt.
Cũng là tự học thôi, vì không tìm được thầy. Nhờ
biết sẵn mặt chữ Hán, tôi học bằng cách dịch thơ Tầu,
Đường Thi, dịch sao cho vừa sát nghĩa, sát ý. Tôi không
thích loại dịch phỏng. Chuyện đời
luôn thay đổi, nay thế này mai thế khác, biết đâu chúng
ta lại chẳng gặp lại nhau trên quê hương một ngày nào đó,
tôi với bác cùng về thăm bên ấy. Xin chúc bác mãi mãi giữ lòng yên tĩnh, tâm có
yên sức khỏe mới vững. Thân
kính ! Danh Hữu
Hôm nay SQ
nhận được bài thơ xướng của Thầy Trí thì mới
biết là ngày "song thập" sẽ là sinh nhật của thầy được
84 tuổi. SQ xin kính chúc Thầy được sức khoẻ và an lành
trong đời sống để vượt qua cái mốc hơn 100 năm.
SQ cũng theo chân các Thầy DH và các bạn thơ xin mượn vận
thơ của Thầy để làm món quà sinh nhật kính dâng lên
Thầy trong ngày vui trọng đại nầy. Kính chúc songquang
Mừng
sinh nhật Thầy PKT
19/10/2017 Tuổi hạc mừng Thầy được tám tư Nay không gặp mặt, biết sao chừ! Tặng hoa nào có bông điên điển* Gởi chúc "lời vàng" rất ngất ngư
** Bởi ý nghĩ nầy khôn diễn đạt Vì tình sâu
nặng khó bày thư Theo Thầy em ráng
theo hai chữ Xử thế
gìn tâm giữ "NÉT TỪ"
songquang *Hôm
trước nhìn hình thấy Thầy cầm bịch "bông điên điển"
mặt thầy vui cười biết thầy thích thú, đó là một
liều
thuốc bổ giúp thầy hồn nhiên tươi trẻ khi thấy lại tình
quê. **Lời nói hoa mỹ
(lời vàng) để chúc tụng thì em rất "dốt" nên lòng
khó diễn tả đến "ngất ngư con tàu đi" đó
Thầy. Chúc mừng sinh
nhật Tám Mươi Tư của Thầy, mong sẽ mãi mãi như :
TÒNG BÁ TRƯỜNG THANH 松
柏 長 青 ! Kính Họa Vận
:
Mừng Sinh Nhật 84 Chúc thầy sinh
nhật tám mươi tư, Lạc địa
lạc thiên tựa bấy chừ. Hạp
ý tợ vô vi Lão Tử, Thỏa
lòng như đắc thủy trì ngư. Toàn
tâm quốc nội tòng sư phạm, Bán
thế tha hương chấp bút thư. Hữu
chí hữu tâm hoàn hữu đức, Trăm
năm trăm tuổi kết nhân từ !
Đỗ Chiêu Đức
Kính mừng. Mừng Thầy 84 tuổi Mừng Thầy
đến tuổi tám mươi tư Kỷ
niệm ngày sinh chả mấy chừ Con
cháu quây quần vui chúc thọ Bạn
bè hoan hỉ gởi mừng thư Cả
đời vun đấp cho bầy trẻ Nay
ở quê người thoát kiếp ngư Song Thập kính Thầy luôn mạnh khỏe Để nêu gương sáng với câu từ
Quên Đi Chúc
Mừng Thầy ( Mừng sinh nhật
lần 84 của Thầy PKT ) Mừng Thầy đạt tuổi tám mươi tư
Hạnh phúc, an khang tự bấy chừ
Nhân cách cao vời như tuyết nhạn
Tâm hồn sâu lắng tựa tiềm ngư
Trước đà gắn bó cùng nghiên
bút Nay vẫn vui vầy với áng thư
Nghề giáo một đời trao kiến thức
Nghiệp thơ trọn kiếp nhả câu từ.
Phương Hà
( 10/10/2017 ) Rất vui. Thân gửi bài thơ. Mừng Sinh Nhật Anh Phạm Khắc Trí
Mừng
sinh nhật anh Trí Nến hồng thắp
sáng lên Những nụ cười rạng
rỡ Cành lộc biếc nghiêng thềm
Chúc
anh thêm một tuổi Thêm phước
thọ an khang Thêm dồi dào sức khỏe
Lòng trổ đóa mai vàng Thêm hạnh
phúc gia đình Bên cháu con thành
đạt Tháng ngày dài ấm áp
Lòng thắp sáng bình minh Mừng sinh
nhật vui chung Bạn trò mến chúc
mừng Nâng ly đầy tình nghĩa
Men rượu nồng lâng lâng Trầm Vân
TÔI MUỐN NHƯ
PKT 08/12/2017
Ngày xưa, người buồn
thường mượn rượu
Tôi nay chỉ biết trốn vào thơ Tìm trong chữ nghĩa niềm an ủi
Để nhớ để
thương những dại khờ Tôi muốn như Thi
Tiên, mỗi sớm mai thức giấc , nếu lòng vướng
muộn phiền , rút đao chém nước nước không đứt
, mượn rượu giải sầu sầu không vơi , thì còn
đó , một con thuyền nhỏ , sông nước , xoã tóc rong
chơi ̣ Tôi muốn như Thi Quỷ , vào Thu mênh
mang , tơ đồng khoan nhặt , non quạnh mây ngàn lưu luyến
, ngồi tựa gốc quế mơ màng , mặc cho sương
xuống, ướt vầng trăng lạnh không hay ̣ Tôi
muốn như Thi Phật , đêm đêm nhàn lão , ngắm
trăng dần lên , thấy được từng cánh hoa quế
rụng , nghe được từng tiếng chim hót sảng âm vang
dưới lòng khe đâu đó ,mà an nhiên thầm hỏi ,giờ
này núi xuân ngoài xa chắc đang còn yên giấc ngủ ̣
Tôi
muốn như Thi Thánh , tháng ngày trên bước đường
luân lạc , rừng phong lá đỏ ,khí núi nhạt nhòa ,nhưng
vẫn còn có một nơi chốn để nhớ về
, hai mùa cúc nở thuơng vườn cũ , mấy lượt thuyền
neo xót nỗi ta ̣
Vâng , với tôi , không
chỉ hai mà đã là mấy chục mùa cúc nở rồi
! PKT 08/12/2017 Phụ Chú : TÔI MUỐN NHƯ lấy
nguồn cảm hứng lần lượt từ bài Tuyên Châu
Tạ Diểu Lâu Biệt Hiệu Thư Thúc Vân (Trên Lầu
Tạ Diểu Ở Tuyên Châu Từ Biệt Hiệu Thư Thúc
Vân) của Thi Tiên Lý Bạch , bài Lý Bằng Không Hầu Dẫn
(Khúc Nhạc Dạo Mở Đầu Đàn Không Hầu Của
Lý Bằng ) của Thi Quỷ Lý Hạ , bài Điểu Minh Giản (Khe
Chim Kêu) của Thi Phật Vương Duy , và bài Thu Hứng Kỳ Nhất
của Thi Thánh Đỗ Phủ ̣
Tiễn Bạn ( Thoát
Dịch Bài Tuyên Châu Tạ Diểu Lâu Biệt Hiệu Thư
Thúc Vân của Lý Bạch 701 - 762) - PKT 08/07/2015 Hôm qua đi mất
giữ không được , Hôm
nay nhiễu loạn những lo âu ̣ Muôn dặm gió thu theo cánh nhạn , Lầu thơ say tỉnh tiễn đưa nhau ̣
Văn chương Kiến An tiêu sái ,
Không gian Tiểu Tạ thanh tao ̣
Hứng khởi tràn đầy ý phiêu
hốt , Dục lên Vân Hán
ngắm trăng sao ̣ Rút đao
chém nước , nước không đứt , Uống rượu giải sầu , sầu chẳng
vơi ̣ Thiết tha chi nữa
vòng danh lợi , Mai sớm , xoã
tóc , thả thuyền , sông nước rong chơi ̣ Chú
Thích : (1) Văn chương Kiến An chỉ thơ văn sáng tác
trước đời nhà Đường cho đến đời
nhà Hán thiên về thiên nhiên như thơ của Tào Tháo, Tào
Thực , Tạ Linh Vận (Đại Tạ) , Tạ Diểu (Tiểu Tạ)
(2) Vân Hán là Thiên Hà
Tiếng Đàn Không Hầu (Thoát
Dịch Bài Lý Bằng Không Hầu Dẫn của Lý Hạ 780
- 816) - PKT 08/07/2015 Thu mênh mang tơ đồng khoan nhặt ̣
Non quạnh mây ngàn lưu luyến ngừng
trôi ̣ Lệ trúc vấn
vương sầu tố nữ , Không
Hầu đàn ai khúc nhạc chơi vơi ̣ Phượng hoàng hót vang , ngọc châu vỡ vụn ,
Phù dung ngậm sương , hương lan hé
nụ ̣ Mười hai cổng
thành bỗng dưng rực sáng , ̣ Hai mươi ba dây tơ xáo động cõi Tử Hoàng
̣ Nữ Oa luyện đá
vá trời , Trời kinh , đá
nát , mưa thu đổ hạt ̣ Vào mộng , thần tiên nhã nhạc , Cá già , rồng ốm , quẫy sóng múa
ca ̣ Ngồi tựa gốc
quế mơ màng không ngủ , Sương
khuya thấm áo, ướt vầng trăng lạnh , nào hay ̣
Chú
Thích : (1) Lý Bằng là một nhạc sư nổI tiếng
về tài đàn Không Hầu , 1 loại đàn xưa 23 dây ̣
(2) Cõi Tử Hoàng là Cõi Trời ̣ Chim Hót Lòng
Khe (Thoát Dịch Bài Điểu Minh Giản của Vương
Duy 699 - 759) PKT 08/07/2015 Nhàn lão
ngắm hoa rụng , Núi khuya xuân
ngủ đâu ̣ Trăng lên chim
hót sảng , Tiếng một
vang khe sâu ̣ Thu Cảm (Thoát Dịch Bài
Thu Hứng Kỳ Nhất Của Đỗ Phủ 717 - 770) - PKT 08/07/2015
Rừng
phong thu úa chĩu sương sa ̣ Khí
núi âm u bóng nhạt nhòa ̣ Sông
lộng trời cao đầu sóng dữ , Gió vờn mây xám cuối thôn xa ̣
Hai mùa cúc nở thương vườn
cũ , Mấy lượt thuyền
neo xót nỗi ta ̣ Lo lạnh
nhà nhà may áo rét , Chày
ai vang động nắng chiều tà ̣ Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com
Phạm Khắc Trí: Bố
muốn dẫn con về Cảm tác:
Mailoc, Mai Thắng, Phương Hà, Mai Xuân Thanh, Trần Bang Thạch, Lý Tòng Tôn _______________________________________________________________________________________________________________________________________________ BỐ MUỐN DẪN CON VỀ (Riêng gửi người con út - Mây Tần
- Hiệu chính 07/31/2017 - PKT) Bố muốn dẫn con về , về lại căn nhà
xưa , trong con hẻm nhỏ , để con nhớ lại quãng ngày thơ
dại , từ khóc chào đời , đến khi tập đứng
tập đi , học ăn học nói , chơi đùa cùng với các
anh các chị trong nhà và các bạn ở trong chòm xóm thân thương
, với ông Phán , bà Tư, chú Năm , cô Tám ... cho đến
ngày bố con mình bỏ xứ ra đi ̣ Bố muốn dẫn con về , thăm lại
ngôi trường vỡ lòng học chữ của con , mà ông bà
Giám Đốc còn là 2 người bạn già kính mến
của bố , và cô giáo lớp mẫu giáo dạy con cũng
còn là người học trò lớp luyện thi Tú Tài Toán
của bố , để nhớ lại một khoảnh khắc kỳ
diệu của một đời người , gửi con vào lớp
rồi , trên đường về nhà , sao nước mắt
bố bỗng dưng ̣ Bố
muốn dẫn con về , theo bố lại thăm một ngôi trường
cổ đã khoảng 100 năm tuổi , nơi bố đã tự
nguyện trải đời mình làm viên gạch lót đường
để cho lớp trẻ bước lên ,cho một ngày mai tốt
đẹp hơn thế hệ cha anh ,để con hiểu được
phần nào thời gian sau này ở nơi xứ người ,
bất chợt thấy bố đôi lúc thẫn thờ ...
tưởng nhớ ngày xưa , ôi những ngày xưa yêu dấu
đến tội tình của bố ̣ Bố muốn dẫn con về ,thăm
lại bến xe hơi đầu tỉnh , nơi 2 bố con mình ,một
chiều cuối năm lóng ngóng đón Nội cho đến
chuyến xe cuối cùng ,mãi đến mấy ngày sau mới
hay Nội đã ngã bệnh bất ngờ không đi được
và đã mất vào mấy năm sau để bố con mình
, từ năm đó , đã không còn dịp nào nữa ,chúc
tuổi mừng Nội , mỗi dịp Tết đầu năm
̣ Bố muốn dẫn
con về , qua thăm bên Ngoại , một thành phố nhỏ hiền
hòa bên dòng sông thơ mộng , quanh năm vang tiếng âù
ơ , nơi bố tưởng là đã tìm được chốn
ẩn thân cho qua thời loạn , để cho con nhớ lại quãng
ngày vui sống với Ngoạị , với Cậu , với Dì
, và để mong cho con nhớ được mãi đừng quên
, một phần đời mình đã được nuôi sống
bằng nước sông Cửu Long , cơm gạo Tháp Mười ,
và vú sữa Sa Giang ̣
Phụ Chú : Giữa thập
niên 1980 , trong 1 lần dọn nhà , trong lúc thu xếp sách vở
, tình cờ đọc được một bài viết của
người con út thời trung học , viết về ngày dời
xứ , lúc cháu mới vừa được 6 tuổi , đoạn
cuối : "I did not look back . I never wept . I never mourned . I knew we were going to America
,but it never occurred to me that we were also leaving Vietnam . At the time of my departure , I did not know what I had to
lose in order to gain . I did not realize that the people , language and culture that I had known so well and had taken for
granted would in time become foreign to me . I was too young to understand . Not only did my parents make their own
personal sacrifices , but they were also forced to deny me a large part of my heritage for the sake of a better future . I
may be able to visit my native country someday ,but I can never truly return to the place where I tasted my first experience
of life and joy . The Vietnam that I once knew now exists only in fragile childhood recollections ! Trong xúc
động thương con , thương mình , bài "Bố Muốn
Dẫn Con Về " đã được viết liền
một mạch sau đó ̣ Hôm nay, nhàn lão , nhớ
con , nhớ cháu , nhớ thân quen , ngồi chép và sửa lại
cho chỉnh gửi đi để đọc cho vui thôi ̣ Nhưng
khi xong , lại cười mình , tuổi già đi lại đã cảm
thấy bắt đầu khó khăn rồi , đâu còn được
như xưa nữa ̣ "Bố Muốn Dẫn Con Về
" thật ra nên đổi là "Bố Muốn Được
Con Dẫn Về " mới phải ̣Cũng đã bao nhiêu nước
chảy qua cầu rồi ̣ "Sông xưa rày đã nên đồng
/ Chỗ làm nhà cửa chỗ trồng ngô khoai / Vẳng
nghe tiếng ếch bên tai / Giật mình còn tưởng tiếng
ai gọi đò " ̣(Thơ Tú Xương) ̣ Người
xưa cảnh cũ chắc đâu còn nữa mà vẫn muốn
đòi con dẫn về ? PKT 07/31/2017 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com CẢM TÁC: Bố Muốn Dẫn Con Về. Bố muốn dẫn con về mình thăm lại Căn nhà xưa, thơ dại con chào
đời. Nơi đây
con chập chững học nói cười, Bên anh chị, bà con ....rồi bỏ xứ .
Bố muốn dẫn con về thăm trường cũ Tổ chim non mẫu giáo trẻ lao xao.
Cô giáo con, học trò Bố
năm nào Con vào
lớp, đường về Bố đã khóc. Bố muốn
dẫn con thăm ngôi trường ốc, Tuổi trăm năm mà Bố, gạch lát đường
Để mầm non , lớp lớp
mãi quật cường.
Khi cảm khái, mắt Bố thường vời vợi ! Bố
muốn dẫn con thăm bến xe cũ,
Nơi cha con ngóng Nội chuyến cuối cùng. Mấy năm sau, rồi Nội cũng mệnh chung
Tết chúc Nội chỉ còn
trong tê tái! Bố muốn dẫn con về thăm bên
Ngoại , Phố êm
đềm bên sông cái mơ màng. Tình Cậu Dì thân ái thật mênh mang,
Trái vú sữa Sa Giang tình
ngọt lịm !
Mailoc cảm tác 8-01-17 ( Thân tặng anh PKT) BỐ MUỐN DẪN CON VỀ ! Bố dẫn con về lại chốn xưa Một thời nhung nhớ nói khôn vừa
Người thân
cuộc sống đời dân dã Bến
nước triều dâng dưới cội dừa Bố dẫn con thăm
lại mái trường Thời gian
bố gửi mộng yêu thương Những
vui lý tưởng đưa đò chuyến Chạnh cảm thương đời biệt cố hương
Bố
dẫn con về ghé bến xe Nhà
ga đầu tỉnh suốt đông hè Đón đưa những mảnh tình thân thuộc Mặc bóng thu tàn đổ lá me. Bố
dẫn con thăm một góc làng Ngày xưa Ngoại sống nếp bình an Vùng quê trái ngọt thời tao loạn Nuôi dưỡng bao tình cảm chứa chan.
Bố nghĩ khi này "bố dẫn con..." Mai sau phúc phận bố đang còn Đường xa sức lả "con dìu bố..."
Khát vọng tình quê giấc mộng tròn.
Mai
Thắng - 170801 Bố
Muốn Dẫn Con Về
Bố muốn đưa con về phố xưa
Cho con nhớ lại khoảng trời thơ
Chào đời cất tiếng oa oa khóc
Tập đứng, tập đi, tập giỡn đùa
Hàng
xóm thân quen thuở thiếu thời Tiếng
chào, lời nói đọng trên môi Cho con khái niệm tình dân tộc Quê Mẹ, con yêu đến trọn đời. Bố muốn đưa
con trở lại trường Vỡ lòng,
con học chữ yêu thương Tuy Thầy
Cô cũ không còn nữa Kỷ niệm
năm nào mãi vấn vương. Đưa con đến lớp buồi
đầu đời Bố bỗng bâng khuâng
nhớ một thời Bố được nội
con đưa đến lớp Rưng rưng
kỷ niệm chẳng nên lời...
Bố muốn đưa con thăm trường xưa
Là nơi bố dạy đã bao mùa
Nguyện làm viên gạch xây đường
bước Cho học trò ngoan đến
bến bờ. Sẽ hiểu vì sao bố thẫn thờ Phút giây chạnh nhớ quãng đời xưa Hiến dâng tuổi trẻ cho mơ ước Nghiệp giáo thân thương tự bấy giờ.
Bố
muốn đưa con đến bến xe Cuối
năm nhộn nhịp chuyến đi, về Bố
con mình ngóng mong chờ nội Tưởng
phút tương phùng vui thỏa thuê...
Những người chuyến cuối xuống xe rồi
Chẳng thấy nội đâu, ta về thôi !
Nội bệnh thình lình, sau đã mất
Hết mừng tuổi nội, mỗi năm trôi...
Bố
dẫn con về quê ngoại xưa Một
thành phố nhỏ cạnh sông thơ Ầu
ơ tiếng võng ngày con bé Thân
tộc họ hàng vui sớm trưa.
Cho con khắc dạ mãi không quên
Dòng nước Cửu Long luôn dịu êm
Vú sữa Sa Giang, sen Đồng Tháp
Quãng đời thơ ấu thật êm đềm....
Bố muốn cùng con một chuyến về
Đứa con sáu tuổi lúc xa quê.
Phương Hà
(Viết theo ý bài Bố Muốn Dẫn
Con Về của Thầy PKT ) Bài Cảm Tác qua " Bố Muốn Dẫn Con Về
" TKP : Con Sẽ Dẫn Bố Về...
Con sẽ
dẫn bố về...thăm xứ sở Đáp
đền một tấm lòng nhớ quê hương Bố nay luống tuổi hay quên lãng thường Một chuyến đò ngang ghé qua chốn cũ
Mái
nhà xưa nơi chôn nhau cắt rốn Vùng
đất mẹ cất tiếng lớn chào đời Bố con mình sẽ đi dạo khắp nơi Thăm trường cũ mầm non con thuở nhỏ Bố đã từng một thời "gõ đầu trẻ"
Như thầy cô xưa mẫu giáo năm nào
Kỷ niệm hành trang mà bố ước ao
Bâng khuâng nhớ làm sao canh cánh
Con dẫn
bố đi quê nhà thăm lại Bà
con mình bên nhà ngoại họ hàng Ra
bến xe, tấp nập khách lang thang Mình
bon chen cũng lần mò thoải mái
Rời Sa Đéc đi Cần Thơ thăm nội
Nhìn ghe tàu con nước lớn nổi trôi
Chân bố mõi cầm tay con bồi hồi
Con, bố đi thăm bạn bè cố cựu
Nơi
đây "chốn quê hương đẹp hơn cả" Đầy ắp yêu thương ấm áp tình người
Gái Cữu Long, trai lục tỉnh mĩm cười
Sông nước quê hương lòng con in đậm
! Bài
vở lòng ngày xưa con đã thấm Bố ơi ! Con nhớ lại quãng ngày xanh Cuộc chiến tàn nghe tha thiết học hành Người vượt biên quyết tâm xây mái ấm...
Ngày
trở lại ít ai mang áo gấm Chỉ
tìm về nơi chốn cũ họ hàng Không
huênh hoang, hoài niệm giấc mơ màng Đầy hương sắc tình quê hương yêu dấu...
Mai
Xuân Thanh (Cảm Tác qua Văn thầy
Trí Khắc Phạm) Ngày 01 tháng
08 năm 2017 CÓ MỘT CHỖ ĐỂ VỀ Đường sá của người Đâu phải của ta Sao
ta cứ miệt mài đi, về năm tháng Dù đông lạnh căm Dù
hè cháy nắng Ta ngựa già nối
những dặm xa Gió ở đây cũng là gió của người ta
Đâu phải gió đồng bằng
Đâu phải mưa châu thổ Nước mặn Đại Tây Dương Đâu bằng nước ngọt phù sa quạch đỏ
Ta nghe chừng thiếu một hơi quen Nên mỗi
ngày qua thêm một nỗi buồn riêng thêm một chút ngậm ngùi cố thổ ở ở, đi đi ta làm
khách trọ sớm nắng chiều mưa bóng nhỏ bên đường
Để mỗi đêm dài điếm cỏ
cầu sương ta mơ làm người Lý Bạch đê đầu
tư cố hương thấy hồn mình lượn lờ nơi viễn phố
Thấy mẹ lưng còng trên sân rêu
phủ mắt lệ nhòa từ buổi con đi ngày ngóng đêm
trông từng cánh chim về nghe sao nặng tháng ngày đứt ruột
Thấy cha một mình trên dòng kinh nước
đục đêm ba mươi một chiếc xuồng câu tiếng độc
huyền cầm chảy suốt đêm thâu (cha muốn gởi gì trong hơi
đồng sũng nước?) Thấy
mái chùa cong thấy ngôi trường
buổi trước ta nhìn ta một thuở rong chơi ta nhìn em tóc
bím, môi cười trao ánh mắt cho ta mà con tim giữ lại
Và cứ giữ nghe em những ngày xưa
ấy Giữ giùm ta một góc trời
quê để hồn ta còn có chỗ trở về khi đất lạ
ta mồ xanh cỏ. Trần Bang Thạch
BỐ MUỐN CON DẪN BỐ VỀ Con ơi con dẫn Bố về Thăm căn nhà cũ bốn bề quạnh hiu Nơi xưa cứ mỗi buổi chiều Bố ra đầu ngỏ thả diều vui chơi Gặp cô hàng
xóm đón mời Hai bên e thẹn nhắc
lời thề xưa Bên hiên một buổi
chiều mưa Tay trong tay mãi vẩn chưa
muốn về Trường xưa rêu phủ tứ bề Con ơi con dẫn Bố về ghé thăm Nhớ đêm lúc độ trăng rằm
Lung linh bóng nguyệt gọi thầm dấu yêu
Đường về
quê Ngoại buồn hiu Bến xe lục tỉnh buổi
chiều mưa bay Ngày nào Nội, Ngoại
cầm tay Thăm con, thăm cháu mà nay xa
rồi ? Quê ngoại buồn lắm con ơi Cậu, Dì con đã qua đời buồn ghê Con còn muốn Bố dẫn về Đường dài con dẫn Bố về nhé con. Lý Tòng
Tôn (Lancaster-8/17) ____________________________________________________________________________
TẠ TỪ Phạm Khắc Trí, Mailoc __________________________________________________________________________
Một bài
thơ cũ vừa được chỉnh sửa lại. Đôi lời
tạ từ cuối đời mong được thân quen chia xẻ. PKT 07/18/2017 TẠ TỪ Mây
Tần - PKT 11/11/2014
Cầu thệ thủy im ngồi
trơ cổ độ , Quán thu phong
lặng đứng rũ tà huy ̣ Có buồn hỏi hoa nắng vàng đầu sóng ,
Lạc lõng trôi rồi biết mất
đi đâu ̣ Cõi cát bụi như nửa hư nửa thực
, Kiếp nhân sinh đã những
lắm bể dâu ̣ Ba chìm
bảy nổi chút thân luân lạc , Môi đỏ tóc xanh nay đã bạc đầu ̣
Đất
khách quê người cuối đời thương khó ,
Tuổi già lụm cụm quên trước
quên sau ̣ Thôi nhỉ đủ
chưa buồn vui thế sự , Mòn
mỏi tháng ngày còn vẫn nhớ nhau ̣ Phụ Chú : Trong
Cung Oán Ngâm Khúc của Cụ Nguyễn Gia Thiều có câu :
"Cầu thệ thủy ngồi trơ
cổ độ / Quán thu phong đứng rũ tà huy"
Tri Khac
Pham Phamid1934@gmail.com MAILOC
Xin góp vần, trải lòng cùng anh. Chúc
anh chị sức khoẻ an vui. Thân kính
Mailoc
Bóng Xế Cầu
thệ thuỷ còn trơ mấy độ, Quán thu phong lá đổ hoàng huy. Lặng nhìn theo cánh chim di, Tuổi xanh heo hút xuân thì còn đâu! Kiếp nhân sinh
một màu hư thực, Cuộc hồng
trần ray rức biển dâu. Một
đời mưa nắng dãi dầu, Trầm
luân mõi mệt lo âu bạc đầu. Kiếp tha hương âu sầu
khốn khó, Tuổi hạc về
vò võ trước sau. Tri âm
gió cuốn xôn xao, Người
đi kẻ ở nghẹn ngào như nhau . Mailoc ______________________________________________________________________________________________________
Ý THU Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh, Quên
Đi, Phương
Hà, Song Quang __________________________________________________________________________________________ Một bài thơ cũ, từ năm
1951, ở thành phố tuổi thơ tôi,viết được
mấy câu rồi phải bỏ dở nửa chừng ̣ Mấy
chục năm sau, từ năm 2000, quê người đất khách, đã
cố gắng hoàn tất nhiều lần, ngay cả đến
lần này, nhưng đều không được vừa ý ̣Nỗi
xúc động thuở đầu đời đã không hồi
phục lại được ̣Đành chịu ̣ Xin thân quen đọc
cho vui với tôi thôi. ̣PKT 07/07/2017 ̣ Ý
THU Mây Tần - PKT
Mỗi độ chuyển mùa dạ xốn xang
, Sầu dâng lãng đãng
đỉnh non vàng ̣ Trời trong
mây trắng trôi ngơ ngác , Rừng
biếc lá xanh rụng ngỡ ngàng ̣ Thương nắng ráng hồng chiều lạc lõng ,
Tội thân cò trắng
tối lang thang ̣ Cố nhân
biền biệt từ thu ấy , Biết
gửi về đâu nghĩa cũ càng ̣ Phụ Chú :
"Tiếc
thay chút nghĩa cũ càng / Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ
lòng " (Truyện Kiều -
Nguyễn Du)
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Thu Năm Ấy
Bạn
bè mấy đứa cũng xênh xang Áo
mới đem khoe, lúa chín vàng Hàng
xóm cô nàng không muốn liếc Thôn
lân thục nữ cũng đâu ngàng Các
anh tiểu học, đường tam cấp Mấy
chị chung trường, ruộng nấc thang Khói
lửa chiến tranh bùng khắp nẻo Mùa
thu năm ấy chạy bò càng
Mai Xuân Thanh Ngày
06/07/17 Cung
Xưa Thanh âm xê cống líu xừ xang (*) Cung điệu vào thu tiễn hạ vàng Tích tịch phượng còn ngơ ứ ngẩn
Tình tang cúc chẳng ngó ư ngàng
Đi tìm hương cũ hoài mong nhạn
Muốn hỏi trời xanh khó bắc thang
Ray rức đàn tôi đành lỗi nhịp
Mộng xưa lưu luyến chỉ thêm càng...
Quên Đi (*) Xê # Sol ; Cóng #
La ; Líu # Đố ; Xừ # Rề ; Xang # Fa.
Theo gót anh Quên Đi, PH xin góp họa cùng Thầy và
VTT Cô đơn trên sông
trăng Ray rứt câu
hò liu...xự...xang... Trên dòng sông
nhuộm ánh trăng vàng Mái chèo lặng lẽ không khua động Gã lái buồn thiu chẳng ngó ngàng Nỗi nhớ người xưa còn chất ngất Niềm đau tình phụ vẫn thênh thang Đêm đêm làm bạn cùng mây nước
Chìm đắm cô đơn, ngẫm lại càng...
Phương Hà Kính Thầy PKT và các bạn vtt Theo gót các bạn trong vtt .SQ xin được mượn
vận và đồng âm qua bài thơ "Ý Thu" của Thầy PKT để
có bài thơ "Tranh Thu" gởi đến Thầy và các bạn như
một lời thăm hỏi và cầu chúc vui cuối tuần TRANH THU
Mượn vận và đồng âm bài thơ
"Ý Thu" của Thầy PKT) Nàng Thu áo mão cũng xuênh xang * Mặc gió heo may điểm lá vàng Mây trắng,trắng bồng sờ đỉnh núi Trời xanh,xanh ngắt níu non ngàn ** Đường mòn uốn lượn như thân rắn
Đồi cỏ chập chùng tựa bậc thang
Ôi ! ngắm thiên nhiên lòng cảm khái
Bức tranh cảnh củ đẹp thêm càng....(đẹp)
songquang *Xuênh xang không biết có viết đúng
không ?Nếu sai xin Thầy và quý bạn chỉ giáo,vì SQ thường
nghe câu"áo mão xuênh xang ** Xin
mượn đồng âm "ngỡ ngàng"
Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh, Mailoc, Phương Hà
THU TỨ
Lý Bạch (701-762) Trời đã vào thu rồi đấy em / Dáng
xưa gió gác lạc trăng thềm (Mây Tần 2016 - PKT 06/30/2017)
Thu phong thanh Thu nguyệt
minh Lạc diệp tụ hoàn tán
Hàn nha thê phục kinh Tương tư tương kiến tri hà nhật
Thử thì thử dạ nan vi tình
NỖI
LÒNG TRONG MỘT ĐÊM THU PKT -
Mây Tần 2012 Thu gió mát , Thu trăng
thanh ̣ Lá rơi đùa xào xạc
, Quạ lạnh ngủ giật mình ̣
Nhớ nhau không biết còn ngày
gặp , Đêm dài trăn trở
xiết bao tình ̣ Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Trắng Đêm Thao thức
Gió
thu khẽ Trăng thu rằm Lá lìa cành rơi nhẹ Quạ kêu buồn tối tăm Bao
giờ mới gặp đầy thương nhớ Trằn trọc đêm khuya lại khóc thầm Mai Xuân Thanh
Ngày 30 tháng 06 năm 20 Ý Thu
Gió thu lạnh, Trăng thu xanh. Vàng
rơi, tan họp mãi, Quạ hãi
rét, nương cành. Nhớ nhau
gặp lại bao giờ nhỉ ? Đây
lúc đêm nay lụy mối tình . Mailoc phỏng dịch Phương Hà xin góp
bài phỏng dịch cùng Thầy PKT và VTT Đêm thu Trời thu gió mát,
trăng thanh Lá rơi khiến quạ giật mình ngẩn ngơ Gặp nhau biết có bao giờ ? Đêm dài thao thức vẩn vơ
nỗi tình. Phương Hà ___________________________________________________________________________
KHÓI
VẮT VAI PKT 12/08/2016 Trở về thăm
phố cũ , La cà vỉa hè xưa
. Chân mỏi vào quán nước
, Ðầy thềm nắng đong đưa
. . Ðiếu thuốc lào chưa hút , Mà
đã khói vắt vai . Cốc chè
vối uống cạn , Nào đâu
bóng hình ai . Xa nhau từ thu ấy , Ngày
tháng những đợi chờ . Sáu
chục năm cách biệt , Một đời
tôi bơ vơ . . Phụ Chú
: 1 - Một số người ngoài Bắc vẫn còn thấy hút
thuốc lào nhất là về mùa đông lạnh . Ca Dao có câu :
"Nhớ ai như nhớ thuốc lào / Ðã chôn điếu xuống
lại đào điếu lên " . "Khói Vắt Vai ",lơ mơ say khói
thuốc , là nhãn hiệu của một loại thuốc lào hiện được
bày bán trong tủ kính các quán nước ngồi lề đường
phố cũ ở Hà Nội ,
2 - Chè vối hay trà vối là một
thức uống dân giả ở ngoài Bắc nấu bằng lá vối . Cái
ly còn gọi là cái cốc . Thơ Quang Dũng : "Thoáng hiên em về
trong đáy cốc / Nói cười như thể một đêm mơ
". 3 - Thơ tình của một nhà giáo và người chồng mẫu
mực đấy . Kỷ niệm cuối đời tìm về chốn cũ . Hai ông
già lang thang một sáng ở phố xưa . Ông già chú 87 tuổi (con
dòng sau) , hoạ sĩ , ở lại Hà Nội , sống sót sau cuộc chiến
30 năm , huân chương kháng chiến hạng nhì . Ông già cháu
83 tuổi , vốn nhà giáo , vào Nam mùa thu 1954 và rồi thân
phận nổi trôi ở xứ người từ 1975 . Ðọc cho vui thôi . PKT 12/08/2016
. Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com MỪNG THẦY TRỞ LẠI (kính họa Khói
Vắt Vai của Gs PKT) Chào Thầy về
chốn cũ Học trò từ ngày xưa
Kính mời vào quán nước
Rạng ngời mắt đong đưa. Chung quanh người
ta hút Khói thuốc lào oằn vai
Cốc chè sen uống cạn Chợt nhớ bóng hình ai. Xa nhau từ độ ấy
Vui vẻ thỏa đợi chờ Thầy trò ta cách biệt Gặp rồi hết bơ vơ.
Chào Thầy lòng hơn hở Khoanh tay đứng cúi đầu Kính mong Thầy đắc thọ An nhàn sống dài lâu...
Dương hồng Thủy (10/12/2016)
CẢM XÚC NHÂN
MÙA TẠ ƠN Xướng
hoạ:Phạm Khắc Trí, Phương Hà _______________________________________________________________ KHÔNG
ÐỀ PKT - Cảm xúc ghi vội
trong ngày Lễ Tạ Ơn 11/24/2016
Ngày Trời tháng Phật đà dần lụn
, Sớm tối ngẩn ngơ chẳng đợi
chờ . Hát tếu làm vui đời
khổ nạn , Nói xàm cho bõ kiếp
ngu ngơ . Dại khôn cam phận niềm
lơ láo , Say tỉnh xót thân nỗi
vật vờ . Ai có thương nhau đâu
nỡ trách , Ngàn năm mây trắng
vẫn bơ vơ . Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com CÔ ĐƠN
Biệt mù cánh nhạn, mờ tăm cá
Còn có hay chăng để ngóng chờ
? Gọi gió, gió đi không trở
lại Hỏi mây, mây cứ mãi làm
ngơ Cuộc đời, hạnh phúc đâu
là thật ? Nỗi nhớ, niềm vui cũng
chỉ vờ ? Một bóng cô đơn
trong cõi thế Con người: hòn đảo
nhỏ chơ vơ.
Phương Hà
Lý
Thương Ẩn: DẠ VŨ KÝ BẮC Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Quên Đi, Đỗ Chiêu Đức,
Kim Phượng,
Kim Oanh DẠ VŨ KÝ
BẮC Lý Thương Ẩn (812 - 858) Quân vấn quy kỳ vị
hữu kỳ, Ba sơn dạ vũ trướng thu trì. Hà đương
cộng tiễn tây song chúc, Khước thoại Ba sơn dạ vũ thì. Dịch Xuôi : Gửi Tiếng Mưa Đêm Về Phương
Bắc PKT 06/21/2016 Bạn hỏi ngày nào về , tôi chưa định
được Ở vùng núi Ba ,lúc này vào thu,
đêm mưa dai dẳng ,ao nước ngập tràn Không biết
bao giờ chúng ta cùng chong một ngọn nến bên song cửa tây Để
kể lại với nhau nghe về tiếng mưa rơi trong những đêm thu ,như
đêm nay , ở vùng núi Ba này Chú Thích :
Ba Sơn , vùng núi Ba xưa thuộc Tứ Xuyên , phố núi Trùng Khánh
(Bắc Kính) bây giờ ,nổi tiếng mưa nhiều trong đêm, nhất là
vào mùa thu . Có Thính Vũ Đường, giữa rừng trúc, cho khách
thập phương thiền giả , về đêm , ngồi uống trà, chỉ
để, nghe tiếng mưa rơi . PKT 06/21/2016 MƯA NÚI ĐÊM
THU ĐẤT KHÁCH PKT 06/21/2016 Bạn hỏi hẹn về chưa định
được , Đêm thu, mưa núi tràn ao đầy. Bao giờ chong
nến riêng tây nhỉ , Để nói về mưa đêm ở đây. Lời Thêm : Mưa núi ,đêm thu, đất khách ! Chao
ôi , chữ với nghĩa của người xưa. Các cụ nói gì với
nhau, riêng tây , về mưa đêm ở đây , nếu còn được
găp nhau lại, vào những ngày tháng cuối đời này? PKT 06/21/2016 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Mưa
Đêm Gởi Phương Bắc
Ngày về
biết trả lời sao
Ba Sơn mưa tối nước ao thu đầy Hẹn anh dưới nến song tây
Cùng nhau kể chuyện đêm nầy núi
Ba.
Quên Đi Đỗ Chiêu Đức
tham gia với các phần sau : DẠ
VŨ KÝ BẮC 夜雨寄北 của LÝ THƯƠNG ẨN 李商隱
: 夜雨寄北 DẠ
VŨ KÝ BẮC
君問歸期未有期
Quân vấn quy kỳ vị hữu kỳ
巴山夜雨漲秋池
Ba sơn dạ vũ trướng thu trì.
何當共剪西窗燭 Hà
đương cộng tiễn tây song chúc , 卻說巴山夜雨時
Khước thuyết Ba sơn dạ vũ thì.
李商隱(公元813-858),字義山,號玉谿生,懷州河內 (今河南省泌陽縣)人。開成二年進士。當時牛、李黨爭劇烈, 他被捲入漩渦,在政治上受到排擠,一生困頓失意。李商隱和杜牧齊名,是晚唐重要詩人之一。他的詩多寫時代亂離的感慨,個人失意的心情。其中有不少借古詠今的詠史詩和纏綿悱惻的愛情詩。由於時代混亂、遭遇坎坷,詩中往往流露出濃厚的消極感傷情緒。他在詩歌藝術上善於廣泛地從多方面學習前人,又能形成自己的獨特風格,特點在於構思縝密、 想像豐富、語言優美、韻調和諧。
Lý Thương Ẩn ( 813-858 )
Lý Thương Ẩn tự là Nghĩa Sơn, hiệu là Ngọc Khê Sinh.
Người xứ Hoài Châu Hà Nội ( thuộc Bí Dương Huyện tỉnh
Hà Nam hiện nay ). Đậu Tiến Sĩ năm Khai Thành thứ hai. Lúc bấy
giờ hai Đảng Ngưu và Lý đang tranh chấp kịch liệt. Lý bị
cuốn vào vòng xoáy tranh chấp đó, cho nên gặp phải sự
bài xích từ chính trường, cả đời khốn đốn, bất
đắc chí. Cùng với Đỗ
Mục hợp thành một cặp LÝ- ĐỖ xuất sắc ở buổi Tàn
Đường. Thơ của Lý Thương Ẩn thường tả những nỗi
cảm khái trong thời ly loạn, tâm tình của những con người thất
ý. Trong đó có không ít bài mượn cổ để vịnh
kim và những bài diễn tả ái tình trắc trở, yêu đắm
triền miên... Do cuộc đời
gặp nhiều trắc trở, cho nên thơ của ông luôn luôn nặng về
những tình cảm lãng mạn, buồn thương, tiêu cực. Về nghệ
thuật thi ca, ông đã chịu khó học hỏi một cách rộng rãi
những thành tựu của người đi trước, và lại hình thành
được một phong cách độc đáo cho riêng mình. Đặc
điểm của ông là ý thơ chặc chẽ, tưởng tượng phong
phú, lời thơ hoa mỹ với âm điệu du dương hòa hài dễ
đi vào lòng người đọc.
夜雨寄北 DẠ
VŨ KÝ BẮC
君問歸期未有期
Quân vấn quy kỳ vị hữu kỳ
巴山夜雨漲秋池
Ba sơn dạ vũ trướng thu trì.
何當共剪西窗燭
Hà đương cộng tiễn tây song chúc , 卻說巴山夜雨時
Khước thuyết Ba sơn dạ vũ thì. GHI CHÚ : 1. QUY KỲ : là Cái KỲ Hạn về quê,
tức là Ngày về. 2. TRƯỚNG : là Tràn. TRƯỚNG
THU TRÌ : là Nước ngập tràn ao thu. 3. HÀ ĐƯƠNG
: là Khi Nào, Lúc Nào. 4. CỘNG : là Cùng nhau. TIỄN
: là Cắt, Hớt. CHÚC : là Ngọn Nến, Đèn Cầy.
CỘNG TIỄN TÂY SONG CHÚC : là Cùng nhau hớt tim của ngọn nến
bên cửa sổ phía tây. 5. KHƯỚC THUYẾT : là Lại
Nói Về... NGHĨA BÀI THƠ :
ĐÊM MƯA GỞI VỀ ĐẤT BẮC
Bạn hỏi tôi ngày nào về quê, nhưng tôi còn chưa biết
ngày nào mới về quê được. Đêm nay mưa ở đất
Ba Sơn làm tràn ngập cả nước ao thu. Biết đến bao giờ lại
được cùng bạn ngồi chong nến tâm sự để cùng nhau cắt
đi cái bấc của ngọn nến bên song cửa phía tây. Và cùng
nhau nói đến chuyện mưa đêm rả rít của xứ Ba Sơn nầy
! DIỄN
NÔM :
Bạn hỏi ngày về chưa có ngày,
Ba Sơn mưa ngập nước ao đầy. Ngày
nao lại được cùng chong nến,
Nói chuyện Ba Sơn mưa tối nay !?
Về bài thơ DẠ VŨ KÝ BẮC nêu trên, xin được trình
bày.... Thêm
một kiểu hiểu nữa về bài " Dạ Vũ Ký Bắc " là
" Dạ Vũ Ký NỘI " ( NỘI là Nội nhân, Nội Tướng,
là Bà Xã, là Người Yêu ). Chữ QUÂN 君 là Ngôi
thứ 2 trong Danh xưng Đại từ, nên có thể chỉ Nam hoặc Nữ.
Theo tình ý trong bài thì thích hợp với tình yêu Vợ Chồng
trai gái hơn là tình bè bạn ( có vẻ Bê-Đê quá
! ). Này nhé !...
.....Em hỏi ngày nào anh về , anh cũng chưa biết là ngày nào
anh mới về được.( Vì bận công vụ chẳng hạn... ). Đêm
nay mưa ở Ba Sơn làm tràn ngập cả nước ao thu, ( như tình
anh nhớ em cũng tràn ngập như thế ! ). Ôi, biết bao giờ mới được
cùng em cùng ngồi tỉ tê tâm sự và cùng khêu ngọn nến
sắp tàn lụn bên song cửa phía tây, để anh lại sẽ kể
cho em nghe về những đêm mưa rả rít ở Ba Sơn nàỳ !....
Diễn nôm :
Em hỏi hôm nao trở lại nhà ? Ba
Sơn ao nước ngập mưa sa
Bao giờ lại được cùng khêu nến
Nói chuyện Ba Sơn mưa thướt tha !
Quý vị thấy thế nào? Có thể lắm chứ ! Vì Lý Thương
Ẩn chuyên về tình cảm yếu đuối, lãng mạn mà.... "
Tương kiến thời nan, biệt diệc nan " và.... " Lạp cự thành
hôi lệ thủy can " mà !....
Đỗ Chiêu Đức Dạ
Vũ Ký Bắc Rằng bạn ngày về chưa định trước
Đêm thu mưa núi nước tràn ao
Cửa tây chung nến bao giờ thắp
Hầu kể cho nhau mưa thế nào
Kim
Phượng Đêm
Mưa Núi Ba
Khi nao định được ngày về?
Ao thu mưa tối não nề núi Ba Bao giờ thắp nến cùng ta? Hiên tây kể lại mưa sa đêm này.
Kim Oanh _____________________________________________________________________________
GIANG
PHONG NGƯ HỎA QUA BÀI
PHONG KIỀU DẠ BẠC CỦA TRƯƠNG KẾ PHONG KIỀU DẠ BẠC Trương Kế ( - 756 - ) Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên Giang phong ngư hỏa
đối sầu miên Cô Tô thành ngoại Hàn San tự Dạ
bán chung thanh đáo khách thuyền THUYỀN NEO QUA ĐÊM Ở
CẦU PHONG PKT 05/28/2016 Trăng rụng , quạ kêu , sương
đầy trời Bến phong hiu hắt trong ánh lửa chài trước một
giấc ngủ buồn Từ chùa Hàn San ở ngoài thành Cô Tô Tiếng chuông thỉnh nửa đêm âm vang đến thuyền khách GIANG PHONG NGƯ HỎA PKT 05/28/2016 Bài 1 :
(Thể Thất Ngôn Tứ Tuyệt) Trăng rụng , quạ kêu , trời
ngập sương. Bờ phong rũ bóng lửa chài buồn. Nửa đêm
thao thức trên thuyền khách, Vẳng tiếng chuông đời những
vấn vương. Bài 2 : (Thể Lục Bát) Quạ
kêu, trăng rụng , sương mờ , Cầu Phong gối mộng đôi bờ
sông xưa. Lửa chài , thuyền khách , đong đưa , Nửa đêm
vẳng tiếng chuông chùa mù khơi. Phụ Chú :
Xin được hiểu , cầu Phong (Phong Kiều) , thành Cô Tô , chùa Hàn
San là ở đâu đó ,không ảnh hưởng đến cảm xúc
Giang Phong Ngư Hỏa của người chuyển dịch , qua bài Phong Kiều Dạ
Bạc ở đây. PKT 05/28/2016 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Đỗ Chiêu Đức xin tham gia bằng
bài diễn nôm 8 chữ như sau :
PHONG KIỀU DẠ BẠC Trăng tà lạnh,
tiếng quạ kêu sương xuống Giấc
sầu miên, sông vắng, đối lửa chài Chùa
Hàn San ngoại thành Cô Tô ấy
Nửa đêm buồn, chuông vẳng đến thuyền ai !
Đỗ Chiêu Đức
____________________________________________________________________________________
TỬ DẠ TỨ THỜI CA Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc,
Phương Hà TỬ DẠ TỨ THỜI CA Lý Bạch (701 - 762) XUÂN CA Tần địa La Phu nữ Thái tang lục thủy biên Tố thủ
thanh điều thượng Hồng trang bạch nhật tiên Tàm cơ thiếp
dục khứ Ngũ mã mạc lưu liên HẠ CA Kính hồ
tam bách lý Hạm đảm phát hà hoa Ngũ nguyệt Tây Thi thái Nhân
khan ải Nhược Da Hồi châu bất đãi nguyệt Quy khứ Việt
vương gia THU CA Trường An nhất phiến nguyệt Vạn hộ
đảo y thanh Thu phong xuy bất tận Tổng thị Ngọc quan tình
Hà nhật bình Hồ lỗ Lương nhân bãi viễn chinh ĐÔNG CA Minh triêu dịch sứ phát Nhất dạ nhứ chinh bào Tố thủ trừu châm lãnh Na kham bả tiễn đao Tài phùng
ký viễn đạo Kỷ nhật đáo Lâm Thao DịCH XUÔI
: BÀI CA BỐN MÙA CỦA NÀNG TỬ DẠ PKT 05/12/2016 XUÂN CA : Người con gái tên gọi La Phu ở
đất Tần / Một sáng xuân đi hái dâu bên dòng nước
trong xanh biếc / Bàn tay trắng đẹp vin nhánh dâu non / Màu áo hồng
khoe sắc e ấp trong nắng / Vì tằm đói nên phải vội về /
Xin người quân tử thông cảm cho ,chớ lưu luyến níu kéo mà
chi kẻo tội nghiệp thiếp HẠ CA : Hồ Kính ba trăm
dặm , nước mênh mông / Đang mùa hoa sen nở rộ / Mường
tượng cảnh tháng 5 , Tây Thi cô gái nước Việt chèo thuyền
đi hái sen / Khách nhàn du đứng xem dọc theo khe Nhược Da, một
lạch nước nhỏ chảy vào hồ / Đang vui, không chờ trăng
lên, thuyền hoa sao đã sớm quay về / Nơi vua Việt ở
, bỏ lại cho ai với một trời trăng nước bâng khuâng
THU CA : Trường An vằng vặc một vầng trăng sáng / Nhà nhà vang
dội tiếng chầy giặt áo lạnh cho mùa đông sắp tới/ Gió
thu thổi về lồng lộng không cùng / Như đưa tiễn tình ai ra
mãi ngoài biên ải xa / Biết có ngày nào dẹp yên được
giặc dữ / Cho chàng thôi chuyện chiến chinh để trở về nhà
với thiếp. ĐÔNG CA : Hay tin sáng mai có sứ dịch
đi ra ngoài trận địa / Nên đã mất suốt một đêm
ngồi khâu lại chiếc áo ấm / Bàn tay đã tê cóng
vì kim chỉ / Cơ hồ đôi lúc không cầm nổi cái kéo
lên để cắt nữa , thương nhớ không cùng / Cũng may là
đã làm xong để kịp gửi đi / Nhưng rồi lại lo không biết
ngày nào mới đến nơi để chàng có áo mặc cho khỏi
bị lạnh trong mùa đông này ở nơi chiến địa.
TỬ DẠ TỨ THỜI CA PKT 05/12/2016 XUÂN CA La Phu gái
đất Tần , Đứng hái dâu bên sông. Nhánh non níu
tay trắng , Lung linh tà áo hồng. Tằm đói phải về vội, Xin quân tử đừng trông. HẠ CA Kính Hồ nước
mênh mông , Đương mùa sen nở rộ. Giữa hạ, gái
nước Việt , Hái hoa ở lạch Da. Trăng lên, buồn thuyền
vắng, Người có về đến nhà ? THU CA Trường
An một vầng trăng , Tiếng chầy giặt rộn ràng. Gió thu thổi
da diết , Xót người ngoài ải quan . Bao giờ yên giặc dữ
, Cho thiếp thôi nhớ chàng. ĐÔNG CA Mai phu trạm ra ải
, Thức suốt một đêm đông . Tay cóng, kim chỉ lạnh , Kéo cắt, khôn cầm lòng. Áo may xong kịp chuyến , Biết
chàng nhận được không? Chú
Thích : (1) Ngũ mã = xe 5 ngựa kéo dành cho quan thái thú
(?) (2) Nhược Da, còn gọi là Da Khê, một khe lạch nhỏ chảy
vào Kính Hồ , xưa thuộc đất Việt, thời Xuân Thu, Việt Vương
Câu Tiễn, Phạm Lãi, Tây Thi (3) Trường An , tên một kinh đô
xưa , nay còn phế tích ở Thiểm Tây (4) Ngọc Quan , hay Ngọc Môn Quan , tên một cửa ải cách Trường
An khoảng 3600 dặm.phía tây bắc (5) Lâm Thao , chỉ vùng chiến
địa , nay thuộc Cam Túc Tri
Khac Pham Phamid1934@gmail.com --
Bản dịch của Mailoc --
XUÂN CA Gái La Phu đất Tần xinh trẻ Đang hái dâu lặng lẽ hồ xanh
Nõn nà tay ngọc vin cành
Áo hồng nắng chiếu trời thanh
rõ rành. Tằm thiếp
đói về nhanh kẻo muộn
Xin quan trên chớ luống mơ mòng . ML
HẠ CA Hồ gương xanh dài ba trăm dặm
Sen cánh hồng rực thắm trong đầm
Tây Thi hoa hái tháng Năm
Nhược Da dân thấy xâm xâm
thuyền vào , Trăng chưa
lên quay mau trở lại ,
Cung nước Việt trăng trải người về .
ML THU CA
Đêm Trường An trăng khuya một
mảnh Tiếng chày đêm
lanh lảnh tư bề . Gió
thu hiu hắt lê thê, Nhớ
nhung man mác sầu về Ngọc Quan .
Bao giờ Hồ giặc dẹp tan Chiến chinh thôi hết để chàng bên em .
ML ĐÔNG
CA Mai sứ giả về miền
binh khói Dệt chinh y
mòn mỏi đêm dài .
Tay ngà buốt giá kim may
Kéo dao lạnh ngắt khổ thay khó cầm. Chiến bào xong ân cần đã gởi ,
Mất vài ngày sẽ tới Lâm
Thao .
Mailoc
Phương Hà xin góp bài phỏng dịch
cùng Thầy và anh Mai Lộc
KHÚC
CA MÙA XUÂN La Phu, cô gái đất Tần Hái dâu một sáng bên dòng sông xanh
Bàn tay trắng nuột vin cành
Áo hồng e ấp trong làn nắng xuân
Lo tằm đói, vội dờì chân
Chàng đừng níu kéo lần khân
ích gì. KHÚC CA MÙA
HẠ Hồ Kinh trảỉ rộng mênh mông Đang mùa sen nở hương nồng sắc phô
Thuyền con thong thả giữa hồ
Gian nhân yểu điệu tay ngà hái sen
Bên khe, khách ngẩn ngơ nhìn
Thuyền về chẳng đợi trăng lên
cuối hồ. KHÚC CA MÙA
THU Trường An vằng vặc trăng soi Tiếng chày giặt áo đầy vơi rộn ràng
Gió thu vi vút theo sang Tiễn người chinh chiến dặm ngàn ải xa
Mong ngày non nước thái hoà
Chàng về với thiếp lệ nhoà yêu
thương. KHÚC CA MÙA
ĐÔNG Sứ ra biên ải sáng mai Thiếp khâu áo suốt đêm nay gởi chàng Bàn tay tê cóng, đau ran Vì chàng, thiếp vẫn chu toàn trước sau
Gởi rồi yên dạ đâu nào
Còn lo chẳng đến kịp vào mùa
đông. Phương Hà phỏng dịch
TỬ KHÂM - KINH THI
Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Phương Hà Mời đọc
cho vui cùng với tâm tình của một cô gái hơn hai ngàn năm
trước , vào lúc đang xuân, má đỏ môi hồng. "Túng
ngã bất vãng/ Tử ninh bất lai ". Như em dù lỗi hẹn không
đến / Sao chàng lại không đến thăm em! Ôi chao , một thời
, đâu tuổi thơ tôi? PKT 05/04/2016 Tử Khâm Kinh Thi - Trước
Công Nguyên Thanh thanh tử khâm Du du ngã tâm Túng ngã
bất vãng Tử ninh bất tự âm Thanh thanh tử bội Du
du ngã tư Túng ngã bất vãng Tử ninh bất lai Khiêu
hề thát hề Tại thành khuyết hề Nhất nhật bất kiến Như tam nguyệt hề. Dịch Xuôi : Xanh Xanh Cổ Áo Chàng PKT 05/04/2016 Xanh xanh màu cổ áo chàng / Khiến lòng em những
vương vấn xốn xang / Cho dù như em đã lỗi hẹn không đến
được/ Sao chàng không có một lời hỏi thăm em Xanh
xanh màu đai ngọc chàng / Khiến trí em những mơ màng tưởng
nhớ / Cho dù như em đã lỗi hẹn không đến được /
Sao chàng không đi đến gặp em Tung tăng chân sáo/ Trên
cổng thành vắng / Chàng đã sai hẹn / Như ba tháng "dồn
lại" trong một ngày ngóng chờ nhau Phụ Chú : Mượn
chữ trong Truyện Kiều Của Cụ Nguyễn Du : Ba thu "dồn lại" một
ngày dài ghê. Tử Khâm PKT 05/04/2016 Xanh
màu xanh cổ áo , Cho lòng ai xốn xang . Như em dù lỗi hẹn
, Sao không thấy hỏi han. Xanh màu xanh đai ngọc , Cho trí
ai mơ màng. Như em dù lỗi hẹn , Sao chàng không đến
thăm . Tung tăng bước chân sáo , Tha thẩn trên thành
hoang . Một ngày mòn mỏi đợi , Là...thiên thu võ vàng. Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Phương
Hà xin được góp bài phỏng dịch cùng Thầy: HỎI
CHÀNG Cổ áo chàng xanh xanh Khiến
tim em đập nhanh Cho dù em lỗi hẹn
Chàng im lặng sao đành ? Đai ngọc
chàng xanh xanh Khiến hồn em tan tành
Cho dù em lỗi hẹn Chàng không đến sao đành ? Em tung tăng chân sáo
Rồi đợi mãi trên thành Một ngày không gặp mặt Dài hơn cả ba trăng. Phương Hà phỏng dịch
LÝ BẠCH: XUÂN NHẬT ĐỘC CHƯỚC Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mai Xuân Thanh _____________________ Đất khách lần khân đà trọn kiếp / Thì thôi chữ
nghĩa chút niềm vui / Đêm đêm lần giở trang thơ cổ / Trăng
nước Tầm Dương những ngậm ngùi (Mây Tần 2012) . PKT 04/22/2016 Xuân Nhật Độc Chước Miến hoài thương
châu gian Trường không khứ điểu một Ngày Xuân Uống
Rượu Một Mình Mơ
màng theo vầng ráng đỏ ở cuối chân trời / Lan man lại nhớ
về căn nhà cũ ở bến sông xưa / Vào lúc này , thân
sơ chung quanh không một ai ngoài một hồ rượu trước mặt /
Đạm nhiên vạn sự nhàn , có thể thờ ơ với mọi chuyện
để cho tâm trí nhàn nhã, thảnh thơi được sao / Gác
chiếc đàn dựa vào cội thông cao / Cùng chén rượu
mời vơi đầy với núi non trùng điệp ngoài xa / Một
cánh chim bay lạc lõng trong trời rộng / Một đám mây từng
không lơ lửng trôi về / Một cảnh quang ảm đạm của một
buổi chiều tàn / Với những vệt nắng cuối ngày còn
vương vấn loang lổ đây đó, trông như một bức tranh thu
chấm phá, ôi chao là đẹp và buồn . Trời chiều cánh chim mỏi , Chạnh buồn thương
ngày vội , Phụ Chú : Thi Tiên Lý Bạch còn có
một bài khác sau đây cũng cùng tựa đề Xuân Nhật Độc
Chước. Có thể cả 2 bài cùng một tác giả là XNĐC
Kỳ 1 và Kỳ 2 chăng? Xuân Nhật Độc Chước (Kỳ ?) Đông phong phiến
thục khí /Thủy mộc vinh xuân huy / Bạch nhật chiếu lục thảo / Lạc hoa tán thả phi/Cô vân hoàn không
sơn/ Chúng điểu các dĩ quy/ Bỉ vật giai hữu thác/ Ngô sinh
độc vô y/ Đối thử thạch thượng nguyệt/Trường túy
ca phương phi Ngày Xuân Uống Rượu Một Mình (Kỳ
?) Gió
đông thổi khí lành /Cảnh vật rạng sắc xuân/ Cỏ non nắng
trổ biếc / Hoa rụng rơi tần ngần / Mây lẻ lạc non xa / Chim đàn
tìm ổ cũ / Muôn loài đều có tổ / Ta bây giờ về đâu
/ Dưới trăng nghêu ngao mãi / Bài ca vạn cổ sầu . Phamid1934@gmail.com UỐNG RƯỢU NGÀY XUÂN
Chân
trời ráng đỏ thấy mơ màng, Bến
cũ bờ sông nhớ thảo trang. Chén
rượu cô đơn ta uống cạn, Một
mình cõi tạm sống an nhàn. Cây
đàn tựa gốc thông xanh ngát, Núi
biếc non cao bóng xế tàn. Lạc
lõng đôi chim bay mõi cánh, Buồn
thương xuân sắc lại vương mang.
Mai Xuân Thanh Xin góp bài vào Vườn Thơ thẩn Qua bài phỏng dịch của thầy Phạm Khắc Trí "Xuân
Nhật Độc Chước" - Thơ Lý Bạch Ngày 22 tháng 04 năm 2016
XUÂN HÀNH - GIẢ ĐẢO Bản dịch: Phạm Khắc Trí,
Mailoc, Quên Đi, Mai Xuân, Kim Oanh, Mai Xuân
Thanh, Kim Phượng Nói đến Hành , trong thơ
xưa , thường là một loại thơ ,tự sự ,trữ tình , tự
do, gần như nghĩ sao viết vậy , phóng túng , ít chịu gò bó
theo một thể luật nhất định. Như, Đoản Ca Hành của Tào
Tháo "Đối tửu đương ca/ nhân sinh kỷ hà / thí như
triêu lộ / khứ nhật khổ đa ..." (Trước rượu nghêu ngao
/ đời người bao lâu / như giọt sương mai / ngày qua khổ nhiều...).Như
,Trường Can Hành cúa Lý Bạch :"Thiếp phát sơ phú ngạch
/ Chiết hoa môn tiền kịch / Lang kỵ trúc mã lai / Nhiễu sàng lộng
thanh mai ..." (Tuổi thiếp tóc vừa xòa trước trán / đang chơi
bẻ hoa đóng tuồng trước nhà / Chàng cỡi ngựa tre ngang qua /
Nghịch ném mơ xanh vào đầy giường thiếp). Như, Tỳ Bà
Hành của Bạch Cư Dị: "Tầm Dương giang đầu dạ tống
khách / phong diệp địch hoa thu sắt sắt/ chủ nhân há mã khách
tại thuyền/ cử tửu dục ẩm vô quản huyền..." (mà Cụ
Phan Huy Vịnh đã chuyển dịch là "Bến Tầm Dương canh khuya
đưa khách /quạnh hơi thu lau lách đìu hiu/ người xuống ngựa
khách dừng chèo/ chén quỳnh mong cạn sớm chiều trúc ty ). Bài
Xuân Hành của Giả Đảo đã là một trường hợp hiếm
thấy, là một bài hành hay ,thanh thoát mà sâu lắng, mà
lại được viết trong khuôn khổ một bài thơ Đường
ngũ ngôn bát cú, cách luật nghiêm chỉnh! Tác giả thật
không hổ danh được người đời truyền tụng là một
nhà thơ "nhị cú tam niên đắc" (phải mất 3 năm mới
làm được 2 câu thơ vừa ý). Ngày xuân đôi lời
dông dài cho vui, xin được chia xẻ điều thú vị này với
mọi người yêu chuộng thơ xưa. PKT 04/05/2016
Xuân Hành Giả Đảo (793 - 865)
Khứ khứ
hành nhân viễn
Trần tuỳ mã bất cùng
Lữ tình
tà nhật hậu
Xuân sắc tảo yên trung
Lưu thuỷ
xuyên không quán
Nhàn hoa phát cố cung
Cựu hương
thiên lý tứ
Trì thượng lục dương phong
Dịch
Xuôi : Xuân Hành
PKT 04/05/2016
Người
đi là đi mãi / bụi đường mòn vó ngựa / tình lữ
chiều nắng tắt / thoáng xuân trong sương mai / suối chảy qua quán
trống vắng / hoa trôi từ cung xưa nào / nhớ về quê cũ
giờ xa xôi quá / liễu xanh rủ bên hồ gió động lao xao.
Xuân
Hành
PKT 04/05/2016
Một đi là mãi
mãi ,
Bụi nản ngựa đường xa.
Chiều nắng tàn
vương vấn ,
Sáng sương xuân nhạt nhòa.
Suối buồn
qua quán trống ,
Hoa lạc nhớ cung xưa.
Quê cũ ngàn
trùng cách ,
Liễu hồ gió nhẹ đưa.
Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com
XUÂN HÀNH
Người đi đi bên trời lủi thủi
Vó câu
dồn cuốn bụi trần gian .
Chiều về lòng khách miên
man,
Sớm mai xuân sắc sương lan khói lồng .
Ngang quán
vắng một dòng suối nhỏ
Cố cung buồn hoa nở nhàn
an.
Lòng quê da diết dặm ngàn,
Bên hồ liễu
biếc mơ màng phất phơ .
Mailoc
phỏng dịch
春行
Xuân Hành
去去行人遠,
Khứ khứ hành nhân viễn,
塵隨馬不窮。
Trần tuỳ mã bất cùng.
旅情斜日後,
Lữ tình tà nhật hậu,
春色早煙中。 Xuân
sắc tảo yên trung
流水穿空館, Lưu thuỷ
xuyên không quán,
閑花發故宮。 Nhàn hoa phát
cố cung.
舊鄉千里思, Cựu hương thiên lý
tứ,
池上綠楊風。 Trì thượng lục dương
phong.
賈島 Giả
Đảo
Xuân Hành
Người sao lại mãi đi xa
Bụi
đường theo vó ngựa qua mịt mùng
Khách
buồn chiều xuống mông lung
Màu xuân lạc giữa
một vùng sương mai
Nước
bên quán vắng xuôi dài
Hoa sầu cung cũ sắc
phai hương tàn
Nhớ
quê xa lắc dậm đàng
Bên hồ dương liễu
ngỡ ngàng gió xuân.
Quên Đi
XUÂN
ƠI ! VẪN CỨ ĐI...
ĐI ĐI XUÂN ƠI
!
Người đi xa xa mãi,
Dặm hồng
ngựa mõi mòn.
Bóng chiều nghiêng ngã xế,
Sương
mờ sáng xuân non.
Suối buồn bên quán vắng,
Cổ cung
hoa héo hon.
Nẻo về đâu quê cũ,
Liễu soi
hồ gió hôn !
Mai Xuân
Xuân
Hành
Người đi đi miệt mài
xa
Dặm đường vó ngựa vụt qua bụi
mù
Sầu lòng chiều nhạt âm u
Thoáng
xuân bao phủ một vùng sương mai
Suối buồn quán vắng lắc lay
Cung xưa hiu hắt
đọa đày đời hoa
Nghìn trùng nhung nhớ quê nhà
Xuân đi liễu rũ gió sa lệ hồ
Kim Oanh ĐI ĐI MÃI XUÂN ƠI ! Người đi
xa mãi chân trời, Bụi mờ tung vó
ngựa ơi dặm trường. Nắng chiều
lòng khách vấn vương, Sương
mờ thoang thoảng xuân hương lạ thường. Suối reo quán vắng bên đường, Hoa rơi cung cũ cảm thương tiêu điều ! Cố hương chạnh nhớ mến yêu Gió đưa liễu rũ quạnh hiu bờ hồ !
Mai Xuân Thanh
Ngày 08 tháng 04 năm 2016 Xuân Hành
Sao
người cứ mãi xa đi Ngựa
mòn chân sải bụi thì mù bay Bâng khuâng dạ khách cuối ngày Sắc xuân phủ khói u hoài mùa sang Nước vòng quán vắng xuôi ngàn
Hương phai cung cũ hoa tàn úa hoa
Nhớ thương nghìn dặm quê nhà
Bờ ao xanh liễu la đà gió đưa
Kim Phượng
_______________________________________________________
MỘT
KHÚC XUÂN CA TỪ 4 BÀI THƠ XƯA Bản dịch: Phạm Khắc Trí,
Mailoc Thuở trước người buồn thường "mượn"
rượu / Tôi nay chỉ biết "trốn" vào thơ / Vui với trăng
sao thời thơ ấu / Và những mộng mơ tuổi dại khờ... Đất
khách giờ đây đã bạc đầu / Tình thơ không biết
gửi về đâu / Đêm đêm ngước hỏi vầng trăng lạnh
/ Chia xẻ cùng ai vạn cổ sầu ? ( Mây Tần 2012 - PKT)
- PKT 03/28/2016 MỘT KHÚC XUÂN CA TỪ 4 BÀI THƠ XƯA PKT 03/17/2016
BÀI 1 :TẦM XUÂN THI Chu Hy - Đời Tống
Xuyên nguyên hồng lục nhất thời tân
Mộ vũ triêu tình cánh khả nhân
Thư sách mai đầu hà nhật liễu
Bất tri phao khước khứ tầm xuân
Dịch
Xuôi : Thơ Tầm Xuân
Suối đào cỏ biếc chỉ đẹp một
thời / Mưa chiều tạnh sáng là cho người thôi/ Vùi đầu
vào sách ngày nào mới hiểu / Không biết buông bỏ hết
để đi tìm xuân cho đời vui sao. Đoản Khúc 1 : Cỏ
biếc suối đào đẹp có lúc / Chiều mưa sáng tạnh vị
lòng người / Làm con mọt sách ngày nào ngộ / Có biết
xuân vui chỉ một thời ?
BÀI 2 : NGỘ ĐẠO THI Mỗ Ni - Đời Tống
Tận nhật tầm xuân bất kiến xuân
Mang hài đạp phá lãnh đầu vân
Quy lai ngẫu bả mai hoa khứu Xuân tại chi đầu dĩ thập phần
Dịch
Xuôi : Thơ Ngộ Đạo
Suốt ngày kiếm xuân không thấy / Giầy
gai tìm khắp đỉnh non mây / Quay trở lại nhà bỗng ngửi thấy
mùi hoa thơm / Thì ra Xuân đang cười với ai trên cành mai
nở rộ ở ngoài đầu ngõ Đoản Khúc 2 : Kiếm
mãi cả ngày không thấy bóng / Giầy gai dẫm nát đỉnh
non mây / Quay về đầu ngõ hương ngào ngạt / Xuân đến
nào hay mai nở đầy .
BÀI 3 : LỘNG HOA HƯƠNG MÃN Y
Chu Thục Chân - Đời Tống Diễm hồng
ảnh lý hiệt phương phi Triêm
nhạ xuân phong lưỡng tụ quy Giáp
lộ lộ đào hồn dục tiếu Bất
câm phong điệp nhiễu nhân phi
Dịch Xuôi : Đùa Hoa Nên Hương
Vương Đầy Áo Trong vườn hồng tươi nở rực rỡ ngát
hương / Mùi hoa thơm lẫn theo gió xuân lùa qua 2 tay áo mỏng
/ Sương đào lóng lánh như đang cười vui ở 2 bên đường
đi / Thật không làm sao ngăn cản nổi lũ ong đàn bướm
cứ bay lượn theo quanh người
Đoản Khúc 3 : Hương xuân
e ấp ánh hồng tươi / Tay áo gió lùa chừng lả lơi / Lối
nạm sương đào vui nắng sớm / Khôn ngăn ong bướm lượn
theo người. BÀI 4 : XUÂN NHẬT Chu
Hy - Đời Tống Thắng nhật tầm phương tứ thủy tân
Vô biên quang cảnh nhất thời tân
Đẳng nhàn thức đắc đông phong
diện Vạn tử thiên hồng tổng
thị xuân Dịch Xuôi : Ngày Xuân Ngày đẹp đi dạo
chơi ngắm cảnh đến một bến sông xưa / Quang cảnh đất
trời trông như vừa khoác một chiếc áo mới / Lòng xuân
phơi phới mừng đón chúa xuân / Muôn tía ngàn hồng một
trời xuân rực rỡ
Đoản Khúc 4 : Ngày đẹp
bên sông nhẹ gót chân / Đất trời áo mới dáng thanh tân
/ Gió đông thơ thới niềm an lạc / Vạn tía ngàn hồng một
sắc xuân! LỜI THÊM : Trong bài đề tựa cuốn Đường
Thi của Trần Trọng Kim bàn về cái hay của thơ đời Sơ Đường,
Thịnh Đường , Vãn Đường , Cụ Trần có viết , đại
ý : "Thơ mà hay là cốt ở tình và văn, tình sinh ra ở
văn , văn sinh ra ở tình , tình và văn dồi dào cả hai là
thơ Thịnh Đường, tình không đủ mà văn có thừa
là thơ Vãn Đường". Tôi đọc đâu đó ,
Cụ Ngô Tất Tố cũng có cùng một nhận xét tương tự.
Một sáng Xuân nắng , kẻ hậu bối này cũng xin được mạn
phép nói lên đôi lời. Một là, về tình và văn trong
thơ xưa nói chung , có sự khác nhau nào chăng giữa thơ Đường
và thơ Tống ? Và ,hai là, chúng ta ngày nay, sau bao nhiêu năm tháng
vui buồn , có còn được như người xưa, lòng xuân phơi
phới mỗi độ xuân về? PKT 03/17/2016 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com MAILOC: (1) Tìm
Xuân Sông đồng rực rỡ một thời tươi
Sáng tạnh chiều mưa thỏa ý người
. Sách vở vùi đầu không
thể ngộ Xuân kìa ! ném
quách thảnh thơi chơi.
ML (2)
Ngộ Đạo Tim mãi
bóng xuân suốt cả ngày , Mây
ngàn dẫm nát với giày gai. Quay
về khẻ ngắt nhành mai, ngửi , Đã
thấy trên cành Xuân vãng lai .
ML (3)
Hương Hoa Vương Đầy Áo
Ôm
ấp hương mai rực rỡ hồng Mùi hoa trong áo gió xuân lồng . Ven đường sương đẫm đào cười cợt
Không cưỡng quanh mình lũ bướm
ong . ML
(4)
Xuân Nhật
Bến nước dạo chơi buổi đẹp
trời Cảnh luôn nhuận sắc
đẹp lòng người . Gió
xuân vén mặt cho đời ngắm Muôn tía ngàn hồng Xuân khắp nơi . ML _______________________________________________________________________________________
.
Tản
Mạn Đầu Xuân Bính Thân 2016 PKT 02/26/2016
Sáng nay , bệnh già êm , nắng xuân
vui ấm ngoài trời , bên tách cà phê starbucks, lan man lại nhớ đến
người đẹp trong một bài thơ của Bạch Cư Dị và mấy
câu thơ trong bài Le Lac của Lamartine thời Trung Học :" Ô temps ! Suspends
ton vol / Et vous , heures propices / Suspendez votre cours / Laissez-nous savourer les rapides délices/ Des plus beaux
de nos jours ". Tôi ngồi chuyển dịch lại bài Thương Xuân Khúc
đế mọi người thân quý vui cùng tôi với chữ nghĩa của
người xưa. PKT 02/26/2016
Thương Xuân Khúc Bạch Cư Dị (772 - 846)
Thâm thiển thiềm hoa thiên vạn chi
Bích sa song ngoại chuyển hoàng ly
Tàn trang hòa lệ há liên tọa
Tận nhật thương xuân xuân bất tri
Dịch
Xuôi : Một Khúc Thương Xuân PKT
02/26/2016 Muôn ngàn cánh hoa khoe sắc bên thềm Tiếng oanh chuyền cành ríu rít ngoài song lụa biếc
Buông rèm ngồi khóc thầm một mình
cho nhan sắc đã phai tàn Cả ngày
than thở với xuân mà xuân có biết cho đâu Thương
Xuân Khúc PKT 02/26/2016 Óng ánh
bên thềm muôn sắc hoa , Ngoài song
lụa biếc rộn oanh ca. Buông rèm
giấu lệ nhòe son nhạt , Khóc một
thời xuân xa đã xa.
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Kính Thầy, Đỗ Chiêu Đức tham gia với các phần sau đây :
1. Nguyên bản chữ Hán của bài thơ :
傷春詞
THƯƠNG XUÂN TỪ 深淺簷花千萬枝,
Thâm thiển thiềm hoa thiên vạn chi,
碧紗窗外囀黃鸝。 Bích sa song ngoại chuyển
hoàng li. 殘妝含淚下簾坐, Tàn
trang hàm lệ há liêm tọa,
盡日傷春春不知。 Tận nhật thương xuân
xuân bất tri !
白居易
Bạch Cư Dị. 2. Chú Thích :
Bài
thơ nầy có tựa là Thương Xuân TỪ, vì là thơ thuộc
dòng Nhạc Phủ dùng phổ nhạc để hát. Thể TỪ 詞 nầy
phát triển đến đời Tống thì hoàn chỉnh. TỪ có thể
gieo cả vần Bằng lẫn vần Trắc, và có câu dài ngắn khác
nhau cho dễ phổ nhạc. Nhắc đến thi ca cổ là phải nhắc đến
ĐƯỜNG THI và TỐNG TỪ.
* THÂM THIỂN ở đây có nghĩa là ĐẬM NHẠT. THIỀM là
Mái Hiên nhà. Nên THÂM THIỂN THIỀM HOA có nghĩa : Hoa nở Đậm
Nhạt ở dưới mái hiên nhà. Tại sao lại Đậm Nhạt ? Vì
là cuối mùa xuân, một số hoa nở muộn chen lẫn vào các
hoa nở trước đã sắp tàn, tạo nên cảnh ngổn ngang đậm
nhạt của buổi tàn xuân, cảnh vật càng bát nháo hơn với
3 từ cuối " Thiên Vạn Chi " là Muôn vạn cành hổn độn
vào nhau, cái nở cái tàn !
* Chữ CHUYỂN 囀 bộ KHẨU bên trái, có nghĩa là tiếng
chim Hoàng Li ( Hoàng Oanh ) hót " Liú Lo " . CHUYỂN là Uyển chuyển
婉 囀 theo Thành ngữ " Oanh Đề Điểu Chuyển 莺啼鸟啭
" là Oanh Ca Chim Hót !
* TÀN TRANG 殘妝 : Sự Trang điểm đã tàn tạ. Ý
chỉ đã cuối ngày. Đầu ngày là Tân Trang 新妝, là
Mới vừa trang điểm xong, cuối ngày thì sự trang điêm cũng
tàn phai, hơn nữa lại ...
* HÀM LỆ 含淚 : là " Ngậm nước mắt ", có nghĩa
là : Nước mắt doanh tròng, nước mắt đầy cả tròng mắt
chưa kịp rơi xuống.
* TẬN NHẬT 盡日 : là Hết ngày, có nghĩa là Suốt Ngày.
3. Nghĩa
Bài Thơ :
Thương Cảm Cho Mùa Xuân Sắp Tàn Vẻ đậm nhạt của trăm ngàn
cành hoa ngổn ngang chen chút nhau dưới mái hiên nhà, ngoài rèm
the xanh biếc của song cửa sổ là tiếng chim oanh còn hót líu lo.
Nét trang đểm đã tàn phai, nàng ngồi xuống phía dưới
rèm mà mắt lệ doanh tròng. Suốt cả ngày hôm nay nàng thương
cảm cho mùa xuân sắp tàn, mà mùa xuân có biết cho nỗi
lòng của nàng đâu !
Nếu không
phải là một nàng cung nữ trong cung vua, thi đây ắt hẵn phải
là một mệnh phụ phu nhân, mới ở không rảnh rổi mà buồn
thương tiếc nuối than khóc cho mùa xuân đã sớm đi qua, cũng
như thương cảm cho tuổi xuân của mình cũng đã sớm đi
qua vậy ! 4. Diễn Nôm : THƯƠNG
XUÂN TỪ
Ngàn hoa hỗn tạp dưới hiên nhà, Rèm
biếc líu lo oanh vẫn ca. Ngấn
lệ dưới hiên nàng thương cảm,
Thương xuân xuân có biết chăng là ?! Lục bát : Trước
thềm đậm nhạt ngàn hoa,
Bên song oanh hót là đà rèm châu,
Dưới hiên lòng những âu sầu, Suốt
ngày thương cảm xuân nào có hay !
Đỗ Chiêu Đức
CẢM HOÀI NGÀY XUÂN SẮP QUA (Mượn ý Thương Xuân Khúc của Bạch Cư
Dị ) Ngoài hiên tàn, nở giữa ngàn hoa Ríu rít chim Oanh hót rộn nhà Thương cảm,bên rèm nhòa ngấn lệ Vì Xuân, Xuân có biết lòng ta ???
SONG QUANG THƯƠNG CẢM NGÀY
XUÂN QUA Ngàn hoa đậm nhạt trước hiên thềm Rèm lụa song ngoài rộn tiếng chim Nhan sắc tàn phai, rưng mắt lệ Than thở cùng xuân, xuân lặng yên ! Phương Hà phỏng dịch Đau Đớn Xuân Thềm hoa đậm nhạt
muôn nghìn nhánh The biếc song
ngoài oanh líu lo Sắc lụn sau
rèm ngồi ứa lệ Đau xót
vì xuân xuân biết cho.
Quên Đi Xót Xuân Tàn Ngổn ngang hoa muộn đua chen Song thưa
chim hót bên rèm líu lo Thương
cảm ngấn lệ buồn so Xót xuân
xuân có biết cho lòng này?
Kim
Oanh Một Khúc Thương
Xuân Hiên trước ngàn hoa đua sắc thắm Ngoài song lụa biếc tiếng oanh đưa
Rèm buông thầm khóc dung nhan úa
Than thở cùng xuân xuân xót chưa.
Kim Phượng
________________________________________________________________________________________________________________________________
Đầu Xuân Khai Bút - Một Khúc Xuân Ca Một thân hữu mới gửi cho coi một
bức hình thật đẹp. Từ bức hình này lại nhớ đến
4 câu đầu trong bài Thanh Bình Điệu của Lý Bạch ca tụng
sắc đẹp của Dương Quý Phi đời vua Đường Minh Hoàng.
Đầu xuân đôi dòng phóng bút. Cầu chúc an vui. PKT 02/12/2016
Thanh
Bình Điệu Lý Bạch (701 - 762)
Vân
tưởng y thường hoa tưởng dung Xuân
phong phất hạm lộ hoa nùng Nhược
phi Quần Ngọc sơn đầu kiến Hội
hướng Dao Đài nguyệt hạ phùng Dịch Xuôi : Thanh Bình Điệu
PKT 02/12/2016
Xiêm áo như mây, mặt như hoa
Gió xuân hiên ngoài lất phất ngát
sương hoa Người đẹp ,nếu
như không thấy ở đầu núi Quần Ngọc Thì ắt là đã gặp đâu đó dưới
trăng ở Dao Đài
Phụ Chú : Quần Ngọc và
Dao Đài chỉ nơi Tiên ở.
Một Khúc Xuân Ca PKT 02/12/2016 Xiêm áo như mây vờn bướm hoa Dáng xuân e ấp nét kiêu sa Giai nhân chi lụy vầng trăng bạc Nước nhược non bồng mãi thiết tha Kính Thầy,
" Bức hình
thật đẹp " của Thầy làm cho " thầy đồ dõm" là
em xúc động tâm tình, nên " một con cóc " đã nhảy
ra để Cảm đề ... cho sát với đề tài hơn ...
NGỌC BỘ KHINH DINH
玉步輕盈 Hà xứ vi phong phất tử thường ? 何處微風拂紫裳?
Giai nhân giai tiết chỉ như sương. 佳人佳節址如霜。
Du xuân phương thảo hoa khai xứ, 遊春芳草花開處,
Liên bộ quy lai điệp luyến
hương ! 蓮步歸來蝶戀香!
Đỗ Chiêu Đức
杜紹德 GHI CHÚ :
PHẤT : là Phe phẩy.
TỬ THƯỜNG : là Tà áo tím. GIAI TIẾT : là Lễ hội đẹp, ý là Lễ
hội lớn, như Tết,Thanh
Minh, Trung Thu ... CHỈ
: là Ngón chân, ý chỉ gót chân, bước chân. NGHĨA
BÀI THƠ :
NHẸ NHÀNG GÓT NGỌC
Gió ở nơi đâu mà phe phẩy tà áo tím của nàng ?
Người đẹp đi dự lễ hội đẹp nên bước chân nhẹ
nhàng như sương khói. Nàng đã du xuân đạp thanh trên
bãi cỏ non, nơi có trăm hoa đua nở, nên khi quay trở về gót
sen của nàng còn phảng phất mùi hương của hoa, vì thế
mà lũ bướm còn quyến luyến bay theo gót ngọc không nở rời
xa ! DIỄN NÔM : GÓT
NGỌC NGÁT HƯƠNG
Gió tự nơi nào phất áo tơ ? Giai nhân ngoạn
cảnh bước như thơ.
Du xuân cỏ biếc trăm hoa nở, Gót
ngọc ngát hương bướm lượn lờ ! Lục bát : Gió
đâu lay động áo nàng ?
Giai nhân giai tiết nhẹ nhàng gót son. Du xuân hoa
đẹp cỏ non,
Ngát hương gót ngọc, bướm còn vờn quanh !
Đỗ Chiêu Đức
THU
TRIÊU
LÃM KÍNH (Tiết Tắc) Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Phương Hà, Mailoc, Quên
Đi, Mai Xuân Thanh, Nguyễn Đắc Thắng Những ngày cuối năm ta, sắp Tết
,thêm một năm nữa... Chuyển dịch lại một bài thơ xưa. Sau
một đêm mưa , sáng dậy thấy mình trong gương , who would be that
person if not me? PKT 01/22/2016
Thu Triêu Lãm Kính Tiết Tắc (649 - 713)
Khách tâm kinh lạc mộc Dạ tọa thính thu phong Triêu
nhật khan dung mấn Sinh nhai tại kính
trung Dịch Xuôi : Sáng Thu Soi Gương PKT 01/22/2016 Xa nhà ngại phải nhìn lá rụng / đêm
ngồi nghe gió thu thổi về / sáng lấy gương soi mặt / thấy
hiện rõ nỗi đời vất vả của một kẻ tha hương.
Sáng
Thu Soi Gương PKT 01/22/2016 Thu xa ngại
lá rụng Đêm gió lộng canh
dài Sáng lấy gương soi mặt
Ngẩn ngơ nhìn tưởng ai Looking At My
Face In The Mirror PKT 01/22/2016 Away from home ,
I feel uncomfortably to see the falling leaves sitting all
night to hear the sound of autumn wind until sunrise, looking
at my face in the mirror i wonder who that person is but
not me Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com SOI
GƯƠNG SÁNG MÙA THU
Viễn xứ lặng buồn ngắm lá rơi
Đêm thu hun hút gió bên trời
Sáng ra nhặt mảnh gương soi mặt
Thấy nét bôn ba của một đời
Phương Hà phỏng dịch
Lá rơi, khách bàng hoàng ,
Đêm thu, gió vang vang . Sáng sớm dung nhan ngắm , Trong gương thấy võ vàng . (2)
Mailoc
Tiếng lá rơi làm khách rụng
rời . Đêm thu nghe gió rít
ngàn khơi . Sớm mai đầu
bạc dung nhan ngắm , Ngao ngán trong
gương một cuộc đời . (3)
Mailoc
Tiếng lá rơi làm khách kinh động
, Đêm thu nghe gió lộng trên
ngàn . Sớm mai lặng ngắm dung
nhan , Cuộc đời vất vả rõ
ràng trong gương !
Mailoc Quên
Đi tiếp theo Thầy gởi bài dịch:
秋朝覽鏡
Triêu Thu Lãm Kính 客心驚落木, Khách tâm kinh
lạc mộc, 夜坐聽秋風。
Dạ toạ thính thu phong. 朝日看容鬢,
Triêu nhật khan dung mấn, 生涯在鏡中
Sinh nhai tại kính trung. 薛
稷.
Tiết Tắc Dịch Nghĩa: Sáng sớm mùa thu soi gương
Trong
lòng khách thấy lo sợ khi nhìn cây rụng lá Ban đêm ngồi nghe gió thu thổi Sáng
sớm ra nhìn xem đầu tóc dáng vóc Mới thấy cuộc sống hiện rõ trong gương. Dịch Thơ:
Sáng
sớm mùa thu soi gương
Khách lo ngại khi nhìn cây rụng lá
Ngồi lắng nghe gió lộng cả đêm
thu Sáng tỉnh ra soi ngắm lại
hình thù Trong gương rõ
dấu hằn đời trôi nổi.
Quên Đi Mai Xuân Thanh xin góp vui vào
Vườn Thơ Thẩn như sau :
SOI GƯƠNG TỰ BIẾT 1) Đăm chiêu đau đáu lá vàng rơi,
Đêm xuống trời thu gió thổi rồi.
Mờ sáng ra xem ôi bóng dáng !
Soi gương hiện rõ mảnh đời trôi...
Mai Xuân
Thanh 2) Lá rụng, giật mình khách
ngẩn ngơ, Đêm thu trở giấc gió
vu vơ. Dung nhan hằn nét xem ra khổ,
Tiều tụy soi gương thấy dật dờ !
Mai Xuân
Thanh Ngày 23 tháng 01 năm 2016
SÁNG THU SOI GƯƠNG Cảm ngại nhìn cây trút lá rơi Đêm
dài lắng tiếng gió thu khơi Ban mai đối kính soi hình vóc Hiện rõ trong gương bóng cuộc đời! Nguyễn Đắc Thắng _____________________________________________________________________________
LÁ THƠ CUỐI NĂM
PKT
12/30/2015
Ý ở ngoài lời, Lên Núi
Thăm Thầy , viết từ cảm hứng đọc được bài Tầm Ung
Tôn Sư Ẩn Cư của Ly' Bạch trong Đường Thi của Cụ Trần
Trọng Kim, bài Một Vũ Trụ Song Song của em Nguyễn Trung Quân CHS PTG 1968-74
,và Đôi Dòng Góp Ý của Thầy Cô Phạm Trinh Cát CGS PTG
1972-74 trong website www.ptg6875.info. Thôi thì cũng vui. Không gian 3 chiều ,thêm chiều Einstein ,và còn
thêm chiều nào nữa. Thời gian 1 chiều đi tới, không biết có
còn chiều đi ngược lại hay không . Hay thật ra không có
chiều , chỉ là 1 là tất cả và tất cả là 1 .Trò lên
thăm thầy ở trên núi , trong cảnh giới thần tiên ngoài giới
hạn thế tục ,không rõ nghe thầy nói gì ,chỉ biết chiều
tối ra về ,sương núi đổ lạnh ,vẫn thấy mình thong dong nhẹ
bước dưới trời sao. Có phải trong tâm tưởng , chúng ta không
bị ràng buộc bởi các chiều của thời gian , không gian, và tình
của chúng ta đối với đời ,với người , và với nhau là
thật? PKT 12/30/2015
Tầm
Ung Tôn Sư Ẩn Cư
Ly' Bạch (701 - 762)
Quần tiễu bích ma thiên,
Tiêu dao bất kế niên.
Bát vân tầm cổ đạo,
Ỷ thụ thính lưu tuyền.
Hoa noãn thanh ngưu ngoạ,
Tùng cao bạch hạc miên.
Ngữ lai giang sắc mộ,
Độc tự há hàn yên.
Dịch Xuôi : Tìm Nơi Ở Ẩn Của
Ung Tôn Sư
PKT 12/30/2015
(Đường lên núi )
Rặng núi lô nhô xanh biếc chạm trời
Người ở ẩn tiêu dao chẳng cần
biết đến năm tháng trôi qua
Lần rẽ mây nổi để tìm lại con đường
cũ
Đứng
dựa vào cây nghe tiếng nước chảy mà tìm được đến
nhà bên khe suối
(Đến nơi)
Con trâu xanh nằm bên rặng hoa nở trong nắng ấm
Con hạc trắng ngủ trên cành thông
cao
Mải chuyện
trời sập tối trên sông lúc nào không hay
Một mình xuống núi trên đường
về đi vào vùng sương khói lạnh .
Phụ Chú : Thanh ngưu = trâu xanh. Lão Tử viết xong Đạo Đức
Kinh ,cưỡi con trâu xanh đi mất biệt . Có thuyết cắt nghĩa "thanh
ngưu " là một loài sâu màu xanh có 2 sừng nằm trong nhị
hoa .Ở đây , xin được hiểu , thanh ngưu bạch hac, (trâu xanh hạc
trắng) là phương tiện di chuyển của các bậc thần tiên
xưa . Lên Núi Thăm Thầy
PKT 12/30/2015
Núi xanh cao ngút ngọn
Ngày tháng chốn cheo leo
Lối cũ vén mây nổi
Chốn xưa nghe suối reo
Trâu xanh sưởi nắng ấm
Hạc trắng ngủ thông cao
Mải chuyện quên chiều xuống
Người về dưới ánh sao
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com LÊN NÚI THĂM THẦY
Núi
nhấp nhô xanh rì cao ngất ,
Mãi
giang hồ quên mất tháng năm .
Vén
mây lối cũ tìm thăm ,
Dựa
cây lắng tiếng thì thầm suối ca .
Trâu
xanh nằm bên hoa tắm nắng ,
Trên
cành thông hạc trắng ngủ say .
Chuyện
trò sông nhạt chiều phai ,
Một
mình xuống núi khói bay lưng đèo .
Mailoc
Cali 12-30-15 TÌM ĐẾN NƠI THẦY Ở ẨN Xanh biếc lô
nhô núi chạm trời Tiêu
dao năm tháng kể chi đời Rẽ
mây đến được đường lưu dấu Theo suối tìm thăm chốn ẩn người Trong nhuỵ, sâu xanh nằm ấm áp Trên tùng, hạc trắng ngủ chơi vơi
Bên sông, chiều xuống ai nào biết
Xuống núi một mình, sương tuyết
rơi.... Phương Hà phỏng dịch ______________________________________________________________________________
TỰ QUÂN CHI XUẤT HĨ TRƯƠNG CỬU LINH (673 - 740)
Tự Quân Chi Xuất hĩ
Trương Cửu Linh (673 - 740) Tự quân chi xuất
hĩ, Thiên san chỉ đẳng nhàn.
Thác dữ tương tư mộng,
Nhất tiêu sổ hồi hoàn. Tự quân
chi xuất hĩ Bất phục lý tàn
ky. Tư quân như nguyệt mãn
Dạ dạ giảm quang huy Dịch Xuôi : Từ
Ngày Chàng Ra Đi PKT 11/29/2015
Từ
ngày chàng ra đi Núi non đều
trông vẫn vậy ,vẫn như xưa Chỉ
có thiếp nhớ chàng Có không
một đêm nào thấy được nhau trong mộng cho thỏa Từ
ngày chàng ra đi Cái khung dệt
hư không buồn sửa nữa Nhớ chàng
như vầng trăng tròn đầy Đêm
rồi đêm ánh sáng tàn úa đợi chờ Tự Quân
Chi Xuất Hĩ PKT 11/29/2015 Từ dạo
chàng xa vắng Núi non buồn ngẩn
ngơ Tương tư đêm gửi mộng
Mòn mỏi nỗi mong chờ Từ dạo chàng
xa vắng Cửi canh chẳng ngó ngàng
Trăng tròn đầy nỗi nhớ Đêm lại đêm võ vàng TỰ QUÂN CHI XUẤT HĨ CAO BÁ QUÁT (1808 - 1855)
Tự
Quân Chi Xuất Hĩ Cao Bá Quát
(1808 - 1855) Tự quân chi xuất hĩ Dạ
dạ thủ không sàng Hải nguyệt
chiếu cô mộng Giang phong sinh mộ
lương Tiểu kính kí viễn
khiếp Hàn y lưu cố phòng
Trì thử các tự úy
Bất khiển lưỡng tương vương
Dịch
Xuôi : Từ Ngày Chàng Ra Đi PKT
11/29/2015 Từ ngày chàng ra đi Đêm
đêm nằm với chiếc giường trống Giấc mộng cô đơn trong ánh trăng biển khơi Vùng trời cô tịch trong gió sông chiều
lạnh Chiếc gương nhỏ thiếp
gửi cho chàng mang theo để ở trong tráp Tấm áo lạnh của chàng thiếp vẫn cất giữ ở nơi
phòng cũ Lúc xa cách thấy
các vật ấy cũng là an ủi phần nào Để khiến cho chúng ta mãi mãi đừng có quên
nhau Tự Quân Chi Xuất Hĩ PKT
11/29/2015 Từ dạo chàng xa vắng , Đêm
nằm tủi chiếu hoa. Trăng khơi soi
mộng lẻ , Gió bến lộng chiều
tà. "gương thiếp bóng hình cũ"
Áo chàng chăn gối xưa. Vật nào an ủi được , Thương nhớ nói sao vừa. LỜI THÊM :
Ôi cái tình vợ chồng khi xa cách. Dường như ngôn ngữ
nên có giới hạn ở đây. Lời thêm nữa là thừa. PKT
11/29/2015 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com ______________________________________________________________________________________
VẠN TUẾ LÂU
Tuổi già nắng mưa không hẹn, tôi ngồi
nhuận sắc lại một bản dịch viết vào mùa xuân Tân Mào
2011 , mấy năm về trước , bài Vạn Tuế Lâu của Vương Xương
Linh , đời Thịnh Đường. Bên tách cà phê không bạn buổi
sáng ở nơi đất khách , chỉ là muốn được chia sẻ
với người thân quí vài cảm nghĩ , dù vốn học giới
hạn, nên đã không có đủ chữ nghĩa để diễn
tả, nên đành nhờ cậy vào thân tình thông cảm vậy.
Lầu Vạn Tuế còn đó , núi cao xưa còn đó ,thời
gian như con nước từ thuở nào vẫn một dòng xuôi không ngừng
và cũng không trôi ngược lại. Muôn năm mà chi , đổi
thay dâu bể , trên, dưới, đầu, cuối, mây khói mịt mờ
,một tấm lòng quê chơn chất, tự hỏi ,đến nay còn không
và , bây giờ , biết gửi về đâu? PKT 11/10/2015
Vạn Tuế Lâu Vương Xương Linh (698 - 756) Giang thượng nguy nguy Vạn Tuế
Lâu Bất tri kinh lịch kỷ thiên thu
Niên niên hỷ kiến sơn trường tại
Nhật nhật bi khan thủy độc lưu
Viên dứu hà tằng ly mộ lĩnh
Lộ tư không tự phiếm hàn châu
Thùy kham đăng vọng vân yên lý
Hướng vãn mang mang phát lữ sầu
Dịch
Xuôi : Lầu Vạn Tuế PKT 11/10/2015
Lầu
Vạn Tuế bên sông trông cao lừng lững Không biết đã trải qua mưa nắng bao ngàn thu rồi
Năm rồi năm ,mừng thấy núi non từ
đời nào vẫn còn đó Nhưng
ngày rồi ngày ,lại buồn khi nhìn dòng nước lặng lẽ chảy
xuôi Bầy vượn khỉ như chưa
từng bỏ đi nhởn nhơ dưới nắng chiều trên núi
Đàn cò vạc lượn lờ bơi loanh
quanh trên bãi nước ven sông vắng lạnh Ai người lên lầu cao ngắm nhìn trong mây khói mênh
mang Cảnh trời đất về chiều
mà khôn khỏi chạnh niềm cố quốc tha hương Vạn Tuế Lâu
PKT 11/10/2015
Bên sông lừng lững mấy tầng cao ,
Lầu vạn năm xưa từ thuở nào .
Trên núi đá trơ vui tuế nguyệt
, Dưới dòng nước chảy thẹn
trăng sao. Đầu non lũ vượn ngồi
ngơ ngáo , Cuối bãi bầy cò
lượn xớn xao. Mây khói mịt
mờ thiên cổ lụy, Trời chiều
đất khách những nao nao.
Chú Thích : 1 - Lầu Vạn Tuế , xây
cất từ đời nhà Tấn , thời Lục Triều (281 - 617) (?), trên núi
Vạn Tuế , bên dòng Trường Giang , phía tây nam thị trấn Trấn
Giang , tỉnh Giang Tô. 2 - Trong bản chuyển dịch , hai câu 3 và 4 còn
được viết từ cảm hứng "Đá vẫn trơ gan cùng tuế
nguyệt / Nước còn cau mặt với tang thương" trong bài Hà Thành
Hoài Cổ của Bà Huyện Thanh Quan. Và 3 chữ "Thiên cổ lụy"
,trong câu 7, là chữ mượn ở câu "Nhất phiến tài tình
thiên cổ lụy" của Cụ Phạm Quí Thích trong Đề Tựa Đoạn
Trường Tân Thanh . Lời Thêm : Còn, vâng còn hai chữ
"nao nao" ở câu cuối , như thể là âm vọng đâu đó
đọng lại trong hồi ức, từ một bài hát xưa ,xa rồi
, tiếng còn tiếng mất, qua bao mưa gió thời gian, của một nhạc
sĩ nào đó đến nay không còn nhớ được tên , nhắc
nhớ về quê nhà , một thời ly loạn, thuở tóc còn xanh ... "Áo
anh rách vai / quần tôi có 2 miếng vá/ miệng còn cười /giá
buốt chân không giày/ thương nhau / tay nắm lấy bàn tay ...Đêm
nay , rừng hoang , sương xuống / ngồi kề bên nhau / nhìn trăng lên/
lòng thấy nao nao ..." . PKT 11/10/2015
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com MAILOC: Vạn Tuế Lâu Sừng sửng
bên sông Vạn Tuế Lầu , Dãi
dầu nào biết mấy nghìn thu . Năm
qua mừng thấy non xanh vẫn , Ngày
lại buồn trông nước một mầu . Khỉ vượn không rời chiều núi thẫm , Vạc cò lượn cánh bãi hoang sâu .
Lên cao vời vợi trời mây khói ,
Lòng khách hoàng hôn bỗng phát
sầu . Mailoc
phỏng dịch ĐỖ
CHIÊU ĐỨC:
Ngất nghểu trên sông Vạn Tuế Lầu
Mấy ngàn năm cũ vẫn cao cao
Mừng trông núi biếc còn trơ mãi
Buồn ngắm sông côi vẫn chảy mau
Lũ vượn luyến lưu chiều núi thẳm
Đàn cò bay lượn bãi sông sâu
Nào ai lên gác trông mây khói Chiều
xuống mênh mông lữ khách sầu ! ___________________________________________
_____________________________________________________________________
Tích Nhân
An Tại Tai Thi
Tiên Lý Bạch , một đời say tỉnh , một đêm rượu say,
nằm ôm trăng đáy sông ngủ , thoát tục , hồn bay về trời
, theo chuyện kể , đã để lại cho đời một câu hỏi , hỏi
người tỉnh , mà cho mãi đến bây giờ, vẫn chưa có câu
trả lời nào . Hay là đã có câu trả lời , mà người
say có thể, đã không nghe được (hay là đã không
muốn nghe)? PKT 10/31/2015 Đối
Tửu Lý Bạch (701 - 762) Khuyến quân
mạc cự bôi Xuân phong tiếu nhân
lai Đào lý như cựu thức
Khuynh hoa hướng ngã khai Lưu oanh đề bích thụ Minh nguyệt khuy kim lôi Tạc lai chu
nhan tử Kim nhật bạch phát thôi
Cức sinh Thạch Hổ điện Lộc tẩu Cô Tô đài Tự cổ đế vương trạch Thành khuyết bố hoàng ai Quân nhược bất ẩm tửu Tích
nhân an tại tai Dịch Xuôi : Đối Tửu PKT 10/31/2015 Rượu mời khuyên anh đừng từ chối
Gió xuân đang hớn hở tươi cười
đón người lại đấy Đào
mận như tình quen biết trước Hoa
nở đầy cành nghiêng vẫy chào ta Con oanh chuyền hót ríu rít trong bụi cây xanh biếc
Chén rượu vàng óng ánh dưới
trăng sáng lung linh Ngày qua môi đỏ
má hồng mới đó Mà
nay râu tóc đã bắt đầu bạc trắng cả rồi
Cỏ gai dại đã mọc đầy trong điện
Thạch Hổ Đài Cô Tô bây
giờ chỉ còn là nơi cho hươu nai chạy qua Vùng đất ở xưa của các vua chúa Thành quách đều đã bị phủ lấp
dưới một lớp bụi vàng Như
vậy , nhược bằng anh không uống rượu Thì xin tự hỏi mình bây giờ người xưa đang ở
đâu Tích Nhân An Tại Tai PKT 10/31/2015 Cạn chén chớ từ chối Gió xuân về để say Mận
đào quen biết cũ Nở hoa vẫy
chào ai Oanh chuyền cành biếc hót
Rượu đọng trăng vàng lay Mới đó má còn đỏ Mà nay tóc bạc đầy Gai lan Thạch Hổ điện Hươu
chạy Cô Tô đài Vùng đất
nơi cung khuyết Bụi vàng lấp đã
lâu Hỏi người không uống rượu
Người xưa giờ ở đâu? Phụ Chú
: 1 - Trong câu "Tích nhân an tại tai" ,tích nhân là người
xưa , an tại là ở đâu ,còn chữ tai ở đây được
hiểu là dùng thay cho dấu hỏi (?) . Cả câu có nghĩa là "ngưòi
xưa giờ ở đâu?".
2 - Thạch Hổ điện là cung điện của
vua Thạch Hổ , nhà Hậu Triệu , khoảng năm 310. 3 - Cô Tô đài
là cung điện của vua Ngô Phù sai , nhà Ngô , thời Xuân Thu,
khoảng 722 - 481 (Trước Công Nguyên) ,xây cất ở trên núi Cô
Tô cho người đẹp Tây Thi , gái nước Việt ở . Lời Thêm
: Dường như câu hỏi "tích nhân an tại" ,người
xưa giờ ở đâu , không có ai trả lời. Nghe đâu , trong không
gian , lẫn trong một cơn gió thoảng bay về , lời còn lời mất,
bài Đoản Ca Hành của Tào Tháo ,đời Tam Quốc bên Tàu
, non 2000 năm trước. Đối tửu đương ca / Nhân sinh kỷ hà
/ Thí như triêu lộ / Khứ nhật khổ đa / Khái đương dĩ
khảng / Ưu tư nan vong / Hà dĩ giải ưu / Duy hữu Đỗ Khang ...Trước
rượu nghêu ngao / Đời người bao lâu / Như giọt sương mai
/ Ngày qua khổ nhiều / Nghĩ tới mà chi / Buồn lo sao được / Cách
nào giải sầu / Chỉ rượu mà thôi ... Ừ nhỉ, chỉ rượu
mà thôi , được sao? PKT 10/31/2015 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com CÁC BẢN DỊCH
TỪ CÁC THI HỮU: CỐ NHÂN
GIỜ NƠI ĐÂU ?? (Phỏng dịch
theo nghĩa của Thầy PKT) qua bài
thơ "Đối Tửu" của Lý Bạch
Mời người chén rượu chớ từ Gió Xuân hớn hở như mời cùng say
Tình quen Đào
Mận xưa nay Cành hoa nghiêng
nụ vẫy tay đón chào
Oanh chuyền cành biếc xôn xao Rượu
in đáy chén trăng vàng lung linh Ngày xưa má đỏ môi hồng
Mà nay râu tóc nhác trông
bạc rồi
Thạch Hổ cỏ mọc đầy thôi Cô Tô giờ chỉ hươu nai giỡn đùa
Nơi nầy ngày trước
Cung Vua Thời gian khỏa lấp bụi
vùi phủ giăng Hỏi người
không uống được chăng ??
Thì xin tự nhủ : Cố nhân đâu chừ ? SONG
QUANG *** Bản Hán Tự
Dịch Thơ 對酒其二 Trước
Rượu kỳ 2 勸君莫拒杯,
Chung rượu người đừng chê 春風笑人來。
Gió xuân đón bạn về 桃李如舊識,
Mận đào như chợt nhớ 傾花向我開。
Hướng về tôi hoa nở 流鶯啼碧樹,
Chim vui hót cành xanh 明月窺金罍。
Chén vàng giữa trăng thanh 昨來朱顏子,
Hôm trước còn hồng thắm 今日白發催。
Mà nay đã hoa râm 棘生石虎殿,
Điện Thạch đầy gai dại 鹿走姑蘇臺。
Hươu dạo Cô Tô đài 自古帝王宅,
Nơi một thời vua ở 城闕閉黃埃。
Giờ chỉ bụi vàng trơ 君若不飲酒,
Uống đi đừng nghĩ nữa 昔人安在哉。
Còn đâu bóng người xưa. 李白
Quên Đi ***
ĐỐI
TỬU Chén rượu nầy xin
anh chớ khước ,
Gió xuân chào khách bước tới đây . Mận đào
thân thiết xưa nay ,
Hoa đơm cành lá lay lay nhìn mình .
Oanh líu lo rung rinh cành biếc ,
Trong chén vàng một chiếc thuyền trăng . Ngày nao má đỏ
dung nhan , Giờ
đây tóc bạc võ vàng thời gian .
Điện Thạch Hổ gai giăng đầy đất , Đài Cô Tô
rầm rập bước nai .
Vua đâu cung điện u hoài , Ngậm
ngùi dưới lớp bụi dày thành hoang .
Ví anh không uống ngỡ ngàng , Cổ nhân người hỡi ẩn tàn nơi nao ?
Mailoc phỏng dịch
Cali 10-31-15 CẢNH CŨ CÒN ĐÂY,
NGƯỜi XƯA ĐÂU TÁ ? Rượu
mời ai nỡ chối từ, Khuyên anh nhấp
chén tình như mĩm cười. Gió
xuân đào mận xanh tươi, Chùm
hoa nghiêng nhánh lả lơi ân cần. Trên
cành oanh hót thanh tân, Rượu thơm
óng ánh trăng gần cũng ngon. Xưa
em má đỏ môi son, Giờ sao tóc
bạc mõi mòn anh đây. Kìa
xem Thạch Hổ điện này, Cỏ
gai bao phủ mới hay đổi đời. Cô
Tô thành cũ hởi ơi ! Hưu nai
ngơ ngác dạo chơi lạ thường. Đất
này tranh bá đồ vương, Mà
sao thành quách tang thương bụi mờ. Anh ơi, rượu đợi em chờ, Người
xưa đâu tá, bây giờ hồn ma !
Mai Xuân Thanh Đối Tửu
Rượu
mời sao nở chối nhường Mừng
người ngọn gió xuân dường lả lơi Mận đào thể đã quen hơi Trên cành hoa nở thay lời đón ta
Nhành cây ríu rít chim ca
Óng vàng chén rượu trăng ngà
lung linh Hôm nao môi má hữu
tình Thời gian điểm trắng
tóc mình rồi đây Cỏ
gai Thạch Hổ mọc đầy Đài
Cô tô đã nai bầy nhởn nhơ Đất vùng chúa ngự tôn thờ Xót xa thành quách bụi mờ lấp cao Nhược bằng không cạn rượu đào
Người xưa đâu hỡi đớn
đau hỏi lòng Kim Phượng
GỬI NGƯỜI
ĐÔI CHÚT THỪA LƯƠNG XƯA Mạnh Hạo Nhiên, Lý
Bạch, Phạm Khắc Trí, Mailoc,
Kim Oanh Ở chỗ
tôi , vùng Plano Texas , mấy ngày này, nhiệt độ ban ngày trung bình
trên dưới 100 độ F. Tôi chuyển dịch lại bài này để
chia sẻ vói mọi người thân quí ,đôi chút thừa lương
xưa, có lẽ bây giờ đã không còn có nữa. PKT 08/12/2015
HẠ NHẬT NAM ĐÌNH HOÀI
TÂN ĐẠI Mạnh Hạo Nhiên (689 - 740) Sơn quang hốt tây lạc Trì nguyệt tiệm đông
thướng Tán phát thừa tịch lương Khai hiên ngoạ nhàn
sưởng Hà phong tống hương khí Trúc lộ trích
thanh hưởng Dục thủ minh cầm đàn Hận vô tri âm
thưởng Cảm thử hoài cố nhân Trung tiêu lao mộng
tưởng Dịch Xuôi : Ngày Hè
Ở Nam Đình Nhớ Tân Đại PKT 08/12/2015 Nắng chiều vương trên núi tây Trăng
nhô dần ngoài ao đông Xõa tóc hứng khí trời trong
lành Mở cửa ra ngoài hiên nằm thảnh thơi Hương sen
gió lùa thơm mát Mơ hồ nghe sương trúc rơi Cao hứng
muốn đàn vài khúc Lại tiếc không người tri âm Chạnh lòng nhớ đến cố nhân Chỉ tội nửa khuya hồn
mộng Ngày Hè Nhớ Bạn PKT 08/12/2015 Nắng chiều vương trên
núi , Trăng mọc treo ngoài ao. Tóc xõa thả trời mát, Hiên nằm chân gác cao. Hương sen trong gió thoảng , Trúc
lả động sương đào , Hứng dục đàn vài khúc
, Tri âm đâu biết nào. Chạnh lòng nhớ bạn cũ , Tội mộng khuya thôi sao? Phụ Chú :
Mạnh Hạo Nhiên, cùng thời với Lý Bạch , Vương Duy , và
Đỗ Phủ, được ca tụng là một tài thơ phẩm cách
thanh tao. Thi Tiên Lý Bạch có làm một bài thơ Tặng Mạnh Hạo
Nhiên để bày tỏ lòng mến mộ . Tặng Mạnh Hạo Nhiên Lý Bạch (701 - 762)
Ngô
ái Mạnh phu tử, Phong lưu thiên hạ văn. Hồng nhan khí
hiên miện, Bạch thủ ngoạ tùng vân. Tuý nguyệt
tần trung thánh, Mê hoa bất sự quân. Cao sơn an khả
ngưỡng, Đồ thử ấp thanh phân. Tạm Dịch : Tặng Thày Mạnh PKT 08/12/2015 Ta quí mến thày Mạnh Nổi tiếng thiên
hạ phong lưu Lúc trẻ, coi nhẹ xe mũ quan trường Về già
, bạn cùng mây trôi, thông reo Cùng trăng sáng một cuộc
say túy lúy Vui với cỏ hoa quên mọi việc đời Lừng
lững như cao sơn khả kính, ai nấy đều ngưỡng mộ Danh
tiếng trong sạch bấy nhiêu đó, khiến lòng này thật bái
phục Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Chiều Hè Nhớ Bạn (1) Phút chốc
mặt trời ngã hướng Tây , Nơi
Đông trăng mọc tự ao đầy . Thong
dong tóc xoả trời đêm mát , Nhàn
nhã hiên ngoài thưởng gió mây . Thoang thoảng hương sen cơn gió tới , Êm êm cành trúc tiếng sương rây . Nâng đàn muốn họa cùng mây gió ,
Ai thưởng ? bạn lòng chẳng có đây
! Cảm hoài người cũ phương
trời vắng , Giữa đêm mộng tưởng
lúc vui vầy .
Mailoc phỏng dịch (2)
Mặt trời bỗng ngã tây , Trăng lên tự ao đầy . Xoả tóc hóng gió mát , Hiên nằm thưởng trời mây . Gió đưa hương sen thoảng , Khóm trúc tiếng sương rây . Nâng đàn muốn dạo khúc , Tri âm chẳng nơi nầy . Cảm
hoài bạn cũ vắng , Giữa đêm
mộng tưởng xây
Mailoc Cali 8-13-
15 Hoài Nhớ Cố Nhân Hoàng hôn
bỗng ngã về Tây Nơi Đông
trăng mọc soi đầy ao xưa Xõa
tóc hóng mát song thưa Thong dong mây
gió đong đưa hiên ngoài Hương
sen thơm tựa bờ vai Trúc ru thỏ
thẻ bên tai khúc tình Tiếng đàn
hòa nhịp không thinh Tri âm chia sẻ
cùng mình hay chăng? Cố nhân hoài
thương xa vắng Xum vầy dệt mộng trầm
lắng đêm thâu Kim Oanh
Mấy Vần Thơ Xưa , Ông Giáo Già, Và Nỗi Quê Nơi
Đất Khách PKT 06/08/2015
Sông
dài buồn ứ đọng , Muôn dặm
nhớ về nhà . Chiều lộng gió
ngàn thổi , Lá rơi vàng núi
xa . Chim bay trắng sóng lặng , Hoa rộ
đỏ non xa . Xuân lại qua rồi đó
, Năm nao trở lại nhà . Sông ơi
ra biển cả , Có chảy ngang quê
ta . Xin gửi theo dòng lệ , Cho vưòn xưa nở hoa . Đầu giường ánh
nguyệt chiếu , Ngỡ đất trời
buông sương . Vời vợi vầng trăng
bạc , Nao nao tình cố hương .
Chú
Thích : Mấy Vần Thơ Xưa , Ông Giáo Già, Và Nỗi Quê
Nơi Đất Khách được cảm tác trong xúc động từ các
bài tứ tuyệt xưa của các Thi Nhân Đời Đường : Tư
Quy của Vương Bột , Tuyệt Cú của Đỗ Phủ , Kiến Vị Thuỷ
Tư Tần Xuyên của Sầm Than , và Tĩnh Dạ Tư của Lý Bạch
Tư
Quy Vương Bột (648 - 675)
Trường
Giang bi dĩ trệ Vạn lý niệm tương
quy Huống phục cao phong vãn Sơn sơn hoàng diệp phi Tạm Dịch :
Trường Giang buồn ứ đọng / Muôn dặm nhớ về nhà
/ Lại thêm gió ngàn thổi lồng lộng / Lá vàng bay
khắp núi non Tuyệt Cú Đỗ
Phủ (717 - 770) Giang bích điểu du bạch Sơn thanh hoa dục nhiên Kim
xuân khán hựu quá Hà nhật
thị quy niên Tạm Dịch :
Chim trắng bay qua sông biếc trông càng thêm trắng / Hoa đỏ
nở rộ núi xanh trông càng thêm đỏ / Xuân này lại đang qua rồi đó / Ngày nào
năm nao trở về nhà
Kiến
Vị Thuỷ Tư Tần Xuyên Sầm
Than 9715 - 770) Vị Thuỷ đông lưu khứ Hà thời đáo Ung châu Bằng thiềm lưỡng hàng lệ Ký hướng cố viên lưu Tạm Dịch : Sông
Vị chảy ra biển đông / Khi nào tới Ung Châu / Xin trôi theo
đôi dòng lệ / Gửi về vườn xưa dùm nhau
Tĩnh
Dạ Tư Lý Bạch ( 701 -
762) Sàng tiền khán nguyệt quang Nghi
thị địa thượng sương Cử
đầu vọng minh nguyệt Đê đầu
tư cố hương Tạm Dịch : Trước giường ngắm ánh trăng
/ Ngỡ là đất bốc sương / Ngẩng đầu nhìn
trăng sáng / Cúi đầu nhớ quê xưa Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Nói
đến nỗi quê nơi đất khách , không thể không nhắc đến
bài Hoàng Hạc Lâu của Thôi Hiệu, một danh tác đời Đường
. Bài này, tôi không còn nhớ là đã chuyển dịch bao nhiêu
lần rồi kể từ lúc nghỉ hưu từ năm 2000 , mười mấy năm
trước . Sáng nay , chép lại bài thơ , những mong chia xẻ được
phần nào với mọi người thân quí ,cái đẹp của chữ
nghĩa để thấy đời vẫn còn vui . Thế thôi . PKT 06/09/2015
HOÀNG HẠC LÂU Thôi Hiệu ( ? - 756) Tích nhân dĩ thừa
hoàng hạc khứ Thử địa
không dư hoàng hạc lâu Hoàng
hạc nhất khứ bất phục phản Bạch
vân thiên tải không duN du Tình
xuyên lịch lịch Hán Dương thụ Phương thảo thê thê Anh Vũ châu Nhật mộ hương quan hà xứ thị Yên ba giang thượng sử nhân sầu Tạm Dịch : Lầu
Hạc Vàng PKT 06/09/2015 Người
xưa đã cỡi hạc vàng bay đi mất / Nơi này chỉ còn
trơ lại một ngôi lầu trống / Hạc vàng một lần bay đi là
không trở lại / Mây trắng vẫn còn bồng bềnh thiên cổ nổi
trôi / Dưới bến Hán Dương , bờ cây lung linh soi nước trong
trời quang mây tạnh / Ngoài xa , trên cồn Anh Vũ, cỏ hương một
thảm rậm rạp ngút ngàn / Trời chiếu sắp tối , quê nhà
nơi đâu / Khói sóng vật vờ trên sông khôn ngăn được
nỗi ngậm ngùi . PKT 06/09/2015.
HOÀNG HẠC LÂU PKT 06/09/2015 Xưa hạc chở tiên đi mất rồi , Lầu thơ còn đó gió rong chơi .
Hạc vàng một thuở đâu quay lại
, Mây trắng ngàn năm vẫn nổi
trôi . Nắng bến Hán Dương vàng
đáy nước , Cỏ cồn Anh Vũ
tím chân trời . Chiều sa, quê cũ
nơi nào nhỉ , Khói sóng trên
sông não dạ người .
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Giáo
Già Nhớ Quê .
Tư Quy ( Vương
Bột ) Man mác Trường Giang nước
lạnh lùng , Ngày về quê cũ
nỗi hoài mong . Phương chi gió lộng
hoàng hôn xuống , Tan tác vàng
bay núi chập chùng .
Tuyệt Cú
( Đỗ Phủ ) Sông xanh chim trắng
rợp khung trời , Hoa nở non xanh rợp khắp
nơi . Có biết chúa Xuân rồi
mất hút ? Ngày về xa lắc nhớ
tơi bời !
Kiến Vị Thuỷ
Tư Tần Xuyên ( Sầm Tham ) Dòng
sông Vị xuôi đông chảy mãi , Nước bao giờ tới bãi Châu Ung ? Cho ta gởi lệ nhớ nhung , Về
nơi quê cũ vô cùng luyến thương !
Tĩnh Dạ Tư. ( Lý Bạch ) Trong vắt như gương nguyệt trước giường ,
Lờ mờ mặt đất ngỡ hơi sương
. Ngước trông thăm thẳm trăng
vằng vặc , Buồn rượi gục đầu
chạnh cố hương .
Mailoc phỏng dịch
Cali 6-8 15 _______________________________________________________________________________________________________________________
Ngày Trở Về ,Ông Giáo Già , Và Nỗi Cô Đơn
PKT 06/03/2015 Từ nhỏ, xa nhà, nay trở
lại . Giọng quê không đổi,
mặt già thôi . Trẻ con chào đón,
tưởng ngườI lạ, Cười hỏi
cụ ở đâu đến chơi .
Bỏ làng, bỏ nước từ độ ấy
, Dâu bể đổi thay đã mấy
mùa . Còn đó hồ xưa thời
tuổi dại , Gió xuân vẫn gợn
sóng năm xưa . Chú Thích : Ngày Trở Về, Ông Giáo Già,
Và Nỗi Cô Đơn được cảm tác từ bài Hồi Hương
Ngẫu Thư của Hạ Tri Chương, đời Đường Hồi Hương
Ngẫu Thư Hạ Tri Chương (659
- 744) Thiếu tiểu ly gia lão đại hồi Hương âm vô cải mấn mao tồi Nhi đồng tương kiến bất tương thức
Tiếu vấn khách tùng hà xứ lai
Ly biệt
gia hương tuế nguyệt đa Cận lai
nhân sự bán tiêu ma Duy hữu
môn tiền kính hồ thuỷ Xuân
phong bất cải cựu thời ba
Dịch Xuôi : Hồi Hương Ngẫu Thư
PKT 06/03/2015
Xa nhà từ lúc còn nhỏ cho đến
già lão, nay mới trở về Giọng
quê không đổi, chỉ có râu tóc bạc thôi Con trẻ gặp mặt nhưng không nhận ra được
Cười hỏi ông khách từ đâu
lại Bỏ nhà bỏ nước mà đi đã bao năm tháng
Cho đến nay, cảnh và người cũng đã
thay đổi nhiều rồi Duy chỉ có
mặt nước hồ gương trước ngõ Gió xuân nay vẫn không thay đổi được những làn
sóng gợn xưa
Phụ
Chú : Hồi Hương Ngẫu Thư, ở đây, được hiểu
là mấy vần thơ viết ra từ cảm xúc trong ngày trở về xứ
. Tri
Khac Pham Phamid1934@gmail.com PHƯƠNG HÀ TRỞ LẠI TRƯỜNG XƯA Ta muốn thời gian quay lại
Chỉ trong mùa hè này thôi Một sáng trở về trường cũ Dạo quanh lớp học, sân chơi Này đây cột
cờ năm ấy Rưng rưng cánh phượng
đầu mùa Những đôi mắt
tròn non dại Học trò yêu quý
ngày xưa Người cũ chẳng còn ai cả Bao nhiêu năm tháng đã qua Đất trời mênh mông vô tận Tìm đâu ? - Mắt đã hoen nhòa !...
Phương Hà
TRẢ
LỜI NGƯỜI (hay là : Khúc Ca Bốn Mùa Của Người Ở Núi)
PKT 05/15/2015
1 - Cội
tùng nằm khểnh ngủ
Gối đá giữa trời mây Trong núi không còn lạnh Năm nào lại nữa đây
2 - Xuân
đến gió lành ấm Cỏ
cây bừng tái sinh Lung
linh trong nắng nhẹ Hoa rụng
bay trao tình 3 - Hạ về ngắm ráng đỏ Trăng mọc đỉnh non xa Xoã tóc thả chiều mát Thảnh thơi hiên trước nhà 4 - Gió vàng
đâu thổi lại Bầy
nhạn không buồn bay Sáng
sớm sân cây vắng Thu
thầm thì với ai 5 - Tuyết rơi lạnh trắng xoá Không một dấu chân người Lão nón áo tơi lá
Ngồi câu cá giữa trời
Chú Thích : Người ở núi , dịch
từ chữ sơn nhân trong thơ xưa , chỉ người vào núi ẩn
dật, xa lánh chuyện đời .Trả Lời Người (hay Khúc Ca Bốn
Mùa Của Người Ở Núi) viết từ cảm hứng của các bài
thơ hán việt sau đây :
1 - Đáp Nhân
Thái Thượng Ẩn
Giả (Vãn Đường ?)
Ngẫu lai tùng thụ
hạ Cao chẩm
thạch đầu miên
Sơn trung vô lịch nhật
Hàn tận bất tri niên Dịch
Xuôi : Trả Lời Người
PKT 05/15/2015 Ngẫu nhiên đến dưới
cội tùng Gối
đầu trên đầu đá cao nằm ngủ Trong núi không có lịch ngày tháng
Đã hết lạnh
rồi mà không biết bây giờ là năm nào đây 2 - Xuân Nhật Độc Chước Lý Bạch (701 - 762) Xuân phong
phiến thục khí Thảo
mộc vinh xuân huy Bạch nhật
chiếu lục thảo Lạc
hoa tán thả phi Dịch Xuôi : Ngày Xuân Uống Rượu Một
Mình PKT 05/15/2015 Gió
xuân thổi khí lành Cỏ
cây trông tươi mát dưới trời xuân Nắng ngày chiếu trên đảm cỏ xanh
Hoa rụng rơi rơi bay trong không
3 - Hạ
Nhật Nam Đình Hoài Tân Đại Mạnh Hạo Nhiên ( 689 - 740) Sơn quang hốt
tây lạc Trì nguyệt
tiệm đông hướng Tán
phát thừa tịch lương
Khai hiên ngoạ nhàn xưởng
Dịch Xuôi : Ngày Hè Ở
Nam Đình Nhớ Tân Đại
PKT 05/15/2015 Nắng chiều rực sáng trên triền núi
ở hướng tây Trăng
nhô dần lên cao ngoài bờ ao ở hướng đông Xoã tóc hứng khí trời trong lành
Mở cửa bước ra ngoài hiên
nằm thảnh thơi 4 - Thu Phong Dẫn
Lưu Vũ Tích (772 - 842)
Hà xứ thu phong chí Tiêu tiêu tống nhạn quần
Triêu lai nhập đình thụ
Cô khách tối tiên văn
Dịch Xuôi : Gió Mùa Thu Nổi PKT 05/15/2015
Gió thu từ đâu lại
Hiu hắt đưa tiễn bày nhạn
bay đi Sáng lại rì
rào vào hàng cây trong sân
Tiếng thu này chỉ dành cho người khách cô đơn nghe
được trước tiên hay sao
5 - Giang Tuyết Liễu Tông Nguyên ( 773 - 819)
Thiên sơn điểu phi tuyệt
Vạn kính nhân tung diệt Cô chu soa lạp ông Độc điếu hàn giang tuyết
Dịch Xuôi : Tuyết Sông PKT 05/15/2015
Ngàn núi mờ mịt
không một bóng chim bay
Vạn lối trắng xoá không còn một dấu chân người
Lão ông áo tơi
nón lá Một
mình ngồi câu cá trên sông lạnh giữa trời tuyết đổ
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com
ÔNG GIÁO GIÀ VÀ NGÔI TRƯỜNG CŨ
PKT 04/30/2015 - Riêng gửi các em học trò
cũ 1955-1962 Một trưa nắng hạ , trời im gió , tôi về thăm lại
ngôi trường xưa. Bước vào lớp ,giờ dạy toán đầu
tiên ,60 năm về trước , tôi thật sự ngỡ ngàng . Lớp
trống vắng , nhưng quang cảnh vẫn y như ngày nào . Bảng đen , bục
giảng, bàn giáo sư , và từng dãy bàn ghế gỗ mộc sơn
đen. Tưởng như trước mắt, các em học trò yêu quí đã
ngồi ngay ngắn ,náo nức chờ đón bài giảng đầu tiên
của thày . Sáu chục năm qua rồi thật sao . Tôi chìm vào trong
hồi tưởng. Thuở
mới vào đời , nổi trôi đến một tỉnh nhỏ, tôi đã
tin là đã tìm được chốn giữ thân cho qua thời khói
lửa . Ngày ngày an phận, dạy học , tình nguyện làm ông
giáo làng ,đưa trẻ qua sông , bỏ mộng khoa bảng, không luyến
tiếc cử nhân, tiến sĩ , kỹ sư hay bác sĩ . Thật sự, khoảng
thờI gian đầu , tôi đã tìm thấy ở nơi đây một
không gian còn giữ được ít nhiều "quân sư phụ"
, ngày tháng miệt mài lo dạy học , hết dạy cho lớp các anh
các chi. rồi lai lo đến lớp các em của mấy đứa học trò,
cứ ngỡ là nếu không có mình thì tội nghiệp , chắc chúng
nó khó tìm được một ông thày dạy toán nào
" hay" như vậy . Lại thêm , được sự quí mến của
phụ huynh học sinh , ban giám hiệu, và các bạn đồng nghiệp,
ông giáo tôi làm sao nghĩ đến chuyện thay đổi ,bỏ đi
nơi khác được . Ôi chao tuổi trẻ hồn nhiên ,giản dị,
ngây thơ thật dễ thương đến tội nghiệp của tôi !
"Bố ạ , thôi ta về
, bố bước lên bục giảng cho con chụp tấm hình làm kỷ niệm
" . Tiếng nói của ngườI con trưởng kéo tôi về với thực
tại . Ông giáo già , ngôi trường cũ , và khoảng cách 60
năm . Một trưa nắng hạ, trời im gió , Tôi về thăm lại ngôi trường xưa .
Thời gian như đọng từng viên
gạch, Trên lối đi mòn
dấu nắng mưa . Chân bước ngỡ ngàng vào lớp học ,
Ô hay, bụi phấn vẫn còn bay .
Bảng đen, bục giảng, y như cũ
, Sáu chục năm rồi, đâu
có hay . Dãy ghế, dãy bàn đầy vết mực ,
Gái trai cùng lớp học chung nhau .
Ngày xanh lưu bút còn đây
đó , Đám học trò
xưa nay ở đâu ?
Ông Giáo Già Và Ngôi Trường Cũ (Theo tản văn của Thầy Phạm khắc Trí 30/04/2015)
Trời
im gió buổi trưa cuối Hạ Tôi
trở về thăm lại trường xưa Bàn ngồi học, bảng đen, bục giảng Thiếu các em chợt thấy dư thừa ! Tôi ngồi
trên ghế đai nhìn xuống Những
trò yêu dấu của tôi đâu Sáu chục năm bây giờ thất lạc Tôi bâng khuâng hồi tưởng nghẹn ngào...
Thời
khói lửa tôi vào sư phạm Chuyển về một tỉnh nhỏ miền Nam An phận - ông giáo làng giữ trẻ Thấy ấm lòng một chút không gian.
Ngày hai buổi miệt mài dạy học
Phép toán nhân chia - lẽ sống vui
Ban giám hiệu, phụ huynh tin tưởng
Nên giáo làng an phận tuyệt vời.
Tôi
bước xuống dãy bàn cuối lớp Tìm dấu chân son thuở thiếu thời Nghe đau điếng từng cơn thắt ruột Trời không mưa mà ướt áo tôi.
Bố
ơi con ghi hình kỷ niệm Trời
hoàng hôn ta hãy quay về Ông
giáo già tuổi xưa nay hiếm Đắng
lòng như nếm ngụm cà phê...
Dương Hồng Thủy 7/5/2015 *** Kính Thầy và
các bạn Vườn Thơ Thẩn. Qua
lời tâm tư của Thầy Trí bộc bạch, Song Quang rất xúc động
và bồi hồi nhớ lại kỷ niệm một thời xa xưa. Song Quang cũng
có đi dạy một thời gian rồi mộng giang hồ của thời trai trẻ
bộc phát nên đã đi vào cuộc chiến. Nhưng cũng thấu
hiểu được nỗi lòng của Ông Giáo già khi trở về thăm
ngôi trường cũ. Xin ghi lại đây
để Thầy và các bạn chia sẻ
Ông Giáo Già Thăm Ngôi Trường
Cũ Ông giáo ngày xưa nay đã già! Ngôi trường năm cũ viếng thăm qua Bảng đen, bục giảng còn in dấu Phấn trắng,
học trò lại cách xa Nhìn lại, ngỡ ngàng đau xót
dạ Quay lui ,hồi tưởng trí chưa nhòa Nhớ thời,kiến
thức trao đàn trẻ Tồn đọng vẫn còn mãi bóng
ta Song Quang ____________________________________________________________________________________________________
NHẤT PHIẾN
BĂNG TÂM Phù Dung Lâu
Tống Tân Tiệm Vương Xương
Linh (698 - 756) Hàn vũ liên giang dạ nhập Ngô Bình minh tống khách Sở sơn cô Lạc Dương thân hữu như tương vấn
Nhất phiến băng tâm tại ngọc hồ
Dịch
Xuôi : Tiễn Tân Tiệm Trên Lầu Phù Dung PKT (04/05/2015)
Đêm đến đất Ngô vào lúc
mưa lạnh sông lũ Sáng ngày
núi Sở chơ vơ lại chứng kiến cảnh tiễn khách đi
Bạn xưa ỏ Lạc Dương nếu có
ai thăm hỏi Xin thưa vẫn nguyên vẹn
một tấm lòng trong sáng như băng tuyết trong bình ngọc
Nhất
Phiến Băng Tâm (Bài 1) PKT 04/05/2015
Đêm
Ngô sông lũ mưa chào đón , Sáng
Sở núi buồn nắng tiễn đưa . Phố
cũ bạn xưa ai hỏi đến , Lòng
tôi băng tuyết vẫn như xưa .
Nhất Phiến Băng Tâm (Bài 2)
PKT 04/05/2015 Đêm Ngô mưa lạnh đón
, Sáng Sở núi buồn đưa .
Bạn cũ còn thăm hỏi , Lòng quê vẫn tuyết xưa . Lời Thêm : Một
đời gốc bật , đêm Ngô sáng Sở , nghĩ mình nhờ phúc
đức cha ông , vẫn còn giữ được tấm lòng quê chơn
chất để lại cho con cháu ,nghĩ cũng đã là may mắn lắm
rồi . Cầu chúc an lành cho mọi người thân quí và, cho các
con các cháu yêu dấu. PKT 04/05/2014 (Kỷ niệm ngày giỗ Ông Nội
lần thứ 40) Tri Khac Pham Em xin góp
vui cùng Thầy: 芙蓉樓送辛漸 王昌齡
寒雨連江夜入吳 平明送客楚山孤 洛陽親友如相問 一片冰心在玉壺
Dịch Thơ: Phù Dung Lầu Tiễn
TânTiệm Sông Ngô đêm
đến giăng mưa lạnh Núi Sở
sáng buồn tiễn bạn Tân Như
đến Lạc Dương ai có hỏi Rằng
đây quạnh quẽ chỉ đơn thân.
Quên Đi Lầu Phù Dung Tiễn Tân Tiệm
Đêm
tới Ngô mưa sông giá lạnh , Núi
Sở buồn tiễn khách , bình minh . Lạc
Dương bạn hỏi về mình , Lòng
ta băng tuyết gương trinh ngọc hồ .
Mailoc Phù Dung Lầu Tiễn Tân Tiệm
Đến Ngô sông lũ đêm mưa
lạnh Rời Sở núi buồn sáng
tiễn chân Bạc cũ Lạc Dương
ai mấy hỏi Lòng đây
băng tuyết vẹn tâm than
Kim Phượng
LẦU PHÙ DUNG TIỄN TÂN TIỆM
Mưa lạnh tràn sông đêm tới Ngô
Sớm đưa khách đến núi đơn
côi Đô thành bạn
hữu có hỏi tới Tuyết
sạch lòng trong vẫn giữ thôi
C.D.M. Đỗ Chiêu Đức cũng góp phần ĐƯA TÂN TIỆM Ở
LẦU PHÙ DUNG
Đến Ngô lúc đêm mưa sông lạnh,
Núi Sở buồn tiễn bạn sớm mai, Lạc
Dương thân hữu đoái hoài, Tấm
lòng băng tuyết rượu cay một bình !
Đỗ Chiêu Đức
NHẤT PHIẾN BĂNG TÂM Đêm Ngô chào đón cảnh mưa dầm Sáng Sở tiễn đưa lệ khóc thầm Bè bạn Lạc Dương ai có hỏi Lòng
ta giữ vẹn phiến băng tâm.
Nguyễn Đắc Thắng
SƠN
PHÒNG MẠN HỨNG (Trần Nhân Tôn) Phạm Khắc Trí, Phương Hà, Trầm Vân _____________________________
SƠN
PHÒNG MẠN HỨNG
Trần Nhân Tông (1258 - 1308)
Thuỳ phược cánh tương cầu giải thoát
Bất phàm hà tất mịch thần tiên
Viên nhàn mã quyện nhân ưng lão
Y cựu vân trang nhất tháp thiền
Thị phi niệm trục triêu hoa lạc
Danh lợi tâm tuỳ dạ vũ hàn
Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch
Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn
Dịch Xuôi : Mạn Hứng Ở Sơn Phòng
PKT 03/12/2015
Có ai trói buộc mình đâu mà phải
tìm cách giải thoát
Đã không còn là phàm tục thì hà tất
đi tìm thần tiên làm chi nữa
Bày vượn nhàn nhởn nhơ trước mắt,
con ngựa đã mỏi, người nay đã già
Chiếc chõng toạ thiền ở chốn am
mây này vẫn như cũ , vẫn như ngày nào
Chuyện thị phi đã buông theo hoa rụng ban sáng
Lòng hám danh lợi đã nguội lạnh
cùng cơn mưa lạnh trong đêm
Hoa đã rụng hết , mưa đã tạnh hẳn
,một vùng núi vắng lặng
Một tiếng chim hót, một mùa xuân đến
rồi đi
SƠN PHÒNG MẠN HỨNG
PKT 03/12/2015
Ai có trói đâu mà cầu giải thoát
Người đã khác phàm hà tất
tìm tiên
Vượn
nhàn, ngựa mỏi , thân lão
Chốn cũ ,am mây , một chiếc giường thiền
Sáng ngắm hoa rơi ,thị phi rũ bỏ
Đêm trải mưa lạnh , danh lợi buông
thôi
Hoa tàn,
mưa tạnh ,núi vắng
Một tiếng chim hót tiễn xuân lưng trời
Tri Khac Pham
Phamid1934@gmail.com
Bài phỏng dịch:
CẢM HỨNG TẠI SƠN PHÒNG
Ai buộc mình đâu, mong thoát ra
Là tiên, hà tất kiếm đâu xa
Vượn im, ngựa mỏi, người già
lão
Giường
cũ, am mây, vẫn thế mà !
Chuyện đời buông bỏ với hoa rơi
Danh lợi theo mưa cuốn sạch rồi
Hoa rụng, mưa tàn, non vắng lặng
Tiễn xuân, chim hót ở lưng trời.
Phương Hà phỏng dịch
CẢM HỨNG TẠI SƠN PHÒNG
Có ai trói buộc mình đâu
Không là trần tục nào cầu gặp
tiên
Thân già
ngựa mỏi vượn im
Am mây chốn cũ giường thiền thênh thang
Chuyện đời theo cánh hoa tàn
Lợi danh mưa cuốn chẳng ham muốn gì
Hoa tàn núi vắng bốn bề
Tiếng chim đưa tiễn xuân đi nhẹ
nhàng
Trầm
Vân
XUÂN
HIỂU Thay lời cám ơn , tôi ngồi dịch lại bài Xuân Hiểu của
Mạnh Hạo Nhiên , cố gắng chuyển dịch được phần nào
trạng thái tâm hồn an nhiên tự tại của tác giả một buổi
sáng xuân ,mà thực không biết có làm được không
. Trong thân tình , đọc cho vui thôi . Quí mến, Xuân Hiểu
Mạnh Hạo Nhiên Xuân miên bất giác
hiểu Xứ xứ văn đề điểu
Dạ lại phong vũ thanh Hoa lạc tri đa thiểu
Sáng Xuân PKT 03/01/2015 Giấc xuân nồng quên sáng, Chim hót dậy nơi nơi . Mưa gió đêm qua lộng, Hoa nhiều ít rụng thôi . Xuân hiểu
Mạnh Hạo Nhiên Xuân
miên bất giác hiểu, Xứ xứ văn
đề điểu, Dạ lai phong vũ thanh, Hoa lạc tri đa thiểu? DIỄN NÔM : SÁNG
XUÂN Đêm Xuân ngủ quên sáng, Chim hót khắp nơi nơi !
Đêm qua dường mưa gió, Bao nả
cánh hoa rơi ?!
Đỗ Chiêu Đức
CHÀO MỪNG ĐH
XVIII - Phoenix, Arizona 2014 Ngày
10/10/2014 là ngày họp mặt của đồng môn 2 trường Phan Thanh Giản
và Đoàn Thị Điểm Cần Thơ, năm nay ở Phoenix , Arizona. Hơn
300 người đã ghi danh tham dự , từ Úc , từ Pháp , từ Canada ,
và từ các tiểu bang Hoa Kỳ. Một Chút Tình được gửi
đi như lời chào mừng của một nhà giáo dạy Toán ở
Phan Thanh Giản từ 1968 đến 1975. Cầu chúc mấy ngày họp mặt trong
nhà sẽ được thật vui , thật tình nghĩa. PKT 10/06/2014
Một Chút Tình PKT 10/06/2014 Năm nay Đoàn-Phan
họp mặt , Tôi qua Phoenix tìm vui. Mong ngược thời gian gặp lại
, Ngày Xưa ,năm tháng, ngậm ngùi. Bạn quí ai còn ai mất , Trò yêu lạc lõng
khắp nơi . Dòng đời ba chìm bảy nổi , Nhớ nhau nói
không nên lời. Trường
cũ nửa vòng trái đất , Nhạt nhòa hình bóng đong
đưa. Một thuở bảng xanh phấn trắng , Ôi chao thương mấy
cho vừa. Đồng môn tình
nghĩa còn đó , Dù bao thay đổi bể dâu. Chúc cho đá
mềm chân cứng , Gìn vàng giữ ngọc cho nhau. PKT Ngày Phan Đoàn
Phan Đoàn ngày họp mặt , Phoenix chắc là vui . Ngược thời gian tìm lại , Kỷ niệm ôn ngậm ngùi .
Dĩ vãng đà bay mất , Người bèo dạt muôn nơi .
Theo vận nước trôi nổi ,
Gặp nhau phút nghẹn lời .
Âm thầm nhìn trời đất , Trường cũ tháng ngày đưa
, Ôi ! một thời áo
trắng , Đẹp nói
sao cho vừa !
Bạn cũ tình xưa đó
, Son sắc mặc bể dâu
Như tường đồng vách
cứng , Một lòng siết
tay nhau .
Mailoc
Chúc Thầy Chúc thầy khỏe người
chân cứng Xuôi về Phoenix
miền xa Nhặt lại vùng
trời kỷ niệm Cất vào
ký ức ngàn hoa.
Tóc thầy thêm nhiều sợi bạc
Mắt cô hằn rõ nếp nhăn
Phải chăng tóc phai màu phấn?
Da khô trí tuệ nhọc nhằn?
Mỗi lần em ngang trường cũ Nhớ thầy biết mấy cho vừa Chúc thầy trăm năm vẫn vậy Để em tìm lại dáng xưa.
Ngày mười tháng mười sắp đến Cho em trìu mến kính dâng Nghĩa ân trăm năm vẫn vậy
Dù xa - nhưng tình ở gần.
Dương hồng Thủy (10/09/2014) __________________________________________________________________
BẢ TỬU VẤN NGUYỆT-Lý Bạch Bản dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà, Quên Đi ______________________________________________________________________________________________ Bả Tửu Vấn Nguyệt Lý Bạch
(701 - 762) Thanh thiên hữu nguyệt lai kỷ
thì Ngã kim đình bôi nhất vấn chi Nhân phan minh nguyệt
bất khả đắc Nguyệt hành khước dữ nhân tương tùy
Hạo như phi kính lâm đan khuyết
Lục vân diệt tận thanh huy phát Đản kiến tiêu tòng hải
thượng lai Ninh tri hiểu hướng vân gian một Bạch thố đảo dược thu phục xuân Thường
Nga cô thê dữ thùy lân Kim nhân bất kiến cổ thì nguyệt Kim nguyệt tằng kinh chiếu cổ nhân Cổ
nhân kim nhân nhược lưu thủy Cộng khan minh nguyệt giai như thử Duy nguyện đương ca đối tửu thì Nguyệt quang trường
chiếu kim tôn lý Dịch Xuôi :
Nâng Chén Hỏi Trăng PKT 08/12/2014 Trời xanh có trăng đến nay là đã bao lâu nhỉ Ta
nay ngừng chén muốn hỏi trăng một câu thôi Người đâu
có thể với tới được trăng Mà trăng thì cứ lẽo
đẽo theo người hoài Trắng sáng
như tấm gương bay treo trên cổng trời Xua tan lớp mây lam xám
để lộ ánh sáng trong xanh vằng vặc Chỉ thấy về đêm
trăng từ trên biển tới Nào hay đến sáng trăng lại biến
mất vào mây Con thỏ trắng miệt
mài ngày đêm giã thuốc hết thu đến xuân Để cho
Hằng Nga một mình lẻ loi không biết lấy ai làm bạn Người
nay không thấy được trăng ngày trước Còn trăng nay lại
đã từng soi chiếu người xưa Người
xưa người nay giống như dòng nước chảy Xưa nay trước
sau mọi người cùng ngắm một vầng trăng sáng như vậy Nên chi ta chỉ mong ước trong lúc vui ca với rượu Là được
uống rượu dưới trăng để được ngắm ánh trăng
thiên cổ trong chén vàng còn mãi lung linh Nâng Chén Hỏi Trăng PKT 08/12/2014 Trời xanh trăng sáng bao lâu rồi, Nâng chén
hỏi trăng một câu thôi. Thăm thẳm trên cao không với được
, Mà sao lẽo đẽo quấn bên người. Như gương bay chiếu vùng cung khuyết , Xé lớp
mây lam sáng rực trời. Đêm đến nổi lên từ biển
cả , Sáng ra biến mất giữa mây trôi. Xuân thu thỏ trắng mải nghiền thuốc, Bỏ mặc hằng
nga lạnh bốn mùa. Người nay không thấy vầng trăng cũ , Trăng nay từng chiếu soi người xưa. Người trước, người sau , như nước chảy , Còn
chăng vẫn thế một vầng trăng. Cùng ta ngất ngưởng bên
hồ rượu , Say ngắm trăng tan đọng chén vàng . Phiếm Luận : Trong cõi thơ rượu hay
cõi tiên, dường như xưa, nay, sau, trước, tỉnh , say... đều
được cảm nhận lẫn lộn là một. PKT 08/12/2014 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Nâng
Chén Hỏi Trăng Trời xanh trong trăng kia bao tuổi , Ngưng chén nầy xin hỏi một câu .
Nàng trăng ta rớ được đâu
, Mà sao lẽo đẽo bên chân
ta hoài ? Trăng như gương bay trên cung thẩm ,
Xua khói mây , lẩn thẩn nguyệt ngà
. Biển đêm ngoi sóng bước
ra , Trong mây về sáng trăng
tà biệt tăm .
Xuân rồi thu , thỏ chăm giã thuốc
, Để cô đơn lạnh buốt
, Hằng sầu . Người nay trăng
cũ tìm đâu ? Trăng nầy
từng chiếu cổ nhân một thời . Người xưa nay , dòng
đời man mác , Cùng thưởng
trăng có khác chi nao . Cuồn
ca mơ có bồ đào , Rượu
vàng lấp lánh trăng vào đầy ly . Mailoc
phỏng dịch
Cali 8-12-14 NÂNG CHÉN HỎI
TRĂNG Bao năm trăng đến với trời xanh Xin hãy cho ta hỏi ngọn ngành Người chẳng thể lên cung quảng được Bên người, trăng lại mãi loanh quanh ?! Trăng xua mây
xám ở trên trời Để lộ
một vùng xanh sáng tươi Đêm
tối, trăng lên từ biển cả Sáng
ra lại khuất áng mây rồi.
Thỏ ngọc ngày đêm giã thuốc tiên
Để Hắng Nga mãi đắm ưu phiền
Trăng ngày xưa cũ nay còn thấy
Cùng một vầng trăng soi vạn niên.
Dòng
đời trôi mãi như dòng nước Soi bóng ngàn năm một ánh trăng Cuộc rượu đêm thơ xin mãi được Uống trăng tan loãng đáy ly vàng.
Phương Hà
phỏng dịch
( Tháng 8/2014 ) Nâng
Rượu Hỏi Trăng
Trời xanh trăng đến bao giờ nhỉ Chén rượu ngưng hỏi chỉ
một lời
Trăng người ngăn cách xa vời Người đi trăng lại chẳng rời vì
sao Sáng
tựa gương treo cao cổng đỏ
Mây biếc tan lộ rõ sắc trong
Trăng lên từ biển mênh mông Âm thầm sáng sớm ẩn lồng vào mây
Thuốc suốt năm
thỏ còn giã đấy
Bên chị Hằng chẳng thấy một ai Trăng xưa chẳng gặp người nay
Trăng nay từng chiếu đêm dài người
xưa
Như nước trôi bao đời người nữa Cũng trăng kia soi giữa đêm thâu
Vui say cuộc rượu chỉ cầu Chén
vàng trăng đọng men sầu hoá vui
Quên Đi
NGHĨ CỔ Lý Bạch Dịch/ Phỏng dịch:
Phạm Khắc Trí, Mailoc, Phương Hà, Quên
Đi _____________________________________________________________________________________ Nghĩ Cổ Lý Bạch (701 - 762) Sinh giả vi quá khách Tử giả vi quy nhân Thiên địa nhất nghịch lữ Đồng bi vạn cổ trần
Nguyệt thố không đảo dược Phù
tang dĩ thành tân Bạch cốt tịch vô ngôn Thanh tùng khởi
tri xuân Tiền hậu cánh thán tức Phù vinh hà túc trân Dịch
Xuôi : Lần Theo Dấu Chân Xưa PKT 08/03/2014 Sống ta làm khách qua đường Chết ta
là người trở về nhà Trời đất là một quán trọ
, Cát bụi ngàn đời xưa cùng ta chung một nỗi buồn
Con thỏ trăng trên cao vẫn miệt mài giã
thuốc Cây dâu non xưa nay đã hóa thành củi khô Xương
trắng ngàn năm im lìm không một lời Thông xanh bốn mùa
đâu cần biết đến xuân Trước
sau than thở mà chi nữa Cõi đời vinh hoa phù phiếm này
có gì đáng quí để than tiếc đâu Chú Thích về Nghĩ Cổ 1- Theo Từ Điển Đào Duy Anh : học theo đạo đời xưa
, bắt chước theo cổ nhân 2- Theo Tự Điển Hán - Việt Thiều
Chửu : làm phỏng theo lối cổ Sống Gửi Thác
Về PKT 08/03/2014 Sống, lang thang đây
đó , Thác, là trở về nhà. Đất trời, một quán
trọ , Mênh mang một cõi ta. Thỏ
trăng vẫn giã thuốc , Dâu non hóa cây già. Xương trắng
ngàn năm ngủ , Thông xanh bốn mùa ca. Trước sau là thế cả , Tiếc chi đời phù hoa.
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Ngẫm Ý
Xưa . Sống như khách bộ hành rong ruổi , Chết là lúc lủi thủi quay về . Đất Trời quán trọ bến mê , Muôn đời cát bụi não nề trần gian .:
Thỏ trong trăng miên man nghiền thuốc ,
Dâu đã thành củi đốt đã
khô . Im lìm xương trắng nắm
mồ , Thông xanh nào biết bao giờ
chúa xuân . Trước sau mọi sự thở than , Công danh phú qúi phù vân bên trời . Mailoc
phỏng dịch THEO DẤU NGƯỜI XƯA
Sinh thời
làm khách viễn du xa Nhắm mắt
xuôi tay trở lại nhà Trời đất
chẳng qua là quán trọ Ngàn xưa
cát bụi vẫn cùng ta... Thỏ trăng
mài miệt đâm chày thuốc Dâu
nõn lần khân hóa củi già Xương
trắng ngàn năm không tiếng nói Thông
xanh bốn tiết thiếu mùa hoa Thở
than chi nữa, đời như thế Phù
phiếm vinh hoa cũng chỉ là....
Phương Hà phỏng dịch Quên Đi xin đóng góp thêm với bản nguyên tác:
擬古其五
Nghĩ cổ kỳ 5 生者為過客,
Sinh giả vi quá khách, 死者為歸人。 Tử giả
vi quy nhân. 天地一逆旅, Thiên địa nhất nghịch
lữ 同悲萬古塵。 Đồng bi vạn cổ trần 月兔空搗藥,
Nguyệt thố không đảo dược 扶桑已成薪。 Phù
tang dĩ thành tân 白骨寂無言, Bạch cốt tịch
vô ngôn 青松豈知春。 Thanh tùng khởi tri xuân 前後更嘆息, Tiền hậu cánh thán ức 浮榮安足珍。
Phù vinh hà túc trân Thêm
Ý : - 扶桑 Phù Tang = Cây
Thần . Thời xưa tương truyền ở ngoài Đông Hải có thần
mộc (cây thần) tên gọi là phù tang (扶桑) Phù tang dĩ thành tân : cây thần trở thành củi. Đây
là bài thơ cổ phong viết theo lối Biền Ngẫu. Vì thế Nguyệt
Thố (thỏ trăng) đối vối Phù Tang( cây thần) Dịch Thơ
: Nghĩ Theo Xưa Sống trên đời tựa khách Chết là
lúc ta về Đất trời như quán trọ Muôn thuở vẫn
bến mê Thỏ trăng giã thuốc quí Cây thần thành củi
mục Xương trắng hết nói gì Thông xanh chẳng thiết
xuân Sau trước mãi bâng khuâng Quí chi danh lợi ảo.
Quên Đi ___________________________________________________________________
TÚC
KIẾN ĐỨC GIANG - Mạnh Hạo Nhiên Bản dịch: Phạm Khắc
Trí, Phương Hà, Mailoc, Trầm Vân, Quên Đi, Đỗ Chiêu Đức,Tim
Kim Túc Kiến Đức
Giang Mạnh Hạo Nhiên (689 - 740) Di chu bạc yên chử Nhật mộ khách sầu
tân Dã khoáng thiên đê thụ Giang thanh nguyệt cận nhân
Dịch Xuôi : Ngủ
Qua Đêm Bên Bờ Sông Kiến Đức PKT 07/22/2014 Dời thuyền đến neo
ở bến sông mịt mờ sương khói Chiều xuống khơi
dậy nỗi buồn xa nhà Đồng vắng mênh mông, trời như sà
xuống thấp đến ngọn cây Dòng sông trong xanh , ánh trăng
lấp lánh quẩn quanh bên người Chú Thích : Sông Kiến Đức ở
tỉnh Chiết Giang bên Tàu Ngủ Đò Một Đêm Trăng Bài 1 -
PKT 07/22/2014 Dời
thuyền tìm bến đỗ , Sương khói chiều xa nhà. Đồng
vắng ôm trời ngủ , Riêng trăng thức với ta . Ngủ Đò Một Đêm Trăng Bài
2 - PKT 07/22/2014 Thuyền
ngủ bên sông vắng , Chiều buông mờ khói sương. Đồng
hoang trời xuống thấp , Trăng nước cũng tha phương. Mooring on Jiande River (Meng Hao-Ran, 689-740 AD, China) Ying Sun © 2008 My
boat approaches a misty islet for mooring. At sunset the nostalgic thought begins growing. On open
fields the sky on treetops seems pressing. Reflected from clear water, the moon is ever so touching.
Lời Thêm : Mạnh
Hạo Nhiên là 1 thi nhân tên tuổi đời Thịnh Đường , bạn
già của Thi Tiên Lý Bạch , Thi Phật Vương Duy , Thi Thánh Đỗ
Phủ... Một số các bài thơ 5 chữ được nhiều người
yêu thích như Xuân Hiểu , Lưu Biệt Vương Duy, Tảo Hàn Hữu
Hoài , Hạ Nhật Nam Đình Hoài Tân Đại ...Cảnh đời dâu
bể , tôi ngồi chuyển dịch lại bài Túc Kiến Đức Giang như
một hoài niệm , về một đêm trăng ngủ thuyền, ở vùng
quê sông nước bên nhà, thuở thiếu thời. PKT 07/22/2014
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com NGỦ ĐÒ TRÊN SÔNG TRĂNG
Thuyền
neo đậu ở bến sông Mịt mờ
sương khói mênh mông khoảng trời Chiều buông chầm chậm xa khơi Lòng
buồn man mác trông vời cố hương Bao la đồng vắng sầu vương Bầu
trời sà thấp ngang đường ngọn cây Trong xanh dòng nước dâng đầy Tơ trăng lấp lánh vàng xoay quanh người. Phương
Hà phỏng dịch Đêm
Trên Sông Kiến Đức (1)
Thuyền neo bến khói mờ , Chiều , khách sầu vu vơ . Cây đồng, trời xuống thấp , Bên trăng nước lững lờ . (2) Dời
bến thuyền neo giữa khói mờ , Chiều
tà khách thấy lòng bơ vơ . Hàng
cây , đồng trống , trời dường thấp . Sông biếc , bên người ánh nguyệt mơ .
(3) Dời
thuyền đậu bến sông khói tỏa , Khách dưng sầu chiều đã mênh mang . Hàng cây , trời thấp , đồng quang ,
Sông xanh trăng sáng mơ màng bên
ai .
Mailoc
Cali 7-23-14 Đêm Trên Sông Kiến Đức Thuyền neo bến lạnh
khói sương Chiều buông khơi
dậy nỗi buồn xa quê Mênh mông
đồng vắng bốn bề Trời như
xuống thấp lè tè ngọn cây Sông
xanh trăng sáng chan đầy Cô đơn
treo ánh trăng vây quanh người Trầm
Vân Quên Đi xin hưởng ứng 宿建德江
Túc Kiến Đức giang 移舟泊煙渚,
Di chu bạc yên chử 日暮客愁新。 Nhật mộ khách
sầu tân 野曠天低樹, Dã khoáng thiên đê
thụ 江清月近人。 Giang thanh nguyệt cận nhân
Thơ
Dịch: Ở Lại Sông Kiến Đức Nơi bến sương thuyền đỗ Chiều rơi khách não nề Đồng hoang
trời tiếp đất Sóng nước khách trăng kề
Quên Đi Đỗ Chiêu Đức
tham gia với các phần sau :
1. Nguyên tác chữ Hán của bài thơ : 宿建德江
TÚC KIẾN ĐỨC GIANG 移舟泊煙渚,
Di chu bạc yên chữ, 日暮客愁新。
Nhựt mộ khách sầu tân. 野曠天低樹,
Dã khoáng thiên đê thọ, 江清月近人。
Giang thanh nguyệt cận nhân.
孟浩然
Mạnh Hạo Nhiên.
2. CHÚ THÍCH : (1). KIẾN ĐỨC GIANG : KIẾN ĐỨC
là tên của một huyện ở tỉnh Chiết Giang. KIẾN ĐỨC GIANG
là tên của con sông chảy qua huyện Kiến Đức.
(2). TÚC 宿 : là Ở . TÁ TÚC là Ở trọ qua đêm. Cũng
chữ nầy nếu đọc là TÚ, thì có nghĩa là Sao trên
trời, như TINH TÚ. (3). BẠC : là Ghé bến, Đậu
vào bến. (4). YÊN CHỮ
: là Những dãy đất nổi lên ở giữa sông với mịt mù
sương khói. (5). DÃ KHOÁNG : DÃ là Đồng trống,
KHOÁNG là Rộng lớn. DÃ KHOÁNG là Đồng không mông quạnh.
3. NGHĨA BÀI THƠ :
NGỦ QUA ĐÊM TRÊN SÔNG KIẾN ĐỨC Dời thuyền ghé vào dãy
cù lao nổi lên ở giữa sông Kiến Đức với mịt mù sương
khói, lúc về chiều khách bỗng thấy nổi lên một niềm sầu
mới mẻ. Xa xa ngoài cánh đồng rộng mênh mông, trời như chùn
xuống thấp cả hơn cây, nước sông trong vắt, nên thấy ánh
trăng lồng lộng như gần gũi thân thiết với con người hơn.
Ta thấy
thiên nhiên đất trời cây cỏ sông nước trăng sao và cả
con người nữa như hòa vào làm một một cách hài hòa
thân thiết. 4. DIỄN NÔM : TRỌ
SÔNG KIẾN ĐỨC
Ghé thuyền bên đảo vắng,
Chiều xuống khách sầu vương.
Đồng rộng trời như thấp,
Nước trong trăng tựa gương. Lục bát :
Buộc thuyền trong khói sóng mờ,
Trời chiều lòng khách ơ hờ quạnh hiu.
Cây cao trời thấp xuống nhiều,
Trăng soi mặt nước xiêu xiêu cạnh người.
Đỗ Chiêu Đức.
ĐÍNH KÈM :
01 Attachment bản viết tay bài thơ TÚC KIẾN ĐỨC GIANG hồi 40 năm
trước.
宿建德江 TÚC
KIẾN ĐỨC GIANG Thuyền trên sông
sống sương mờ Hoàn hôn tình
cảnh rối tơ nảo lòng Cánh
đồng trời nước mênh mông Trăng
trong hồ kiển Đức giang bến đò Tim kim ______________________________________________________________________________________
XUÂN HIỂU
Mạnh Hạo Nhiên Bản
dịch / phỏng dịch: Phạm Khắc
Trí, Mailoc, Chân Diện Muc, Đỗ Chiêu Đức, Quên Đi, Phương Hà, Kim Phượng Xuân Hiểu Mạnh Hạo Nhiên (689 - 740)
Xuân miên bất giác
hiểu Xứ xứ văn đề điểu Dạ lai phong vũ thanh Hoa
lạc tri đa thiểu Dịch Xuôi : Sáng Xuân PKT 07/20/2014 Xuân nồng ngủ quên trời sáng Vang tiếng
chim hót khắp nơi Trong đêm nghe tiếng gió mưa Không
biết hoa đã rụng nhiều hay ít Sáng Xuân PKT 07/20/2014 Giấc ngủ xuân quên sáng, Tiếng chim rộn
khắp nơi. Đêm mưa chừng gió lộng , Hoa lại rụng nhiều
thôi. Spring Morning
(Meng Hao-Ran, 689-740 AD, China) By Ying Sun © 2008 I wake up with the sun up high. Birds chirp everywhere in the sky. Last night a rainstorm passed by. Flowers must have fallen down - I sigh. Lời Thêm : Vâng , đêm mưa gió,
hoa rụng nhiều ít, là lẽ tự nhiên thôi , mong hiểu như
vậy , để lòng được nhẹ nhàng đón nhận niềm vui
đầu ngày, sau một giấc ngủ ngon , thức dậy trong tiếng chim hót
ngoài trời nắng. PKT 07/20/2104 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Sáng Xuân
. Đêm xuân giấc ngủ say ,
Ngoài kia chim hót hay . Đêm qua mưa ầm ỉ , Hoa
rơi ít nhiều đây ?
M.L Đêm xuân giấc ngủ
mộng vùi say , Chim chóc nơi nơi
lảnh lót thay . Mưa gió đêm
qua huyên náo nhỉ ! Hoa rơi nhiều
ít có ai hay ? M.L
SÁNG XUÂN Ngủ say chẳng thấy
trời hồng Chim ca rộn rã tưng bừng khắp nơi Đêm qua
mưa gió tơi bời Lắng nghe hoa rụng khiến người thương
hoa
C.D.M. Đỗ Chiêu Đức cũng
góp vui : Đêm xuân
không biết sáng,
Rộn rã tiếng chim ca.
Khắp trời đêm mưa gió,
Đã rụng bấy nhiêu hoa ?!
Đỗ Chiêu Đức.
Sớm Xuân Giấc xuân quên trời sáng Chốn chốn chim hót vang Tiếng
gió mưa đêm lạnh Hoa bao đoá lìa cành
Quên Đi SÁNG
XUÂN Say sưa trong giấc xuân nồng Quên
trời đã sáng tưng bừng tiếng chim Đêm qua mưa gió bên thềm
Hỏi thầm hoa rụng ngoài hiên ít
nhiều ?
Phương Hà Một
Sáng Mùa Xuân Sáng xuân nồng say giấc Cùng khắp
chim líu lo Trời đêm mưa gió lạnh Ít nhiều hoa lìa
cành Kim Phượng __________________________________________________________________________
THƠ TRẦN NHÂN TÔN: Nguyệt, Sơn Phòng Mạn Hứng, Thiên Trường
Vãn Vọng ___________________________________________________________________________________________________ 1. NGUYỆT Trần Nhân Tôn (1258 - 1308) Bán song đăng ảnh mãn sàng thư Lộ
trích thu đình dạ khí hư Thụy khởi châm thanh vô mịch
xứ Mộc tê hoa thượng nguyệt lai sơ Dịch Xuôi : TRĂNG PKT 07/11/2014 Bóng đèn chiếu sáng, bên song cửa nửa
mở , sách đầy giường Sương thu rơi ngoài sân vắng
, khí trời đêm thoáng mát Ngủ dậy , tiếng chày văng
vẳng , không biết từ thôn xóm nào Vầng trăng vừa lên
trên cành hoa mộc tê TRĂNG PKT 07/11/2014 Nửa song, đèn sáng , sách đầy giường
, Hiên đọng sương thu, đêm nhẹ buông. Thức giấc
, tiếng chày đâu đó động , Trăng lên , chùm quế
, nguyệt lồng gương. Chú Thích : (1) Châm thanh = tiếng chày giặt quần áo. Ngày xưa , giặt
quần áo , nhúng nước rồi lấy chày đập cho sạch. (2) Mộc tê hoa = hoa mộc tê , còn gọi là hoa quế , thường
thấy ở các đình chùa và ở nơi ẩn dật của các
thiền giả. Lời
Thêm : Vua Trần Nhân Tôn chẳng những còn là một vị
anh quân , đời Trần, lãnh đạo toàn dân, 2 lần đại thắng
Nguyên Mông, mà còn là sư tổ dòng thiền Trúc Lâm Yên
Tử nước ta, để lại cho đời 4 câu kệ : "Cư trần lạc
đạo thả tùy duyên/ cơ tắc xan hề khốn tắc miên/gia trung
hữu bảo hưu tầm mịch/ Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền
". Dịch xuôi : Sống đời vui đạo hãy tùy duyên/ ăn ngủ
hòa theo lẽ tự nhiên/ Phật ở trong tâm, đừng kiếm nữa/ an
nhiên tự tại hỏi chi thiền .Thiển nghĩ , nói một cách giản
dị , nếu tu là để tìm cách sao cho được sống vui, thì
tin là chỉ cần cố gắng sống theo 4 câu kệ này là đủ.
Cầu chúc sống vui. PKT 07/11/2014 2.Sơn
Phòng Mạn Hứng Trần Nhân
Tôn (1258 - 1308) Thị
phi niệm trục triêu hoa lạc Danh lợi tâm tùy dạ vũ hàn Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch Nhất thanh đề điểu hựu
xuân tàn Dịch
Xuôi : Mạn Hứng Ở Sơn Phòng PKT 07/17/2014 Sáng hoa rơi cùng nỗi thị phi đã muốn
rũ bỏ hết Đêm mưa lạnh với lòng danh lợi không còn
tha thiết nữa Nay hoa đã rụng hết , mưa cũng đã tạnh
, một mình trong núi vắng Một tiếng chim kêu , lại đã
cuối xuân rồi Chú Thích :
Thị phi = phải trái , đúng sai. Mạn Hứng PKT 07/17/2014 Sáng ngắm hoa rơi , trái phải chi nữa ,
Đêm trải mưa lạnh , danh lợi bỏ thôi. Hoa đã rụng hết
, mưa tạnh , núi vắng , Một tiếng chim kêu, lại cuối xuân
rồi. Lời Thêm :
Ôi chao mê lắm chữ nghĩa của tiền nhân. Thị phi hoa lạc. Danh lợi
vũ hàn. Hoa tận vũ tình, sơn tịch tịch. Nhất thanh đề điểu
, "hựu" xuân tàn. Một tiếng chim kêu , "lại" cuối xuân
rồi. Nếu người đọc không cảm nhận được nét an nhiên
độc đáo này trong nguyên tác thì đó chính là
lỗi của người chuyển dịch . PKT 07/17/2014 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com MAILOC:
Sơn Phòng Mạn Hứng
Thị
phi theo cánh hoa sớm rụng , Lợi
danh đà tàn lụn mưa đêm . Hoa rơi mưa tạnh núi êm , Chim kêu một tiếng buồn tênh xuân tàn . Mailoc
phỏng dịch
Cali 7-17-14 QUÊN ĐI:
山房漫興其二 Sơn
phòng mạn hứng kỳ 2
是非念逐朝花落, Thị
phi niệm trục triêu hoa lạc, 名利心隨夜雨寒。
Danh lợi tâm tuỳ dạ vũ hàn 花盡雨晴山寂寂,
Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch, 一聲啼鳥又春殘。
Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn. Dịch Thơ:Cảm
Xúc Nơi Căn Phòng Trong Núi Kỳ 2
Phải trái như hoa rơi buổi sớm
Lợi danh nguội lạnh tựa mưa đêm
Mưa dừng hoa rụng non hiu quạnh
Thảng thốt xuân tàn một tiếng chim.
Quên Đi Đỗ Chiêu Đức
: Trước khi Trần Nhân Tông
khai sáng thiền phái Trúc Lâm, đã có ba thiền phái du nhập
và bén rễ tại Việt Nam là: Tỳ Ni Đa Lưu Chi thiền phái,
Vô Ngôn Thông thiền phái và Thảo Đường thiền phái.
Các thiền phái này đều do các vị Thiền sư Ấn độ
và Tăng nhân Trung Hoa khai sáng, nhưng đến khi Trúc Lâm Thiền
Phái ra đời thì chính Phật hoàng Trần Nhân Tông đã
khéo chắt lọc những tinh hoa tư tưởng của ba thiền phái trước,
đồng thời kết hợp với văn hóa truyền thống, tâm linh tín
ngưỡng của người Việt mà hình thành nên Thiền phái
Trúc Lâm, mang đậm bản sắc văn hóa Phật giáo của người
Việt. Nét đặc sắc của văn học thời Trần là đặc
điểm thơ với thiền kết hợp, các Thiền sư, Tăng nhân và
Cư sĩ thường làm thơ theo thể thơ Đường luật, nhằm
biểu đạt thiền tâm ý cảnh của mình, đã làm cho thiền
và thơ trở thành mối lương duyên bất hủ. Cho nên, sự
kết hợp của thơ với thiền đã trở thành phong cách thanh
cao nho nhã của hàng thi nhân biểu đạt sự cảm thụ thẩm
mỹ văn học, hòa điệu với đời sống tinh thần phong phú,
và họ thường sử dụng các thể loại như: vô thường
vô ngã thiền thơ; trực cảm tâm linh thiền thơ; thủy nguyệt
điền viên thiền thơ, lâm tuyền dã thú, sơn thôn lạc
chiếu thiền thơ v.v..., nhằm thể hiện sự cảm khái rộng mở
của tâm hồn trước những phong cảnh tuyệt vời từ thiên nhiên. Sau đây là 2 bài thơ thiền
tiêu biểu của Phật Hoàng Trần Nhân Tông : Bài 1:
SƠN PHÒNG MẠN HỨNG I
"Thùy phược cánh tương cầu giải thoát,
Bất phàm, hà tất mịch thần tiên ? Viên
nhàn, mã quyện, nhân ưng lão, Y cựu vân
trang nhất tháp thiền."
山房漫興 其一
誰縛更將求解脫,
不凡何必覓神仙。
猿閒馬倦人應老,
依舊雲莊一榻禪。
Bài 2:
SƠN PHÒNG MẠN
HỨNG 2 "Thị
phi niệm trục triêu hoa lạc Danh lợi tâm tùy
dạ vũ hàn Hoa tận vũ tình sơn tịch tịch Nhất thanh đề điểu hựu xuân tàn."
Trần Nhân Tôn.
山房漫興 其二 是非念逐朝花落, 名利心隨夜雨寒。 花盡雨晴山寂寂, 一聲啼鳥又春殘。
陳仁宗 NGHĨA BÀI 1 :
Ai trói buộc mà phải muốn cầu cho giải thoát. Cốt cách vốn
đã bất phàm rồi thì hà tất còn phải tìm kiếm
thần tiên ? Vượn đã nhàn nhã, ngựa đã mõi mệt,
người cũng đã già nua rồi ! Thôi thì, cứ như cũ,
về với cái sạp ngồi thiền ở chốn am mây cho xong ! DIỄN NÔM
: Ai bắt ai xui cầu giải
thoát, Cần chi tìm
kiếm mãi thần tiên.
Vượn nhàn ngựa mõi người già mất,
Về với am mây với sạp thiền !
NGHĨA BÀI 2 :
Ý niệm thị phi đã bị đẩy lui như hoa rụng buổi ban mai, và
Cái lòng danh lợi cũng nguội lạnh như cơn mưa đêm qua. Giờ
thì... Hoa đã rụng hết rồi, mưa
cũng đã tạnh rồi, ( Hàm Ý : Thị phi cũng đã hết
rồi, Danh lợi cũng đã qua đi rồi ! ) núi rừng cũng trở nên
đìu hiu vắng vẻ, một tiếng chim hót, mùa xuân lại tàn
tạ đi qua rồi ! DIỄN NÔM :
Thị phi đã hết như hoa rụng,
Danh lợi lạnh lùng tựa tuyết tan.
Mưa tạnh hoa rơi rừng núi vắng,
Chim kêu một tiếng báo xuân tàn !
Đỗ Chiêu Đức.
3.THIÊN TRƯỜNG
VÃN VỌNG Trần Nhân
Tôn Bản dịch:
Phạm Khắc Trí, Chân Diện Mục, Mailoc Thiên Trường Vãn
Vọng Trần Nhân Tôn (1258 - 1308) Thôn hậu thôn tiền đạm tự yên Bán vô bán
hữu tịch dương biên Mục đồng địch lý quy ngưu tận Bạch lộ song song phi hạ điền Dịch
Xuôi : Xa Trông Cảnh Quê Lúc Chiều Xuống Ở Thiên Trường PKT 07/13/2014 Ngoài xa, thôn sau, thôn
trước , nhìn thấy lờ mờ qua màn sương chiều Ẩn hiện,
thấp thoáng, như có, như không, dưới ánh nắng cuối ngày Tiếng sáo mục đồng đã đưa trâu về chuồng hết Một đàn cò trắng, từng đôi , bay liệng đậu xuống
ruộng Thiên Trường Vãn Vọng PKT 07/13/2014 Thôn xa, sau trước, qua
màn sương , Như có, như không, chiều nắng vương.
Trẻ dẫn trâu về trong tiếng sáo , Từng đôi cò liệng,
trắng đồng không. Chú Thích
: (1) Thiên Trường , thuộc tỉnh
Nam Định , Bắc Việt, là quê nhà của vua Trần Nhân Tôn.
(2) Tôi đã chuyển dịch chữ "hữu"la`
"có" và chữ "vô" là "không" trong câu "bán
vô bán hữu tịch dương biên" theo ý nghĩa chữ "hữu"
và chữ "không" trong bài kệ "Hữu Không" của Thiền
sư Từ Đạo Hạnh (1072 - 1116) , đời nhà Lý : "Tác hữu
trần sa hữu / Vi không nhất thiết không / Hữu không như thủy nguyệt/
Vật trước hữu không không". Dịch Xuôi : bảo là có
thì hạt cát là có / bảo là không thì tất cả là
không / có không như bóng trăng trong nước/ chớ nhất quyết
là có hay là khộng. Lời Thêm :Vua
Trần Nhân Tông, 1 nhà vua có 1 không 2 của nước ta. Là 1 vị
anh quân 2 lần thắng Nguyên Mông . Là 1 bậc chân tu sáng lập
dòng Thiền Trúc Lâm Yên Tử. Và , còn là một nhà thơ
yêu đời yêu người. Bài Thiên Trường Vãn Vọng , có
lẽ, được nhà vua sáng tác khoảng thời gian về nghỉ ở
quê ,trong một buổi chiều , từ hành cung Thiên Trường , nhìn
ra ngoài xa , ngắm cảnh đồng quê thanh bình của đất nước.
Còn lúc bấy giờ , nhà vua đang nghĩ gì thì thật tình
, ngoài lòng tôn kính, ngưỡng mộ và biết ơn , kẻ hậu
bối này không dám lạm bàn. PKT 07/13/2014 CHIỀU VỀ Thôn xóm bềnh bồng dưới
khói mây Hoàng hôn chệnh choạng ánh tà say Một đàn
cò trắng sà nương lúa Tiếng sáo trâu về tha thiết
bay
C.D.M. Buổi chiều ở Thiên
Trường --Bản dịch của MaiLộc-- Thôn trước sau
khói mờ vương vấn , Bóng
chiều tà nửa ẩn nửa không . Trâu về tiếng sáo mục đồng , Xuống đồng cò trắng song song là là .
Mailoc ________________________________________________
TẢI NGUYỆT MINH QUI & NGƯ NHÀN Tải Nguyệt Minh Qui Thiền Sư Đức Thành (Đời
Đường) Thiên
xích ty luân trực hạ thủy Nhất ba tài động vạn ba tùy Dạ tĩnh thủy hàn ngư bất thực Không thuyền mãn tải
nguyệt minh qui Dịch
Xuôi : Chở Trăng Sáng Về PKT 07/07/2014 Dây câu Phật ngàn thước buông thẳng
xuống nước Một con sóng vừa khởi động kéo theo liền
vạn con sóng nổi kế tiếp Đêm thanh, nước lạnh, cá
không đến cắn câu Thuyền trống không, chở đầy ánh
trăng, quay về Tải
Nguyệt Minh Qui PKT 07/07/2014 Ngàn thước dây câu buông thẳng xuống , Sóng
lan thành vạn sóng lăn tăn. Đêm thanh , nước lạnh , không
tăm cá , Thuyền trống , đường về , đầy ánh trăng.
Lời Thêm : Thiên
xích ty luân trực hạ thủy. Dây câu Phật ngàn thước buông
thẳng xuống nước. Thiền Sư muốn nói đến chi đây. Tu mà
còn đi tìm. Trùng trùng duyên khởi. Tìm gì. Tìm đâu.
Sóng động hay tâm động. Thuyền không hay Tâm không? Chịu.
Chỉ biết , còn trong đầu, 2 câu thơ. Dạ tĩnh thủy hàn ngư
bất thực/ Không thuyền mãn tải nguyệt minh qui. Đêm thanh , nước
lạnh , không tăm cá/ Thuyền trống, đường về, đầy ánh
trăng. PKT 07/07/2014 Tri
Khac Pham Phamid1934@gmail.com THUYỀN TRĂNG Ngàn thước dây
câu được thả buông Tạo
muôn vòng sóng tỏa lan dồn Trời
yên, sông lạnh, mù tăm cá Thuyền
trống quay về, ngập ánh trăng
Phương Hà phỏng dịch Thuyền
Trăng Dây câu ngàn thước Phật
buông Sóng lăn nối tiếp từng
luồng sóng lăn Đêm thanh bóng
cá mù tăm Quay về thuyền trống
ánh trăng ngập đầy Trầm
Vân Bài thơ nầy vốn có tựa
là " THUYỀN TỬ HÒA THƯỢNG KỆ " 船子和尚偈,
vì Đức Thành Thiền Sư, người gốc Tứ Xuyên, là
một cao tăng ở cuối đời Đường, thọ pháp với Dược
Sơn Duy Nghiêm Thiền Sư. Ngày thường ẩn cư ở Tú Châu
Hoa Đình, làm nghề đưa đò ở bến đò Ngô Giang,
nên người đời mới gọi là THUYỀN TỬ HÒA THƯỢNG
( là Hòa thượng Chèo thuyền ).
千尺絲綸直下垂,
一波才動萬波隨; 夜靜水寒魚不食,
滿船空載月明歸。
Thiên xích ty luân trực hạ thùy, Nhất
ba tài động vạn ba tùy .
Dạ tĩnh thủy hàn ngư bất thực, Mãn
thuyền không tải nguyệt minh qui ! NGHĨA BÀI THƠ :
BÀI KỆ của HÒA THƯỢNG CHÈO ĐÒ
Sợi tơ nhợ câu cá ngàn thước buông thẳng xuống dưới
nước, nước bèn nổi lên một dợn sóng, và dợn sóng
nầy lan tỏa thành muôn vạn dợn sóng khác tỏa rộng ra. Đêm
yên ắng, nước lạnh căm, nên không có cá cắn câu, đành
chở đầy một thuyền trăng trống không mà về ! CHÚ
THÍCH : TY LUÂN
: Dây tơ, dây nhợ, là sợi chỉ. Chữ TY là Tơ. LUÂN là
Chỉ dùng để may bìa vải lại cho đừng xút xổ , mà
bây giờ ta gọi là chỉ " Vắt Xổ " đó, nên LUÂN
THƯỜNG là cái GIỀNG MỐI mà ta phải giữ cho cuộc sống có
nề nếp. TY LUÂN không có liên quan gì đến " PHẬT "
cả ! Phật đâu có câu cá, đâu có sát sanh, mặc dù
chỉ là trong Ý niệm, đừng có bảo là " Phật thả câu,
buông câu" tội chết !
3 chữ cuối của câu 1 là TRỰC HẠ THÙY, nghĩa là BUÔNG THẲNG
XUỐNG, THÙY 垂 chớ không phải THỦY 水. Hơn nữa, THÙY mới
ăn vận với TÙY ở cuối câu 2 chớ. Ý BÀI KỆ : 2 Câu đầu lấy ĐỘNG để tả
TĨNH, động tác buông câu là động tác thật nhẹ nhàng,
dây câu chạm mặt nước cũng là động tác thật nhẹ
nhàng, gợn sóng phát sinh lại càng nhẹ nhàng hơn, tuy nhẹ
nhàng nhưng lại lan tỏa ra thành muôn vạn dợn sóng khác, Nhất
ba động, vạn ba tùy. Một Ý niệm nảy sinh, gây mầm cho muôn
vạn Ý niệm khác nảy sinh, đây chính là Ý THIỀN của
2 câu thơ đầu. 2 câu thơ cuối đều
qui về một chữ KHÔNG. Đêm vắng lặng, nước lạnh lẽo,
cá chẳng cắn câu, tất cả là nhân tố của cái kết
quả : " Chở đầy một thuyền toàn là ánh trăng mà về
! ". Thuyền đầy ánh trăng là " Sắc tức thị Không ".
Ánh trăng huyền ảo mông lung đẹp đẽ nhưng lại " Không
có gì cả ! ", là " Không tức thị Sắc " đó
! DIỄN
NÔM :
BÀI KỆ CỦA HÒA THƯỢNG CHÈO THUYỀN
Ngàn thước dây câu vừa thả xuống,
Muôn ngàn dợn sóng gợn li ti.
Đêm thanh nước lạnh không ăn cá,
Chở một thuyền trăng chẳng có chi ! LẠI DIỄN :
Ngàn thước nhợ câu thả xuống sông,
Một dợn muôn ngàn sóng lăn tăn,
Đêm yên nước lạnh im hơi cá,
Chở một thuyền về chỉ ánh trăng ! Đỗ
Chiêu Đức. Tri Pham Ngư Nhàn Thiền
Sư Không Lộ (1016 - 1094) Vạn lý thanh giang vạn lý thiên Nhất thôn
tang giá nhất thôn yên Ngư ông thụy trước vô nhân hoán
Quá ngọ tỉnh lai tuyết To Tri Khac PhamMe
Jul 6 at 10:29 AM Ngư Nhàn Thiền Sư Không Lộ (1016 - 1094)
Vạn lý thanh giang vạn lý thiên Nhất
thôn tang giá nhất thôn yên Ngư ông thụy trước vô nhân
hoán Quá ngọ tỉnh lai tuyết mãn thuyền Dịch Xuôi : Cảnh Sống Nhàn Của Một Lão Chài PKT 07/06/2014 Vạn dặm sông trong vạn
dặm trời Một thôn dâu đay một thôn khói Lão chài
ngủ đẫy không ai gọi Quá trưa tỉnh dậy tuyết đầy
thuyền Ngư Nhàn PKT 07/06/2014
Vạn dặm sông trong vạn dặm trời , Xóm quê khói bếp tỏa bình yên. Lão chài ngon giấc,
không ai gọi , Thức dậy, chiều sa, tuyết đổ thuyền.
Lời Thêm : Thiền Sư Không Lộ ,
đời nhà Lý , thuộc dòng thiền Vô Ngôn Thông(?), để
lại cho hậu thế trong Thiền Uyển Tập Anh , 2 bài kệ Ngôn Hoài
và Ngư Nhàn. Hai tựa đề này là do cụ Lê Quí
Đôn (1726 - 1784) sau này đặt ra, vì các bài kệ , lời
nhắn nhủ của các thiền sư, thường không có tựa đề.
Dù không đủ tâm thiền và tâm thơ, tôi vẫn cặm cụi
ngồi chuyển dịch bài Ngư Nhàn này như là một hoài niệm
riêng tư về một cảnh sống an nhàn xưa, có lẽ đến nay
hầu như đã không còn nữa. Và, cũng muốn là để
chia sẻ với mọi người trong nhà , cái thú hiểu biết lơ
mơ của tôi về ý lời trong các bài kệ của tiền nhân.
Thêm một lần nữa , cầu chúc an lành cho đất nước chúng
ta . PKT 07/06/2014 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com Đỗ Chiêu Đức tham gia với
các phần sau đây :
1. NGUYÊN TÁC CHỮ HÁN CỔ CỦA BÀI THƠ :
漁 閒
萬 里 清 江 萬 里 天,
一 村 桑 稼 一 村 煙.
漁 翁 睡 著 無 人 喚, 過
午 醒 來 雪 滿 船 !
NGƯ NHÀN
Vạn lý thanh giang vạn lý thiên
Nhất thôn tang giá, nhất thôn yên
Ngư ông thụy trước, vô nhân hoán
Quá ngọ tinh lai, tuyết mãn thuyền.
2. NGHĨA BÀI THƠ :
SỰ NHÀN NHÃ CỦA NGƯ ÔNG.
Dòng sông trong xanh muôn dặm, nên cũng in hình trời xanh muôn
dặm dưới đáy sông, Cả xóm trồng dâu tằm ăn, nên
cả xóm cũng xanh om như mờ khói. Lão ngư ông ngủ quên trong
cảnh trí nên thơ vắng lặng nầy mà không có ai gọi dậy
cả , nên khi tỉnh giấc thì trời đã giữa trưa và tuyết
cũng đã rơi phủ kín cả thuyền rồi !
3. DIỄN NÔM : Muôn dặm
sông xanh muôn dặm trời, Ngàn
dâu xanh tựa khói sương rơi.
Ngư ông say giấc không ai gọi,
Tỉnh dậy xuồng câu tuyết ngập rồi !
Đỗ Chiêu Đức NGƯ LÃO THANH NHÀN
Bát ngát dòng xanh, bát ngát trời
Xóm dâu xanh phủ khói mù khơi
Ngư ông say giấc... Khi choàng tỉnh : Thuyển
nhỏ đã đầy sương tuyết rơi !
Phương Hà phỏng dịch
NGƯ
NHÀN Sông biếc dặm ngàn , ngút
ngút không , Một thôn dâu biếc
, một mây lồng . Ngư ông ngủ
gật nào ai đoái , Tuyết ngập
quá trưa , tỉnh giấc nồng .
(2) Sông xanh ngàn dặm , trời vô
biên , Dâu biếc một thôn , một
khói viền . Thiêm thiếp ngư ông
không tiếng gọi , Quá trưa tỉnh
giấc , tuyết đầy thuyền . M.L
Sông xanh in bát ngát trời Dâu xanh xóm nhỏ xanh ngời khói sương
Ngư ông say giấc miên trường
Tỉnh ra thuyền đã trắng buồn tuyết
rơi Trầm Vân ____________________________________________________________________
THÙ TRƯƠNG THIẾU PHỦ Ông quan trẻ, mới bước vào hoạn lộ , hỏi ông
quan già về lẽ cùng thông.Trả lời : xin cạn chén rượu
mời để cùng lắng nghe tiếng ca chài ngoài khơi vọng về
một bến nước hẻo lánh, mù sa. PKT 06/22/2014 Dịch Xuôi : Đáp Trương Thiếu Phủ Mọi
chuyện không còn nghĩ đến nữa Tự nghĩ không có sách lược gì giúp được
đời Nên mong được quay
về sống nhàn nơi rừng xưa Hưởng thú gió thông thổi cởi bay phất phơ dải áo
buộc Thảnh thơi ngồi gẩy
đàn dưới ánh trăng núi Người hỏi về lẽ cùng thông ư Xin mời nghe tiếng ca chài ngoài khơi vọng
về một bến nước hẻo lánh, mù sa Việc
nước lo không được , Người
hỏi cùng thông lý , Tiếng
ca chài biển khơi . A Reply To Deputy
Magistrate Zhang Peter Harris - Three Hundred Tang
Poems In the evening of life I care only for peace and
quiet I can't bothered with all the affairs of the world As I look at myself , I have no grand strategies I'm simply concerned to go back to my old forest home Where the wind in the pines loosens the belt of my gown And the mountain moon shines down on the zither I play You ask what the principle is for achieving the way A fisherman's song going into the deep river bank ĐÁP LỜI BẠN TRƯƠNG THIẾU PHỦ Về già
chỉ muốn được an thân Xa
mọi bon chen ở cõi trần Sách
lược giúp đời không tích lũy Rừng xưa quay gót sống thanh bần Phất phơ dải áo bay theo gió Réo rắt cung đàn vọng dưới trăng Đôi lẽ cùng thông người muốn hỏi Xin nghe văng vẳng khúc chài ngân. Đáp Lời Bạn Trương Thiếu Phủ Tuổi
già mong được tĩnh yên Chuyện
đời buông , bước qua miền thảnh thơi Bàn tay không giúp được đời Rừng sâu qui ẩn tìm nơi an lành Dưới trăng dạo khúc đàn thanh thản hồn Ai người hỏi lẽ dại khôn ? Mời nghe tiếng hát sóng nguồn chài ngân Thư này
, bài Cảm Ngộ của Trương Cửu Linh đời Đường, mới
được đọc lại sáng nay trong Mây Tần và đã ngồi
sửa lại bản chuyển dịch cũ, xin được nhận như một lời
thăm hỏi của tôi gửi đến mọi người thân quí. Cầu
chúc an lành.PKT 06/21/2014 Trương Cửu Linh (673 - 740) Nhân chi truyền viễn tình Dịch Xuôi : CẢM XÚC TRƯỚC CẢNH NGỘ Từ ngày qui ẩn quay
về nằm một mình ở nhà Mọi lo nghĩ thế tục đều đã được
rũ bỏ sạch không Xin thiết tha nhờ cánh chim đang bay trên cao kia Mang tin này báo cho mọi
người thân xa gần được biết Ngày đêm lòng trong không gợn chút bụi
trần Cũng
không nghĩ đến ai là người cảm nhận được ý
tình này Cao
,thấp tự bản chất là đã phân biệt Hà tất phải nói ra để tự an ủi nhỉ
. Đôi Lời
Bàn Phiếm: Thương cho người qui ẩn này. Còn nghĩ đến
cao, thấp là còn nặng nợ trần lắm, chưa dứt bỏ được
đâu ! PKT 06/21/2014 MOVED BY WHAT I
HAVE MET WITH Peter Harris - Three Hundred Tang Poems I return to rest on my own inseclused woods Alone I wash my pent-up woories away I tell this to the bird that flies on high So it will convey my feelings from far
away Day and night
my thoughts are clear and pure But who is moved by a spirit so refined ? High flyers will be set apart from those sunk low Where will my good faith be appreciated Bao điều lo nghĩ cũng cho qua Những mong nhờ nhạn trong mây trắng Chịu khó mang tin đến bạn xa Chẳng gợn bụi trần, tâm tĩnh lặng Không màng thế tục, ý khoan hòa Bản thân cao thấp đà phân biệt Còn có gì đâu phải thiết tha ! Mối lo thế tục lòng đà thả trôi Thiết tha nhờ cánh chim trời Mang tin báo đến cùng người gần xa Lòng không gợn chút bụi tà Nào ai thấu hiểu lòng ta nhẹ nhàng ? Bụi trần áo giũ thênh thang Thấp cao phân biệt rõ ràng đó thôi Còn chi tha thiết giữa đời hư vô
CHƯƠNG ĐÀI DẠ TỨ - Vi Trang Dịch/Phỏng dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Trầm Vân, Phương
Hà Chương Đài
Dạ Tứ Vi Trang (836 - 910) Thanh sắt oán dao dạ Nhiễu huyền phong vũ
ai Cô đăng văn Sở giốc Tàn nguyệt há Chương Đài Phương thảo dĩ vân mộ Cố nhân thù vị lai Hương
thư bất khả ký Thu nhạn hựu nam hồi Dịch Xuôi : Nỗi Nhớ Chương Đài
Trong Đêm PKT 06/15/2014 Đêm thâu tiếng đàn nỉ non Tơ chùng gió
mưa buồn thảm Chiếc đèn cô đơn nghe ốc Sở rúc Ánh trăng tan lạc nẻo Chương Đài Cỏ hương giờ
đã về chiều tàn úa Người xưa vẫn chưa
thấy trở lại Thư nhà không gửi được Nhạn bay về
nam báo hiệu lại một mùa thu mới đã về Chú Thích : (1) Chương Đài , tên một cung điện ở Tràng
An , kinh đô các triều đại Hán Đường xưa, nay thuộc
tỉnh Thiểm Tây . Chuyện kể , tác giả có người ái thiếp
,tài sắc vẹn toàn, bị nhà vua chiếm đoạt ,giữ lại ở
trong cung hầu hạ, không cho về . Ngoài ra , còn được chúng ta
biết đến qua câu thơ của Nguyễn Du trong Truyện Kiều : "Ai về
hỏi liễu Chương Đài / Cành xuân đã bẻ cho người
chuyên tay?". (2)
Phương thảo là một loại cỏ thơm , cỏ hương . Trong Sở
Từ- Khuất Nguyên có câu : "Phương thảo sinh hề thê thê
/ Vương tôn qui hề bất qui " (Cỏ hương đã mọc xanh rờn
/ Vương tôn vẫn chưa thấy trở về). Trong bài Tống Biệt của
Vương Duy có câu :" Phương thảo minh niên lục / Vương tôn
qui bất qui" (Sang năm mùa cỏ hương xanh biếc / Không biết cố
nhân có nhớ trở về ). Vương tôn ở đây được
hiểu là người thân quí. (3) Sắt là một loại đàn xưa. (4) Sở giốc = Chiếc tù và làm bằng con
ốc nước Sở. Nỗi Nhớ Chương Đài PKT 06/15/2014 Đêm
lạnh buồn se sắt, Tơ chùng nỗi nhớ ai. Đèn khuya nghe ốc
Sớ , Trăng muộn lạc Chương Đài. Hương cỏ đà
tàn úa , Người xưa vẫn biệt mù. Thư nhà không
gửi được , Trời đã lại vào thu . Lời Thêm : Vâng, nỗi nhớ Chương Đài
trong đêm, nỗi đợi chờ khắc khoải năm tháng mỏi mòn,
và ...trời đã lại vào thu. HAPPY FATHER 'S DAY TO ALL MY LOVED ONES ! PKT 06/15/2014
Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com ĐÊM CHƯƠNG
ĐÀI . ( 1
) Đàn ai oán đêm trường
réo rắt , Gió mưa ngoài héo hắt dây cung . Đèn đơn
, còi Sở não nùng , Trăng tàn rơi rụng mung lung Chương Đài . Cỏ thơm đã dần
phai hương sắc , Bạn cũ đâu ! vắng ngắt
người về . Thư
nhà muốn gởi khó bề ,
Xuôi nam thu nhạn lê thê cuối
trời .
Mailoc phỏng dịch ( 2 ) Đàn
ai oán đêm trường , Mưa
gió điệu sầu thương . Đèn
mờ vẳng còi Sở , Chương Đài ánh trăng
vương . Cỏ
thơm đã tàn úa , Bạn cũ mịt ngàn phương
. Thư nhà thêm khó
gửi , Về
nam nhạn kêu sương .
Mailoc
Cali 6-15-14 Nỗi Nhớ Chương Đài
Tiếng đàn réo rắt bi thương Tơ chùng nỗi nhớ buồn vương vấn buồn Đèn nghiêng ốc Sở rúc hờn Chương Đài trăng lạc lối mòn xa xưa
Cỏ hương tàn úa giăng mùa
Người xưa xa cách đi chưa trở về
Thư không gửi được về quê
Vào thu cánh nhạn nghiêng tê tái lòng
Trầm Vân
NỖI NHỚ TRONG ĐÊM
Tiếng
đàn ai oán đêm thâu Tơ
chùng phím lạc cung sầu gió mưa Bên
đèn, còi Sở buồn đưa Vấng
trăng rơi rụng nẻo xưa Chương Đài Cỏ hương giờ đã tàn phai Người xưa biền biệt đi hoài tháng năm Thư nhà lạc nẻo xa xăm Thu theo cánh nhạn xuôi Nam lại về. Phương
Hà phỏng dịch ___________________________________________________________________________
TẢO THU SƠN CƯ Thơ: Ôn Đình Quân Dịch
/ Phỏng dịch: Phạm Khắc Trí, Mailoc, Đỗ Chiêu Đức, Phương
Hà ______________________________________________________________________________________________________________________
Diệp can văn lộc hành. Lá khô nghe nai đi. Những
mong cùng nhau, mặc dù đã bao nhiêu nước chảy qua cầu , đã
bao nhiêu đổi thay dâu biển , ta vẫn còn nghe được tiếng chân
nai chạy trong khu rừng xưa ngập lá thu khô, cho vui . Vâng , cho vui thôi.
PKT 06/10/2014 Tảo Thu Sơn Cư
Ôn Đình Quân (812 - 870) Sơn
cận giác hàn tảo Thảo đường sương khí tình Thụ điêu song hữu nhật Trì mãn thủy vô thanh Quả
lạc kiến viên quá Diệp can văn lộc hành Tố cầm cơ
lự tĩnh Không bạn dạ tuyền thanh Dịch Xuôi : Thu Sớm Ở Núi PKT 06/10/2014 Ở gần núi nên biết được lạnh sớm Nhà cỏ đầy khí sương lành, thông thoáng dưới trời
quang Cây già trơ lá ,nắng hong , lấp lánh ngoài song cửa Mặt ao đầy nước, êm ả , long lanh Quả cây rụng thấy
bóng vượn qua Lá vàng khô nghe chân nai đi Ôm tố
cầm mà lòng nghe nhẹ nhõm Đêm đêm bạn cùng với
tiếng nước suối chảy, mà vui Thu
Sớm Ở Núi PKT 06/10/2014 Cận
núi, lạnh về sớm Nhà gianh đầy khí lành Cây
già nắng lấp lánh Ao lặng nước long lanh Quả rụng
khô chờ vượn Lá rơi vàng đón nai Ôm đàn
lòng nhẹ nhõm Tiếng suối đêm, riêng ai . Chú Thích : Chuyện kể , cuối đời
nhà Tấn , Đào Tiềm (365 - 427) , tác giả bài Qui Khứ Lai Từ
(Ta Về Đi Thôi) , ra làm quan được mấy ngày , bỏ về làm
ruộng , vì không chịu nổi cảnh luồn cúi chốn quan trường.
Khi rượu say , tiên sinh thường lấy tay vỗ vào tố cầm , một
cây đàn không dây ,mà ca hát nghêu ngao. (Trích dẫn : Đường
Thi Trích Dịch - Đỗ Bằng Đoàn & Bùi Khánh Đản ).PKT
06/09/2014 Tri Khac Pham Phamid1934@gmail.com THU SỚM TRONG
NÚI (1)
Trong rừng núi đã nghe
lạnh sớm , Túp
lều tranh , thu chớm ,mờ sương
. Ngoài song lá úa nắng
vương , Ao đầy
tĩnh lặng , khói dường như mây
. Hoa trái rụng chuyền
cây vượn hú , Lá
xạc xào một lũ hươu nai .
Gảy đàn thanh thoát lòng
ai , Bạn cùng suối
nước đêm nay một mình .
Mailoc (2) Rừng
núi lạnh heo may , Lều
tranh sương khói bay . Lá úa
ngoài song nắng , Ao lặng
nước dâng đầy . Vượn về , hoa trái rụng
, Xào xạc bước
hươu nai . Gảy đàn
lòng yên tĩnh , Suối
nước bạn đêm nay
Mailoc Đỗ Chiêu Đức tham gia với các
phần sau đây : 1. Sơ
Lược về tiểu sử tác giả :
ÔN ĐÌNH QUÂN ( 812-870 ) Thi nhân đời Tàn Đường,
tên là KỲ, tự là Phi Khanh, người đất KỲ, Thái Nguyên
thuộc tỉnh Sơn Tây ngày nay, là cháu nội của Ôn Ngạn Bác.
Ôn Đình Quân thông minh dĩnh ngộ, rất có thiên tài, nên
rất Ỷ thị vào tài năng của mình, lại sống phóng túng
buông thả, thường châm chích giới quyền quí, đắc tội
cả đến Tể Tướng Lệnh Hồ Đào. Vì thế mà đi
thi mãi vẫn không đỗ Tiến Sĩ, suốt đời bất đắc
chí. Chỉ giữ các chức quan nhỏ như Huyện ÚY, Thành ÚY
( 859-866 ) mà thôi. Ôn rất giỏi thơ, được người đời
xếp ngang hàng với LÝ THƯƠNG ẨN, lại rất giỏi từ và
tinh thông âm luật. Nổi tiếng với " HOA GIAN TẬP ",là tập
từ có ảnh hưởng rất lớn tới đời sau. 2. Bản chữ Hán cổ của bài thơ :
早秋山居
TẢO THU SƠN CƯ 山近覺寒早,
Sơn cận giác hàn tảo, 草堂霜氣晴。
Thảo đường sương khí tình. 樹凋窗有日,
Thọ điêu song hữu nhật, 池滿水無聲。
Trì mãn thủy vô thinh. 果落見猿過,
Quả lạc kiến viên quá, 葉幹聞鹿行。
Diệp can văn lộc hành. 素琴機慮靜,
Tố cầm cơ lự tịnh, 空伴夜泉清。
Không bạn dạ tuyền thanh.
溫庭筠
Ôn Đình Quân.
3. NGHĨA BÀI THƠ :
Ở gần núi cho nên có cảm giác là cái lạnh của mùa
thu tới sớm, trong gian nhà cỏ sương thu báo cho biết là trời
sẽ nắng ráo, cây đã bắt đầu tàn úa, trong cảnh mặt
trời lắp ló ngoài song cửa, ao thu đầy nước yên ắng không
một tiếng động. Nên ngoài kia trái thu chín rụng thấp thoáng
thấy bóng vượn đi qua. Lá khô rơi đầy nên nghe tiếng
bước chân nai xào xạc. Trong cảnh yên tĩnh với rừng núi
thâm u nầy, đêm đêm tiếng tố cầm hòa lẫn với tiếng
suối reo tạo thành một âm thanh trong trẻo bàng bạc hơi thu !
Đọc
bài thơ nầy, làm ta nhớ đến...
Con nai vàng ngơ ngác,
Đạp lên lá vàng khô ! của
LƯU TRỌNG LƯ thời Tiền Chiến. 4. DIỄN NÔM :
Gần núi hơi thu lạnh,
Nhà cỏ sương phủ mờ.
Cây úa song vương nắng,
Ao thu nước lửng lờ.
Vượn nhặt trái thu rụng,
Nai đạp lá vàng khô.
Tố cầm hòa tiếng suối,
Đêm thanh vắng nên thơ ! Lục
Bát : Núi
gần nghe lạnh sớm thu,
Một gian nhà cỏ mịt mù hơi sương.
Cây vàng nắng úa vương vương,
Ao thu lạnh lẽo nước trương lửng lờ.
Bóng vượn lượm trái ngẩn ngơ,
Nai vàng xào xạc đạp bờ lá khô.
Tố cầm lẫn tiếng suối mơ,
Trong đêm thanh vắng mịt mờ tiếng thu ! Đỗ Chiêu Đức. THU SỚM Núi rừng báo
sớm tiết thu sang Nhà cỏ, hơi sương
đón nắng vàng Cây úa, trời
trong vương ánh nhạt Ao đầy,
nước lặng chẳng âm vang Nhẹ
nhàng vượn đến gom chùm rụng Xào xạc nai đi đạp lá tàn Thánh thót suối reo hòa tiếng nhạc Hơi thu bàng bạc khắp không gian. Phương
Hà ___________________________________________________________________
|
|
|